اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 32 |
| تعداد شماره‌ها | 757 |
| تعداد مقالات | 7,325 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,141,859 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,291,833 |
معرفی رهیافتها و استراتژی‌‌های مناسب جلب مشارکت روستاییان در اجرای طرح‌‌های منابع طبیعی به روش AHP و مدل راهبردی SWOT (موردی شناسی: روستای خرو علیا و سفلی شهرستان طبس) | ||
| جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای | ||
| دوره 10، شماره 36، مهر 1399، صفحه 21-36 اصل مقاله (1011.97 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2020.5650 | ||
| نویسندگان | ||
| عباس خراسانی اناری1؛ محمد حسن زاده نفوتی* 2؛ علی اکبر جمالی3 | ||
| 1دانش‌آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران | ||
| 2استادیار گروه آبخیزداری، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران | ||
| 3دانشیار گروه آبخیزداری، واحد میبد، دانشگاه آزاد اسلامی، میبد، ایران | ||
| چکیده | ||
| در سال‌های اخیر جامعۀ روستایی ایران با چالش‌‌های متعددی از‌جمله کمبود منابع آب، بیکاری و مهاجرت مواجه‌است. اجرای موفق طرح‌‌های منابع طبیعی می‌تواند بخش زیادی از مشکلات پیشِ‌روی روستاییان را برطرف سازد. از‌طرف‌دیگر، اجرای موفقیت‌آمیز این‌گونه طرح‌‌ها مستلزم مشارکت حداکثری مردم محلی در سطوح مختلف آن اعم‌از اجرا، حفظ و نگهداری است. برای جلب مشارکت حداکثری مردم باید عوامل مؤثر بر آن شناسایی و در برنامه‌‌های اجرایی لحاظ شود. این تحقیق با هدف شناسایی رهیافتها و استراتژی‌‌های جلب مشارکت مردمی در اجرای طرح‌‌های منابع طبیعی با استفاده از تحلیل سلسله‌مراتبی (AHP) و مدل راهبردی SWOT انجام شد. معیار‌ها، رهیافتها، نقاط قوّت و ضعف، فرصت‌‌ها و تهدید‌ها به روش دلفی تعیین و اطلاعات لازم به کمک پرسشنامه جمع‌آوری شد. نتایج تحلیل پرسشنامه‌‌ها نشان داد که از بین سه معیار آموزش و آگاهی، اقتصادی– اجتماعی و فردی، معیار اقتصادی- اجتماعی با وزن نهایی 648/0 بیشترین تأثیر را بر جلب مشارکت و پذیرش آن در منطقه دارد و در بین شش سطح مشارکتی موجود، سطح مشارکت در اجرا با وزن نهایی 25/0 به‌عنوان مهم‌ترین و اثرگذارترین سطح مشارکت مردم است. بر‌اساس مدل راهبردی SWOT بهترین استراتژی مشارکتی در منطقه، بهره‌گیری از فرصت‌‌ها با استفاده از نقاط قوّت (اشتغال‌زایی پروژه‌‌ها برای ساکنان و توسعۀ اراضی کشاورزی آبی به‌ترتیب با وزن 82/0 و 78/0) است. بر این اساس استراتژی بهینۀ مدیریتی در رابطه با بحث مشارکت، استراتژی تهاجمی (SO) (بهره‌گیری از فرصت‌‌ها با استفاده از نقاط قوّت) است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| طرح‌‌های منابع طبیعی؛ مشارکت؛ تحلیل سلسله‌مراتبی؛ مدل راهبردی SWOT؛ خرو علیا و سفلی | ||
| مراجع | ||
|
افتخاری، عبدالرضا رکن الدین؛ محمودی، سمیرا؛ غفاری، غلامرضا؛ پورطاهری، مهدی. (1394). تبیین الگوی فضایی سرمایه اجتماعی در توسعه پایدار روستایی مورد: روستاهای خراسان رضوی. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی. دانشگاه خوارزمی. سال چهارم. شماره 1. پیاپی 11. صص 107-87.https://serd.khu.ac.ir/article-1-2240-fa.html
افتخاری، عبدالرضا رکن الدین؛ سجاسی قیداری، حمداله؛ عینالی، جمشید.(1386). نگرشی نو به مدیریت روستایی با تاکید بر نهادهای تاثیر گذار. روستا و توسعه. وزارت جهاد کشاورزی. سال10 شماره2. صص30-1.http://rvt.agri-peri.ac.ir/article_59305.html
بری، جان. (1380). محیط زیست و نظریة اجتماعی، ترجمة حسن پویان و نیرة توکلی، سازمان حفاظت محیط زیست، تهران.
جباری، حبیب. (1378). مشارکت و توسعه اجتماعی. مجموعه مقالات همایش توسعه اجتماعی. وزارت کشور. دانشگاه تربیت مدرس. دیماه 1378.صص 7-8.
حسین پور، احمد. (1372). بررسی ضرورت مشارکت و تعیین نیازهای آموزشی روستائیان دامدار و جنگل نشین برای حفاظت خاک و منابع طبیعی در حوضه آبخیز رودخانه هراز، شهرستان آمل. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
خسرو بیگی، رضا؛ بوذرجمهری، خدیجه؛ تقیلو، علی اکبر. (1391). بررسی نقش مشارکت مردم در کشاورزی پایدار نواحی روستایی (مطالعه موردی: روستاهای دهستان ایجرود بالا، شهرستان ایجرود، استان زنجان). پژوهش های روستایی. دانشگاه تهران. سال سوم. شماره سوم. ص 186-159.https://jrur.ut.ac.ir/article_29225.html
رضوانی، محمد رضا. (1383). مقدمه ای بر برنامه ریزی توسعه روستایی. انتشارات دانشگاه تهران.
زارعی، مهدی؛ آزموده، علی؛ امیرنژاد، حمید؛ پیرنیا، عبدالله. ( 1392). بررسی عوامل مؤثر بر عدم مشارکت بهره برداران در پروژه های آبخیزداری (مطالعه موردی حوضه آبخیز برنجستانک). مجله اقتصاد منابع طبیعی. دانشگاه اصفهان. سال 2، شماره 2. صص 76-63.http://enr.ui.ac.ir/article_15616.html
شایان، حمید؛ تقیلو، علی اکبر؛ خسروبیگی، رضا. (1391). تحلیل نقش مشارکت مردم در پایداری اقتصاد روستایی (مطالعه موردی دهستان ایجرود بالا، شهرستان ایجرود، استان زنجان). جغرافیا و توسعه ناحیه ای. دانشگاه فردوسی مشهد. شماره 19. پاییز و زمستان 1391. صص 94-71.https://jgrd.um.ac.ir/article/view/23235
شمس الدینی، علی؛ امیری فهلیانی، محمدرضا. (1393). تجزیه و تحلیل عوامل مرتبط با توسعه صنعت گردشگری در مناطق روستایی شهرستان ممنسی با استفاده از مدل تصمیم گیری( (SWOT). فصلنامه فضای گردشگری. دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر. سال سوم، شماره 12. صص 125-107.http://gjts.malayeriau.ac.ir/article_520345.html
عرب خدری، محمود. (1393). مروری بر عوامل موثر بر فرسایش آبی خاک در ایران. نشریه مدیریت اراضی. موسسه تحقیقات آب و خاک. جلد 2. شماره 1. صص 26-17.https://lmj.areeo.ac.ir/article_100081.html
لاهیجانیان، اکرم الملوک؛ شیعه بیکی، شادی. (1394). بررسی موانع مشارکت اجتماعی شهروندان در محیط زیست شهری با استفاده از روش SWOT و ارایه راهکارهای مناسب جهت ارتقا پایدار محیط زیست. علوم و تکنولوژی محیط زیست. انجمن متخصصان محیط زیست ایران. دوره 17. شماره 4. صص 164-145.http://jest.srbiau.ac.ir/article_8506.html
محمدی، شاهین؛ کریم زاده، حمیدرضا؛ علیزاده، میثم. (1397). برآورد مکانی فرسایش خاک کشور ایران با استفاده از مدل RUSLE. اکوهیدرولوژی. دانشگاه تهران. دوره 5. شماره 2. صص 569-551.https://ije.ut.ac.ir/article_65857.html
معاونت توسعه و کارآفرینی و اشتغال وزارت کار و امور اجتماعی.( 1394). ضرورت و اهمیت توسعه روستایی برنامه ها و اقدامات. 13 ص.
نجفی کانی، علی اکبر؛ میرزا علی، محمد. (1391). بررسی و سنجش میزان مشارکت مردم و نقش آن در توسعه روستایی (مطالعه موردی: دهستان سلطانعلی شهرستان گنبدکاووس). چشم انداز جغرافیایی(مطالعات انسانی). دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت. سال هفتم. شماره 20. صص 137-118.http://jshsp.iaurasht.ac.ir/article_518911.html
همت زاده، یلدا؛ خلیقی، نعمت الله. (1385). بررسی عوامل موثر بر عدم مشارکت بهره برداران در طرح های مرتع و آبخیزداری (مطالعه موردی: بهره برداران حوزه معرف کچیک واقع در استان گلستان). علوم کشاورزی و منابع طبیعی. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. سال 13. شماره 4. صص 100-88. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=52156
یاسوری، مجید؛ رمضان نژاد، یاسر؛ شایان، حمید. (1395). سنجش و تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت مردم در فرایند مدیریت روستایی با تأکید بر شوراها )مطالعة موردی: شهرستان تالش )دهستان اسالم( . پژوهشهای جغرافیای انسانی. دانشگاه تهران. دوره 48. شماره 1. صص 104-89.https://jhgr.ut.ac.ir/article_51776.html
یعقوبی فرانی، احمد؛ کریمی، سعید؛ پرموزه، فرشاد. (1396). بررسی ابعاد مشارکت مردم درطرح های آبخیزداری با استفاده از روش تحلیل عاملی. پژوهش های علوم و فناوری چوب و جنگل. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. سال 24. شماره 2. صص45-33.http://jwfst.gau.ac.ir/article_3658.html
Bagdi, G. L.and R. S. Kurothe. (2014). People’s participation in watershed management programmes: Evaluation study of Vidarbha region of Maharashtra in India. International Soil and Water Conservation Research, Vol. 2, No. 3, 2014, pp. 57-66.https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S209563391530023X
Bruce M. Charles Priddleb, Dan Shrubsolec, Barbara Vealeb & Dan Waltersd, (2014). Integrated water resource management: lessons from conservation authorities in Ontario, Canada International Journal of Water Resources Development.https://www.researchgate.net/publication/264090847_Integrated_water_resource_management_lessons_from_conservation_authorities_in_Ontario_Canada
CIS. (2003). Guidance Document No. 8. Public Participation in Relation to the Water Framework Directive, Produced by Working Group 2.9, Public Participation.https://circabc.europa.eu/sd/a/0fc804ff-5fe6-4874-8e0d-e3e47637a63/Guidance%20No%208%20-%20Public%20participation%20%28WG%202.9%29.pdf
Euler J. S. Heldt. (2018). from information to participation and self-organization: Visions for European river basin management. Science of the Total Environment. 621: 905–914.https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0048969717331303
George, S. (1992). Generalization in rural development: eleven villages in south Gujarat. Journal of international development. 18: 434-762.https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/jid.3380040407
Krywkow .J and Hare M. (2008). Participatory process management international congress on Environmental modeling and software EMSs. pp 888-889.https://scholarsarchive.byu.edu/iemssconference/2008/all/160/
Johnson N., H.M Ravnborg., O. Westermann. K.Probst. (2001). User participation in watershed management and research. Water Policy 3: 507–520.https://www.researchgate.net/publication/222628543_User_participation_in_watershed_management_and_research
Muraleedharan. K., (2008). Dynamics of People Participation in Development: A Study with Special Reference to Women Participation in the Local Level Planning in Kerala, Eldis Participation Resource Guide, Handbook of Cultural Geography, Sage, London.https://www.eldis.org/document/A13449
Primmer, E. and S. Kyllonen. (2006). Goals for Public Participation Implied by Sustainable Development and the Preparatory Process of the Finnish National Forest Programme, Forest Policy and Economics, Vol. 8, No. 8, PP. 838– 853.https://www.researchgate.net/publication/223408831_Goals_for_public_participation_implied_by_sustainable_development_and_the_preparatory_process_of_the_Finnish_National_Forest_Programme
Saaty, T.L. (1980). The Analytical Hierarchy Process, Planning Priority, Resource Allocation. Rws Publications. USA.https://www.amazon.com/Analytic-Hierarchy-Process-Planning-Allocation/dp/0070543712
Shrestha, S. and U.B. Shrestha. (2017). Beyond money: Does REDD+ payment enhance household's participation in forest governance and management in Nepal's community forests? Forest Policy and Economics. 80 : 63–70.https://ideas.repec.org/a/eee/forpol/v80y2017icp63-70.html
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 767 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 680 |
||