تعداد نشریات | 25 |
تعداد شمارهها | 475 |
تعداد مقالات | 4,929 |
تعداد مشاهده مقاله | 7,260,168 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 4,884,311 |
ارزیابی توان اکولوژیک پارک جنگلی برای تفرج گسترده با روش تحلیل سلسلهمراتبی مطالعۀ موردی: پارک جنگلی چیتگر (منطقۀ 22 تهران) | ||
فصلنامه جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 7، دوره 18، شماره 60، پاییز 1399، صفحه 137-156 اصل مقاله (1.78 MB) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2020.5653 | ||
نویسندگان | ||
محمد رضوانی ![]() | ||
1دانشیار محیط زیست دانشگاه پیامنور تهران شرق | ||
2کارشناسی ارشد مهندسی منابع طبیعی- محیط زیست -ارزیابی و آمایش سرزمین، دانشگاه پیام نور تهران شرق | ||
چکیده | ||
ارزیابی توان اکولوژیک، سنجش توان بالقوه سرزمین با ملاک ها و معیارهای مشخص و از پیش طرح ریزی شده است. هدف از این مطالعه بررسی پتانسیل پارک جنگلی چیتگر برای گردشگری است. در این پژوهش ابتدا با بررسی منابع مختلف و کسب استانداردها، معیارها و زیرمعیارها انتخاب شدند. معیارهای مورد مطالعه، عبارتند از: نقشههای خاکشناسی، زمین شناسی، توپوگرافی، دما و بارندگی، پوشش گیاهی، کاربری اراضی، فاصله از منابع آبی، فاصله از جاذبه های گردشگری، فاصله از راه ارتباطی، فاصله از سکونتگاه انسانی. با استفاده از پرسشنامهی مقایسات زوجی، وزن معیارها و زیرمعیارها تعیین گردید و از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای وزن دهی به معیارها بهره گرفته شد. ارزیابی توان تفرجی با توجه به وزنهای اختصاص داده شده برای تفرج گسترده صورت پذیرفت و در نهایت با تلفیق لایه ها، توان نهایی منطقه مشخص گردید. برای وزن دهی معیارها از نرم افزار ExpertChoice11و برای تجزیه و تحلیل لایهها ازنرم افزار Arc GIS 10.5 استفاده شد. بر اساس نتایج حدود 20% از منطقه جهت تفرج گسترده مناسب تشخیص داده شد. از این میزان 1383هکتار برای فعالیت گسترده طبقه یک دارای توان است، 541/184هکتار برای تفرج گسترده طبقه دو مناسب شناخته شد و 78/2 هکتار در طبقه نامناسب قرار گرفت که در ارتفاعات قرار دارد. در این مدل موانع طبیعی قابل رفعی وجود نداشت. در مجموع باید توجه داشت که کم شدن پوشش گیاهی موجب اثراتی بر تنوع گیاهی و نیز تخریب و آلودگی منطقه خواهد داشت که در آینده موجب کاهش پتانسیل گردشگری شده و باید مسئولان تصمیماتی در این خصوص اتخاذ نمایند. | ||
کلیدواژهها | ||
توان اکولوژیک؛ ارزیابی؛ تفرج گسترده؛ تحلیل سلسله مراتبی؛ پارک چیتگر | ||
مراجع | ||
- اسکندری،سعیده؛ جعفر اولادیقادیکلایی؛ علی یخشکی (1390). ارزﯾﺎﺑﯽ ﺗﻮان ﺗﻔﺮﺟﯽ ﭘﺎرکﻫﺎی ﺟﻨﮕﻠﯽ ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎی ﻣﺆﺛﺮ در ﺗﻔﺮج ﻣﻄﺎلعۀﻣﻮردی:ﭘﺎرک ﺟﻨﮕﻠﯽ ﺳﺮﺧﻪ ﺣﺼﺎر، فصلنامۀ جغرافیا و آمایش سرزمین. سال سوم. شمارۀ 5. صفحات 91-71. http://ensani.ir/fa/article/309318
- اولادی،جعفر (1385). مقدمهای بر طبیعتگردی، چاپ اول. بابلسر. انتشارات دانشگاه مازندران. 395ص. https://www.avayezohoor.ir/book/3815
- جوزی، سیدعلی؛ نسرین مرادیمجد؛ هدی عبدالهی (1388). ارزیابیتوان اکولوژیک منطقۀ بوالحسن دزفول بهمنظور استقرار کاربری گردشگری بهروش تصمیمگیری چندمعیاره، نشریۀ پژوهشهای علوم و فنون دریایی. دورۀ 4. شمارۀ 4. صفحات 84-71. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=116168
- حبیبی، کیومرث؛ جاهده تکیهخواه؛ محمد آزاداحمدی (1391). ارزیابی توان اکوتوریسم و برنامهریزی توسعۀ پایدارگردشگری نمونۀ موردی:پارک جنگلی ابیدر، مجلۀ مطالعات شهری. شمارۀ 3. صفحات 23-13. http://urbstudies.uok.ac.ir/article_2753.html
- رشیدی، آرمان؛ مجید مخدوم؛ جهانگیر فقهی؛ مرتضی شریفی (1389). ارزیابی اکوتوریسم در جنگلهای اطراف تالاب زریبار با استفاده از سامانۀ اطلاعات جغرافیایی GIS، پژوهشهای محیط زیست. سال 1. شمارۀ 2. صفحات 30-19. https://iranjournals.nlai.ir/article_110113_ee14610c23782345aa9209ad85bad7ae.pdf
- دانهکار، افشین؛ بیتالله محمودی (1392). گردشگری طبیعت: معیارهای توسعه و طراحی، جهاد دانشگاهی. جلد اول. چاپ اول. تهران . https://www.adinehbook.com/gp/product/6001330858
- رهنمایی، محمدتقی (1371). توانهای محیطی ایران، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران. چاپ اول. تهران.
- سنجری، صالح؛ ناصر برومند (1392). پایش تغییرات کاربری/ پوشش اراضی درسه دهۀ گذشته با استفاده از تکنیک سنجشازدور (مطالعۀ موردی: منطقۀ زرند استان کرمان)، مجلۀ کاربرد سنجشازدور و GIS درعلوم منابع طبیعی. سال چهارم. شمارۀ 121. صفحه67-56. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=193871
- صالحی، هیرو، محمد؛ مهتاب کیومرث؛ پیرباوقار؛ هدایت غضنفری (1392). پهنهبندی مناطق جهت توسعۀ گردشگری در منطقۀ عباسآبادبانه، دانشگاه کردستان. دانشکدۀ منابع طبیعی. صفحه 117. https://research.uok.ac.ir/~mpirbavaghar/
- قدسیپور، سیدحسن (1379). فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلیتکنیک تهران)، جلد اول. چاپ یازدهم. تهران. https://www.gisoom.com/book/1170216 - موحد، علی (1384). توریسم شهری، مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه شهید چمران اهواز. شمارۀ 1. صفحه 98-73.
- نوری، هدایتالله؛ اصغر نوروزیآورگانی (1386). ارزیابی توان محیطی برای توسعه توریسم در دهستان چغاخور، مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان. جلد 22. شماره 1. اصفهان. - مخدوم، مجید (1385). شالوده آمایش سرزمین، انتشارات دانشگاه تهران. چاپ ششم. صفحه 55. https://www.gisoom.com/book/1870023
- یاراحمدی، محبوبه؛ جعفر اولادیقادیکلایی؛ جاهده نیکخواه(1393).ارزﻳـﺎﺑﻲ- ﺗﻔﺮﺟـﻲ با مدل ارتقاء ﻳﺎﻓﺘــﻪ تجزیهوتحلیل سیستمی و سیستم اطلاعات جغرافیایی (ﻣﻄﺎﻟﻌﺔ ﻣﻮردی: ﭘﺎرک ﺟﻨﮕﻠﻲ ﺷﻮراب-ﺧﺮمآﺑﺎد)، نشریۀ سنجش ازدور و سامانۀ اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی. سال پنجم. شمارۀ 1. شمارۀ پیاپی 14. صفحات 27- 15. - یخکشی، علی (1381). شناخت، حفاظت و بهسازی محیط زیست ایران، مؤسسۀ آموزش عالی علمی- کاربردی جهاد کشاورزی تهران.چاپاول. صفحات 445. https://www.gisoom.com/book/1250036
- Bun rom ko K. Murayama Y (2012). Land use and natural resources planning for sustainable ecotourism using GIS in Surat Thani, Thailand. Sustainability, 4(3): 412-429. https://www.mdpi.com/2071-1050/4/3/412
- Bur rough, P. A (1990). Methods of spatial analysis in GIS. International Journal of Geographical Information Systems 4, 221-223. https://epub.wu.ac.at/4194/1/WSG_DP_3794.pdf
- Eastman, J. et al (1995): raster procedure for urban multicriterial multi objective decisions photogram metric engineering& remote sensing ,61. PP.539-547. - Eastman, J. R., Jiang, H., Toledano, J (2007). Multi-criteria & multi-objective decision making for land allocation using GIS. In Multicriteria analysis for land-use management. Springer Netherlands, 227-25.
- Liu, Y., L v, X., Qin, X., Guo, H., Yu, Y., Wang, J, Mao, G (2007). An Integrated GIS based Analysis System for Land use Management of Lake Areas in Urban Fringe. Landscape and Urban Planning 82, 233-246.
- SaatiT. L (2008). Decision making with the analytic hierarchy process International journal of Services Science PP.83-98. - Mal Cow Ski J (2004). GIS-based land-use suitability analysis: a critical overview. Progress in planning, 62. PP.3-65. http://ratt.ced.berkeley.edu/readings/GIS_readings/Malczewski_2004.pdf
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 37 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 82 |