تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 488 |
تعداد مقالات | 5,068 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,370,696 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,966,159 |
فراوانی ورود چرخندهای مدیترانه ای به ایران و اثر آن ها بر بارش های فراگیر | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 9، دوره 10، شماره 27 - شماره پیاپی 1، بهار 1400، صفحه 159-176 اصل مقاله (3.06 MB) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2020.33171.1632 | ||
نویسندگان | ||
حسین عساکره ![]() ![]() ![]() | ||
1استاد گروه جغرافیا، دانشگاه زنجان | ||
2کارشناس ارشد آب و هواشناسی سینوپتیک، دانشگاه زنجان | ||
چکیده | ||
نوسان بارش در سطح کشور بحرانهای زیست- محیطی زیادی را در سال های اخیر ایجاد نموده است. در این پژوهش بهمنظور بررسی روزهای توأم با بارش فراگیر در ایران، دو گروه پایگاه داده شامل دادههای جو بالا و دادههای سطح زمین مورد واکاوی قرار گرفت. دادههای جو بالا شامل؛ ارتفاع ژئوپتانسیل (متر)، فشار سطح دریا (هکتوپاسکال) که برای دورهی آماری 1363 تا 1392 (1986 تا 2013) در ابعاد مکانی، 10 تا 60 درجه عرض شمالی و 40- تا 80 درجه طول شرقی از مرکز ملی پیشبینی محیطی آمریکا و پژوهشهای جوی (NCEP\NCAR) اخذ گردید. این ابعاد بهمنظور شناسایی سیرچرخندهایی که از دریای مدیترانه به ایران انتقالیافته انتخاب شد. دادههای سطح زمین، از دادههای میانیابی شدهی بارش روزانهی 2939 ایستگاه و 19724 روز بر روی یاختههایی به ابعاد 14×14 کیلومتر به روش کریجینگ در طی دورهی آماری به دست آمد. بهمنظور تحلیل بارشهای فراگیر منطقه، نمایه پایهی صدک 25 ام برای بررسی انتخاب شد. بر اساس این صدک هرگاه 5 درصد از ایران دارای بارش باشد بهعنوان روز بارش فراگیر برگزیده خواهد شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که بر اساس مسیر چرخندهای انتقالیافته به ایران هرگاه این مسیرها با دریای سرخ و سیاه ادغام گردد بر تأثیر آنها بر رخداد بارش و فراوانی آنها افزوده میشود. در زمان رخداد بارش در نواحی غرب و شمال غرب ایران بارشهای یکنواختی تجربه شد، درحالیکه نواحی شرق و شمال شرق ایران تحت تأثیر سیکلونهای کمتوان قرار گرفت و درنتیجه رخداد بارش در این نواحی بطور چشم گیری سیر نزولی پیدا کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
چرخند؛ روزهای بارشی؛ کمفشار مدیترانه؛ ایران | ||
مراجع | ||
ایران نژاد پرویز، احمدی گیوی فرهنگ، محمد نژاد علیرضا، (1388)،" اﺛﺮ ﻣﺮاﻛﺰ ﭼﺮﺧﻨﺪزای ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪ ﺑﺮ ﺑﺎرش ﺳﺎﻻﻧﻪ اﻳﺮان در دوره 1960 ﺗﺎ 2002 "، مجلهی ژئوفیزیک، شماره 1: 91-105. جهانبخش سعید، خورشید دوست علیمحمد، میر هاشمی حمید، (1397)، "ساز وکارشکل گیری چرخند در بادپناه کوهستان زاگرس"، جغرافیا و برنامهریزی محیطی، شماره1: 177-192. حجازی زاده زهرا، صداقت مهدی، (1388)،"ﻣﺴﻴﺮﻳﺎﺑﻲ رﻗﻮﻣﻲ سیکلونهای ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ در دوره ﺳﺮد ﺳﺎل"،پژوهشهای جغرافیای طبیعی ،شماره 69. 1-17. حیدری محمدامین، خوشاخلاق فرامرز، (1394)،" اثر گرمایش جهانی بر مرکز چرخندزایی شرق مدیترانه و ارتباط آن با ناهنجاری بارش نیمهی غربی ایران "، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، شماره22: 72-88. حلبیان امیرحسین، حسینعلی پورجزی فرشته، (1393)، " تحلیل فراوانی رودبادهای مرتبط با بارشهای حدی و فراگیر در کرانه های غربی خزر"، تحقیقات جغرافیایی، شماره 1: 205-220. خسروی یونس، دوستکامیان مهدی، طاهریان اله مراد، (1396)، "بررسی و تحلیل الگوی فرارفت رطوبتی بارشهای فراگیر ایران"، جغرافیا، شماره 53: 251-264. سلیقه محمد، ناصر زاده محمدحسین، چهرهآرا تهمینه، (1395)، "بررسی رابطه شاخص های NCPI و CACO با بارشهای فراگیر پاییزه، سواحل خزر جنوبی"، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیا، شماره 43: 217-328. عساکره حسین، رزمی رباب، (1390)، "اقلیمشناسی بارش شمال غرب ایران"، جغرافیا و توسعه، شماره 25: 138- 158. علی زاده تیمور، عزیزی قاسم، محب الحجه علیرضا، خوشاخلاق فرامرز، (1394)،" شناسایی تغییرات زمانی مکانی چرخندهای شدید در مدیترانه، با یک الگوریتم عددی "، فیزیک و زمین و فضا، شماره 2: 405-417. علی زاده تیمور، عزیزی قاسم، روستا ایمان، (1391)، "واکاوی الگوهای گردشی تراز 500 هکتوپاسکتال جو هنگام رخداد بارشهای فراگیر و غیر فراگیر در ایران"، برنامهریزی و آمایش فضا، شماره4: 1-24. علی زاده تیمور، عزیزی قاسم، (1393)، "ارتباط بین تیپ الگوهای گردشی تراز دریا، با بارشهای فراگیر در ایران"، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، شماره46: 310-297 . علیجانی بهلول، (1385)، "اقیلم شناسی سینوپتیک"، انتشارات سمت، تهران، صص 272. علیجانی بهلول، (1366)،" رابطهی پراکندگی مکانی مسیرهای سیکلونی خاورمیانه با سیستمهای هوایی سطح بالا"، مرکز تحقیقات نورمگس، شماره 4: 125-143. کاویانی محمدرضا، علیجانی بهلول، (1391)، "مبانی آبوهواشناسی"، چاپ 17، تهران:انتشارات سمت، 532. مصطفائی حسن، علیجانی بهلول، سلیقه محمد، (1394)، "تحلیل سینوپتیکی بارشهای شدید و فراگیر در ایران "، تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، شماره4: 65-76. Alpert, P., Neeman, B. U. and Shay-El, Y., (1990), "Climatological analysis of Mediterranean cyclones using ECMWF data", TellusA, 42, 65-77. Alpert, P. Osetinky, I. Ziv,B .Shafir, H ,(2004),"Semi-Objective ClassifIcation For Daily Synoptic System:Application To The Eastern Mediterranean climate Change", International journal of climatology, 24:1001–101. Blender R, Schubert.M ,(1999), "Cyclone Tracking in Different Spatial and Temporal Resolutions", American Meteorological Society: 377-384. Bengtsson, L., Hodges, K.I., Roeckner, E., (2006), "Storm Tracks and Climate Change, Journal of Climate", 19, 3518-3543. Campins, J., Genove´s, A., Guijarro, J. A. Jansa`, A., and Ramis, C., (2000), "A catalogue and a classification of surface cyclones for the Western Mediterranean", Int. J. Climatol., 20, 969-984. Campins, J., Genoves, A., Jansa, A., (2006), "Three-Dimentional Structure of Western Mediteranean Cyclones", J. Climatol. 26: 323–343. Eshel, G., Cane, M. A and Farrell, B. F., (2000), "Forecasting eastern Mediterranean droughts", Mon. Wea. Rev., 128, 3618-3630. Flocas, H., Kouroutzoglou, j., keay, K., Simmonds, I., (2010), "On Cyclonic Tracks over the Eastern Mediterranean", Journal of Climate, Volume 23, October 2010. Geng.Quanzhen, Sugi. Masato, (2001), "Possible Change of Extratropical Cyclone Activity due to Enhanced Greenhouse Gases and Sulfate Aerosols—Study with a High-Resolution AGCM", Journal of climate, NO 16. 2262-2274. Hoskins. Brian J, Hodges. Kevin I., (2001), "New Perspectives on The Northern Hemisphere Winter Storm Tracks". American Meteorological Society, 1041-1061. Kostopoulou. E., Jones. P. D., (2007), "Comprehensive analysis of the climate variability in theeastern Mediterranean. Part II: relationships betweenatmospheric circulation patterns and surface climatic elements",International Journal Of Climatology, 27: 1351-1371. Lionello. P, Dalan . F, Elvini. E., (2002), "Cyclones in the Mediterranean region: the present and the doubled co_2 climate scenarios",CLIMATE RESEARCH, 147–159. Lionello. Piero, Trigo . Isabel F, Etc., (2016), "Objective climatology of cyclones in the Mediterranean region: a consensus view among methods with different system identification and tracking criteria", JOURNAL TELLUS,68: 1_18. Michaelides, S. C., Karacostas T. and Nicolaides, K. A. (2004). "Spatial Distribution of some Dynamic Parameters during the Evolution of Selected Depressions over the Area of Cyprus", Intern. J. Climatol, 24, 1829. Nissen.K.M , Leckebusch. G. C, Etc., (2010), "Cyclones causing wind storms in the Mediterranean: characteristics, trends and links to large-scale patterns",Natural Hazards and Earth System Sciences, 10: 1379–1391. Picornell, M. A., Campins, J., Genoves, A. and Jansa`, A., (2001), "Automated database of mesoscyclones from the HIRLAM (INM) 20.58 analyses in the Western Mediterranean", Int. J. Climatol., 21, 335-354. Ramis, C.; R. Homar, M. Alarcon, Serigo. S. Romero and V. Alonso, (1998)," Diagnosis and numerical simulation of a torrential precipitation event in Catalonia (Spain)", Meteorology and Atmospheric Physics, 69: 1–21. Trigo. Isabel F, Bigg. Grant R, Davies. Trevor D, (2001), "Climatology of Cyclogenesis Mechanisms in the Mediterranean", American Meteorological Society:549-569. Trigo, I. F., (2006), "Climatology and interannual variability of storm-tracks in the EuroAtlantic sector: a comparison between ERA-40 and NCEP/NCAR reanalyses", Climate Dyn., 26, 127-143.27 Talukder. Ashit, Liu. Timothy.Etc, (2006), "Global Cyclone Detection and Tracking using Multiple Remote Satellite Data":1_9. Zangvil. Abraham, Karas.Svetlana,Sasson.Anat, (2003), "Connection Between Eastern Mediterranean Seasonal Mean 500 HPA Height And Sea-Level Pressure Patterns And The Spatial Rainfall Distribution Over Israel",International Journal Of Climatology, 23:1567–1576 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 93 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 48 |