تعداد نشریات | 26 |
تعداد شمارهها | 550 |
تعداد مقالات | 5,705 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,969,932 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,351,953 |
چچنامه؛ حلقۀ آغازین تاریخنگاری اسلامی در هند | ||
مطالعات شبه قاره | ||
مقاله 13، دوره 11، شماره 37، پاییز و زمستان 1398، صفحه 235-256 اصل مقاله (746.99 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jsr.2019.4873 | ||
نویسندگان | ||
سیاوش یاری ![]() | ||
1دانشیار گروه تاریخ دانشگاه ایلام | ||
2استادیار گروه تاریخ دانشگاه ایلام | ||
3کارشناسیارشد تاریخ تشیّع دانشگاه ایلام | ||
چکیده | ||
ورود اسلام به شبهقاره هند افزونبر تحولات مذهبی، تحولات و تغییرات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی را بهدنبال داشت. یکی از مهمترین جلوههای این تحولات، ایجاد سنّت تاریخنگاری بود. نخستین دورۀ تاریخنگاری در هند همزمان با فتح آن توسط «محمدبنقاسم» بوده و نخستین اثر در این زمینه کتاب «فتحنامۀ سند» (چچنامه) است. اصل این اثر در سدۀ سوم ﻫ.ق نوشته شدهاست که علیبنحامد ابوبکرکوفی در حدود سال 613هـ.ق آن را از متنی عربی بدون نام مؤلف و عنوان به فارسی ترجمه کرد. اصل عربی کتاب گم شده و فقط ترجمۀ فارسی آن موجود است. این اثر برای تاریخ اسلام در هند اهمیت بسیار دارد؛ بنابراین پژوهش حاضر بهدنبال پاسخی برای یافتن این پرسش است که مهمترین مؤلفههای تاریخنگاری «چچنامه» کدام هستند؟ و در میان پژوهشهای تاریخی در زمینۀ معرفی و تبیین ابعاد مختلف تاریخنگاری هند، چه سهمی میتوان برای چچنامه درنظر گرفت؟ با توجه به ماهیتِ پژوهش، روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است. این پژوهش میکوشد تا با معرفى، بررسى و مطالعۀ کتاب فتحنامۀ سند (چچنامه) ازطریق درک مفهومى و روشمند گزارشهاى آن، به شناخت وجوه عمدۀ حیات سیاسى، مذهبی و اجتماعى این برهه دست یابد؛ همچنین دیدگاههای مؤلف و بازتاب آن دیدگاهها در محتوا و روش تاریخنگاری وی را بازجوید. | ||
کلیدواژهها | ||
تاریخنگاری؛ هند؛ فتحنامۀ سند (چچنامه)؛ علیبنحامد ابوبکر کوفی | ||
مراجع | ||
1- آفتاب، اصغر، تاریخنویسی فارسی در هند و پاکستان، لاهور: بینا، 1364. 2- ابناعثم کوفی، ابومحمد احمد، المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر، بولاق: مطبعه العامره، 1244 هـ.ق. 3- ابنندیم، محمدبناسحاق، الفهرست، ترجمۀ محمدرضا تجدد، تهران: اساطیر، 1381. 4- احمد، عزیز، تاریخ تفکر اسلامی در هند، ترجمۀ نقی لطفی و محمدجعفر یاحقی، چاپ اول، تهران: انتشارات کیهان، 1366. 5- اسماعیلپور، م، تاریخنویسی در شبهقاره، حسن انوشه، دانشنامۀ ادب فارسی، ج 4، بخش 1، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1380. 6- اطهر، علی، تاریخنگاری در هند دورۀ اسلامی، دانشنامۀ جهان اسلام، ج 6، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1380. 7- بکری، سید محمدمعصوم، تاریخ سند (تاریخ معصومی)، تصحیح عمربنمحمدداود پوته، تهران: انتشارات اساطیر، 1382. 8- بلاذری، احمدبنیحیی، فتوحالبلدان، ترجمۀ محمد توکل، تهران: نشر نقره، 1337. 9- تتوی، میرعلی شیرقانع، تحفهالکرام، به اهتمام و حواشی راشدی، سید حسامالدین، بخشاول از مجلد سوم در تاریخ سند، حیدرآباد، سندی ادبیبور، 1971. 10- ثواقب، جهانبخش، بررسیجایگاه و مؤلفههای تاریخنویسی محلّیعصرصفویه، دوفصلنامۀ پژوهشنامۀ تاریخهای محلی ایران، سال 2، شمارۀ 2 (پیاپی4)، دانشگاه پیام نور: بهاروتابستان 1393. 11- چلونگر، محمدعلی و دیگران، تاریخنگاری محل در دورة مغول و شاخصههای آن، دوفصلنامۀ پژوهشنامۀ تاریخهای محلی ایران، سال اول، شمارۀ 3، صص 90-75، دانشگاه پیام نور: پاییز و زمستان (1392). 12- حضرتی، حسن؛ برومنداعلم، مرتضی، گفتگوهایی در باب تاریخشناسی و تاریخنگاری، تهران: پژوهشکدۀ تاریخ اسلام، 1391. 13- حقیقت، سید صادق، روششناسی علوم سیاسی، قم: دانشگاه مفید، 1385. 14- خضر، عبدالعظیم، مسلمانان و نگارش تاریخ: پژوهشی در تاریخنگاری اسلامی، ترجمۀ صادق عبادی، تهران: انتشارات سمت، 1389. 15- رابینسون، چیساف، تاریخنگاری اسلامی، الویری، محسن، تهران: انتشارات سمت، 1392. 16- رزمآرا، تاریخنگاری در شبهقاره هند، دایرۀالمعارف بزرگ اسلامی، ج 14، تهران: وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی، 1385. 17- رزمآرا، مرتضی، نگاهی به مورخان هند میانه، مجلۀ آیینۀ پژوهش، سال 15، شمارۀ 85، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات اسلامی، صص 57-63، 1385. 18- روزنتال، فرانتس، تاریخنگاریدراسلام، ج 1، ترجمۀ اسدالله آزاد. مشهد: آستان قدس رضوی، 1366. 19- ریاحی، محمدحسین؛ عقیلی، سیداحمد، وجوهغالبدرارزیابیتاریخنگاریهایمحلیفارسیشبهقاره (ازابتدایقرنهفتمتااواسطقرندوازدهمهجری)، فصلنامۀ مطالعات شبهقاره، سال 9، شمارۀ 31، صص 96-79، دانشگاه سیستان و بلوچستان: تابستان 1396. 20- زرینکوب، عبدالحسین، تاریخ ایران بعد از اسلام، تهران: امیرکبیر، 1380. 21- سجادی، صادق؛ عالمزاده، هادی، تاریخنگاری در اسلام، تهران: انتشارات سمت، 1389. 22- شبانه، رحیم، سیری بر تاریخنگاری محلی و بررسی یک جنبش محلی، کتاب ماه جغرافیا، شمارۀ 168، صص 59-54، تهران: اردیبهشت 1391. 23- شرفی، محبوبه، زندگی، زمانه و تاریخنگاری وصاف شیرازی، تهران: پژوهشکدۀ تاریخ اسلام، 1392. 24- صفا، ذبیحالله، تاریخ ادبیات در ایران،ج 3، بخش 2، تهران: انتشارات اساطیر، 1373. 25- عاروان، کامران، نقش و جایگاه تاریخ و تاریخنگاری محلی، کتاب ماه جغرافیا، شمارۀ 168، صص 24-29، تهران: اردیبهشت 1391. 26- عطاردی، عزیزالله، سیری در کتابخانههای هند و پاکستان، خراسان: انتشارات عطارد، 1376. 27- عفیف، شمسسراج، تاریخ فیروزشاهی، تصحیح ولایت حسین، مقدمه و فهرستها از محمدرضا نصیری، تهران: انتشارات اساطیر، 1385. 28- فی، برایان، پارادایم شناسی علوم انسانی، مرتضی مردیها، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، 1383. 29- قدیمیقیداری، عباس، تاریخنگاری محلی کردستان و ظهور نخستین تاریخنگاران زن در ایران، پژوهشهای تاریخی، سال 45، دورۀ جدید، شمارۀ اول، صص 18-113، دانشگاه اصفهان: بهار 1388. 30- کوفی، علیبنحامد، فتحنامۀ سند المعروف به چچنامه، تصحیح داود پوته، حیدرآباد دکن، لطیفی دهلی، 1358. 31- مشکور، محمدجواد، تاریخ شیعه و فرقههای اسلام تا قرن چهارم، تهران: اشراقی، 1385. 32- منزوی، احمد، فهرستوارۀ کتابهای فارسی، ج 2، تهران: مرکز دایرةالمعارفهای بزرگ اسلامی، 1382. 33- میرجعفری، حسین؛ عاشورینژاد، عباس، تاریخنگاری و تحولات آن در ایران، تهران: دانشگاه پیام نور، 1386. 34- میرزا، زهرا، سهم تذکرهنویسان سند در ترویج زبان و ادب فارسی، فصلنامۀ مطالعات شبهقاره، سال اول، شمارۀ 1، صص 158-135، دانشگاه سیستان و بلوچستان: زمستان 1388. 35- ناجی، محمدرضا، چچنامه، دانشنامۀ جهان اسلام، ج11، تهران: بنیاد دایرۀالمعارف اسلامی، 1386. 36- یاری، سیاوش، تاریخ اسلام در هند، قم: انتشارات ادیان، 1388. 37- یعقوبی، احمدبنابی یعقوب، ترجمۀ آیتی، محمدابراهیم، تاریخ یعقوبی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، 1378. 38- Mehta, J.L, Advanced study in the History of Medieval India, New Delhi, 2002
39- Pathan, Mumtaz Husain, Sind Arab period, Hyderabad Sind Pakistan, 1978. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 477 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 516 |