تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 487 |
تعداد مقالات | 5,066 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,361,399 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,959,380 |
اقنوم احد در فلسفهی نوافلاطونی و اندیشهی اسماعیلیه | ||
مطالعات ادیان و عرفان تطبیقی | ||
مقاله 1، دوره 4، شماره 4، بهار و تابستان 1398، صفحه 1-14 اصل مقاله (452.2 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jrm.2019.5552 | ||
نویسنده | ||
محمد بهرامی | ||
استادیار پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
چکیده | ||
اسماعیلیه به عنوان یکی از مذاهب زیر مجموعهی شیعه، در مباحث کلامی و فلسفی متأثر از فلسفهی افلاطونی و نوافلاطونی هستند. این گروه با الهام از فلاسفهی نوافلاطونی، خدا، عقل و نفس را در برابر احد، عقل و نفس نوافلاطونیان ، پدر ، پسر و روحالقدس کلیسا و نیک، عقل و روح افلاطونی قرار میدهند. در اقانیم ثلاثه نوافلاطونیان، رابطهی اقانیم طولی است، چنانکه در فلسفهی افلاطونی این رابطه طولی است اما در تثلیث مسیحیت رابطهی اقانیم عرضی و همه در یک مرتبه هستند. در نگاه اسماعیلیه نیز رابطهی اقانیم طولی است و نه عرضی. اقنوم اول اسماعیلیه همانندیهای بسیاری با اقنوم اول نوافلاطونیان دارد. فلاسفهی نوافلاطونی، عقل را قادر بر شناخت اقنوم اول نمیدانند و توصیف احد را به صفات روا نمیبینند و اندیشمندان اسماعیلی نیز توانایی عقل بر درک و فهم احد را بر نمیتابند و توصیف حق تعالی را به صفات پذیرا نیستند. هدف این پژوهش نشان دادن همانندیهای اقنوم نخست از اقانیم ثلاثهی نوافلاطونیان و اسماعیلیه است و روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. منابع این نوشتار، همه از آثار اصلی اسماعیلیه است و در گزارش نظریات اندیشمندان اسماعیلی از منابع مخالفین اسماعیلیه استفاده نشده است. در ترتیب گزارش و تحلیل نظریات ، تقدّم و تأخر نظریات مد نظر قرار گرفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
اقانیم ثلاثه؛ احد؛ خدا؛ عقل اول؛ نفس؛ روح؛ اسماعیلیه؛ نوافلاطونیان؛ آفرینش | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 36 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 37 |