تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 588 |
تعداد مقالات | 6,021 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,848,454 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,833,860 |
سیر تقاضای معاش در شعر شاعران مدّاح با تکیه بر نسبت تکدیگری به انوری | ||
پژوهشنامه ادب غنایی | ||
دوره 18، شماره 35، مهر 1399، صفحه 205-226 اصل مقاله (525.13 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2020.5587 | ||
نویسندگان | ||
سودابه کشاورزی1؛ محمد حسین کرمی ![]() | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه شیراز | ||
2استاد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه شیراز(نویسنده مسئول) | ||
چکیده | ||
مدح، سنتی رایج در میان شاعران فارسیزبان و از راههای امرار معاش بودهاست. انوری در کنار قصاید مدحی، قطعههای تقاضای گاه حقیرانه و در عین حال زیبایی نیز سرودهاست. به دلیل این تقاضاها از میان صدها شاعر بعضی از پژوهشگران، تنها او را متکدّی دانستهاند. هدف تحقیق حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، یافتن پاسخ این سوال است که باوجود مشابهت های فراوان ملتمسات شاعران مداح، نسبت تکدی گری به انوری درست است؟ برای معلوم کردن صحّت و سقم این نسبت تقاضاهای برخی از شاعران بررسی و مشخص شد که عواملی چون عدم امنیّت شغلی، دشواری شرایط شاعر شدن، امساک ممدوحان از دادن صله، احتیاج شاعران و اهمیّت مدح برای ممدوحان باعث شدهاست مدیحهسرایی و به تبع آن تقاضاسرایی هرروز رایجتر شود. عدم ثبات موقعیّت سیاسی از دورۀ سنجر و برکیارقبنملکشاه و از دست رفتن ثبات شغلی و درآمد شاعران سبب شد آنها در این برهه از تاریخ نسبت به دورههای قبل تقاضای چیزهای کمبهاتر کنند. همچنین میتوان عامل دادن این نسبت به انوری را اقرار شاعر به این موضوع دانست که او گدایی را شریعت شعرمی داند و نیز اینکه، معروف شدن او به عنوان یکی از سه پیغمبر شعر باعث شد تا محقّقانی که او را در این پایه نمیدیدند، عیبهایش را بیشتر آشکار نمایند. | ||
کلیدواژهها | ||
انوری؛ تکدّیگری؛ تقاضا؛ ممدوح؛ مداحی | ||
مراجع | ||
۱-آذر بیگدلی، لطفعلی بیگ، آتشکدۀ آذر، تصحیح حسن سادات ناصری، تهران: چاپخانۀ حیدری، 1336. ۲-اخسیکتی، اثیرالدّین، دیوان اثیر اخسیکتی، تصحیح رکنالدّین همایون فرّخ، تهران: کتابفروشی رودکی، 1347. ۳-ادیب صابر، شهابالدّین، دیوان ادیب صابر ترمذی، تصحیح علی قویم، تهران: خاور، 1331. ۴-انوری ابیوردی، اوحدالدّین، دیوان انوری، به کوشش سعید نفیسی، تهران: پیروز، 1337. ۵-باباصفری، علیاصغر و فرحناک جهرمی، زینب، بررسی و تحلیل درخواست و تقاضا در اشعار کمالالدّین اسماعیل اصفهانی، پژوهشنامۀ زبان و ادبیّات فارسی، سال 11، شمارۀ 4، صص 68- 40، انتشارات دانشگاه اصفهان، زمستان 1388. ۶-براون، ادوارد، تاریخ ادبی ایران از فردوسی تا سعدی، ترجمۀ علیپاشا صالح، تهران: امیرکبیر، 1358. ۷-بیلقانی، مجیرالدّین، دیوان مجیرالدّین بیلقانی، تصحیح محمّد آبادی، تبریز: انتشارات مؤسسۀ تاریخ و فرهنگ ایران، 1358. ۸-جامی، عبدالرحمن، بهارستان، کاتب محمّدجواد شریفی، تهران: کتابخانۀ مرکزی، 1311. ۹-جبلی، عبدالواسع، دیوان عبدالواسع جبلی، تصحیح ذبیحالله صفا، تهران: انتشارات امیرکبیر، 1361. ۱۰-جمالالدّین اصفهانی، محمّدبنعبدالرّزاق، دیوان کامل استاد جمالالدّین عبدالرزاق اصفهانی، تصحیح حسن وحید دستگردی، تهران: انتشارات کتابخانۀ سنایی، 1362. ۱۱-خاقانی، افضلالدّین بدیل، دیوان افضلالدّین بدیلبنعلی نجار خاقانی شروانی، به کوشش ضیاءالدّین سجادی، تهران: زوّار، 1373. ۱۲-راوندی، محمّدبنعلی، راحةالصدور و آیةالسرور در تاریخ آل سلجوق، به سعی و تصحیح محمّد اقبال، تهران: انتشارات اساطیر، 1386. ۱۳-زرین کوب، عبدالحسین، با کاروان حلّه، تهران؛ انتشارات علمی، 1372. ۱۴-سعدبنسلمان، مسعود، دیوان مسعود سعد سلمان، تصحیح رشید یاسمی. تهران: امیر کبیر، 1362. ۱۵-سنایی، ابوالمجد مجدودبنآدم، دیوان حکیم ابوالمجد مجدودبنآدم سنایی غزنوی، تصحیح مدرس رضوی، تهران: انتشارات کتابخانۀ سنایی، بیتا. ۱۶-سوزنی سمرقندی، محمّدبنمسعود، دیوان حکیم سوزنی سمرقندی، تصحیح ناصرالدّین شاهحسینی، تهران: چاپخانۀ سپهر، 1344. ۱۷-شفیعی کدکنی، محمّدرضا، مفلس کیمیا فروش، تهران: سخن، 1389. ۱۸-شیری، قهرمان، ابهام فریاد ناتمام، همدان: انتشارات داشگاه بوعلی، 1391. ۱۹-صبور، داریوش، آفاق غزل فارسی، تهران: زوّار، 1384. ۲۰-صفا، ذبیحالله، تاریخ ادبیّات ایران، تهران: انتشارات فردوس، 1369. ۲۱-عمعق بخاری، شهابالدّین، دیوان اشعار عمعق بخاری، تصحیح سعید نفیسی، تهران: کتابفروشی فروغی، بیتا. ۲۲-عنصری، ابواقاسم حسنبناحمد، دیوان استاد عنصری بلخی. بکوشش محمّد دبیرسیاقی. تهران: انتشارات کتابخانۀ سنایی، 1342. ۲۳-فاریابی، ظهیرالدّین، دیوان ظهیر فاریابی، به کوشش تقی بینش، تهران: کتابفروشی باستان، 1337. ۲۴-فرخی سیستانی، علیبنجولوع، دیوان فرخی سیستانی، تهران: زوّار، 1363. ۲۵-فروزانفر، بدیعالزمان، سخن و سخنوران، تهران: زوّار، 1387. ۲۶-قطران تبریزی، ابومنصور، دیوان قطران تبریزی، به اهتمام محمّد نخجوانی، تبریز: شفق، 1333. ۲۷-قوامی رازی، بدرالدّین، دیوان اشعار قوامی رازی، تصحیح میرجلالالدّین حسینی، تهران: سپهر، 1334. ۲۸-کلوزنر، کارلا، دیوانسالاری در عهد سلجوقی، ترجمه یعقوب آژند، تهران: انتشارات امیرکبیر، 1363. ۲۹-کمالالدّین اصفهانی، اسماعیلبنمحمّدبنعبدالرّزاق، دیوان خلّاقالمعانی ابوالفضل کمالالدّین اسماعیل اصفهانی، تصحیح حسن بحرالعلومی، تهران: دهخدا، 1348. ۳۰-مختاری، عثمانبنعمر، دیوان عثمان مختاری، تصحیح جلالالدّین همایی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1341. ۳۱-معزّی، محمّدبنعبدالملک، دیوان اشعار معزّی، تصحیح ناصر هیری، تهران: مرزبان، 1362. ۳۲-منوچهری، اجمدبنقوص، دیوان منوچهری دامغانی، تصحیح محمّد دبیرسیاقی، تهران: زوّار، 1356. ۳۳-نفیسی، سعید، محیط زندگی و احوال و اشعار رودکی، تهران: ابن سینا، 1341. ۳۴-وطواط، رشیدالدّین، دیوان رشیدالدّین وطواط، تصحیح سعید نفیسی، تهران: شاهآباد، 1339. ۳۵-همایی، جلالالدّین، تارخ ادبیّات ایران، تهران: نشر هما، 1375. ۳۶-یوسفی، غلامحسین، چشمۀ روشن: دیداری با شاعران، تهران: نشر علمی، 1369. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 184 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 162 |