
تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 739 |
تعداد مقالات | 7,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,730,538 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,055,352 |
پدیدارشناسی فضای کارآفرینی و کسبوکار روستایی در مناطق منتخب ایران (با تأکید بر چالشهای زیسته) | ||
نشریه جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 3، دوره 19، شماره 64، مهر 1400، صفحه 45-76 اصل مقاله (862.42 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/j10.22111.2021.6319 | ||
نویسنده | ||
محمد حجی پور | ||
استادیار جغرافیا و برنامهریزی روستایی، گروه جغرافیا، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران | ||
چکیده | ||
کارآفرینی در بسیاری از کشورها به عنوان ابزاری کلیدی جهت رشد و توسعه محسوب میشود. کارآفرینی روستایی میتواند نقش مهمی در کاهش نابرابریهای فضایی بین مرکز و پیرامون ایفا کند. با توجه به اهمیت کارآفرینی روستایی در فرآیند توسعه، تاکنون در ایران تلاشهای زیادی برای رشد و گسترش کارآفرینی در روستاها به انجام رسیده است. علیرغم کوششهای صورت گرفته، یک نکته اساسی این است که کارآفرینی روستایی در ایران با چالشهای عمیق و برنامهریزی نشدهای مواجه است. در راستای کمک به هموار نمودن اقدامات آینده در زمینه توسعه کارآفرینی، هدف تحقیق حاضر این است که به تحلیل پدیدارشناسانه موانع و چالشهای زیسته کارآفرینان پس از راهاندازی کسب وکار خود در روستاهای ایران پرداخته شود. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و توسعهای است. همچنین به لحاظ ماهیت داده ها از نوع تحقیقات کیفی به شمار می رود. رویکرد منتخب در گردآوری و تحلیل داده ها پدیدارشناسی بوده است. جامعه این پژوهش مشتمل بر کارآفرینان روستایی ملاقات شده در استانهای خراسان جنوبی، گیلان و مرکزی در بازه زمانی سالهای 97 تا 99 بوده است. پیادهسازی دادهها و تهیه نقشه ساختار مضامین با کمک نرم افزار مکس کیودا نسخه 11 و برای تحلیل مصاحبهها از روش کلایزی استفاده شده است. بر اساس نتایج، در فضای پساکارآفرینی چالشهای روستائیان متأثر از سه عامل و زمینه کلی شامل «شرایط کلان حاکم بر فضای کشور»، «واقعیتهای مکانی» و «زمینهیابی شکست فرد در عرصه رقابت» است. چالشهای پساکارآفرینی روستایی، تهدید جدی علیه پایداری کسب وکارهای کارآفرینانه و اشتغالزای روستایی به شمار میرود که بخشی از آن تحت کنترل و مدیریت کنشگر (کارآفرین) و بخشی نیز تحت اراده سیاسی و تصمیمگیری تسهیلگران (دولت و حکمرانان محلی) است. حل مشکلات پساکارآفرینی منوط به اقدام همآهنگ و توأمان کنشگران و تسهیلگران است تا در چارچوب یک برنامه-ریزی پایین به بالا و مشارکتی، انجام پذیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
اقتصاد سیاسی؛ توسعه روستایی؛ حیات کارآفرینی؛ فضای کسب وکار؛ پدیدارشناسی | ||
مراجع | ||
اتکینسون، رابرت؛ مایکل لیند (1399). بزرگ زیباست: اسطورهزدایی از کسبوکارهای کوچک، ترجمۀ حمید پاداش، علی نیکو نسبتی و بهمن خداپناه. تهران. نشر نهادگرا. https://www.nahadgara.ir/product احمدی، سنور؛ حسین کوهستانی؛ حسین یادآور؛ حسین شعبانعلیفمی (1398). فراتحلیل عوامل مؤثر بر توسعۀ کارآفرینی زنان روستایی، فصلنامۀ اقتصاد فضا و توسعۀ روستایی. پیاپی 27. صفحات 38-21. https://serd.khu.ac.ir/article-1-3263-fa.pdf اشراقیسامانی، رؤیا؛ طیبه کریمی؛ مرجان واحدی؛ طیبه صیده (1395). چالشهای کارآفرینی روستایی در استان ایلام، راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی، شمارۀ 3. صفحات. 63-57. http://jea.sanru.ac.ir/article-1-129-fa.html اشرف، احمد (1375). نظام صنفی، جامعۀ مدنی و دموکراسی در ایران، نشریۀ گفتوگو. شمارۀ 17. صفحات 47-17. http://ensani.ir/file/download/article/20101103143959-108.pdf افتخاری، عبدالرضا رکنالدین؛حمدالله سجاسی قیداری (1392). توسعۀ روستایی با تأکید بر کارآفرینی، تهران. انتشارات سمت. https://samta.samt.ac.ir/content/13898 پناهی، لیلا؛ حمداله پیشرو؛ محمدصادق شاهقلی (1395). بررسی موانع کارآفرینی در مناطق روستایی شهرستان مرودشت درجهت کاهش بیکاری، فصلنامۀ جغرافیایی سرزمین. دورۀ 13. شمارۀ 50. صفحات. 120-107. https://sarzamin.srbiau.ac.ir/article_9969_d8cfeec4a5eeccc92a3ded1d05168d94.pdf تهرانی، رضا؛ سارا نجفزاده خویی (1396). مروری بر تورم، نااطمینانی تورم و پیامدهای اقتصادی آنها، دومین کنفرانس بینالمللی مدیریتو حسابداری، تهران. https://civilica.com/doc/643399/ جمینی، داود؛ احمد تقدیسی؛ خالد علیپور؛ شلیر فیضی (1394). تحلیل عاملی متغیرهای پیشبرنده و بازدارندۀ توسعۀ کارآفرینی در میان زنان روستایی شهرستان روانسر، مطالعات اجتماعی- روانشناختی زنان. سال 70. شمارۀ 7. صفحات: 88-63. https://jwsps.alzahra.ac.ir/article_1914_c996f59b01fad9ad32911d01740c8fbf.pdf جمینی، داود؛ علیرضا جمشیدی؛ حسین کماسی؛ عطا هوشنگی (1395). تحلیل موانع توسعۀ کارآفرینی زنان در نواحی روستایی مود: روستاهای شهرستان چرداول، فصلنامۀ اقتصاد فضا و توسعۀ روستایی. سال 5. شمارۀ 4. صفحات 63-45. http://ensani.ir/fa/article/download/368363 حسینپور، داود؛ محمد عبداللهی (1394). تأثیر سرمایۀ انسانی بر بروز رفتار کارآفرینانه،فصلنامۀ علمی- پژوهشی مطالعات مدیریت (بهبود و تحول)، شمارۀ 78. صفحات 126-109. https://jmsd.atu.ac.ir/article_1811.html خانزادی، آزاد؛ سمیرا حیدری؛ علی وفامند؛ محمدحسین درخشان (1397). بررسی و تحلیل اثر تورم بر رابطه بین توسعۀ مالی و اشتغال در اقتصاد ایران: کاربرد الگوی لجستیک STR (LSTR)، فصلنامۀ پژوهشهایاقتصادی رشدو توسعۀ پایدار. سال هجدهم. شمارۀ 2. صفحات 20-1. http://ecor.modares.ac.ir/article-18-13590-fa.html رحمانیفضلی، عبدالرضا؛ فرهاد عزیزپور؛ مریم شامانیان (1398). تحلیل ظرفیتهای توسعۀ کارآفرینی در ناحیۀ روستایی دامغان، فصلنامۀ اقتصاد فضا و توسعۀ روستایی. شمارۀ 2. پیاپی 28. صفحات 156-133. http://serd.khu.ac.ir/article-۱-۳۳۲۱-fa.html رضوانی، محمدرضا؛ فاطمه عزیزی (1392). چالشهای بیمۀ اجتماعی روستائیان و عشایر در کشور، فصلنامۀ علمی- پژوهشی رفاه اجتماعی. سال سیزدهم.شمارۀ 48. صفحات 310-271.http://refahj.uswr.ac.ir/article-1-1241-fa.html رضوانی، محمدرضا؛ محمد نجارزاده (1387). بررسی و تحلیل زمینههای کارآفرینی روستائیان در فرایند توسعۀ نواحی روستایی، مطالعۀ موردی: دهستان براآن جنوبی (شهرستان اصفهان)، مجلۀ توسعۀ کارآفرینی. دورۀ اول. شمارۀ 2. صفحات 182-161. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=90735 رهنمایی، محمدتقی (1373). دولت و شهرنشینی، نقدی بر نظریۀ عناصر شهری قدیمی و سرمایهداری بهرهبری هانس بوبک، فصلنامۀ تحقیقات جغرافیایی. دورۀ نهم. شمارۀ پیاپی 32. صفحات 26- 17. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=144709 زاهدمازندرانی، محمدجواد (1372). آزادسازی اقتصادی: آزادی یا ضرورت (پیشگزارشی دربارۀ سمینار آزادسازی و توسعۀ کشاورزی)، مجلۀ اقتصاد کشاورزی و توسعه. شمارۀ ویژۀ 23. http://ensani.ir/fa/article/download/22383 سیادت، محمود (1399). رتبۀ نامطلوب ایران در شاخصهای محیط کسبوکار ناشی از نگاه انحصارطلبانۀ بخش دولتی است، مشاهدۀ خبر در: https://www.mccima.com/?id=60931 شریفیفر، فریده؛ فریبا محمدیان؛ فروزان شریفیفر (1394). فراتحلیل عوامل مؤثر بر کارآفرینی در سازمانهای ورزشی ایران، فصلنامۀ علوم رفتاری. سال هفتم. شمارۀ 26. صفحات 63-49. http://sbq.abhariau.ac.ir/files/cd_papers/r_263_170509002939.pdf عارف، هادی؛ حسن بودلایی؛ وحید بیگی (1394). پدیدارشناسی تجربۀ اخراجشدن از کار، فصلنامۀ مدیریت دولتی. دورۀ هفتم. شمارۀ 3. صفحات 594-573. https://jipa.ut.ac.ir/article_56993.html علیدوست، سمیه؛ فرهاد لشگرآرا؛ فرجاله حسینی (1392). اولویتبندی موانع توسعۀ کارآفرینی زنان روستایی شهرستان گرمسار، کنفرانس ملی کارآفرینی و مدیریت کسبوکارهای دانشبنیان، صفحات 45-31. https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=200741 علیرضانژاد، سهیلا؛ فروغالسادات بنیهاشم (1391). جنسیت و توسعه: نگاهی به تحولات جمعیتشناختی مناطق روستایی کشور، مجلۀ مطالعات توسعۀ اجتماعی ایران. سال چهارم. شمارۀ دوم. صفحات 93-81. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=185928 قادرمرزی، حامد؛ علیرضا جمشیدی؛ داود جمینی؛ حمید نظریسرمازه (1394). شناسایی موانع توسعۀ کارآفرینیِ زنان روستایی (مطالعۀ موردی: دهستان شلیل شهرستان اردل)، فصلنامۀ برنامهریزی منطقهای، سال پنجم. شمارۀ 17. صفحات 118-103. http://jzpm.miau.ac.ir/article_723.html کرمپور، مصطفی؛ سامان یوسفوند (1391). بررسی نظریۀ خردهفرهنگ دهقانی راجرز- روستاهای منطقۀ کهمان شهرستان سلسله، فصلنامۀ توسعۀ محلی. دورۀ چهارم. شمارۀ 2. صفحات 162-139. https://jrd.ut.ac.ir/article_30290.html لطفی، حیدر (1397). نوسازی فرهنگی روستا و شکست سیاستهای کارآفرینی روستایی در ایران، فصلنامۀ اقتصاد فضا و توسعۀ روستایی. پیاپی 25. صفحات 122-101. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=527441 محمدیخمیاره، محسن؛ امین عرفاننیا (1398). شناسایی و اولویتبندی چالشها و فرصتهای کارآفرینی روستایی: مطالعۀ موردی دهستانهای باقران، القورات و شاخن شهرستان بیرجند، فصلنامۀ روستا و توسعه. شمارۀ 88. صفحات 122-91. http://ensani.ir/fa/article/420218 مرکز آمار ایران. (1395)، بررسی شاخصهای عمدۀ بازار کار در سالهای 1384 تا 1395، مشاهدهشده در آدرس اینترنتی:https://www.amar.org.ir/Portals/0/News/1396/shbkar.pdf مسیبی، مهرداد؛ حسین بارانی؛ عادل سپهری؛ سید محمود عقیلی (1399). وضعیت راهبردی انجمنهای صنفی مرتعداری ایران: بررسی نقاط قوّت ضعف فرصت و تهدید، نشریۀ علمی مرتع. سال چهاردهم. شمارۀ 2. صفحات 233-221. https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=525796 میرزایی، وحید؛ فریبرز رحیمنیا؛ سعید مرتضوی؛ علی شیرازی (1397). بدبینی سازمانی پرستاران: مطالعۀ پدیدارشناسی، مجلۀ تحقیقات کیفی در علوم سلامت. سال هفتم. شمارۀ 1. صفحات 102- 88. https://profdoc.um.ac.ir/paper-abstract-1061892.html نجفیکانی، علیاکبر؛ مهدی حسام؛ حدیثه آشور (1394). سنجش وضعیت توسعۀ کارآفرینی در مناطق روستایی (مورد مطالعه: دهستان استرآباد جنوبی در استان گرگان)، فصلنامۀ اقتصاد فضا و توسعۀ روستایی. سال چهارم. شمارۀ 11. صفحات 56-37. http://serd.khu.ac.ir/article-1-2237-fa.html الوانی، سیدمهدی؛ حسن بودلایی (1389). پدیدارشناسی در مطالعات کارآفرینی، فصلنامۀ علوم مدیریت ایران. سال پنجم. شمارۀ 19. صفحات 61-33. http://journal.iams.ir/article_81.html یاسوری، مجید؛ محمدباسط قریشی؛ ژیلا وطنخواه (1394). تحلیل موانع و راهکارهای توسعۀ کارآفرینی زنان روستایی دهستان گوراب پس فومن، فصلنامۀ پژوهشهای روستایی. دورۀ ششم. شمارۀ 2. صفحات 342-323. https://jrur.ut.ac.ir/article_54910.html یعقوبیفرانی، احمد (1391). بررسی و تحلیل موانع و محدودیتهای توسعة کارآفرینی زنان روستایی در ایران، مجلۀ کار و جامعه. شمارۀ 142. صفحات50- 38. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/889064 Alison J, M (1998). Entrepreneurship: An International Perspective, Oxford, Jordan Haill, Linacre House. https://books.google.com/books?id=gS1ZAAAAYAAJ&q Allen, J. C.; Korsching, P.F. & R. Vogt (2003). Examination of Community Action Field Theory Model for Locality Based Entrepreneurship. Paper Presented at the Annual Rural Sociological Society Meeting, Montreal, Canada. https://www.routledge.com/Tourism-Planning-and-Community-Development/Phillips-Roberts/p/book/9780415754903 Andrew Seedhouse, Rebecca Johnson, Robert Newbery (2016). Potholes and pitfalls: The impact of rural transport on female entrepreneurs in Nigeria, Journal of Transport Geography, Vol 54, PP.140-147. https://doi.org/10.1016/j.jtrangeo.2016.04.013 Askun, B, Yıldırım, Nihan (2011). "Insights on Entrepreneurship Education in Public Universities In Turkey: Creating Entrepreneurs Or Not?", Procedia Social and Behavioral Sciences, PP. 663-679.https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2011.09.050 Duru, M (2011). Entrepreneurship opportunities and challenges in Nigeria. Business and Management review, 1(1), 41-48. https://journaldatabase.info/articles/entrepreneurship_opportunities.html Folmer, H., Dutta, S. and Oud, H (2010). Determinants of Rural Industrial Entrepreneurship of Farmers in West Bengal: A Structural Equations Approach, International Regional Science Review, 33 (4), PP: 367-396. https://doi.org/10.1177/0160017610384400 Idris, Kamil, (2003): «Intellectual Property- a Power Tool for Econimic Growth», WIPO. https://www.wipo.int/publications/en/details.jsp?id=3167&%3Bplang=EN Kalantaridis, C. and Bika, Z (2006). Local embeddedness and rural entrepreneurship: case-study evidence from Cumbria, England, Environment and Planning A: Economy and Space, Vol. 38, Issue 8, PP.1561-1579. https://doi.org/10.1068/a3834 Keeble, D. and Vaessen, P (1994). Growth-oriented SMEs in unfavourable regional environments, Regional Studies, Vol. 29 No. 6, PP.489-505. https://doi.org/10.1080/00343409512331349133 Leunbach, D (2021). Entrepreneurship as a family resemblance concept: A Wittgensteinian approach to the problem of defining entrepreneurship, Scandinavian Journal of Management, No37,1-11. https://doi.org/10.1016/j.scaman.2021.101141 Mayer, H., & Meili, R (2016). New Highlander Entrepreneurs in the Swiss Alps. Mountain Research and Development, 36(3), 267-275. https://doi.org/10.1659/MRD-JOURNAL-D-16-00040.1 McElwee, G. and Annibal, I (2010). Business support for farmers: an evaluation of the farm cornwall project, Journal of Small Business and Enterprise Development, Vol.17 No.3, PP.475-491.https://doi.org/10.1108/14626001011068743 Miao, S. Chi, J. Liao, J and Qian, L (2021). How does religious belief promote farmer entrepreneurship in rural China? Economic Modelling, Vol. 97, PP. 95-104. https://ideas.repec.org/a/eee/ecmode/v97y2021icp95-104.html Mugobo, V. V., & Ukpere, W. I (2012). Rural entrepreneurship in the Western Cape: Challenges and opportunities, African Journal of Business Management, 6(3), 827-836. https://doi.org/10.5897/AJBM11.895 Pallares-Barbera, M., Tulla, A.F. and Vera, A (2004). Spatial loyalty and territorial embeddedness in the multi-sector clustering of the Berguedà region in Catalonia (Spain), Geoforum, Vol.35 No. 5, PP. 635-649. https://doi.org/10.1016/j.geoforum.2004.03.004 Patel, B., & Chavda, (2013). Rural entrepreneurship in India: Challenge and problems. International Journal of Advance Research in Computer Science and Management Studies, 1(2), 28-37. https://www.academia.edu/4459283/Rural_Entrepreneurship_in_India_Challenge_and_Problems Henderson, J (2002). Are high-growth entrepreneurs building the rural economy? Federal Reserve Bank of Kansas City, Kansas City, Mo, Center for the study of Rural America. https://www.kansascityfed.org/documents/45/mse-Are%20High-Growth%20Entrepreneurs%20Building%20the%20Rural%20Economy%3F.pdf Sauer, R. J (1986). Agriculture and the rural community: opportunities and challenges for rural development, Food and Agriculture Organization of the United Nations. https://books.google.com/books?id=GrmVaX1Ox7EC&pg Saxena, S (2012). Problems Faced by Rural Entrepreneurs and Remedies to Solve It; IOSR Journal of Business and Management (IOSRJBM); Volume 3, Issue 1 (July-Aug. 2012),PP 23-29. https://doi.org/10.9790/487X-0312329 Shane, S, Venkataraman, S (2000). "The promise of entrepreneurship as a field of research", Academy of Management Review, Vol. 25, No.1, PP. 217-226. https://www.jstor.org/stable/259271 Soleymani, A., Yaghoubi Farani, A., Karimi, S., Azadi, H., Nadiri, H. and Scheffran, J (2021). Identifying sustainable rural entrepreneurship indicators in the Iranian context, Journal of Cleaner Production, Vol. 290, PP.125-186. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.125186 World Population Prospects (2015). Key Findings and Advance Tables, Department of Economic and Social Affairs Population Division World Population Prospects, the 2015 Revision, United Nations NewYork, P.8. https://population.un.org/wpp/publications/files/key_findings_wpp_2015.pdf Wortman, M. S (1990). Rural entrepreneurship research: an integration into the entrepreneurship field, Agribusiness, Vol. 6 No. 4, PP.329-345. https://ideas.repec.org/a/wly/agribz/v6y1990i4p329-344.html | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,170 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 881 |