اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 26 |
| تعداد شماره‌ها | 550 |
| تعداد مقالات | 5,700 |
| تعداد مشاهده مقاله | 7,968,707 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,351,003 |
تغییر مفهوم انسان در شناخت‌‌شناسی جغرافیدانان و تأثیر آن در تعامل با محیط | ||
| فصلنامه جغرافیا و توسعه | ||
| مقاله 1، دوره 18، شماره 58، بهار 1399، صفحه 1-16 اصل مقاله (717.07 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2020.5322 | ||
| نویسندگان | ||
محمد راهدان مفرد1؛ محمد حسین رامشت  2
| ||
| 1اصفهان، دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی | ||
| 2استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشکدۀ علوم جغرافیایی و برنامه‌‌ریزی، دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| مسئله شناخت در جغرافیا به سه حوزه انسان، طبیعت و نوع ارتباط بین آنها معطوف است، اکنون این پرسش مطرح است با تغییر مفهوم انسان در دوره‌های مختلف، نحوه عملکرد و تعامل جغرافیدانان با محیط نیز دستخوش تغییر شده است؟. بازگشت به گذشته و دانستن تحولات فکری جغرافیدانان می‌تواند سیر تحوّل و تغییر در ایده‌ها و نحوه اندیشیدن امروزی ما در تعامل با محیط را روشن‌تر و به عمق فهم ما از آینده کمک کند. سیر تحول تاریخی اندیشه جغرافیدانان نظریه‌پرداز، نشان می‌دهد که نگاه آنها به انسان دائما در تغییر بوده و سیری متفاوت از یک موجود «تاریخی» به پدیده‌ای «اجتماعی»، «چند‌ساحتی»، «مینوی» و «تراریخت» داشته است. این تفاوت‌ها نه تنها در برداشت‌های نظری که در روش و نوع تحلیل آنها نیز منعکس است. اکنون این پرسش بنیادی را می‌توان مطرح ساخت که این تفاوت‌ها بر نوع تجربه عملی جغرافیدانان در برابر محیط هم تاثیرگذار بوده است و در مواجه آنها با محیط تغییرات راهبردی خاصی بدنبال داشته است؟. به سخن دیگر تغییر مفهوم انسان در تجربه‌ی ذهنی جغرافیدانان در عملکرد و مواجهه آنها با «محیط» نیز تاثیرگذار بوده است؟ این پژوهش که با روش پدیدارشناسی (تحلیل متون جغرافیـــــــایی) در شش دوره تاریخی در عصـــر جدید (2020-1900) صورت گرفته بر این نکته تاکید دارد که: - طرز تلقی جغرافیدانان از مفهوم انسان، بنیان فهم آنها در مواجهه با محیط را شکل می‌داده است. - تفاوت در دیدگاههای جغرافیایی که معطوف به تفاوت در مفهوم انسان است نه تنها راهبردهای عملکردی جغرافیدانان در اعصار مختلف را در برابر محیط تعریف می‌کرده است، که تعریف از دانش جغرافیا را نیز تغییر داده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انسان بیولوژیک یا تاریخی؛ دانش جغرافیا؛ پدیدارشناسی؛ انسان تراریخت | ||
| مراجع | ||
|
منابع - اسمیت، دیوید وودراف (1395). پدیدارشناسی، ترجمۀ مسعود علیا. دانشنامۀ فلسفۀ استنفورد. چاپ 3. تهران: انتشارات ققنوس. - افروغ، عماد (1374). فلسفی‌‌‌‌اندیشی فضایی، تحقیقات جغرافیایی. شمارۀ 39. صفحات 54-24. - افشارکهن، جواد (1379). طرح فرضیه‌‌‌‌ای پیرامون نظریات تک‌‌عامل‌‌‌‌نگر (جبر‌‌‌‌گرا) در جغرافیا و سایر علوم، تحقیقات جغرافیایی. شمارۀ 58. صفحات 100- 89. - رامشت، محمدحسین؛ فرهاد باباجمالی؛ محمود احمدی (1395). تحول در علوم جغرافیایی، رهواره‌‌‌‌ای در حوزۀ معرفت نبوی، تحقیقات جغرافیایی. شمارۀ 120. صفحات 12-4. - بدخشان، ابراهیم؛ حسن آزموده (1391). بازاندیشی نسبیت زبانی با رویکرد شناختی و استناد بر دادههای زبان فارسی، فصلنامة علمی- پژوهشی زبان و ادب فارسی. شمارۀ 11. صفحات 28-1. - پاپلی‌‌یزدی، محمدحسین؛ مهدی سقایی (1381). سنت، مدرنیته، بازخوانی یک مقاله: جغرافیا عبارتست از روابط انسان، (فرهنگ) تکنولوژی، مدیریت و محیط. شمارۀ 65 و 66. صفحات 31-8. - پاپلی‌‌یزدی، محمدحسین (1382). ایدئولوژهای حاکم‌‌بر جغرافیای ایران، تحقیقات جغرافیایی. شمارۀ 71. صفحات 35- 5. - پاپلی‌‌یزدی، محمدحسین؛ مجید لباف‌‌خانیکی (1380). «هرمنوتیک و پژوهش‌‌‌‌های تأویلی- تفهمی نقد روش‌‌های تجربه‌‌‌‌گرای کلاسیک در تحقیقات علوم انسانی، تحقیقات جغرافیایی. شمارۀ 61. صفحات20-6. - پاپلی‌‌یزدی، محمدحسین (1375). باز هم بحثی درباره تعریف جغرافیا، تحقیقات جغرافیایی. شمارۀ 40. صفحات 11-8. - پاپلی‌‌یزدی، محمدحسین (1373). جبر جغرافیایی یا توان‌‌های محیطی؟ تحقیقات جغرافیایی. شمارۀ 35. صفحات 16-3. - پاپلی‌‌یزدی، محمدحسین (1365). تعریف، مفهوم - پاپلی‌‌یزدی، محمدحسین (1369). تکمله‌‌ای بر مقالۀ «تعریف، مفهوم و دیدگاهی تازه از جغرافیا»: جغرافیا عبارتست از روابط متقابل انسان، تکنیک، مدیریت و محیط.تحقیقات جغرافیایی.شمارۀ 16.صفحات 23-5. - دولفوس، اولیویه (1369). فضای جغرافیایی، ترجمه سیروس سهامی. چاپ 1. تهران. نشر نیکا. - سلگی، لیلا؛ محمدعلی زنگنه اسدی؛ عبرت محمدیان (1398).پدیدارشناسی در ژئومورفولوژی، مجلۀ جغرافیا و توسعه. شمارۀ 54. صفحات 14-1. - شاطری، مفید (1391). داروینیسم اجتماعی و تأثیر - شکویی، حسین (1382). اندیشه‌‌‌‌های نو در فلسفه جغرافیا؛ فلسفه‌‌‌‌های محیطی و مکتب‌‌‌‌های جغرافیایی، جلد 2. چاپ 1. تهران. انتشارات گیتاشناسی. - شکویی، حسین (1369). تحلیلی بر ماهیت جغرافیا در مکتب علم فضایی، پژوهش‌‌‌‌های جغرافیایی. شمارۀ 26. صفحات 11-7. - شکوئی، حسین (1385). اندیشه‌‌‌‌های نو در فلسفه جغرافیا، جلد 1. چاپ 8. تهران: انتشارات مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی. - علوی‌‌‌‌تبار، هدایت؛ سیده‌‌آزاده امامی (1392). طلوع اَبرانسان در سپهر اندیشۀ نیچه، مجله متافیزیک (دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان). دورۀ 49. شمارۀ 15. صفحات 96-77. - فرید، یدالله (1366). سیر اندیشه در قلمرو جغرافیای انسانی، چاپ 2. تبریز. انتشارات دانشگاه تبریز. - فرید، یدالله (1380). تأملی در فضای جغرافیایی با نگاهی به نظرات جغرافیدانان معتبر فرانسه، فضای جغرافیایی. شمارۀ 1. صفحات 46-4.
- فشارکی، پریدخت (1366). تعاریف و مفاهیم چشم‌‌انداز جغرافیایی، مجلۀ رشد آموزش جغرافیا. شمارۀ 9. صفحات 18-12. - فکوهی، ناصر (1392). دربارۀ تراانسان‌‌‌‌گرایی، زنده‌‌ماندن، چرا و به چه قیمت؟، روزنامه اعتماد. سال دهم. شمارۀ 2679. صفحه 12. - کاظمی، عبدالحسن؛ باقر انصاری؛ ژانت بلیک؛ ثریا محمودی(1394). فراانسان‌‌ها و آینده کرامت انسانی، حقوق و آزادی‌‌‌‌های اساسی بشری، فصلنامۀ اخلاق زیستی. شمارۀ 18. صفحات 48-11. - کاظمی، عبدالحسن؛ مصطفی کاظمی؛ نجات فیض‌‌اللهی؛ صدیار عطا‌‌‌‌لو؛ رضا مسعودی‌‌‌‌فر؛ محمد مسعودی‌‌‌‌نیا؛ محمود عباسی؛ مهرزاد کیانی (1391). دستکاری مولکولار طول عمر بشر و چالش‌‌‌‌های اخلاقی آن، فصلنامۀ اخلاق پزشکی. شمارۀ 19. صفحات 180-161. - گاردر، یوستین (1387). دختر پرتقالی، ترجمه مهرداد بازیاری. تهران. نشر هرمس. - محمدیان، عبرت (1396). نسبی‌‌گرایی در ژئومورفولوژی شهری؛ مطالعۀ موردی: منطقۀ شهری اهواز، استاد راهنما: امیر صفاری و محمدحسین رامشت. رسالۀ دکتری ژئومورفولوژی. دانشکدۀ علوم جغرافیایی. دانشگاه خوارزمی تهران. - مردمی، کریم؛ امیر احسنی (1394). مقایسۀ تطبیقی دیدگاه اسلامی و دیگر مکاتب فکری در نسبت میان انسان و تکنولوژی و کارکرد آن در جامعه و محیط کالبدی، فصلنامۀ نقش جهان. دورۀ 5. شمارۀ 1. صفحات 99-85. - مؤمنی، مصطفی؛ علی دهباشی (1378). پایگاه علم جغرافیا در ایران، تهران: انتشارات فرهنگستان علوم. - نوالی، محمود (1369). پدیدارشناسی چیست؟، نشریۀ دانشکده ادبیات و علوم انسانی تبریز. شمارۀ 135 و 136. صفحات 125-96. - هایدگر، مارتین (1386). هستی و زمان، ترجمۀ سیاوش جمادی. تهران: انتشارات ققنوس. - Ash, J., Simpson, P. (2014). Geography and post-phenomenology, progress in Human Geography, Vol.40 (1), PP 48-66.
- Barrows, H. H. (1923). Geography as human ecology, Annals of the Association of American Geographers Vol.13 (1), PP 1-14.
- Bennett,R.J., Chorley, R.J(1978). Environmental systems: philosophy, analysis and control, London, Methuen.
- Chorley, R. J., Kennedy, B. A. (1971). Physical Geography: ASystems Approach, London, Prentice-Hall.
- Fearing, F. (1954). An Examination of the conception of Benjamin Whorf in the Light of the Theories of perception and Cognition. In: language in Culture, ed.: h. Hoijer. Chicago: University Press. PP. 47-78.
- Galton F. (1889). Natural inheritance. London: Macmillan.Genette, Gerard, Figures III, Paris, Seuil, P1-2,1972.
- Gilbert, G.K. (1896). The origin of hypotheses, illustrated by the discussion of a topographical Problem. Science, V0l.3 (53), PP. 1- 15.
- Heidegger, M (1962). Being and Time. Translated by John Macquarrie & Edward Robinson. London: SCM Press.
- Kennedy, BA. (1992). Hutton to Horton: views of sequence, progression and equilibrium in geomorphology. Geomorphology, Vol.5 (3-5), PP 231-250.
- Kuhn, T.S. (1962). The Structure of Scientific Revolutions. Chicago, University Chicago Press.
- Penck, W. (1953) Morphological Analysis of Landforms, translated by H. Czech and K. Boswell of Die morphologische Analyse (1924), London, Macmillan.
- Ratzel, F. (1897). Politische Geographie, Munich, Oldenbourg.
- Sack, D. (1992). New wine in old bottles: the historiography of a paradigm change.Geomorphology, Vol.5 (3-5), PP 251-263.
- Schaefer, F. K. (1953). Exceptionalism in geography: a methodological examination. Annals of the Association of American Geographers Vol.43 (3), PP 226-249.
- Soja, Edward (1990) . Postmodern geographies, the reassertion of space in critical social Theory.Second impression, London-NewYork, verso.
- Davis, W. M (1899). The Geographical Cycle. The Geographical Journal, Vol.14 (5), PP 481-504.
- Vidal De La Blache, P (1926). Principles of Human Geography. London,Constable
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 165 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 386 |
||
