
تعداد نشریات | 33 |
تعداد شمارهها | 771 |
تعداد مقالات | 7,477 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,474,424 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,478,605 |
پهنهبندی شهر اردبیل ازنظر میزان وجود پتانسیلهای جذب گردشگر | ||
مجله جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 12، دوره 18، شماره 61، دی 1399، صفحه 305-334 اصل مقاله (1.64 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/GDIJ.2021.5855 | ||
نویسندگان | ||
محمد حسن یزدانی* 1؛ ابراهیم فیروزی مجنده2؛ رضا هاشمی معصومآباد3؛ الهام شکرزاده فرد4 | ||
1دانشیار، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
2دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل،ایران | ||
3دانشجوی دکتری، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
4دانشجوی دکتری، گروه اقلیم شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
چکیده | ||
امروزه گردشگری به یکی از عوامل مؤثر بر توسعهی اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی جوامع تبدیل شده است. همچنین یکی از بخشهایی است که در صورت برنامهریزی و توجه به آن، میتواند ارزآوری قابلتوجهی داشته باشد و آورده اقتصادی حاصل از آن میتواند اشتغال بخش وسیعی از بیکاران جامعه را تضمین کند. گردشگری شهری نیز که یکی از زیر بخشهای گردشگری بوده، اخیراً موردتوجه برنامهریزان و متولیان امر قرار گرفته است. در این بین، شهر اردبیل با توجه به سابقه تاریخی و پتانسیلهای بالقوه و بالفعل آن، همهساله پذیرای شمار زیادی از گردشگران داخلی و خارجی بوده و هست. از این رو انجام مطالعات گسترده و پژوهشهای به روز در راستای سنجش وضعیت گردشگری شهر اردبیل و شناسایی فضاهای گردشگری آن در راستای مدیریت بهینه امور گردشگری این شهر، مسالهای مهم و ضروری است. بنابراین در تحقیق حاضر با بهره بردن از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و ابزارهایی چون GPS و نرمافزار ARCGIS و مدلهای Vikor، AHP و Fuzzy، اقدام به پهنهبندی و شناسایی فضاهای گردشگری شهر اردبیل شده است. نتایج به دست آمده از تحلیلهای صورت گرفته در تحقیق حاضر حاکی از آن است که هستهی مرکزی شهر اردبیل با محوریت رودخانهی بالغلیچای و دریاچه شورابیل و در جهت شمال شرقی- جنوبغربی، قابلیت بالایی در جذب گردشگر دارد. در واقع این نواحی را میتوان بهعنوان فضای غالب (مرکز ثقل) گردشگری شهر اردبیل نامگذاری کرد. فضایی که با تمرکز فوقالعادهی جاذبههای تاریخی، گردشگری و تفریحی مشخص شده است. در واقع اینچنین میتوان گفت که فضای گردشگری شهر اردبیل و مناطق با قابلیت بالای جذب گردشگری تابعی از هستهی مرکزی و تاریخی شهر اردبیل و رودخانهی بالغلیچای و دریاچهی شورابیل بوده است. بهطوریکه این مسئله باعث تمرکز بیش از حد عناصر گردشگری در مجاورت این عناصر شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
پهنهبندی؛ گردشگری شهری؛ گردشگر؛ عناصر گردشگری؛ اردبیل؛ فضاهای گردشگر پذیر | ||
مراجع | ||
احدنژاد روشتی، محسن؛ حیدر صالحی میشانی (1391). ارزیابی توزیع فضایی زیرساختهای گردشگر و تعیین نقش فرایندهای اقتصادی- سیاسی و رشد فیزیکی شهرها در شکلگیری آن (مطالعۀ موردی: شهر زنجان)، دو فصلنامۀ مطالعات گردشگری. دورۀ 1. شمارۀ 1. صفحات 105-91. http://journalitor.ir/Article/13950819103413897 اکبرپور سراسکانرود، محمد؛ محسن رحیمی؛ فاضل محمدی (1390). سنجش تأثیرات گسترش گردشگری بر ابعاد توسعۀ پایدار مطالعۀ موردی: شهرستان هشترود، فصلنامۀ برنامهریزی منطقهای. دورۀ 1. شمارۀ 3. صفحات 104-93. http://jzpm.miau.ac.ir/article_134.html بهنام مرشدی، حسن؛ داریوش احمدی؛ حسنعلی فرجی سبکبار؛ محمدرضا رضوانی (1395). پهنهبندی فضایی کانونهای گردشگری بهمنظور تعیین مناطق بهینه خدمات گردشگری در استان فارس، فصلنامۀ برنامهریزی منطقهای. دورۀ 6. شمارۀ 21. صفحات 30-17. http://jzpm.miau.ac.ir/article_1778.html پاپلییزدی، محمدحسین؛ مهدی سقایی (1382). گردشگری و تبارشناسی، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی. دورۀ 1. شمارۀ 68. صفحات 49-24. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/125326 پروازی، مهناز (1395). تحلیل ارزش ویژۀ برند گردشگری شهری (مورد مطالعه: شهر مرزی بانه)، فصلنامۀ جغرافیا. برنامهریزی منطقهای. دورۀ 7.شمارۀ 1. صفحات 69-49. http://www.jgeoqeshm.ir/article_44950.html پوراحمد، احمد؛ محمدعلی خلیجی (1393). قابلیتسنجی تحلیل خدمات شهری با استفاده از تکنیک VIKOR (مطالعۀ موردی: شهر بناب)، مجلۀ علمی-پژوهشی برنامهریزی فضایی (جغرافیا). دورۀ 4. شمارۀ 2. صفحات 16-1. https://sppl.ui.ac.ir/article_15998.html?lang=fa حسینزاده دلیر، کریم؛ محمدرضا پورمحمدی؛ صمد مدادی (1391). ارزیابی پراکنش فضاهای گردشگری تاریخی-فرهنگی و خدمات جانبی آن در شهر تبریز، فصلنامۀ جغرافیا و برنامهریزی. دورۀ 16. شمارۀ 41. صفحات94-67. https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_42.html رمضانتاشدهگرجی، حسین (1394). تحلیل مؤلفههای محیطی در مکانگزینی و ساخت مجتمعهای مسکن مهر در شهر اردبیل، پایاننامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ جغرافیا و برنامهریزی شهری. دانشگاه محقق اردبیلی. اردبیل. سجادیان، ناهید؛ فاطمه پیری (1396). بررسی عوامل فضایی مؤثر در تقاضای جاذبههای گردشگری شهری (نمونۀ موردی: شهر ایلام)، فصلنامۀ جغرافیایی سرزمین. دورۀ 14. شمارۀ 53. صفحات 36-21. http://sarzamin.srbiau.ac.ir/article_10891.html سناییمقدم، سروش؛ بهروز محمدییگانه؛ میثم رضایی (1395). سنجش و اولویتبندی جاذبههای گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد براساس پتانسیل جذب گردشگر، فصلنامۀ جغرافیایی فضای گردشگری. دورۀ 6. شمارۀ 21. صفحات 18-1. http://gjts.malayeriau.ac.ir/article_528450.html .صادقلو، طاهره؛ صدیقه ذاکری (1397)، ارزیابی و اولویتبندی جاذبههایگردشگری با هدف توسعۀ گردشگری (منطقۀ مورد مطالعه: شهر مشهد)، فصلنامۀ جغرافیایی فضای گردشگری. دورۀ 7.شمارۀ 26. صفحات 69-59. http://gjts.malayeriau.ac.ir/article_541114.html صادقی، علیرضا؛ محمدامین دهقانی؛ مسعود دادگر (1398). رتبهبندی عوامل مؤثر بر میزان رضایتمندی گردشگری شهری با استفاده از مدل کانو مطالعۀ موردی: شهر شیراز، نشریۀ گردشگری شهری. دورۀ 6. شمارۀ 3. صفحات 151-139. https://jut.ut.ac.ir/article_73043.html صیادبیدهندی، لیلا؛ مهدی قرخلو (1397). تحلیل و سطحبندی جاذبههای گردشگری استان اردبیل، فصلنامۀ گردشگری شهری. دورۀ 5. شمارۀ 1.صفحات 125-113. https://jut.ut.ac.ir/article_65844.html عطائی، محمد (1389). تصمیمگیری چندمعیاره، چاپ اول. شاهرود. انتشارات دانشگاه صنعتی شاهرود. علییاری، ویدا؛ مریم شریفزاده؛ مصطفی احمدوند (1398). ارزیابی اثرات گردشگری بر نواحی روستایی هدف گردشگری بخش مرکزی شهرستان فیروزآباد با استفاده از مدل تحلیل عاملی، فصلنامۀ مطالعات مدیریت گردشگری. دورۀ 14. شمارۀ 45. صفحات 247-221. https://journals.atu.ac.ir/article_9714.html غفاری گیلانده، عطا؛ پروین دهده زاده سیلابی؛ مریم قدیمی (1396). رتبهبندی جاذبههای گردشگری براساس پتانسیل جذب گردشگر با استفاده از مدل تاکسونومی عددی (مورد مطالعه: شهرستان خوی)، فصلنامۀ اقتصاد و مدیریت شهری. دورۀ 5. شمارۀ 4. صفحات 126-113. http://iueam.ir/browse.php?a_code=A-10-158-75&sid=1&slc_lang=fa غفاری گیلانده، عطا؛ ساسان نیکفال مغانلو؛ رضا هاشمی معصومآباد (1396). سطحبندی میزان توسعهیافتگی شهرستانهای استان اردبیل بهلحاظ شاخصهای فرهنگی- اجتماعی، فصلنامۀ تحلیل اجتماعی نظم و نابرابری اجتماعی. دورۀ 9. شمارۀ 2. صفحات 208-175. http://jsoa.sbu.ac.ir/article/view/25450 غفاری گیلانده، عطا؛ رضا هاشمی معصومآباد؛ ساسان نیکفال مغانلو؛ منصور مصطفیپور (1398). ارزیابی توزیع فضایی پارکهای محلهای و ارائۀ الگوی بهینۀ مکانیابی با استفاده از روش VIKOR (مطالعۀ موردی: شهر اردبیل)، فصلنامۀ علوم و تکنولوژی محیطزیست. دورۀ 5. شمارۀ 21. صفحات 261-241. http://jest.srbiau.ac.ir/article_14056.html قالیباف، محمدباقر؛ محمد شعبانیفرد (1390). ارزیابی و اولویتبندی جاذبههای گردشگریبرای توسعۀ گردشگری شهری براساس مدلهای تصمیمگیری چندمتغیره (مطالعۀ موردی: شهر سنندج)، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی. دورۀ 26. شمارۀ 2. صفحات 172-147. http://ensani.ir/fa/article/313908 کریمیان، تقی؛ حسنعلی فرجیسبکبار؛ احمد پوراحمد (1394). بررسی ارتباط میان جاذبههای گردشگری و کاربری اراضی با استفاده از مدل رگرسیون وزندار جغرافیایی (مطالعۀ موردی: شهر اصفهان)، گردشگری شهری. دورۀ 2. شمارۀ 1. صفحات 16-1. https://jut.ut.ac.ir/article_54062.html محمدی، علیرضا؛ رضا هاشمیمعصومآباد؛ ساسان نیکفال مغانلو (1396). تعیین پهنههای مناسب مکانگزینی دوربینهای مداربستۀ شهری با رویکرد ارتقای امنیت و ایمنی شهری (مطالعۀ موردی: شهر اردبیل)، فصلنامۀ پژوهشهای حفاظتی- امنیتی دانشگاه جامع امامحسین (ع). دورۀ 6. شمارۀ 21.صفحات 158-129. https://jpas.ihu.ac.ir/article_201055.html مرکز آمار ایران، (1395). گزیدۀ نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن، تهران، ایران. موحد، علی؛ فاطمه احمدی (1392). مسیریابی گردشگران در بافتهای تاریخی با رویکرد حفاظت و احیای این بافتها با استفاده از GIS (نمونۀ موردی: سنندج)، فصلنامۀ محیطشناسی. سال 39. شمارۀ 1. صفحات 100-93. https://jes.ut.ac.ir/article_30396.html?lang=fa موحد، علی؛ صدیقه دولتشاه(1390). بررسی ظرفیتهای گردشگری درجهت توسعۀ گردشگری شهری خرمآباد، فصلنامۀ جغرافیا و آمایش سرزمین. دورۀ 1. شمارۀ 1. صفحات 102- 87.http://gps.gu.ac.ir/article_5326.html مودودیارخودی، مهدی؛ مهدی جوانشیری؛ مرجان نیکشعار (1397). شناسایی اولویت جاذبههای گردشگری بیرجند، فصلنامۀ برنامهریزی فضایی. دورۀ 8. شمارۀ 3. صفحات 106-83. https://sppl.ui.ac.ir/article_23209.html موسوی، میرنجف؛ فاطمه ساداتکهکی؛ اسحاق جلالیان (1398). ارزیابی عناصر مؤثر بر توسعۀ گردشگری شهری مطالعۀ موردی: شهر ارومیه، فصلنامۀ گردشگری شهری. دورۀ 6. شمارۀ 2. صفحات 77-61. https://jut.ut.ac.ir/article_72080.html نوربخش، سیدمرتضی؛ اکبرپور سراسکانرود (1389). نقش گردشگری شهری در توسعۀ اقتصادی کلانشهرها، فصلنامۀ اقتصادشهر (ویژهنامۀ گردشگری). دورۀ 2.شمارۀ 1. صفحات 34-20. http://ensani.ir/fa/article/244082 هاشمی معصومآباد، رضا (۱۳۹۶)، تحلیلی بر وضعیت کالبدی فضایی کانونهای محلهای و ارائۀ راهکارهای مناسب (پژوهش موردی: محدودۀ محلۀ پیر مادر، شهر اردبیل)، (پایاننامۀ کارشناسی ارشد)، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل. Boivin, M., Tanguay. G (2019). Analysis of the determinants of urban tourism attractiveness: The case of Québec City and Bordeaux, Journal of Destination Marketing & Management, Vol 11, 67-79.https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212571X16303560) Calderwood, L., Soshkin, M (2019). The Travel & Tourism Competitiveness Report 2019(Travel and Tourism at a Tipping Point). World Economic Forum http://www3.weforum.org/docs/WEF_TTCR_2019.pdf Kaphle, Isha (2006). Evaluating people’s accessibility to public parks using Geographic Information Systems: A case study in Ames. Iowa, Iowa State University. https://core.ac.uk/download/pdf/38896941.pdf Musavengane, R., Siakwah, p., Leonard. L(2020). The nexus between tourism and urban risk: Towards inclusive, safe, resilient and sustainable outdoor tourism in African cities, Journal of Outdoor Recreation and Tourism, Vol.29, PP.1-13. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2213078019300659 Qin, G. Meizhen, L. Jin hua, M. and Jun lei, Z. (2011). The development of urban night tourism based on the nightscape lighting projects-a Case Study of Guangzhou, Energy Procedia, 5: 477-481. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1876610211010198 Sanja, B., Tamara, J., Nemanja, T., Djordjije A. Vasiljevic(2017). An analytical scale for domestic tourism motivation and constraints at multi-attraction destinations: The case study of Serbia's Lower and Middle Danube region, journal of Tourism Management Perspectives. Vol.23, PP.97-111. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2211973617300405 Shoval, N., Bob, M., Amit, B(2011). Hotel location and tourism activity in cities, Annals of Tourism Research, Vol.38, No.4, PP.1594-1612. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0160738311000326 Soja, E. (2010) Seeking spatial justice, University of Minnesota Press. https://www.upress.umn.edu/book-division/books/seeking-spatial-justice Wang, J., Huang, X., Gong, Zh., Cao, K (2020). Dynamic assessment of tourism carrying capacity and its impacts on tourism economic growth in urban tourism destinations in China, Journal of Destination Marketing& Management, Vol.15, PP.1-15. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii /S2212571X19300228 Zheng, W., Ji, H., Lin, C., Wang, W., Yu, B(2020). Using a heuristic approach to design personalized urban tourism itineraries with hotel selection, Journal of Tourism Management, Vol. 76, PP.1-14. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0261517719301542 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,516 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,146 |