تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 613 |
تعداد مقالات | 6,232 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,350,152 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,102,591 |
مدلسازی GIS پایه آتشسوزی شبکههای توزیع گاز شهری و اثرات لرزهخیزی در تشدید آن (مطالعه موردی: منطقه یک شهرداری تبریز) | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 6، دوره 11، شماره 32، شهریور 1401، صفحه 87-108 اصل مقاله (3.77 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2021.36817.1740 | ||
نویسندگان | ||
بختیار فیضی زده* 1؛ ابوالفضل قنبری1؛ عهدیه موسی زاده2 | ||
1دانشیار گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشگاه تبریز | ||
2دانش آموخته کارشناسی ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشگاه تبریز | ||
چکیده | ||
امروزه حدود 60% از منابع انرژی در دنیا را نفت و گاز تشکیل میدهد. باتوجه به روشهای مختلف حملونقل نفت خام و محصولات آن، بیشترین سهم جابهجایی این منابع با استفاده از خطوط لولههای انتقال میباشد. هدف از این پژوهش، مدلسازی GIS پایه آتشسوزی شبکههای توزیع گاز شهری و اثرات لرزهخیزی شهر تبریز در تشدید آتشسوزی میباشد. برای این منظور روشهای تصمیمگیری چند معیاره (MCDA) بههمراه سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) بهکار گرفته شد، همچنین برای تعیین اهمیت روابط بین معیارها و زیر معیارها و ضریب اهمیت نسبی آنها از مدل FANP استفاده شده است که در راستای هدف پژوهش از 4 معیار و 20 زیرمعیار برای مطالعه آسیبپذیری در برابر آتشسوزی شبکههای گاز پرداخته شد. برای مشخصکردن تأثیر لرزهخیزی شهر تبریز بر آتشسوزی شبکههای توزیع گاز شهری به مقایسه نقشه ریز پهنهبندی خطر زمین لرزههای شهر تبریز با نقشه خروجی حاصل از این پژوهش پرداخته شد و مشخص گردید، بیشترین آسیبپذیری هم در نقشه خطر زمینلرزه و هم در نقشه پهنهبندی آتشسوزی شبکه گاز در قسمت شمال و شمال غربی محدوده است که بافت فرسوده و حاشیهنشین شهر میباشد. کاربری مسکونی با 63/70 هکتار با بیشترین آسیب از آتش-سوزی شبکههای توزیع گاز شهری در اثر تشدید زلزله در درجه اول قرار دارد. با توجه به برآورد خطر بالای آتشسوزی شبکههای گاز شهری، در سطح منطقه بهخصوص بافت فرسوده و حاشیهنشین، ساماندهی این بافتها و اجرای عملیات محافظتی از خطوط انتقال گاز در بافتهای یادشده ضروری بهنظر میرسد. همچنین باتوجه بهنتایج حاصل از این پژوهش، پیچیدگی و طول خطوط انتقال گاز در بافت حاشیهنشین شهر زیاد میباشد. بنابراین پیشنهاد میشود در این قسمتها از لولههای پلی اتیلن که دارای مقاومت بالا نسبت به لولههای فولادی میباشد، استفاده گردد. | ||
کلیدواژهها | ||
آتش سوزی؛ شبکههای توزیع گازشهری؛ &lrm؛ فازی ANP | ||
مراجع | ||
اسکندری، محمد؛ مدیری، مهدی؛ امیدوار، محمد؛ آل شیخ، بابک؛ نکویی، علی اصغر؛ محمد علی، علیدوستی علی. (1395). مدل تحلیل خسارت لرزهای زیر ساختهای حیاتی بر مبنای سیستم اطلاعات جغرافیایی. فصلنامه علمی-پژوهشی اطلاعات جغرافیایی سپهر، دوره 25، شماره 98، صص 111-91.
احمدی، فردین؛ رنجبر، حجت اله. (1398). ارزیابی و پهنهبندی خطرپذیری خطوط انتقال گاز (مطالعه موردی: شهرستان دهگلان). رویکردهای پژوهشی در علوم زمین، شماره12، صص 48-36.
احد نژاد روشتی، محسن؛ جلیل پور، شهناز. (1391). ارزیابی عوامل درونی تأثیرگذار در آسیبپذیری ساختمانهای شهری در برابر زلزله با استفاده از GIS (نمونه موردی: بافت قدیم شهر خوی). فصلنامه آمایش محیط، شماره20، صص52-23.
بکتاش، نوید؛ گیوه چی، سعید؛ نصرآبادی، مهناز. (1397). تبیین عوامل مؤثر در آتشسوزی مناطق شهری (مطالعه موردی: منطقه یک شهرداری تهران). دومین همایش بینالمللی ایدههای راهبردی در معماری، شهرسازی، جغرافیا و محیطزیست پایدار، مشهد.
حبیبی،کیومرث؛ پور احمد، احمد؛ مشکینی، ابوالفضل. (1386). بهسازی و نوسازی بافتهای کهن شهری، انتشارات دانشگاه کردستان.
خسروی، رسا. (1396). تحلیل عدم قطعیت روشهای تصمیمگیری چندمعیاره GIS در پهنهبندی و مدلسازی خطر رانش زمین و اثرات تخریبی آن بر روی شبکههای انتقال گاز (مطالعه موردی: شهرستان مرند). استاد راهنما: بختیار فیضیزاده، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
روستایی، شهرام ؛ جباری ایرج. (1386). ژئومورفولوژی مناطق شهری، انتشارات سمت.
رضائیان، علیرضا؛ حسینی، سید امیر حسین. (1394). انتخاب سیستم ساختمانی بهینه با استفاده از روشهای تصمیمگیری با تاکید بر سه روش TOPSIS،SAW، AHP. نشریه علمی – پژوهشی مهندسی سازه و ساخت، سال دوم، شماره 2، صص 16 -27.
زارع، مهدی.(1380). خطر زمینلرزه و ساختوساز در حریم گسل شمال تبریز و حریم گسلش گسلهای زمینلرزهای ایران. پژوهشنامه زلزله شناسی و مهندسی زلزله. شماره 2 و3 ، صص 57-46.
زیستا، مهندسین مشاور معماری و شهرسازی. (1383). مطالعات حاشیهنشینی تبریز، اداره کل مسکن و شهرسازی استان آذربایجان شرقی.
سیف الدینی، فرانک؛ زیاری کرامت الله؛ عظمی، آرزو . (1392). تحلیل شکاف جغرافیایی کیفیت مسکن مناطق 22 گانه شهر تهران. فصلنامه بینالمللی انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید، سال یازدهم، شماره 39، صص 2-212.
ساری، عبدالرسول. (1396). لولههای فولادی انتقال نفت و گاز، انتشارات شرکت ملی گاز.
شعیبی، عباس. (1381). بررسی سیاست عرضه بازار مازاد تراکم ساختمانی در شهر تهران، مجله صفه، شماره 34، صص 42-23.
صادقیان، علیرضا؛ امیدوار، بابک؛ صالحی، اسماعیل.( 1394). تحلیل خطر آتشسوزی پس از زلزله در خطوط لوله گاز با استفاده از شبیهسازی مونت کارلو (مطالعه موردی منطقه 20 شهر تهران). نشریه مهندسی عمران و محیطزیست، دوره 45، شماره 4، پیاپی 81، صص 80-69.
عندلیب، علیرضا. (1385). نوسازی بافتهای فرسوده در شهر تهران. سازمان نوسازی شهر تهران-ری پور، صفحه 36.
عالم تبریز، اکبر؛ باقرزاده آذر، محمد. ( 1388). تلفیق ANP فازی و TOPSIS تعدیلشده برای گزینش تأمین کننده راهبردی. پژوهشهای مدیریت، دوره 2، شماره 3، صص، 181-149.
قهرودی تالی، منیژه. (1384). کاربرWebGIS در مدیریت یکپارچه مخاطرات طبیعی. دومین همایش علمی تحقیقی مدیریت امداد و نجات، تهران، مؤسسه آموزش عالی علمی- کاربردی هلال ایران.
قنبری، ابوالفضل ؛ زلفی، علی. (1393). ارزیابی آسیبپذیری شهری در برابر زلزله با تاکید بر مدیریت بحران شهری در شهر کاشمر. نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، سال اول، شماره پیاپی 4، صص 74-59.
قوچانی، محیا؛ تاجی، محمد ؛ دربانیان، مجتبی. (1398). ارزیابی مولفههای مؤثر در افزایش ریسک خسارات ساختمانهای شهری در آتشسوزی پس از بحران زلزله به روش AHP. فصلنامه دانش پیشگیری و مدیریت بحران، دوره نهم، شماره سوم، صص 306-293.
وزرات مسکن و شهرسازی. (1389). مقررات ملی ساختمان (لوله کشی گاز طبیعی).
مهندسین مشاور نقش محیط. (1391)، طرح توسعه و عمران )جامع ( شهر تبریز، گزارش مطالعات کالبدی مرحله موجود، وزارت راه و شهرسازی، اداره کل راه شهرسازی استان آذربایجان شرقی.
محمدی، علیرضا؛ جاوید مغوان، بهمن .( 1395). سنجش میزان آسیبپذیری سکونتگاههای غیررسمی در برابر خطر وقوع زمینلرزه با استفاده از GIS(مطالعه موردی: محله زیر نهر تراب شهر پارس آباد). نشریه تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، سال سوم، شماره 3، صص 64 – 41.
مافی غلامی، داود؛ فقهی، جهانگیر؛ دانه کار؛ افشین. (1395). بهکارگیری روش دلفی و فرآیند تحلیل سلسلهمراتبی فازی (FAHP) برای اولویتبندی عوامل منفی مؤثر بر جنگلهای مانگرا استان هرمزگان، ایران، فصلنامه علمی و پژوهشی اکوبیولوژی تالاب-دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، سال هشتم، شماره 27، صص 100-85.
ولیزاده کامران، خلیل. (1380). پهنهبندی خطر زلزله در شهرستان تبریز با استفاده از سنجشازدور و GIS. فصلنامه فضای جغرافیایی، شماره 4، صص 66-49.
Cheng, Liang., Li, Shuang.,Ma, Lei., Li., Manchun., Ma. (2015). Fire spread simulation using GIS: Aiming at urban natural gas pipeline. Safety Science, 75, 23–35. https://doi.org/10.1016/j.ssci.2015.01.002 Guo, Y., Meng,X.,Wang,D., Meng, T., Liu, S., He, R.(2016). Comprehensive risk evaluation of long-distance oil and gas transportation pipelines using a fuzzy Petri net model, Journal of Natural Gas Science & Engineering, https://doi.org/10.1016/j.jngse.2016.04.052 Feizizadeh,B.,Blaschke,T.,2001.Landslide risk assessment based on GIS multicriteria evaluation: a case Study Bostan Abad County Iran. J. Earth Sci. Eng. 1, 66–71. Feizizadeh, B, Blaschke T., 2012. Uncertainty analysis of GIS-based ordered weighted averaging method for landslide susceptibility mapping in Urmia Lake basin, Iran. In: Paper Presented at the Seventh International Geographic Information Science Conference, September 18–21, Ohio, Columbus, USA. Feizizadeh, B., Blaschke, T., Nazmfar, H., 2012, GIS-based ordered weighted averaging and dempster Shafer methods for landslide susceptibility mapping in Urmia Lake basin Iran, International Journal of Digital Earth, Volume 7, 2014 - Issue 8, https://doi.org/10.1080/17538947.2012.749950. Feizizadeh,B.,Blaschke,T.,2013a.GIS-multicriteria decision analysis for landslide susceptibility mapping: comparing three methods for the Urmia Lake basin Iran. Nat. Hazard. 65, 2105–2128.https://doi.org/10.1080/17538947.2012.749950. Han, Z.Y., Weng, W.G.(2010). An integrated quantitative risk analysis method for natural gas pipeline network. Journal of Loss Prevention in the Process Industries, 23, 428-436.https://doi.org/10.1016/j.jlp.2010.02.003. Han,Z.Y.,Weng,W.G.(2011). A comparison study on qualitative and quantitative risk assessment methods for urban natural gas pipeline network. Journal of Hazardous Materials, 189,509–518. https://doi.org/10.1016/j.jhazmat.2011.02.067. -Jamshidi,Ali.,YazdaniChamzini,Abdolreza.,HajiYakhchali,Siamak.,Khaleghi,Sohrab.(2013).Developing a new fuzzy inference system for pipeline risk assessment. Journal of Loss Prevention in the Process Industries, 26,197-208. https://doi.org/10.1016/j.jlp.2012.10.010. Lanzano,Giovanni.,Salzano,Ernesto.,Santuccide,Magistris,Filippo.,Fabbrocino,Giovanni.(2013). Reliability Engineering and System Safety, 117 -73–80. https://doi.org/10.1016/j.ress.2013.03.019. Lu, Linlin., Liang, Wei., Zhang, Laibin., Zhang, Hong., Lu, Zhong., Shan, Jinzhi. (2015). A comprehensive risk evaluation method for natural gas pipelines by combining a risk matrix with a bow-tie model. Journal of Natural Gas Science and Engineering, 25, 124-133. https://doi.org/10.1016/j.jngse.2015.04.029. Yoon,Sungsik.,Joo Leeb,Young.,Jo Junga, Hyung. (2018). A comprehensive framework for seismic risk assessment of urban water transmission networks.International Journal of Disaster Risk Reduction,31, 983–994. https://doi.org/10.1016/j.ijdrr.2018.09.002. Malczewski, J. 1999. GIS and multi-criteria decision analysis, New York, John Wiley & Sons Inc. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 435 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 330 |