اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 29 |
| تعداد شماره‌ها | 643 |
| تعداد مقالات | 6,317 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,873,656 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,468,774 |
تحلیل تاریخی عوامل موثر بر رشد موقعیت سمیرم علیا در نیمه دوم عصر صفوی (1006-1135 ه) | ||
| نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام | ||
| مقاله 2، دوره 15، شماره 29، آبان 1400، صفحه 22-46 اصل مقاله (470.51 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2021.37094.3040 | ||
| نویسندگان | ||
| حسن الهیاری* 1؛ پژمان افخمی عمله قشقایی2 | ||
| 1استادیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران | ||
| 2گروه تاریخ دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران | ||
| چکیده | ||
| شهر سمیرم علیا با وجود نزدیکی به سومین پایتخت صفویان، اصفهان، کمتر مورد توجه محققان قرار گرفته است. این مساله معلول کم توجهی منابع آن دوره بوده است. با این حال، بررسی حیات سمیرم علیا در نیمه دوم عصر صفوی، رشد و ترقی آن شهر به نسبت نیمه نخست این عصر را نشان می‌دهد. به این ترتیب مسأله پژوهش پیش‌رو، بررسی عوامل موثر در ساخت، رشد و تقویت جایگاه آن شهر در نیمه دوم عصر صفوی است. مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای به بررسی مساله فوق پرداخته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد برآیند شرایط اقلیمی سمیرم علیا به همراه نزدیکی به اصفهان آن منطقه را بخصوص در نیمه دوم عصر صفوی واجد کارویژه اقتصادی برمحور دامداری و کشاورزی کرده بود. این کارویژه برای برطرف کردن نیازهای پایتخت ضروری به نظر می رسید. از این رو در کانون توجه حکام صفوی قرار گرفت. سمیرم علیا در راستای همین توجه و با کوچ اجباری خاندان چوله به آنجا به عنوان خاندانی حکومتگر از سوی صفویان، ضمن افزایش کارکردهای پیشین، به شهری نظامی بر سر راه پایتخت به کهگیلویه و لرستان، که کانون بحران هایی درازدامن در این دوره بود، نیز تبدیل شد. سرانجام، حضور همزمان افرادی از خاندان چوله در مناصب درباری نیز باعث رشد جایگاه این شهر در نیمه دوم عصر صفوی شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سمیرم علیا؛ صفویه؛ خاندان چوله؛ موقعیت اقتصادی-سیاسی و نظامی | ||
| مراجع | ||
|
فهرست منابع و مطالعات
ابن اثیر، عزالدین علی بن محمد، (1371) الکامل فی التاریخ، ترجمه عباس خلیلی و ابوالقاسم حالت، جلد بیستم، تهران: موسسه مطبوعات علمی.
ابن بلخی، (1374) فارسنامه ابن‌بلخی، مصحح منصور رستگار فسایی، شیراز: بنیاد فارس شناسی.
ابوالفداء، اسماعیل بن علی، (2007) تقویم البلدان، قاهره: مکتبه الثقافه الدینیه.
اعتماد السلطنه، مرآة البلدان، (1367) مصحح عبدالحسین نوایی و هاشم محدث، جلد چهارم، تهران: دانشگاه تهران.
افوشته‌ای‌نطنزی، محمود بن هدایت‌الله، (1373) نقاوه الآثار فی ذکر الاخیار فی تاریخ الصفویه، مصحح احسان اشراقی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
آصف، محمد هاشم رستم الحکما، (1382) رستم التواریخ، مصحح میترا مهرآبادی، تهران: دنیای کتاب.
آل داوود، سید علی، (1378) دو سفر نامه از جنوب ایران، چاپ دوم، تهران: امیر کبیر.
بدری‌فر، منصور، (1387) جغرافیای انسانی ایران، تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
بدلیسی، شرف‌خان، (1377) شرفنامه. ج 1. به تصحیح ولادیمیر ولییامینوف. تهران: نشر اساطیر.
بروسوی، محمدعلی، (1427) أوضح المسالک إلی معرفة البلدان و الممالک، مصحح مهدی عبدالرواضیه، بیروت: دارالغرب اسلامی.
بنداری اصفهانی، فتح بن علی، (1356) تاریخ سلسله سلجوقی، ترجمه محمد حسین جلیلی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
پور محمدی املشی، نصرالله و زیلاب پور، بابک، (1395): «دریچه‌ای به تاریخ اجتماعی طایفه‌ی دره شوری قشقایی در دوره‌ی صفویه بر مبنای اسناد»، گنجینه‌ی اسناد، شماره 95/ سال بیستم، 27-6.
ترکمان، اسکندر بیگ، (1382) تاریخ عالم آرای عباسی، مصحح ایرج افشار، چاپ سوم، تهران: امیرکبیر.
جنابدی، میرزابیگ، (1378) روضه‌الصفویه، مصحح غلام‌رضا طباطبایی‌مجد، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
حافظ ابرو، عبدالله بن لطف الله، (1375) جغرافیای حافظ ابرو، مصحح صادق سجادی، تهران: میراث مکتوب.
حسینی فسایی، میرزا حسن، (1382) فارسنامه ناصری، مصحح منصور رستگار فسایی، جلددوم، چاپ سوم، تهران: امیر کبیر.
حسینی قمی، قاضی احمد بن شرف الدین، (1383) خلاصه التواریخ، محقق و مصحح احسان اشراقی، جلداول، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
حسینی منشی، محمد میرک بن مسعود، (1385) ریاض الفردوس خانی، مصحح ایرج افشار و فرشته صرافان، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
حموی، یاقوت بن عبدالله، (1995) معجم البلدان، جلد پنجم، بیروت: دارصادر.
رهربرن، کلاوس میشائل (1357) نظام ایالات در دوره‌ی صفویه، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
ژ، دومورینی، (1375) عشایر فارس، ترجمه جلال الدین رفیع فر، تهران: دانشگاه تهران.
شاردن، ژان، (1372) سفرنامه شاردن، جلد پنجم، ترجمه اقبال یغمایی، تهران: توس.
شقاقی، حسین قلی خان، (1353) خاطرات ممتحن الدوله، تهران: امیرکبیر.
شیروانی، زین العابدین بن اسکندر، (بی‌تا) بستان السیاحه، تهران: سنایی.
ظفریان، داراب، جدیدی، ناصر، ترابی فارسانی، سهیلا، (1399) «عوامل موثر بر توسعهی اقتصاد شهری اصفهان در دوره صفویه»، مجله پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، شماره 26، 184-164.
عکاشه، اسکندر خان، (1361) تاریخ ایل بختیاری، تهران: فرهنگسرا.
فریدون‌بیک، (1265- 1274 ه.) مجموعه منشات فریدون بیک، جلد اول، استانبول: دارالطباعه العامره.
فلور، ویلم، (1387) دیوان و قشون در عصر صفوی، ترجمه کاظم فیروزمند، تهران: آگاه.
قاسمی، امرالله، (1389) سیمای سمیرم در ادوار تاریخ، قم: بقیه عتره.
قزوینی، زکریا بن محمد، (1373) آثار البلاد و اخبارالعباد، ترجمه میرزا جهانگیر قاجار، تهران: امیرکبیر.
قشقایی، ملک منصور خان، (1391) خاطرات ملک منصور خان قشقایی، تهران: نامک.
کارری، جملی، (1348) سفرنامه کارری، ترجمه عباس نخجوانی و عبدالعلی کارنگ، تبریز: اداره کل فرهنگ و هنر آذربایجان شرقی.
کرزن، جورج ناتانیل، (1362) ایران و قضیة ایران، ترجمه غلامعلی وحیدمازندرانی، چاپ پنجم، تهران: انتشارات علی و فرهنگی.
کیانی، منوچهر، (1385) تاریخ مبارزات مردم ایل قشقایی از صفویه تا پهلوی، چاپ دوم، شیراز: کیان نشر.
مرعشی، سلطان هاشم میرزا، (1379) زبور آل داود، مصحح عبدالحسین نوایی، تهران: میراث مکتوب.
مسکویه، احمد بن علی، (1376) تجارب الامم، ترجمه ابوالقاسم امامی و علی نقی منزوی، تهران: توس.
مقدسی، محمد بن احمد، (1361) احسن التقاسیم، ترجمه علی نقی منزوی، جلددوم، تهران: شرکت مولفان و مترجمان.
منجم‌یزدی، ملاجلال‌الدین، (1366) تاریخ عباسی یا روزنامه ملاجلال، به کوشش سیف‌الله وحیدنیا، بی‌جا: انتشارات وحیدنیا.
مهماننواز، محمود، (1399) «تحلیلی بر نقش و جایگاه ساروتقی در رقابتهای دربار عصر شاه عباس دوم»، مجله پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام، شماره 27، 270-248.
مؤلف مجهول، (1350) عالم‌آرای‌صفوی، به کوشش یدالله شکری، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
میرزا سمیعا، (1368) تذکره الملوک، به کوشش محمد دبیر سیاقی، تهران: امیرکبیر.
نصیری، محمد ابراهیم بن زین العابدین، (1373) دستور شهریاران، تصحیح محمد نادر نصیری مقدم، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار.
نصیری، میرزا علی نقی، (1371) القاب و مواجب دوره‌ی سلاطین صفویه، تصحیح یوسف رحیم لو، مشهد: انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد.
نوایی، عبدالحسین، (1383) اسناد و مکاتبات سیاسی ایران، از سال 1038 تا 1105 ه همراه با یادداشتهای تفصیلی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
نوری، محمدتقی، (1386) اشرف التواریخ، مصحح سوسن اصیلی، تهران: میراث مکتوب.
واله قزوینی اصفهانی، محمد یوسف، (1382) ایران در زمان شاه صفی و شاه عباس دوم، تصحیح محمدرضا نصیری، چاپ دوم، تهران: انجمن آثار و مفاخر ملی.
وحید قزوینی، میرزا محمدطاهر، (1383) تاریخ جهان آرای عباسی، مصحح سید سعید میر محمدصادق، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 539 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 276 |
||