اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 29 |
| تعداد شماره‌ها | 630 |
| تعداد مقالات | 6,368 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,731,421 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,362,844 |
بررسی و تحلیل اپیکوریسم در شعر انوری | ||
| پژوهشنامه ادب غنایی | ||
| دوره 19، شماره 37، مهر 1400، صفحه 135-158 اصل مقاله (844.89 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2021.25025.2290 | ||
| نویسنده | ||
| فاطمه سلطانی* | ||
| استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اراک(نویسنده مسئول). | ||
| چکیده | ||
| جستار حاضر برآنست که به بررسی و تحلیل اپیکوریسم در شعر انوری بپردازد. اپیکوریسم که از نام فیلسوفی یونانی به نام اپیکور برگرفته شده، اسم مکتبی است که بر اساس لذّت گرایی شکل گرفته است. لذّت مورد نظر اپیکور، عبارت بود از فقدان الم. مهمترین مبانی اندیشه ی اپیکور عبارتند از؛ گزینش معقولانه ی لذّات، دوام و بقای لذّات، ترجیح لذّات روحی بر لذّات جسمی، ارضای امیال طبیعی و ضروری، رسیدن به آرامش روانی، اغتنام فرصت، قابل تغییر بودن تقدیر و قناعت. دراین پژوهش نگارنده در پی پاسخ دادن به این پرسش است که آیا می‌توان مطابق مؤلفه‌های مکتب اپیکور، انوری را اپیکوریست دانست؛ چرا که آن‌گونه که از سروده‌های وی برمی‌آید، انوری جزو آن دسته از شاعرانی است که زندگی شاد و لذّت آوری داشته است و اندیشه های اخلاقی او در ظاهر بی شباهت به آراء اپیکور نیست. به منظور پاسخ‌دادن به پرسش پژوهش، دیوان انوری با توجه به مؤلفه‌های مکتب مورد بحث به شیوه‌ی استقرای تام و داده‌های پژوهش با استفاده از شیوه توصیفی ـ تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. حاصل تحقیق بیانگر آنست که اندیشه های اخلاقی انوری؛ در شاخصه هایی مثل دم غنیمت شمردن، بهره مندی از ابزار و شیوه های حصول لذّت، تغییرپذیربودن سرنوشت، قناعت و تحمّل رنجها برای رسیدن به لذّت پایدار با فلسفه ی اپیکور منطبق است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اپیکوریسم؛ لذّت‌گرایی؛ انوری | ||
| مراجع | ||
1-انوری، اوحدالدّین، دیوان انوری، به اهتمام پرویز بابایی، تهران: نگاه، 1389.2-اورین، ترنس، تفکر در عهد باستان، ترجمهی محمدسعید حنایی کاشانی، تهران: قصیده، 1380.3-برن، ژان، فلسفهی اپیکور، ترجمه ابوالقاسم پورحسینی، تهران: امیرکبیر،1357.4-بریه، امیل، تاریخ فلسفه، دوره انتشار فرهنگ یونانی و رومی، ترجمهی علیمراد داوودی، تهران: نشر دانشگاهی،1364.5-بوعمران، شیخ، مسئله اختیار در تفکر اسلامی و پاسخ معتزله به آن، تهران: هرمس، 1382.6-پشتدار، علیمحمد و محمدرضاپور خرمالو، شادزیستی و شادکامی در شعر رودکی، پژوهشنامه ادب غنایی(زبان و ادبیات فارسی)، دوره7، ش 12، صص30-7، سیستان و بلوچستان، بهار و تابستان،1388.
7-حسن زاده، عبدالله و لیلا شامانی، بنمایه های لذّت گرایی در شاهنامه و تأثیرپذیری از افکار اپیکوریستی، کهن نامه ی ادب پارسی، سال اول، شماره ی اول، صص 25-38، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی: بهار و تابستان 1389.8-دکرشنتزو، لوچانود، فیلسوفان بزرگ یونان باستان، ترجمه ی عباس باقری، تهران: نی،1377.9-دورانت، ویل، تاریخ فلسفه، چاپ دوم، ترجمه ی عباس زریاب خویی، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی، .137110-دهقانیان نصرآبادی، هادی، جبرگرایی در گلشن راز با نگاهی به پیشینه ی جبرگرایی در ادب فارسی، مقاله های برگزیده ی کنگره ی بین المللی زبان و ادبیات، تربت جام:1394. 11-راسل، برتراند، تاریخ فلسفه غرب، ترجمهی نجف دریابندری، تهران: شرکت سهامی کتاب های جیبی، 1340. 12-رحیمی، مصطفی، حافظ اندیشه، تهران: نور، 1371.
13-ژکس، فلسفه اخلاق، چاپ دوم، ترجمهی ابوالقاسم پورحسینی، تهران: امیرکبیر، 1362.14-شبلی نعمانی، شعرالعجم، ترجمه ی محمد تقی فخر داعی گیلانی، تهران: ابن سینا، 1372.15-شفیعی کدکنی، محمدرضا، مفلس کیمیافروش، چاپ چهارم، تهران: سخن، 1389.16-شفیعی کدکنی، محمدرضا، ادوار شعر فارسی، چاپ پنجم، تهران: سخن، 1387.17-شمیسا، سیروس، سبک شناسی شعر، چاپ نهم، تهران: فردوس، 1382.18-شهیدی، سیدجعفر، شرح لغات و مشکلات دیوان انوری، چاپ سوم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، 1382.19-صفا، ذبیح الله، تاریخ ادبیات ایران، خلاصه جلد اول و دوم، چاپ پنجم، تهران: فردوس، 1378.20-فروغی، محمدعلی، سیر حکمت در اروپا، تصحیح امیرجلال الدین اعلم، تهران: البرز، 1375.21-کاپلستون، فردریک، تاریخ فلسفه ی یونان و روم، ترجمه سیدجلال مجتبوی، تهران: سروش، 1368.22-کرمی، محمدحسین و ناهید دهقانی، رویکرد دوگانه به عرفان و تصوف، فصلنامه علمی پژوهشی(زبان و ادبیات فارسی)، شماره ی سی و هفتم، صص27-53، 1394.
23-کرسون، آندره، فلاسفه بزرگ، ترجمه کاظم عمادی، تهران، صفی علی شاه، 1363.24-کرونی، هادی، بررسی اندیشه های اپیکوریستی در سدههای آغازین ادبیات فارسی، پایان نامه ی کارشناسی ارشد به راهنمایی حسن حیدی، دانشگاه اراک، 1385.
25-کیخای فرزانه، احمدرضا، عوامل مشترک شادمانگی در رباعیات خیام، مولوی و شرفنامه نظامی، پژوهشنامه ی ادب غنایی، سال هشتم، شماره پانزدهم، صص 144-119، دانشگاه سیستان و بلوچستان: پاییز و زمستان 1389.
26--گاتلیپ، آنتونی، رویای خرد، ترجمه لیلا سازگار، تهران: ققنوس،1382.27-مصاحب، غلامحسین، دایره المعارف فارسی، جلد اول، فرانکلین، 1351.
28-معین، محمّد، حافظ شیرین سخن، به کوشش مهدخت معین، تهران: معین، 1370.29-مهرپویا، جمشید، درباره حافظ چه می گویند، تهران: جانزاده، 1367.
30-ورنر، شارل، حکمت یونان، چاپ دوم، ترجمه بزرگ نادرزاده، تهران: علمی و فرهنگی، 1373.31-هرودوت، تاریخ هرودوت، مقدمه و توضیح و حواشی هادی هدایتی، تهران: دانشگاه تهران، 1336. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 352 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 236 |
||