تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 565 |
تعداد مقالات | 5,819 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,131,378 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,444,847 |
ارزیابی اثرات بحران ریزگردها بر تولیدات بخشهای مختلف کشاورزی در استان خوزستان با استفاده از روش تحلیل استراتژیک-سلسله مراتبی (SWOT-AHP) | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 8، دوره 9، شماره 23 - شماره پیاپی 1، خرداد 1399، صفحه 117-134 اصل مقاله (1.24 MB) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2019.29510.1509 | ||
نویسنده | ||
نسیم منجزی ![]() | ||
استادیار گروه مهندسی بیوسیستم دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز | ||
چکیده | ||
توفان گردوغبار زیانهای هنگفتی در ایران، بهویژه استان خوزستان بهوجود آورده است. بخش کشاورزی استان نیز از این امر مستثنی نیست. روش تجزیه و تحلیل استراتژیک، مدل تحلیلی مفیدی برای شناسایی قوتها، ضعفها، فرصتها و تهدیدهای موجود در منطقه بهمنظور کنترل اثرات بحران ریزگردها میباشد؛ بنابراین شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدهای بحران ریزگردها بر بخش کشاورزی استان خوزستان و تدوین راهبردهای مناسب جهت ارائه راهکارهای مدیریتی، از اهداف اصلی این پژوهش محسوب میشوند. برای جمعآوری دادهها از مطالعه کتابخانهای، پرسشنامه و مصاحبه با افراد خبره (34 کارشناس) استفاده شد. مؤلفههای عوامل درونی شامل نقاط قوت (10 قوت)، نقاط ضعف (18 ضعف) و عوامل بیرونی شامل تهدیدها (20 تهدید) و فرصتهای عمده (11 فرصت) تعیین گردید. جهت ارزشگذاری و تعیین وزن نهایی هر یک از نقاط با استفاده از روش AHP شدّت وزن نهایی هر عامل مشخص گردید. نتایج حاصل از مطالعه، وجود آبهای سطحی و روان آبها جهت تامین آب تالابهای منطقه را به عنوان مهمترین نقطه قوت با وزن نهایی 807/0، شرایط نامساعد اقلیمی (تغییرات آب و هوایی و خشکسالی دورهای) را به عنوان مهمترین نقطه ضعف با وزن نهایی 145/0، اجرای طرحهای مدیریت بهرهبرداری بهینه از منابع طبیعی (تالابها و ...) را به عنوان مهمترین فرصت با وزن نهایی 765/0 و عدم همکاری بینالمللی و ملی برای مقابله با ریزگردها را به عنوان مهمترین تهدید با وزن نهایی 140/0 نشان داد. همچنین بر اساس نتایج، نمره نهایی ماتریس ارزیابی عوامل داخلی برابر 432/2 و نمره نهایی ماتریس ارزیابی عوامل خارجی برابر 629/2 بهدست آمد که در نهایت از برآیند نمره نهایی این ماتریسها، راهبرد تدافعی به عنوان راهبرد اصلی پژوهش معرفی گردید. | ||
کلیدواژهها | ||
گرد و غبار؛ فرصتها؛ نقاط قوت؛ نقاط ضعف؛ تهدیدها؛ کشاورزی | ||
مراجع | ||
لطفی حیدر، ابوالفتحی مجید (1396)، تحلیل معضل ریزگردها از منظر بحرانهای ژئوپلیتیک منطقه خلیج فارس در راستای ارائه یک مدل کاربردی برای مناطق جنوب کشور، فصلنامه آمایش محیط، شماره 40، صص 161-182. اردو سمیه، عوفی فریدون (1392)، بررسی چالشهای ریزگردهای خاورمیانه با به کارگیری روش ترکیبی FAHP-SWOT (مطالعه موردی: استان خوزستان)، اولین کنفرانس علوم و مهندسی محیط زیست و توسعه پایدار، 16-17 بهمن ماه، انجمن علمی آموزش محیط زیست و توسعه پایدار ایران، تهران. اژدری علی (1394)، شناسایی کانونهای منشاء ریزگردها در استان خوزستان. سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، ادراه کل زمینشناسی و اکتشافات معدنی منطقه جنوب باختری (اهواز). امانی مجید (1394)، بررسی اثرات ریزگردها بر شدت پوسیدگی میوه خرما در خوزستان. اولین کنفرانس بین المللی گرد و غبار، 12-14 اسفند ماه، دانشگاه شهید چمران اهواز. سالنامه آماری جهاد کشاورزی استان خوزستان (1395)، در دسترس: http://www.ajkhz.ir. پورطاهری مهدی، سبحانی قیداری حمدالله، صادقلو طاهره (1390)، ارزیابی تطبیقی روشهای رتبهبندی مخاطرات محیطی در مناطق روستایی (مطالعه مورد: استان زنجان)، فصلنامه پژوهشهای روستایی، دوره2، شماره 7، صص 31-54. خسرو شاهی محمد، سید اخلاقی جعفر (1393)، راهبرد آینده آب و ریزگرد در ایران. گزارش کارگروه راهبری آب و ریزگرد، وزارت جهاد کشاورزی، در دسترس: http://rifr-ac.ir/wp-content/uploads/2018/02/sanadabrizgard.pdf. خمان آزاده (1392)، بررسی آسیب ناشی از گرد و غبار در بخش کشاورزی (مطالعه موردی: استان خوزستان)، کنفرانس ویژه گرد و غبار و نظارت، اثرات و راهبردهای مدیریت گرد و غبار، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی تهران، 25 تیرماه. دلخواه حسین، محبی غلامحسین، حسن زاده نوشین، کهن غلامرضا، طهماسبی رحیم، صدری سوسن، رضایی یحیی، وحدت کتایون، حسن زاده امینه، دارابی حسین (1394)، تأثیر گرد و غبار بر کیفیت شیمیایی و میکروبی میوه خرما در استان بوشهر، نشریه طب جنوب، دروه 18، شماره 1، صص 80-91. شریفی محمد، اکرم، اسدالله، رفیعی شاهین، سبزپرو مجید (1394)، اولویتبندی محصولات کشاورزی استراتژیک استان البرز با استفاده از روش دلفی و فرآیند سلسله مراتبی تحلیلی فازی (AHP)، نشریه ماشینهای کشاورزی، جلد4، شماره 1، صص 116-124. قدسی پور حسن (1385)، فرآیند تحیل سلسله مراتبی AHP، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ص 222. قمبرعلی رضوان، پاپ زن عبدالحمید، افشار زاده نشمیل (1391)، بررسی دیدگاه کشاورزان در خصوص تغییرات آب و هوا و استراتژیهای سازگاری (مطالعه موردی: شهرستان کرمانشاه)، فصلنامه پژوهشهای روستایی، دوره 3، شماره11، صص 192-213. کنعانی نیره، شکرچی زاده احمد رضا (1395)، ارائه یک روششناسی برای استخراج استراتژیهای صادراتی شرکتهای صنایع غذایی و آشامیدنی ایران، همایش بینالمللی انسجام مدیریت و اقتصاد در توسعه شهری، تهران. گوهر دوست اعظم (1394)، بررسی تأثیر گرد و غبار بر روند رشد گیاه نیشکر جنوب خوزستان، اولین کنفرانس بین المللی گرد و غبار، 12-14 اسفند ماه، دانشگاه شهید چمران اهواز. محمدیان فرشاد، شاهنوشی ناصر، قربانی محمد، عاقل حسن (1389)، انتخاب الگوی کشت بالقوه محصولات زراعی بر اساس روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، مطالعه موردی: دشت تربت جام، مجله دانش کشاورزی پایدار، دوره 1/19، شماره 1، صص 169-187. زرافشانی کیومرث، کشاورز مرضیه، ملکی طاهره (1393)، سنجش توان سازگاری خانوارهای کشاورز در برابر خشکسالی (مورد: دهستان درودفرامان در شهرستان کرمانشاه)، نشریه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، دوره 3، شماره 7، صص 138-123. Abdel-Basset, M., Mohamed, M., Smarandache, F., (2018), An Extension of Neutrosophic AHP–SWOT Analysis for Strategic Planning and Decision-Making, Symmetry, Vol. 10, No. 116, pp. 1-18. Engelstaedter, S., Tagen, I., Washington, R., (2006), North African dust emissions and transport. Earth-Science Reviews, Vol. 79, No. 1-2, pp. 73-100. Garcia, J.L., Alvarado, A., Blanco, J., Jimenez, E., Maldonado, A.A., Cortes, G., (2014), Multi-attribute evaluation and selection of sites for agricultural product warehouses based on an Analytic Hierarchy Process, Computers and Electronics in Agriculture, Vol. 100, 60–69. Gottfried, O., De Clercq, D., Blair, E., Weng, X., Wang, C., (2108), SWOT-AHP-TOWS analysis of private investment behavior in the Chinese biogas sector, Journal of Cleaner Production, DOI: 10.1016/j.jclepro.2018.02.173. Laroche, G., Domon, G., Gelinas, N., Doyon, M., (2018), Integrating Agroforestry Intercropping Systems in Contrasting agricultural landscapes: a SWOT-AHP analysis of stakeholders’ perceptions, Agroforest Syst, pp. 1-13. Lee, S., Walsh, P., (2011), SWOT and AHP hybrid model for sports marketing outsourcing, Sport Management Review, Vol. 14, No. 4, 361-369. Meng, Z., Zhang, Q., (2007), Damage effects of dust storm PM2.5 on DNA in alveolar macrophages and lung cells of rats, Food and Chemical Toxicology, Vol. 45, 1368–1374. Mehmood, F., Hassannezhad, M., Abbas, T., (2014), Analytical investigation of mobile NFC adaption with SWOT-AHP approach: A case of Italian Telecom, Procedia Technology, Vol. 12, 535 – 541. Ram, K.S., Janaki, R.R., Robert, S.K., (2004), Exploring the potential for Silvopasture Adoption in south-central Florida: an application of SWOT-AHP method, Agricultural Systems, Vol. 81, No. 3, 185-199. Shrestha, R.K., Alavalapati, J.R., Kalmbacher, R. S., (2004), Exploring the potential for silvopasture adoption in south-central Florida: An application of SWOT–AHP method, Agricultural Systems, Vol. 81, No. 3, 185-199. Starr, M., Joshi, O., Chris, R.E.W., Zou, B., (2019), Perceptions regarding active management of the Cross-timbers forest resources of Oklahoma, Texas, and Kansas: A SWOT-ANP analysis, Land Use Policy, Vol. 81, 523-530. Zare, K., Mehri-Tekmeh, J., Karimi, S., (2015), A SWOT framework for analyzing the electricity supply chain using an integrated AHP methodology combined with fuzzy-TOPSIS, International Strategic Management Review, Vol. 3, 66–80 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 576 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 399 |