دانشگاه سیستان و بلوچستان

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات29
تعداد شماره‌ها630
تعداد مقالات6,368
تعداد مشاهده مقاله9,731,103
تعداد دریافت فایل اصل مقاله6,362,648
مدرسی, فاطمه, علی بیگی سرهالی, وحید. (1401). ردپای مضامین قلندرانه در غزلهای انوری. نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 20(38), 301-324. doi: 10.22111/jllr.2021.31002.2549
فاطمه مدرسی; وحید علی بیگی سرهالی. "ردپای مضامین قلندرانه در غزلهای انوری". نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 20, 38, 1401, 301-324. doi: 10.22111/jllr.2021.31002.2549
مدرسی, فاطمه, علی بیگی سرهالی, وحید. (1401). 'ردپای مضامین قلندرانه در غزلهای انوری', نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 20(38), pp. 301-324. doi: 10.22111/jllr.2021.31002.2549
مدرسی, فاطمه, علی بیگی سرهالی, وحید. ردپای مضامین قلندرانه در غزلهای انوری. نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 1401; 20(38): 301-324. doi: 10.22111/jllr.2021.31002.2549

ردپای مضامین قلندرانه در غزلهای انوری

پژوهشنامه ادب غنایی
مقاله 12، دوره 20، شماره 38، اردیبهشت 1401، صفحه 301-324    اصل مقاله (882.67 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2021.31002.2549
نویسندگان
فاطمه مدرسی* 1؛ وحید علی بیگی سرهالی2
1استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارمیه
2دانش آموخته دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه
چکیده
     یکی از جلوه‌های معنایی در غزل، افزون بر عشق و عرفان، مضامین قلندرانه است که غزل‌های شاعران را تحت تأثیر قرار داده و آنان را از مضامین تکراری و یکنواخت خارج ساخته است. این‌گونه اشعار به‌طور رسمی از سنایی آغاز شد و شاعران دیگری نظیر عطار و حافظ از آن پیروی کردند. در این میان شاعرانی هم بودند که مضامین قلندرانه را در شعر خود به کار می­بردند، اما کسی از آنان  به عنوان شاعر قلندر سرا یاد نکرده است. انوری ازاین دسته شاعران است که وی در غزل‌های خود از مضامین قلندرانه به نیکی بهره برده به گونه­ای که می­توان نام او را در زمرة قلندرسرایان ذکر کرد، اما از وی در هیچ کجا به عنوان شاعر قلندرسرا یاد نشده است. این پژوهش بر آن است تا مضمون­های قلندرانه او را با روش توصیفی – تحلیلی  مورد بررسی قرار دهد و به این سوال پاسخ دهد که وجود مضامین قلندرانه در شعر انوری به چه صورت است؟ بنابراین برآیند تحقیق  حاکی از آن است که انوری در غزل­های خود با توبه شکنی و ملامتی نشان دادن خویش و انتقاد از حاکمان دینی، تابوهای هنجار جامعه را بر هم می­زند و تفکر قلندرانه را به‌وضوح بیان می­دارد. انتقاد و بدبینی وی از اعمال به ظاهر مذهبی و عدم عافیت‌طلبی در شعرش جلوۀ خاصی به غزل‌های او بخشیده است که همۀ این مضامین وجود تفکر قلندریه را در غزلهایش اثبات می­کند.
کلیدواژه‌ها
انوری؛ غزل؛ مضامین قلندریه؛ رند
مراجع
 

  1. اشرف زاده، رضا، آتش آب سوز، مشهد: آستان قدس،
  2. انوری، محمد، دیوان انوری، به کوشش سعید نفیسی، تهران: پیروز، 1364.
  3. انوری، محمد دیوان انوری 2 جلد، به کوشش مدرس رضوی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1340.
  4. پادشاه ، محمد، فرهنگ آنندراج، تهران: خیام،1335 .
  5. پناهی، مهین. زهرا حاجی حسینی، مضامین قلندرانه در غزلیات عطار، پژوهشنامۀ ادب غنایی دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال یازدهم، شمارۀ بیست و یکم، پاییز و زمستان ۱۳۹۲ . صص49-64.
  6. پورنامداریان، تقی، گمشده لب دریا، چاپ دوم. تهران: نشر سخن، 1384.
  7. تبریزی، محمد حسین بن خلف، .برهان قاطع،تهران:امیر کبیر، 1362.
  8. جلالی بندری، یداله، حکیم سنایی و غزلیات قلندرانه»شوریده­ای در غزنه، به کوشش محمود فتوحی و علی اصغر محمد خانی، تهران: سخن، 1385.
  9. خرمشاهی ، بهاء الدین، حافظ نامه ، تهران : علمی و فرهنگی،
  10. رجایی بخارایی ، احمد علی ، فرهنگ اشعار حافظ ، تهران: علمی، 1375.
  11. زرین کوب، عبدالحسین، جستجو در تصوف ایران ، تهران : انتشارات امیرکبیر، جلد اول. 1369.
  12. سجادی ،،سیدجعفر، فرهنگ اصطلاحات عرفانی، تهران: نشر کتابخانه طهوری، 1393.
  13. شفیعی کدکنی،محمدرضا، .قلندریه در تاریخ، تهران: مهارت، 1387.
  14. شمیسا، سیروس، سبک شناسی شعر، تهران: فردوسی، 1380.
  15. فروزانفر، بدیع الزمان، تاریخ تصوف در ایران. تهران: زوار، 1384.
  16. قوامی، بدریه، شاعر و شعر قلندری، فصلنامۀ تخصصی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج، سال اول، شمارۀ 3، تابستان.1389. صص143- 162.
  17. محمدیان، عباس. فاطمه رفعت خواه و زهرا بهرامیان، بررسی مضامین قلندری در غزلیات عطار و حافظ، هشتمین همایش پژوهش‌های زبان و ادبیات فارسی بهمن ۱۳۹۴.صص1929- 1947.
  18. معین ،محمد. فرهنگ معین، تهران:امیرکبیر، 1381.
  19. مهدی پور، محمد. لیلا قربانیان، مقایسه و تحلیل مضامین رندانه و قلندرانۀ مغانه در غزل‌های حافظ و فضولی، پژوهشنامۀ ادب غنایی دانشگاه سیستان و بلوچستان. سال یازدهم، شمارۀ بیست و یکم، پاییز و زمستان ۱۳۹۲. صص1-13.
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 332
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 190


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب