
تعداد نشریات | 33 |
تعداد شمارهها | 775 |
تعداد مقالات | 7,506 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,573,499 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,511,502 |
تعیین راهبردهای گردشگری در توسعۀ مناطق روستایی براساس ماتریس ترکیبی QSPM-SWOT (مورد مطالعه: شهرستان سرباز) | ||
مجله جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 11، دوره 18، شماره 61، دی 1399، صفحه 277-304 اصل مقاله (913.12 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/GDIJ.2021.5854 | ||
نویسندگان | ||
ابوبکر رییسی1؛ حبیب اله سالارزهی* 2؛ مهیم شیهکی تاش3 | ||
1دانش آموخته کارشناسی ارشد کارآفرینی دانشگاه سیستان و بلوچستان | ||
2دانشیار مدیریت دولتی دانشگاه سیسان و بلوچستان، زاهدان، ایران | ||
3استادیار اقتصاد توسعه دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران | ||
چکیده | ||
امروزه یکی از راههای نجات روستاها از فقر، مهاجرت، مشکلات اجتماعی و اقتصادی، توسعه گردشگری در مناطق مستعد گردشگری روستایی میباشد. با توجه به این امر پژوهش حاضر به دنبال تعیین راهبردهای گردشگری در توسعه مناطق روستایی شهرستان سرباز با استفاده از مجموعه عوامل درونی (قوت، ضعف) و مجموعه عوامل بیرونی (فرصت، تهدید) میباشد. پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی و روش انجام کار براساس مدل ترکیبی از ماتریس سوات (SWOT) و ماتریس کمی برنامهریزی استراتژیک (QSPM) که یکی از تکنیکها و ابزارهای بسیار شایع در ارزیابی گزینههای استراتژیک است، میباشد. جمعآوری داده از طریق بررسی اسنادی، کتابخانهای و بهرهگیری از پرسشنامه (از دیدگاه 70 نفر از خبرگان و مسئولان دستگاههای مرتبط با گردشگری) انجامشده است. نتایج حاصل از مدل SWOT نشان میدهد که منطقه مورد مطالعه علیرغم این که از نقاط قوتی چون وجود جاذبههای طبیعی (جنگل، رودخانه پوشش گیاهی)، وجود انواع میوههای گرمسیری، محصولات کشاورزی و وجود حیاتوحش متنوع بهخصوص تمساح ایرانی و همچنین با موانع اساسی عدم وجود برنامهریزی و سرمایهگذاری دولتی در این ناحیه، نامناسب بودن و عدمکفایت تسهیلات بهداشتی و خدماتی و نامناسب بودن زیرساختهای محیطی و کالبدی بهعنوان نقطه ضعف روبه رو است. بر اساس این بررسیها نتایج پژوهش نشان میدهد که راهبرد مناسب برای رسیدن به توسعه گردشگری در مناطق روستایی در موقعیت تهاجمی قرار دارد. در این پژوهش جدول اولویتبندی استراتژیهای انتخابشده QSPM نیز تشکیل گردید که از میان آنها استراتژی تأکید بر توریسم طبیعی و اکوتوریسم به دلیل وجود مزیتهای نسبی در منطقه نسبت به سایر استراتژیها از اولویت بالایی برخوردار است. | ||
کلیدواژهها | ||
گردشگری روستایی؛ SWOT؛ مدل QSPM؛ شهرستان سرباز؛ استان سیستان و بلوچستان؛ ایران | ||
مراجع | ||
ابراهیمزاده، عیسی؛ گلآفرین ملکی؛ حسین فرهادینژاد (1394). برنامهریزی استراتژیک توسعۀگردشگری با تأکید بر توسعۀ پایدار در ناحیۀ خرمآباد، فصلنامۀ جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای. دورۀ 5. شمارۀ 14. صفحات 24-1. https://gaij.usb.ac.ir/article_1911.html ابراهیمزاده، عیسی؛ منیر یاری؛ برزو سبزی (1391). تحلیلی بر برنامهریزی و توسعۀ گردشگری در استان لرستان با بهرهگیری از مدل استراتژیک swot، فصلنامۀ آمایش سرزمین. دورۀ 4. شمارۀ 6. صفحات 124-101. https://jtcp.ut.ac.ir/article_28791.html امیدی، نبی؛ اسفندیار محمدی؛ اردشیر شیری (1396). تدوین راهبردهای توسعۀ صنعت گردشگری در استان ایلام، فرهنگ ایلام. دورۀ 18. شمارۀ 56 و 57. صفحات 103- 88. http://www.farhangeilam.ir/article_61093.html اوجی، حسن؛ محمد علیزاده؛ ویدا ابیانه؛ سید راشد صفوی (1397). تبیین و ارائۀ مدل ارزیابی اقتصاد گردشگری روستایی در ایران، مجلۀ آمایش جغرافیایی فضا. دورۀ 8. شمارۀ 29. صفحات 131- 108. .http://gps.gu.ac.ir/article_80357.html ایمانی، بهرام؛ ابراهیمی خدیجه (1397). تدوین راهبردهای توسعۀ گردشگری روستایی (مطالعۀ موردی: روستاهای هدف گردشگری استان آذربایجان شرقی)، اندیشۀ جغرافیایی. سال 9. شمارۀ 18. صفحات 89-68. http://geonot.znu.ac.ir/article_31613.html پورجعفر، محمدرضا؛ هادی محمودینژاد؛ شاهین ایلیکا؛ حامد عاقبتبخیر (1391). فراتحلیلی از ارزیابی رویکردهایتوسعۀ گردشگری روستایی با تأکید بر تحلیل عوامل راهبردی (SWOT)، فصلنامۀ علوم و تکنولوژی محیطزیست. دورۀ 14. شمارۀ 2. صفحات 79-61. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=186400 سالنامۀ آماری (1396). مرکز آمار ایران، چاپ اول. انتشارات دفتر ریاست.روابط عمومی و همکاری بینالملل. https://azgharbi.mporg.ir/Portal/View/Page.aspx?PageId=90fe7b4c-ab54-4f65-96e43ccda469eb3b سپهوند، رضا؛ محمد جعفری؛ لیلا سپهوند؛ امین احمدی (1397).برنامهریزی راهبردی توسعۀ اکوتوریسم روستایی از دیدگاه مردم، مسئولان و گردشگران (مطالعۀ موردی: روستای ایستگاه بیشه)، فصلنامۀ پژوهشهای جغرافیای انسانی. دورۀ 50. شمارۀ 2. صفحات 276-263. https://jhgr.ut.ac.ir/article_59770.html سقایی، مهدی؛ زهره جوانبختقهفرخی (1391). امکانسنجی گردشگری روستایی در خراسان شمالی (مطالعۀ موردی: منطقۀ اسفیدان)، فصلنامۀ مطالعات گردشگری. دورۀ 1. شمارۀ اول. صفحات 62-51. https://www.magiran.com/paper/1618112 شارپلی، ریچارد (1380). گردشگری روستایی، ترجمه رحمتاله منشیزاده و فاطمه نصیری، انتشارات منشی https://www.gisoom.com/book/1212100 قاسمپور، حامد؛ رضا غفارینیا؛ کرم خلیلی (1398). تدوین برنامۀ راهبردی توسعۀ گردشگری با تأکید بر روستای هدف گردشگری کُلم در استان ایلام، فصلنامۀ علمی- پژوهشی مطالعات برنامهریزی سکونتگاههای انسانی. دورۀ 14. شمارۀ 1. صفحات 217-200. https://www.magiran.com/paper/1989380 محمدیدهچشمه، پژمان (1396). تحلیل راهبردی تنگناها و فرصتهای توسعۀ گردشگری (مطالعۀ موردی: شهر شهرکرد)، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیای. سال 17. شمارۀ 47. صفحات 37- 19. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id= 357651 نوروزیفرد، هاشم؛ محمدامین خراسانی (1395). برنامهریزی راهبردی توسعۀ گردشگری روستایی در نواحی روستایی شهرستان ایذه موردشناسی: روستای شیوند، جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای. دوره 6. شماره 18. صفحات 134-119. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=280336 هاشمی، سیدسعید؛ علیاکبر مهرابی؛ سیاوش ایمنی قشلاق ؛ اکبر نجاحی (1390). توسعۀ روستایی با تأکید بر اشتغال و کارآفرینی مطالعۀ موردی: دهستان شباب استان ایلام، فصلنامۀ روستا و توسعه. دورۀ 14. شمارۀ 1. صفحات 58- 35.https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=152235 یاریحصار، ارسطو؛ سهیلا باختر (1395). ارزیابی شاخصهای گردشگری پایدار روستایی از منظر جامعۀ محلی و گردشگران، (مطالعۀ موردی: شهرستان نیر)، فصلنامۀ برنامهریزی منطقهای. دورۀ 6. شمارۀ 22. صفحات 134- 121. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?i d=274410 Abdul Hakeem, S., Hossein Khan, Y. (2018). Urban tourism: the perspective on tourism impacts in Cambridge, United Kingdom, Marketing and Management of Innovations, 3, PP. 268-275. https://www.researchgate.net/publication/328018094 Andrades, L., Dimanche, F. (2017) Destination competitiveness and tourism development in Russia:Issues & challenges,Tourism management, 26,PP.360-376. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0261517717301085 Ashley, C., LaFranchi, C. (1997). Livelihood strategies of rural households in Caprivi: implications for conservancies and natural resource management DEA Research Discussion Paper Win dhoek, Namibia: Directorate of Environmental Affairs, Ministry of Environment and Tourism, 52. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877042815057687 Barkauskas, V., Dundxvnlhq, U, J. (2015). Analysis of macro environmental factors influencing the development of rural tourism: Lithuanian case, Procedia - Social and Behavioral Sciences 213, PP.167-172. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877042815057687 Boavida-Portugal, I. R., J., Ferreira, C. (2016). Exploring the Impacts of Future Tourism Development on Land Use/Cover Changes, Applied Geography, 77, PP. 82-110. https://www.cabdirect.org/cabdirect/abstract/20163402126 Briedenhann, j., Wickens, E. (2004). Tourism Routes as a Tool for the Economic Development of rural areas: Vibrant Hope or Impossible Dream, Tourism Management, 25(1), PP.71-79. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0261517703000633 Chen, L. C., Lin, S. P., Kuo, C. M. (2013). Rural tourism: Marketing strategies for the bed and breakfast industry in Taiwan. International Journal of Hospitality Management,32,278-286. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0278431912000898 DOT. (1995). Tourism - Australia's Passport to Growth: A National Tourism Strategy, Implementation Progress Report Number 2, October 1995, C ommonwealth Department of Tourism, Canberra Knowd, Ian (2001) Rural Tourism: Panacea and Paradox, Available: hsc.csu.edu.augeography activity local tourism frualto.pdf https://www.nlb.gov.sg/biblio/7383003 Fong, S., Lo May Chiunb, P.S, Vikneswaran, Nair (2014). The impact Funa, of local communities’ involvement and relationship quality on sustainable rural tourism in rural area, Sarawak. The moderating impact of self-efficacy. Procedia - Social and Behavioral Sciences 144, PP.60-65. https://www.researchgate.net/publication/265253247 Hernandez, J., Suarez-Vega, R., Santana-Jimenez, Y (2016). The inter-relationship between rural and mass tourism: The case of Catalonia, Spain, journal Tourism Management, 54, PP.43-57. https://www.researchgate.net/publication/283725908_The_inter- Kisi, Nermin (2019). A Strategic Approach to Sustainable Tourism Development Using the A’WOT Hybrid Method: A Case Study of Zonguldak, Turkey, Sustainability, 11(64), 11, PP.1-19. https://www.mdpi.com/2071-1050/11/4/964 Lee, S. W., Kim, H. J (2010). Agricultural transition and rural tourism in Korea: experiences of the last forty years. In G. Thapa, P. Viswanathan, J. Routray, & M. Ahmad (Eds.), Agricultural transition in Asia, PP. 37-64, Bangkok: Asian Institute of Technology. https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/978-1-78769-845-120191011/full/ html ?Skip Tracking=true Martins, M. (2018). Tourism Planning and Tourismphobia: An Analysis of the Strategic Tourism Plan of Barcelona 2010-2015, Journal of Tourism, Heritage & Services Marketing, 4(1), PP.3-7. https://www.researchgate.net/publication/325206748_Tourism_Planning_and_Tourismphobia_An_Analysis_of_the_Strategic_Tourism_Plan_of_Barcelona_2010-2015 Molera, L., Albaladejo, I. P (2007). Profiling Segments of Tourists in Rural Areas of South Eastern Spain, Journal of Tourism Management, No. 28, PP.757-767. https://www.cabdirect.org/cabdirect/abstract/20073086603 Shang, Y,Sun, Y., Xu, A (2020). Rural ecotourism planning and design based on SWOT analysis, International Journal of Low-Carbon Technologies, 10(4), PP.1-5. doi:10.1093/ijlct/ctaa003AdvanceAccesspublication https://academic.oup.com/ijlct/article/15/3/368/5802763 Woods, M. (2011). Rural Europe and the world: Globalization & rural development, Geographia Polonica 86(2), 99-109. https://www.researchgate.net/publication/227640152 Yin, J., Zheng, X., Fang, S. (2018). The Dynamic Analysis of Tourism Industrial Ecologization in Mainland China: Its Status and Evolution, Journal of Tourism Research & Hospitality,7(2), PP.1-9. https://www.scitechnol.com/peerreview/the-dynamic-analysis-of-tourism industrial ecologization-in-mainland-china-its-status-and-evolution-TYSK.php?article_id=7723 Zhang, XueMing (2012). Research on the Development Strategies of Rural Tourism in Suzhou based on SWOT analysis, Energy Procedia, Elsevier 16, PP. 1295- 1299. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1876610212002172 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,449 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 948 |