تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 604 |
تعداد مقالات | 6,159 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,098,502 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,935,402 |
ارائۀ سیستم هشدار اولیۀ بیابانزایی مبتنی بر معیار اقلیم و آب زیرزمینی منطقۀ موردمطالعه: شهرستان آققلا و گمیشان | ||
نشریه جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 11، دوره 19، شماره 63، تیر 1400، صفحه 285-306 اصل مقاله (1.16 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/j10.22111.2021.6204 | ||
نویسندگان | ||
عبدالحسین بوعلی1؛ حمیدرضا عسگری ![]() | ||
1دانشجوی دکتری مدیریت و کنترل بیابان، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
2دانشیار گروه مدیریت مناطق بیابانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
3گرگان– میدان بسیج – پردیس دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان – دانشکده مرتع و آبخیزداری- کد پستی 43464- 49189 | ||
4استاد گروه محیطزیست، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران | ||
5استادیار گروه جغرافیا و علوم زمین، دانشگاه هلسینکی فنلاند | ||
چکیده | ||
امروزه بیابانزایی به عنوان یکی از اشکال عمده تخریب محیط زیست و یک مشکل فراگیر و بسیار جدی در سراسر جهان شناخته شده است. در این تحقیق نخست روند بیابانزایی با استفاده از 3 شاخص اقلیم و 4 شاخص آب زیرزمینی در قالب مدل مدالوس در یک دوره 20 ساله(1396 - 1387) در غرب استان گلستان با هدف ارائه سیستم هشدار بیابانزایی مورد ارزیابی قرار گرفته و بیابانزایی در دو دوره 10 ساله مورد مقایسه قرار گرفت. سپس با تعیین حدود آستانهای برای شاخصهای تاثیرگذار در روند بیابانزایی منطقه، سیستم هشدار اولیه بیابانزایی بر پایه 4 شاخص ارائه شد. نتایج بدست آمده از بررسی روند تغییرات شاخصها نشان داد که به ترتیب شاخصهای خشکی(162)، کل مواد محلول(147)، هدایت الکتریکی(145) و عمق آب زیرزمینی (127) بیشترین تاثیر را در بیابانزایی منطقه داشتهاند. نقشههای هشدار بیابانزایی نشان از روند افزایشی غربی – شرقی شاخصهای خشکی، کل مواد محلول و هدایت الکتریکی در منطقه داشته و شاخص عمق آب زیرزمینی نیز در نواحی مرکزی بیشترین محدوده هشدار را در بر گرفتهاند. با توجه به نتایج بدست آمده از پایش شاخصهای بیابانزایی، شاخص هدایت الکتریکی طی سالهای 78 ، 80 ، 83 تا 86 و 88 ، شاخص کل مواد محلول سالهای 77،78،80،83، 85 و 86، شاخص عمق آب زیرزمینی سالهای80،81،85،87 و 93 و در نهایت شاخص خشکی طی سالهای 78 تا 82، 85 تا 87 ، 90 ، 93،94 و 96 در محدوده هشدار قرار گرفته است. کاربریهای اراضی آبی، دیم و تالابها در شرق منطقه تحت تاثیر هشدار بیابانزایی قرار گرفته لذا پیشنهاد میشود جهت مدیریت بهتر این اراضی، آستانههای تعیین شده در این تحقیق مبنای کار قرار داده شود. | ||
کلیدواژهها | ||
مدالوس؛ بیابان زایی؛ آق قلا و گمیشان؛ سیستم هشدار بیابان زایی | ||
مراجع | ||
آرامی، عبدالحسین (1391). ارزیابی خطر، خسارت و تدوین برنامۀ مدیریت بیابان در منطقۀ نیمهخشک آقبند، استان گلستان، پایاننامۀ کارشناسی ارشد مدیریتمناطق بیابانی.دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. 216ص.https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/315b403e4d122ffc193ac3c34ccc8f8a احمدی، حسن؛ محمدرضا اختصاصی؛ علی گلکاریان؛ الهام ابریشم (1385). ارزیابی و تهیۀ نقشۀ بیابانزایی با استفاده از مدل مدالوس تغییریافته در منطقۀ فخرآباد مهریز یزد، نشریۀ دانشکدۀ منابع طبیعی. جلد 59. شمارۀ 3. صفحات 532-519. http://panel.agriis.ir/Attachments/Files/529201552664313691.pdf بوعلی، عبدالحسین؛ حسین بشری؛ رضا جعفری؛ محسنسلیمانی (1396). پتانسیلیابی شبکههای باور بیزین درجهت ارزیابی تأثیر معیار کیفیت خاک در بیابانزایی منطقۀ دشت سگزی اصفهان. نشریۀ علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی) سال بیستویک. شمارۀ 2. صفحات 28-15. https://jstnar.iut.ac.ir/article-1-2825-fa.html حسینی، سید محمود؛ محمدرضا اختصاصی؛ علیرضا شهریاری؛ حامد شفیعی (1389). بررسی وضعیت بالفعل و بالقوۀ بیابانزایی با تأکید بر معیار فرسایش بادی به روش MICD (بررسی موردی: منطقۀ نیاتک سیستان)، نشریۀ مرتع و آبخیزداری. مجلۀ منابع طبیعی ایران. دورۀ 63. شمارۀ 2. صفحات181-165. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=131877 خسروی، حسن (1391). ارائۀ مدل پایش و سیستم هشدار اولیۀ بیابانزایی، رسالۀ دکترا. دانشگاه تهران. دانشکدۀ منابع طبیعی کرج. 127 ص. راهداری، غلامرضا؛ علیاکبر فخیره؛ علیرضا شهریاری؛ حسن خسروی (1393). مدلسازی ارزیابی تخریبسرزمین و ارائۀ سیستمهشدار اولیۀ بیابانزایی، مجلۀ مهندسی اکوسیستم بیابان، (5)3. 71-63. https://deej.kashanu.ac.ir/article-1-184-fa.html زهتابیان، غلامرضا؛ حسن احمدی؛ حسن خسروی؛ عمار رفیعی امام (1384). روش تهیۀ نقشۀ بیابانزایی با استفاده از مدل مدالوس در ایران. مجلۀ بیابان. جلد 10. صفحات 223-205.https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=32719 شریفآباد، جواد (1396). ارائۀ مدل پایش و سیستم پیشآگاهی خطر بیابانزایی (مطالعۀ موردی دشت یزد اردکان)،رسالۀ دکتری.دانشگاه هرمزگان. دانشکدۀ کشاورزی و منابع طبیعی. https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/1891cb8ed542ff966592d8d87b451c31 مسعودی، ریحانه (1389). سیستم هشدار اولیۀ بیابانزایی براساس دو فاکتور آب و اقلیم (مطالعۀ موردی: دشت کاشان)، پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشکدۀ منابع طبیعی. دانشگاه تهران. https://civilica.com/doc/322481/ محمدیفر، فهیمه (1396). پهنهبندی کمّی و کیفی آبهای زیرزمینی با استفاده از زمین آمار در بخشی از دشت گرگان. پایاننامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ مرتع و آبخیزداری. دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/47ff37e77df99d1a3a933f4f3b95a774 نفر، فاطمه (1398). ارزیابی و مقایسۀ مدل مادالوس وسنجشازدور در برآورد بیابانزایی حوزۀ سفیددشت- بروجن. پایاننامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه شهر کرد. https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/fe8e364f5f68aa9ad73309772f9b829b Akbari, M, Ownegh, M., Asgari, H.R. Sadoddin, A &Khosravi H(2016). Design &Development of Early Warning System for Desertification and Land Degradation. Environmental Resources Research. 4 (2):112-129. https://ijerr.gau.ac.ir/article_3410.html Boali, A., Bashari, H. and Jafari, R (2018). Evaluating the potential of Bayesian networksfor desertification assessment in arid areas of Iran. Land Degradation & Development. 30(4): 371- 390.https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ldr.3224 Balis, B., Bartynski, T., Bubak, M., Dyk, G., Gubala, T., & Kasztelnik, M (2013). A development and execution environment for early warning systems for natural disasters. In Cluster, Cloud and Grid Computing (CCGrid), 201313th IEEE/ACM International Symposium on (575-582 pp).https://dl.acm.org/doi/abs/10.1109/CCGrid.2013.101 Grasso, F. V )2012(. Early Warning Systems, State-of-Art Analysis and Future Directions, Draft report, United Nations Environment Programme (UNEP). 66 p. http://www.zaragoza.es/contenidos/medioambiente/onu/newsletter12/883_eng.pdf Kosmas, C., Kirkby, M. J., & Geeson, N (1999). The Medalus Project: Mediterranean desertification and land use: Manual on key indicators of desertification and mapping environmentally sensitive areas to desertification. European Commission, Brussels. https://www.researchgate.net/publication/262374822_Methodology_for_mapping_Environmentally_Sensitive_Areas_ESAs_to_desertification Moghaddam, M. H., Sedighi, A., Fasihi, S., & Karimi., M (2018). Effect of environmental policies in combating aeolian desertification over Sejzy Plain of Iran. Aeolian Research. 35:19-28. https://daneshyari.com/article/preview/11028527.pdf Nunez, M., Pablo, p., Rieradevall, A., & Antón, A. J (2009). Assessing potential desertification environmental impact in life cycle assessment .Int J Life Cycle Assess, 15:67-78. https://ri.conicet.gov.ar/handle/11336/93536 Tiexin, C., Yiwang, W., & Yuefeng, S (2010). Development and application of tender evaluation decision-making and risk early warning system for water projects based on KDD. Advances in Engineering Software.34 (48) 58-69. https://dl.acm.org/doi/abs/10.1016/j.advengsoft.2012.02.003 Timothy, M. (2013). What early warning systems are there for environmental shocks environment l science & policy. 27 (6) 0-75. https://www.researchgate.net/publication/257587877_What_early_warning_systems_are_there_for_environmental_shocks UNEP (2012). Early Warning Systems. A State of the Art Analysis and Future Directions. Division of Early Warning and Assessment (DEWA), United Nations Environment Programmer (UNEP), Nairobi. https://na.unep.net/siouxfalls/publications/early_warning.pdf | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 573 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 249 |