
تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 739 |
تعداد مقالات | 7,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,730,550 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,055,361 |
بررسی تأثیر مشارکت روستاییان در فرایند مدیریت پسماندهای روستایی (مورد شناسی: بخش نیمبلوک، شهرستان قاینات) | ||
جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
مقاله 4، دوره 10، شماره 34، فروردین 1399، صفحه 69-90 اصل مقاله (1.29 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2020.5331 | ||
نویسندگان | ||
علیاکبر عنابستانی* 1؛ عاطفه جمعهای2؛ خدیجه بوزرجمهری3 | ||
1استاد جغرافیا و برنامهریزی روستایی- دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی روستایی- دانشگاه فردوسی مشهد | ||
3دانشیار جغرافیا و برنامهریزی روستایی- دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
امروزه بهدلیل افزایش رفت و آمد در مکانهای روستایی برای زندگی و گذراندن اوقات فراغت بهویژه در فصل بهار و تابستان، باعث وجود حجم انبوهی از زبالههای پراکنده در روستاها شده و از طرفی منجر به بحران جدی و جدیدی در سکونتگاههای روستایی شدهاست. این مسئله ضرورت حفظ محیط زیست را در روستا ازطریق مدیریت پسماند دو چندان میکند؛ ازاینرو هدف پژوهش، یافتن راهکارهایی برای افزایش مشارکت مردم روستا در فرایند مدیریت پسماند در بخش نیمبلوک، شهرستان قائن است. پژوهش حاضر برای رسیدن به هدف ذکرشده از روششناسی بر مبنای ماهیت روش، توصیفی- تحلیلی و ازلحاظ هدف کاربردی ازطریق شیوۀ مطالعۀ کتابخانهای- اسنادی و پیمایشی برای پاسخگویی به سؤالات پژوهش در منطقۀ روستایی بخش نیمبلوک پرداخته شد. در این تحقیق روستاهای که بیشتر از 70 خانوار هستند، بهعنوان روستاهای نمونۀ تحقیق انتخاب شدهاند. حجم جامعه برابر با 2555 خانوار است که بر اساس فرمول کوکران، حجم نمونه 160 سرپرست خانوار روستایی با میزان خطای 0.075صدم محاسبه شد. دادهها و اطلاعات پژوهش با کمک پرسشنامه گردآوری شدند و برای تحلیل آنها از نرمافزار smart pls2 و spss، و برای اولویتبندی روستاها از نظر میزان مشارکتشان در مدیریت پسماند از مدل VIKOR استفاده شد. نتایج یافتههای بهدستآمده در این رابطه نشان داد که با توجه به سطح معناداری کمتر از 0.05 و اینکه کرانهای بالا و پایین تمام مؤلفهها مثبت بوده، بنابراین تفاوت آماری معناداری بالاتر از حد متوسط مورد تأیید است و فرض H1 تأیید میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
مشارکت مردم؛ مشارکت روستاییان؛ پسماند روستایی؛ مدیریت پسماند؛ بخش نیمبلوک | ||
مراجع | ||
ابطحی، مهرنوش؛ سعیدی، رضا؛ نصرالله بروجردی، ملیحه؛ فخراییفر، عاطفه؛ بیات، علی؛ مکاری، سعید؛ علی عسگری، فاطمه؛ انکوتی، اعظم؛ علیزاده، مهدی. (1394). بررسی میزان آگاهی، آموزش و مشارکت عمومی در مدیریت پسماند (مطالعۀ موردی: در شهر تهران)، فصلنامۀ بهداشت در عرصه، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، سال 3، شمارۀ 2، صص 16-7.https://doi.org/10.22037/jhf.v3i2.10527.
اسحاقی، رضا؛ رضایی، روح الله؛ حجازی، یوسف؛ شیری، نعمت اله؛ قدیمی، علیرضا. (1392). تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت روستاییان در طرحهای حفاظت از منابع طبیعی، مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، سال 44، شماره 3، صص 463-471.doi: 10.22059/ijaedr.2013.50233.
توکلینیا، جمیله؛ سعیدیراد، مجید؛ کاظمی، محمد؛ غریبی، مجتبی. (1396). ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣؤﺛﺮ ﺑﺮ اﻧﮕﯿﺰش ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺑﺮای ﻣﺸﺎرﮐﺖ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ (مطالعۀ موردی: منطقۀ 5 شهرداری تهران). فصلنامۀ جغرافیا و برنامهریزی شهری؛ چشمانداز زاگرس، دانشگاه آزاد اسلامی ، سال 9، شمارۀ 33، صص 18-1.http://zagros.iaub.ac.ir/article_537724.html.
حیدری مکرر، حمید؛ شاهزائی، عبدالمجید. (1394). تحلیل و بررسی نقش مدیریت روستایی در جمع آوری و دفع زباله از محیط روستا(مطالعه موردی: بخش جزینک شهرستان زهک)، مجله علوم جغرافیایی، سال 11، شماره 23، صص 1-13.http://geographic.sinaweb.net/article_527807.html.
خواجه شاهکوهی، علیرضا؛ خوشفر، غلامرضا؛ نگاری، اعظم. (1394). بررسی میزان مشارکت شهروندان در مدیریت پسماند خانگی (مورد شناسی: شهر مشهد)، مجلۀ جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای، دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال 2، شمارۀ 15، صص 323-215. doi: 10.22111/gaij.2015.2080
دربان آستانه، علیرضا؛ هاجری، بهرام؛ ملایی، نادر. (1396). ارزیابی و مکانیابی سامانة مدیریت پسماند روستایی با استفاده از تحلیل شبکه (مورد شناسی: شهرستان شیروان و چرداول). فصلنامۀ جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای، دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال 7، شمارۀ 24، صص. 163-.180.doi: 10.22111/gaij.2017.3387.
رضویان، فاطمه؛ خوشمنش، بهنوش؛ ایزدیار، صبا. (1394). مشارکت مردم در طرح تفکیک زبالهها از مبدأ، دومین کنفرانس بینالمللی علوم و مهندسی.
زینتی فخرآباد، حسین؛ کلانتری، خلیل؛ مطیعی، ناصر. (1396). شیوههای جلب مشارکتهای مردمی در فرایند مدیریت پسماند روستایی (مطالعۀ موردی: مناطق روستایی شهرستان گرگان)، فصلنامۀ آموزش محیط زیست و توسعۀ پایدار، سال 6، شمارۀ 2، صص 54-45.http://journals.pnu.ac.ir/article_4506.html.
شهبازی، سمیه؛ میرکزاده، علی اصغر. (1396). شناسایی چالشهای دفع زبالههای خانگی از دیدگاه سرپرستان خانوار روستایی (مطالعۀ موردی: روستای سراب قلعهشاهین شهرستان سرپل ذهاب)، مجلۀ علوم و تکنولوژی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، سال 19، شمارۀ 5، صص 458-474. doi: 10.22034/jest.2017.11349.
صفاری، امیر. (1392). تحلیل مخاطرات زیستمحیطی و راهبردهای مدیریت پسماند در نواحی روستایی (مطالعۀ موردی: دهستان اجارود مرکزی، شهرستان گرمی). فصلنامۀ اقتصاد فضا و توسعۀ روستایی، دانشگاه خوارزمی، سال 2، شمارۀ 1، صص 91-71.http://serd.khu.ac.ir/article-1-1578-fa.html.
صفری الموتی، پروانه؛ شمس، علی. (1398). عوامل مؤثر بر رفتار دفع نهایی پسماندهای خانگی توسط زنان روستایی در شهرستان قزوین. روستا و توسعه، وزارت جهاد کشاورزی، سال 22، شمارۀ 2، صص. 45-64. doi: 10.30490/rvt.2019.95352.
عبدلی، محمدعلی؛ رحیمی، فرشید؛ سمیعیفرد، رضا؛ جلیلی قاضیزاده، مهدی. (1393). بررسی کمّی و کیفی پسماندهای روستایی استان هرمزگان و ارائۀ راهکار مدیریتی، مجلۀ علوم و تکنولوژی محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، سال 16، شمارۀ 4، صص 173-165.http://jest.srbiau.ac.ir/article_6100.html.
عنابستانی، علیاکبر؛ جوانشیری، مهدی. (1392). مکانیابی محل دفن مناسب پسماندها در سکونتگاههای روستایی (مطالعۀ موردی: نقاط روستایی شهرستان خواف)، مجلۀ جغرافیا و مخاطرات محیطی، دانشگاه فردوسی مشهد، سال 2، شمارۀ 6، صص 122-103.https://doi.org/10.22067/geo.v0i0.21633.
عنابستانی، علیاکبر؛ جوانشیری، مهدی؛ موسوی، مهدیه. (1392). بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت روستاییان در روند تهیه و تصویب و اجرای طرح هادی روستایی (مطالعة موردی: شهرستان دشتستان)، مجلۀ جغرافیا و پایداری محیط، دانشگاه رازی، سال 2، شمارۀ 17، صص 33-15.https://ges.razi.ac.ir/article_491.html.
عنابستانی، علیاکبر؛ رئیسی، اسلام. (1396). نقش مدیریت پسماند بر بهبود شرایط توسعه در سکونتگاههای روستایی (مورد: بخش ساربوک، شهرستان قصرقند)، فصلنامۀ برنامهریزی منطقهای، دانشگاه آزاد مرودشت، سال 7، شمارۀ 26، صص 112-93. http://jzpm.miau.ac.ir/article_2362.html.
عنابستانی، علیاکبر؛ سجاسیقیداری، حمدالله؛ رئیسی، اسلام. (1394). تأثیر عملکرد دهیاران بر مدیریت پسماند در سکونتگاههای روستایی (مطالعۀ موردی: بخش ساربوک، شهرستان قصرقند)، مجلۀ پژوهشهای روستایی، دانشگاه تهران، سال 6، شمارۀ 2، صص 275-298.doi: 10.22059/jrur.2015.54908
غلامی، یونس؛ ثقفی، مهدی؛ حیدری، مریم. (1397). تأثیر عوامل اجتماعی اقتصادی در مشارکت شهروندان با تأکید بر مدیریت پسماند خانگی(نمونۀ موردی: شهر گرگان)، مجلۀ آمایش جغرافیایی فضا، دانشگاه گلستان، سال 8، شمارۀ 30، صص 158-149. doi: 10.30488/gps.2019.85841
فراهانی، مهدیه؛ خادمیان، طلیعه؛ منصوری، فردین؛ ذاکری، هادی. (1396). بررسی آثار اجتماعی و فرهنگی آموزش شهروندان در زمینۀ مدیریت پسماند شهری (مطالعۀ موردی: محلۀ نیروی هوایی منطقۀ 13 شهرداری تهران)، فصلنامۀ مشارکت و توسعۀ اجتماعی، دانشگاه هرمزگان، سال 5، شمارۀ 3، صص 66-47. http://jpsd.hormozgan.ac.ir/article-1-102-fa.html.
قنبری، قاسم؛ عرشی، شهنام؛ کمری، مهدی؛ سروشزاده، مریم. (1394): عوامل راهبردی مدیریت پسماند، آگاهی و مشارکت شهروندان منطقۀ 3 شهرداری تهران، مجلۀ مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، سال 2، شمارۀ 3، صص 156-149. http://journals.sbmu.ac.ir/ch/article/view/9688.
مجلسی، منیره؛ زمانی، امان الله؛ مهدی پور، فیاض؛ شمسایی، وجیهه؛ شریفی ملکسری، هاجر؛ دروار، پوریا. (1392). تجزیه و تحلیل هزینه های جمع آوری و حمل و نقل پسماند منطقه 1 شهر بندرعباس، مجله بهداشت در عرصه، دانشگاه شهید بهشتی، سال 1، شماره 1، صص37-45.http://journals.sbmu.ac.ir/jhf/article/view/4624.
مرادی، نصرت؛ موسوی، میرنجف. (1397). مکانیابی دفن پسماند روستایی در دهستان صومای جنوبی شهرستان ارومیه. فصلنامۀ علمی- پژوهشی اطلاعات جغرافیایی «سپهر»، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، سال 27، شمارۀ 108، صص. 91-108.doi: 10.22131/sepehr.2019.34622.
ملکی، سعید؛ عبیات، مصطفی؛ عبیات، مرتضی. (1396). شناسایی مکانهای بهینۀ دفن بهداشتی پسماند روستایی با تلفیق روشهایAHP و DRASTIC در محیط GIS (مطالعۀ موردی: بخش شاوور، شهرستان شوش). مجلۀ پژوهش و برنامهریزی روستایی (Journal of Research & Rural Planning)، دانشگاه فردوسی مشهد، سال 6، شمارۀ 19، صص 79-103.https://doi.org/10.22067/jrrp.v5i4.59999.
میرزایی، سارا؛ اسدپور، فاطمه؛ سلیمی، مصطفی. (1396). بررسی راهکارهای جلب مشارکت مردمی در مدیریت پسماندهای خانگی شهر تهران، هشتمین سمینار ملی شیمی و محیط زیست.
یگانه بادی، مجتبی؛ فرزادکیا مهدی؛ ززولی، محمدعلی؛ محمودخانی، روح الله؛ رضایینیا، سلیمه. (1395). پسماندهای جامد روستایی در ایران: تولید و ترکیب، مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی مازندران، سال 26، شمارۀ 143، صص 267-263.http://jmums.mazums.ac.ir/article-1-9022-fa.html.
یوسفی، حسین؛ جوادزاده، زهرا؛ نوراللهی، یونس. (1395). مکانیابی محلهای دفع زائدات صنعتی با استفاده از مدل Fuzzy-AHP در منطقۀ ویژه اقتصادی سلفچگان، نشریۀ علمی- پژوهشی علوم و فنون نقشهبرداری، انجمن علمی مهندسی نقشه برداری و ژئوماتیک ایران، سال 6، شمارۀ 4، صص 121-107. http://jgst.issge.ir/article-1-558-fa.html
Abdoli, M. A. and Azimi, E. (2010). Municipal Waste Reduction Potential and Related Strategies in Tehran, Int. J. Environ, 4(4), 901-912.https://www.researchgate.net/publication/286964995_Municipal_Waste_Reduction_Potential_and_Related_Strategies_in_Tehran
Abduli, M.A., R., Samieifard, M., & Alili Ghazizade. (2008): Rural Solid Waste Management, J. Environ. Res, 2(4), 425-430.https://www.google.com/search?source=hp&ei=IyuUXrPpC8SWabPbnPAP&q=Abduli%2C+M.A.%2C+R.%2C+Samieifard%2C+M.%2C+%26+Alili+Ghazizade.+%282008%29%3A+Rural+Solid+Waste+Management%2C+J.+Environ.+Res%2C+2%284%29%2C+425-430.&oq=Abduli%2C+M.A.%2C+R.%2C+Samieifard%2C+M.%2C+%26+Alili+Ghazizade.+%282008%29%3A+Rural+Solid+Waste+Management%2C+J.+Environ.+Res%2C+2%284%29%2C+425-430.&gs_lcp=CgZwc3ktYWIQA0oHCBcSAzQwMEoFCBgSATFQxxBYxxBg4RhoAHAAeAGAAdoDiAHnBpIBBTMtMS4xmAEBoAECoAEBqgEHZ3dzLXdperABAA&sclient=psy-ab&ved=0ahUKEwjzhuf5heXoAhVESxoKHbMtB_4Q4dUDCAo&uact=5#spf=1586768679398.
Al-Khatib, I. A., Kontogianni, S., Nabaa, H. A., Alshami, N. & Al-Sari, M. I. (2015). Public perception of hazardousness caused by current trends of municipal solid waste management. Waste Management, 36, 323–330.http://europepmc.org/article/med/25464943.
Aminzadeh, B. (2003). Religious worldview and the environment: Introduction to Islam's attitude to nature, Journal of Environmental Studies, 3(2), 97-106.https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=28533.
Chris, Z., (2003). Solid Waste Management in Developing Countries, EAEAG.https://www.google.com/search?ei=DiyUXoUih7SwB57CnMAI&q=Chris%2C+Z.%2C+%282003%29.+Solid+Waste+Management+in+Developing+Countries%2C+EAEAG.&oq=Chris%2C+Z.%2C+%282003%29.+Solid+Waste+Management+in+Developing+Countries%2C+EAEAG.&gs_lcp=CgZwc3ktYWIQAzoECAAQR0oJCBcSBTEyLTk2SggIGBIEMTItNlCNFFiNFGDMGmgAcAV4AIAB-QKIAfkCkgEDMy0xmAEAoAECoAEBqgEHZ3dzLXdpeg&sclient=psy-ab&ved=0ahUKEwiF4eLphuXoAhUHGuwKHR4hB4gQ4dUDCAs&uact=5#spf=1586768914647.
Fatehniya. (2014)." Source separation of municipal solid waste situation and strategies to increase public participation in the Tehran Municipality, 5(2), 7-8.http://journals.pnu.ac.ir/article_4506.html.
Guerrero LA, Maas G, & Hogland W. (2013). Solid waste management challenges for cities in developing countries, Waste Management, 33(1), 220-232.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23098815.
Salem, N. C. (2000). Plastics reckycling poragram in Romania.
Santamarta, J. C., Martín, J. R., Arraiza, M. P. & López, J. V. (2014). Waste Problem and Management in Insular and Isolated Systems, Case Study in the Canary Islands (Spain). IERI Procedia, 9, 162-167.
Vidanaarachchi, C. K., Yuen, S. T. S. & Pilapitiya, S. (2006). Municipal solid waste management in the Southern Province of Sri Lanka: Problems, issues and challenges, Waste Management, 26, 920-930.
Yang L, Li ZS, Fu HZ. (2013). Model of municipal solid waste source separation activity: A case study of beijing, J Air Waste Manag Assoc, 61(2), 157-163.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21387933.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 715 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 582 |