تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 714 |
تعداد مقالات | 6,952 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,426,479 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,804,539 |
واکاوی احساس نابرابری و اثر آن بر مشارکت شهروندان در ادارۀ کلانشهرها (مورد شناسی: شهر مشهد) | ||
جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
دوره 10، شماره 35، خرداد 1399، صفحه 143-162 اصل مقاله (1021.65 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2020.5573 | ||
نویسنده | ||
رستم صابریفر* | ||
دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
شواهد تجربی نشانگر آن است که نابرابری بهوجودآمده در کلانشهرهای ایران، ناشی از توسعۀ مبتنیبر نابرابری است. این روند باعث شدهاست که شکاف طبقاتی در شهرها عمق بیشتری یابد و هر یک از گروههای برنده و بازنده، نگاه ویژهای به ادارۀ شهر داشتهباشند. به این منظور و برای آنکه مشخص شود، آیا احساس نابرابری بر مشارکت مردم مؤثر است یا خیر؟ تحقیق کنونی به شیوۀ توصیفی- تحلیلی در شهر مشهد به انجام رسید. دادههای موردنیاز با استفاده از پرسشنامۀ محققساخته و از نمونهای به حجم 382 نفر گردآوری شد. دادههای گردآوریشده با استفاده از آزمونهای آماری کولموگراف اسمیرنوف، رگرسیون چندمتغیره و الگوی معادلات ساختاری در نرمافزار SPSS و PLS تحلیل شد. نتایج نشان داد که شدت احساس نابرابری در ارتباط با نابرابری اقتصادی، شغلی و سیاسی در بالاترین حد و نابرابری فرصتها در پایینترین حد خود قرار دارد. علاوهبر آن، متغیر احساس نابرابری، توانایی پیشبینی مشارکت شهروندان در ادارۀ امور شهر را داشته و بهازای یک واحد تغییر در انحرافمعیار احساس نابرابری، میزان مشارکت 44/0 تغییر خواهد کرد. مطابق با یافتههای فوق، پیشنهاد راهبردی پژوهش، تغییر روندهای کنونی توسعۀ مبتنیبر نابرابری ازطریق تحول مناسبات اجتماعی در سطح کلان است. | ||
کلیدواژهها | ||
احساس نابرابری؛ مشارکت؛ الگوی توسعه؛ مشهد | ||
مراجع | ||
آرگایل، مایکل. (1379). همکاری و تعاون. تهران: تحقیقات و پژوهش وزارت تعاون. اسدی، علی؛ تهرانیان، مجید. (1356). صدایی که شنیده نشد. تهران: نشر نی. اکبری، محمود؛ تقوایی، مسعود؛ زنگیآبادی، علی؛ وارثی، حمیدرضا. (1390). نابرابریهای درآمدی و رفاه پایدار شهری، مطالعۀ موردی: کلانشهر شیراز. نشریۀ جغرافیا و توسعۀ ناحیهای، دانشگاه فردوسی مشهد، شمارۀ 16، صص 106-83. https://doi.org/10.22067/geography.v9i16.11030
بهروان، حسین؛ یوسفی، علی؛ کریمی، علی. (1393). عوامل مؤثر بر میزان مشارکت شهروندی در مشهد، جامعهشناسی نهادهای اجتماعی، دانشگاه مازندران، شمارۀ 2، صص 36-7. https://doi.org/10.22067/jss.v0i0.16704
پاپلییزدی، محمد حسین. (1380). اولویت حل مشکلات شهری ایران. فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی، بنیاد امیرکبیر، شمارۀ 61، صص 11-1. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=22017
پیلهور، علیاصغر؛ پوراحمد، احمد. (1383). روند رشد و توسعۀ کلانشهرهای کشور، مطالعۀ موردی: شهر مشهد، پژوهشهای جغرافیایی، دانشگاه تهران، شمارۀ 48، صص 121-103. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=7786
توفیق، فیروز. (1371). تحلیل داده-ستانده در ایران و کاربردهای آن در سنجش پیشبینی و برنامهریزی. تهران: آموزش انقلاب اسلامی. تولایی، نوین؛ فلاحپیشه، اکرم. (1390). مطالعۀ اثر احساس نابرابری بر همکاری، مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه خوارزمی، دورۀ 2، شمارۀ 2، صص 61-33. https://jspi.khu.ac.ir/article-1-258-fa.html
چلبی، مسعود. (1382). جامعهشناسی نظم. تهران: نشر نی. خاکپور، براتعلی؛ باوانپوری، علیرضا. (1388). بررسی و تحلیل نابرابری در سطوح توسعهیافتگی مناطق شهر مشهد، مجلۀ دانش و توسعه، دانشگاه فردوسی مشهد، دورۀ 16، شمارۀ 27، صص 201-182. https://profdoc.um.ac.ir/paper-abstract-1012925.html
دفتر مطالعات اقتصادی. (1393). مجموعه مطالعات منطقهای و آمایش سرزمین در ایران (1)، فراتحلیل نابرابری منطقهای در ایران. تهران: سازمان برنامه و بودجه. رضاییفرد، غلامرضا. (1376). بررسی تجربی عوامل مؤثر بر همکاری، پایاننامۀ کارشناسی ارشد جامعهشناسی. تهران: دانشگاه شیهد بهشتی. روثستاین، بو. (1393). دام اجتماعی و مسئلۀ اعتماد. ترجمۀ لادن رهبری. تهران: انتشارات آگه. زالی، نادر؛ رحمتی، یوسف؛ چاره، نجمه. (1394). ارزیابی و نقدی بر طرح ساماندهی و توانمندسازی سکونتگاههای غیررسمی شیراز؛ مطالعۀ موردی: محلۀ مهدیآباد (کتسبس). نشریۀ پژوهش و برنامهریزی شهری، دانشگاه آزاد مرودشت، دورۀ 6، شمارۀ 23، صص 132-115. http://jupm.miau.ac.ir/?_action=article&au=13339&_au=%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%87++%DA%86%D8%A7%D8%B1%D9%87
زنگنه، مهدی. (1394). تحلیل فضایی وضعیت مسکن در کلانشهر مشهد با تأکید بر شاخصهای توسعۀ پایدار شهری، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، دانشگاه اصفهان، دورۀ 7، شمارۀ 27، صص 154-137. http://journals.ui.ac.ir/article_20154_0.html
زنگنه، یعقوب؛ حسینآبادی، سعید؛ روشندل، تکتم؛ نبیپور، رضا. (1393). تأثیر تعلق مکانی و سرمایۀ اجتماعی بر بهسازی مشارکتی محلات قدیمی، نمونۀ موردی: محلۀ سرده سبزوار، نشریۀ پژوهش و برنامهریزی شهری، دانشگاه آزاد مرودشت، دورۀ 5، شمارۀ 19، صص 128-111. http://jupm.miau.ac.ir/article_619.html
سعیدی، عباس. (1387). قطب رشد، دانشنامۀ مدیریت شهری-روستایی. تهران: وزارت کشور. شایان، حمید (1383). تحلیلی جغرافیایی از وضعیت مهاجرت در سکونتگاههای روستایی شهرستان مشهد، مجلۀ جغرافیا و توسعۀ ناحیهای، دانشگاه فردوسی مشهد، شمارۀ 3، صص 115-95. http://ensani.ir/fa/
شهرداری مشهد. (1380). مدیریت طرح و توسعۀ ساماندهی حاشیه شهر. مشهد: واحد آمار، شهرداری مشهد. شهیکی تاش، محمدنبی؛ کرمی تیرهشبانکاره، حمیده؛ روشن، رضا. (1395). ارتباط مؤلفههای ساختاری بازار و ضریب فازی فناوری در صنایع ایران، مطالعات اقتصادی کاربردی ایران،، دانشگاه بوعلی سینا، دورۀ 5، شمارۀ 17، صص 54-27. https://journals.basu.ac.ir/article_1406.html
صابریفر، رستم. (1396). ارزیابی محلات شهری براساس مؤلفههای سلامتی، ایمنی و زیستمحیطی در شهر مشهد، پژوهشهای سلامتمحور، دانشگاه علوم پژشکی کرمان، دورۀ 3، شمارۀ 3، صص 252-237. http://hbrj.kmu.ac.ir/article-1-190-fa.html
صابریفر، رستم. (1397). سنجش میزان موفقیت سیاستهای عدالتگرا با تعیین سطح توسعۀ مناطق شهری براساس شاخصهای توسعۀ پایدار (نمونۀ موردی: شهر مشهد)، جغرافیا و روابط انسانی، مهدی عزمی، دورۀ 1، شمارۀ 2، 116-101. http://www.gahr.ir/article_69490.html
عباسزادگان، مصطفی؛ مختارزاده، صفورا؛ بیدرام، رسول. (1391). تحلیل ارتباط میان ساختار فضایی و توسعهیافتگی محلات شهری به روش چیدمان فضا، مطالعۀ موردی: شهر مشهد، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، دانشگاه اصفهان، دورۀ 4، شمارۀ 14، صص 62-43. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=182632
فلاحت، محسن. (1396). بررسی نقش و جایگاه شهروندان در ادارۀ امور شهر از نگاه مدیران شهری، نمونۀ موردی: شهر فردوس. پایاننامۀ کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری، فردوس: دانشگاه پیام نور. قربانی، رسول؛ عظیمی، میترا. (1393). بررسی تأثیر ساختار درآمدی شهرداری بر روند توسعۀ شهری با استفاده از تکنیک ضریب همبستگی و تحلیل عاملی، مطالعۀ موردی: مشهد. مجلۀ پژوهش و برنامهریزی شهری، دانشگاه آزاد مرودشت، دورۀ 5، شمارۀ 18، صص 132-115. http://ensani.ir/fa/
گرب، ادوارد جی. (1381). نابرابری اجتماعی. ترجمۀ محمد سیاهپوشان و احمدرضا غرویزاده. تهران: معاصر. گودرزی، محسن؛ نصر اصفهانی، آرش. (1398). تهران-56. تهران: نشر نی. ماهوان، احمد (1383). تاریخ مشهدالرضا. مشهد: دفتر جغرافیایی و انتشارات ماهوان. مرصوصی، نفیسه؛ صائبی، محمدحسین. (1388). تحلیل جغرافیایی تأثیر اکولوژی اجتماعی بر توسعۀ کالبدی شهر، نمونۀ موردی: شهر مشهد، بومشناسی شهری، دانشگاه پیام نور، پیششماره، صص 93-73. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=144698
مرکز آمار ایران. (1375). دادههای تفصیلی حوزههای سرشماری مناطق مشهد. تهران: مرکز آماری ایران. مک لئود، تاس اچ. (1377). برنامهریزی در ایران براساس تجارب گروه مشاوره دانشگاه هاروارد در ایران. مترجم علی اعظم محمد بیگی. تهران: نشر نی. وفایی، الهه. (1397). بررسی عوامل مؤثر در ارتقای کیفیت سلامت مسکن و محیط مسکونی، مورد مطالعه: شهر مشهد، پایاننامۀ کارشناسی ارشد. رشتۀ جغرافیا و برنامهریزی شهری. مشهد: دانشگاه پیام نور. یزدانپناه، لیلا. (1387). موانع مشارکت اجتماعی شهروندان تهرانی، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، دورۀ 7، شمارۀ 26، صص 130-105. http://refahj.uswr.ac.ir/article-۱-۷-fa.html
یوسفی، علی؛ ورشوئی، سمیه. (1389). نابرابری اجتماعی در فضای شهری مشهد، مطالعات اجتماعی ایران، انجمن جامعهشناسی ایران، دورۀ 3، شمارۀ 4، صص 184-152. Ellwood, A. (2018).Intergenerational Conflict: Distinctions between Perceived Inequality, Feelings of Unfainess, and Protest Orientation, University of Calgary, Alberta
Elster, J. (2019). the Cement of Society: A Survey of Social Order, Camberidge University Press, Cambridge.
Ferin, D. L., Michelle, C., & Jeffery, K. (2007). Can I Trust You to Trust Me? a Theory of trust, Monitoring, and Cooperation in Interpersonal and Intergroup Relationships, Group Organization Management, 32 (4), 465-499.
Lam, M. (2004). The Perception of Inequalities: A Gender Case Study, Socology, 41 (2), 347-363. https://scholar.google.com/scholar?q=Lam,+M.+(2004).+The+Perception+of+Inequalities:+A+Gender+Case+Study,+Sociology,+41+(2),+347-363&hl=en&as_sdt=0&as_vis=1&oi=scholart
Lindenberg, S. (1998). Solidarity: It’s Microfoundations and Macrodependence, A Farming Approach in: Doreian, P, and Fararo, T.J. (Eds) The Problem of Solidarity: Theories and Models, Gordon and Breach, Amsterdam.
Liodakis, G. (2010). Political economy, capitalism and sustainable development, Sustainability, 2(8), 2601-2616.
Saberifar, R. (2014). The Effect of Moving Skillful and Educated Human Labor Force, into Major Cities (Case Study: IRAN), Trend in Life Science, 3(4), 28-39.
Shenhav, Y. (1999). Manufacturing: The Engineering Foundations of the Managerial Revolution, Oxford University Press, Oxford.
Yamagishi, T., Satoshi, K., Rie, Mashima, Shigeru, Terai, 2005, Separating Trust from Cooperation in a Dynamic Relationship, Rationality and Society, 17 (3), 275-308.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 539 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 620 |