تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 612 |
تعداد مقالات | 6,232 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,356,763 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,107,757 |
بررسی میزان آلایندگی فلزات سنگین در رسوبات اتمسفری شهر زاهدان با استفاده از شاخصهای آلودگی | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 5، دوره 11، شماره 32، شهریور 1401، صفحه 73-86 اصل مقاله (2.39 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2021.36672.1738 | ||
نویسندگان | ||
عیسی سلگی* 1؛ سارا عبداللهی2 | ||
1دانشیار گروه محیطزیست، دانشگاه ملایر | ||
2دانشجوی دکتری گروه محیطزیست، دانشگاه ملایر | ||
چکیده | ||
آلودگی محیطزیست شهری به عناصر سنگین باعث ایجاد تغییرات نامطلوب در ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و زیستی منابع اصلی حیات شامل آب، هوا و خاک میگردد. این پژوهش با هدف تهیه نقشه توزیع مکانی غلظت فلزات سنگین مس، روی، سرب و کادمیوم و بررسی میزان خطرات اکولوژیکی و محیطزیستی حاصل از این آلایندهها به کمک شاخصهایmCd ،Igeo ، RI و Cf در شهر زاهدان انجام شده است. در این مطالعه با استفاده از روش نمونهبرداری سیستماتیک تصادفی 90 نمونه گردوغبار ریزشی جمعآوری گردید و غلظت این فلزات، در آنها اندازهگیری شد. بهمنظور مدلسازی تغییرات مکانی غلظت فلزات سنگین، از روش کریجینگ در محیط ArcGIS بهره گرفته شد. نتایج حاصل از اندازهگیری غلظت فلزات سنگین نشان داد که بیشترین میانگین غلظت مربوط به سرب 51/270 میلیگرم بر کیلوگرم و کمترین میانگین غلظت مربوط به کادمیوم 74/20 میلیگرم بر کیلوگرم میباشد. همچنین مقدار میانگین غلظت عناصر سرب و کادمیوم بیشتر از حد استاندارد آن در خاک بود. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین عنصر روی و کادمیوم همبستگی معنیداری وجود دارد. بر اساس مقادیر مربوط به شاخص ضریب آلودگی و شاخص خطر بالقوه محیطزیستی، فلزات مس و روی در محدوده آلودگی کم، سرب در محدوده آلودگی زیاد و کادمیوم در محدوده آلودگی بسیار زیاد قرار دارند. شاخص زمینانباشت نیز کلاس آلودگی متوسط برای کادمیوم و کلاس آلودگی بالایی برای عناصر مس، سرب و روی نشان داد. بر اساس نقشههای توزیع مکانی، غلظت فلزات در نواحی مرکز شهر و جادههای اصلی بیشترین مقدار را داشت که نقش فعالیتهای انسانی در توزیع این عناصر را نشان میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
شاخصهای محیطزیستی؛ فلزات سنگین؛ گرد و غبار؛ زاهدان | ||
مراجع | ||
ابوییان جهرمی، محمد؛ خدادادی دربان، احمد؛ جمشیدی زنجانی، احمد؛ شفیع زاده مقدم، حسین. (1396). پهنهبندی کیفی خاکهای سطحی اطراف کارخانه سرب و روی ایرانکوه از دیدگاه زیستمحیطی. نشریه علمی-پژوهشی مهندسی معدن، 12(37)، 65-79.
اخلاص پور، عقیل؛ خلیلیمقدم، بیژن؛ سلیمانی، محسن. (1398). بررسی غلظت عناصر سنگین در خاک و گیاهان اطراف مجتمع فولاد خوزستان. تحقیقات آب و خاک ایران، 50 (3)، 603-613.
برزین، منصور؛ خیرآبادی، حسین؛ افیونی، مجید. (1394). بررسی آلودگی برخی فلزات سنگین خاکهای سطحی استان همدان با استفاده از شاخصهای آلودگی. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، علوم آب و خاک، 19(72)، 69-79.
بقائی، امیرحسین؛ عقیلی، فروغ. (1397). سنجش غلظت سرب وکادمیوم موجود در خاک شهر اراک در سال 1396 و ارزیابی خطرات غیرسرطانی آنها. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، 17(8)، 769-780.
پاینده، خوشناز؛ ولایت زاده، محمد. (1398). تعیین فلزات سنگین کبالت، کروم، منگنز، سلنیوم و مولیبدن در رسوبات تالاب هورالعظیم استان خوزستان با استفاده از شاخصهای آلودگی. نشریه علمی اکوبیولوژی تالاب- دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، 11(40)، 83-96.
جوان سیامردی، صفورا؛ رضایی کهخا، محمدرضا؛ صفایی مقدم، عاطفه؛ نوری، رقیه. (1394). بررسی غلظت فلزات سنگین (آهن، نیکل، مس، روی، سرب) در خاک کشاورزی بخش مرکزی سیستان. مجله مهندسی بهداشت محیط، 2(1)، 46-53.
جهانبخش، سعید؛ زینالی، بتول؛ اصغری، صیاد. (1393). تحلیل و پهنهبندی فراوانی توفانهای گردوغباری ایران با استفاده از خوشهبندی فازی (FCM) . دو فصلنامه علمی ـ پژوهشی پژوهشهای بومشناسی شهری، 5(1)، 85-98.
سلیماننژاد، زهرا؛ عبدلزاده، احمد؛ صادقیپور، حمیدرضا. (1395). بررسی میزان فلزات سنگین خاک منطقه صنعتی و محل دفن زباله شهرستان قائم شهر. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، 26(136)، 196-201.
سنایی، اکرم. (1393). بررسی تغییرات غلظت برخی فلزات سنگین در خاک حاشیه خیابانهای شهر اصفهان. پایاننامه کارشناسی ارشد محیطزیست، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد.
سیاحتی اردکانی، غلامرضا؛ میرسنجری، میرمهرداد؛ عظیمزاده، حمیدرضا؛ سلگی، عیسی. (1397). ارزیابی محیطزیستی برخی از فلزات سنگین در خاک سطحی حاشیه صنایع گندلهسازی و فولادسازی اردکان. مجله سلامت و محیطزیست، فصلنامه علمی پژوهشی انجمن علمی بهداشت محیط ایران، 11(3)، 449-464.
صبوحی، مرتضی؛ عظیمزاده، حمیدرضا؛ نژاد کورکی، فرهاد؛ علی طالشی، محمدصالح. (1397). ارزیابی آلایندگی ذرات غبار کف کارگاههای مکانیکی شهر یزد با فلزات سنگین. مجله بهداشت و توسعه، 7(1)، 10-22.
کرمانی، مجید؛ طاهریان، الهام؛ ایزانلو، مریم. (1395). تحلیل تصاویر ماهوارهای ریزگردها و طوفانهای گردوغباری در ایران بهمنظور بررسی منشاءهای داخلی و خارجی و روشهای کنترل آنها. مجله رهآورد سلامت، 2(1)، 39-51.
کمانی، حسین؛ حسینی، محمد؛ صفری، غلامحسین؛ جعفری، جلیل؛ اشرفی، سید داوود؛ محوی، امیرحسین. (1396). بررسی غلظت فلزات سنگین در خاک سطحی شهر زاهدان. مجله سلامت و بهداشت، 8 (2)، 182-190.
گلپایگانی، عبدالعلی؛ خانجانی، نرگس. (1391). مواجهه محیطی و شغلی با سرب در ایران: یک مرور سیستماتیک. مجله بهداشت و توسعه، 1(1)، 74-89.
محمودی، زهره؛ خادمی، حسین. (1393). غلظت برخی فلزات سنگین در گردوغبار اتمسفری اصفهان و برخی شهرهای مجاور. نشریه علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، 18(1)، 243- 255.
نادریزاده، زینب؛ خادمی، حسین؛ ایوبی، شمساله. (1395). تعیین غلظت و میزان آلودگی فلزات سنگین در ریزگردهای بخشی از استان بوشهر. نشریه پژوهشهای حفاظت آب و خاک، 23(3)، 171-187.
Abrahim, G. M. S. (2005). Holocene sediments of Tamaki Estuary: characterization and impact of recent human activity on an urban estuary in Auckland, New Zealand, New Zealand: The University of Auckland. http://hdl.handle.net/2292/1419 Hakanson, L. 1980. An ecological risk index for aquatic pollution control.a sedimentological approach, Water Research, 14(8), 975-1001. https://doi.org/10.1016/0043-1354(80)90143-8 Kamani, H., Ashrafi, S. D., Isazadeh, S., Jaafari, J., Hoseini, M., Mostafapour, F. K., … Mahvi, A. H. (2015). Heavy Metal Contamination in Street Dusts with Various Land Uses in Zahedan, Iran. Bulletin of Environmental Contamination and Toxicology, 94(3), 382–386. doi:10.1007/s00128-014-1453-9 Li, H., Qian, X., Hu, W., Wang, Y., Gao, H. (2013). Chemical speciation and human health risk of trace metals in urban street dust from a metropolitan city, Nanjing, SE China, Science of the Total Environment, 456- 457, 212-221. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2013.03.094 Lu, X., Wang, L., Lei, K., Huang, J., Zhai, Y. (2009). Contamination assessment of copper, lead, zinc, manganese, and nickel in street dust of Baoji, NW China, Journal of hazardous materials, 161(2), 1058-1062. DOI: 10.1016/j.jhazmat.2008.04.052 Lu, X., Wang, L., Li, L.Y., Lei, K., Huang, L., Kang, D. (2010). Multivariate statistical Preciado, H.F., Li, L.Y. (2006). Evaluation of metal loadings and bioavailability in air, water, and soil along two highways of British Columbia, Canada, Water, Air, and Soil Pollution, 172, 81-108. https://doi.org/10.1007/s11270-005-9063-0 Salmanzadeh, M., Saeedi, M., Nabi-Bidhendi, Gh. (2012). Heavy metals pollution in street dust of Tehran and their ecological risk assessment, Journal of Environmental Studies, 38(61), 9-18. https://www.researchgate.net/publication/262973314 Wang, L. K., Hung, Y.T., Shammas, N. K., Chen, J. P. (2017). Heavy metals in the Environment. 1st ed. US: CRC Press; 2017, 516 P. ISBN 9781138112575 Wedyan, M.A., Altaif, K.I., Aladaileh, S. (2009). Heavy metals in the wet deposition of the south of Jordan, Europ, Journal of Scientific Research, 36, 554-560. https://www.researchgate.net/publication/268615772 Zong, Y., Xiao, Q., Lu, S. (2017). Magnetic signature and source identification of heavy metal contamination in urban soils of steel industrial city, Northeast China, Journal of Soils and Sediments, 17(1), 190-203. https://doi.org/10.1007/s11368-016-1522-2. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 488 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 333 |