اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 33 |
| تعداد شماره‌ها | 770 |
| تعداد مقالات | 7,474 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,463,590 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,475,980 |
برنامه ها و منابع آموزشی مدارس عصر صفوی بر اساس سفرنامه های سیّاحان اروپایی | ||
| نشریه پژوهش‌های تاریخی ایران و اسلام | ||
| مقاله 3، دوره 16، شماره 31، دی 1401، صفحه 51-74 اصل مقاله (683.3 K) | ||
| نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2021.37919.3101 | ||
| نویسنده | ||
| موسی الرضا بخشی استاد* | ||
| استادیار گروه مطالعات اجتماعی، دانشگاه فرهنگیان.تهران.ایران. | ||
| چکیده | ||
| صفویه با توجه به تحولات و مناسبات سیاسی دوره‌ای است که سیاحان اروپایی بیش از گذشته به انگیزه‌های مختلف به ایران سفر کردند و در نتیجه سفرنامه‌های بسیاری نسبت به گذشته نوشته شد. مدارس عصر صفوی، به‌عنوان مهم‌ترین مرکز نهاد آموزش، موردتوجه بعضی از سیاحان قرار گرفت که ژان شاردن، ژان باتیست تاورنیه و انگلبرت کمپفر شاخص‌ترین آنان هستند. حال پرسش این است که سیاحان اروپایی دربارۀ تعلیم و تربیت در مدارس عصر صفوی و برنامه‌های آموزشی آن چه دیدگاه‌هایی را مطرح کرده‌اند؟ این نوشتار تلاش می‌کند، با روش تحلیلی و با استناد به منابع کتابخانه‌ای، گزارش‌ها و نظرات سیّاحان خارجی را پیرامون برنامه‌ها و منابع آموزشی این دوره مورد واکاوی و نقد قرار دهد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، سیاحان اروپایی غالباً برنامه‌های آموزشی مدارس ایران رابا نظام آموزشی اروپامقایسه کرده و در نتیجه آن را نامنظم و آشفته دانسته‌اند که گاهی بدبینانه به نظر می‌رسد. در معرفی منابع آموزشی نیز بیشتر به علوم غیر دینی همچون ریاضی، هیئت و نجوم یعنی آنچه برای آنان مألوف بوده است، توجه داشته‌اند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تعلیم و تربیت؛ سفرنامه؛ سیّاحان اروپایی؛ صفویه؛ مدرسه | ||
| اصل مقاله | ||
| مراجع | ||
|
آزاد کشمیری، محمدعلی (1382)، نجوم السماء فی تراجم العلماء، تصحیح میرهاشم محدث، تهران، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.
افندی، میرزا عبدالله (1401)، ریاض العلماء و حیاض الفضلاء، تحقیق سیداحمد الحسینی؛ قم، مطبعه الخی‌ام.
اولئاریوس، آدام (1369)، سفرنامة اولئاریوس، ترجمة حسین کردبچه، تهران، انتشارات کتاب برای همه.
بخشی استاد، موسی الرضا (1394)، «تأثیر جریان‌های فکری بر آموزش فلسفه در مدارس عصر صفویه»، تاریخ فلسفه، شمارۀ 20، 67-84.
تاورنیه، ژان باتیست (1336)، سفرنامة تاورنیه، تصحیح حمید شیرانی، ترجمة ابوتراب نوری، تهران، انتشارات تأییدیه اصفهان.
تبریزی، محمد زمان (1373)، فرائد الفوائد در احوال مساجد و مدارس، به کوشش رسول جعفریان، تهران، دفتر نشر میراث مکتوب.
جزایری، سید نعمت‌الله (بی‌تا)، الانوار النعمانیة، بیروت، موسسة الأعلمی للمطبوعات.
جملی‌کارری، جووانی فرانچسکو (1383)، سفرنامة کارری، ترجمه عباس نخجوانی و عبدالعلی کارنگ، تهران، انتشارت علمی و فرهنگی.
حسینی خاتون آبادی، محمد صالح [نسخۀ خطی]، حدائق المقربین، کتابخانة مجلس شورای اسلامی، شمارة 62408.
دلاواله، پیترو، (1377) سفرنامة دلاواله، ترجمة شعاع الدین شفا، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
روملو، حسن، احسن التواریخ (1342)، تصحیح نارمن سیدن، تهران، انتشارات کتابخانة صدر.
ساجدی، طهمورث (1397)، «رافائل دومان فرانسوی و ایران عصر صفوی (قرن هفدهم)، نامۀ فرهنگستان، سال 16، ش 4، 168-186.
سانسون، نیکولاس (1346)، سفرنامة سانسون: وضع کشور شاهنشاهی ایران در زمان شاه سلیمان صفوی، ترجمة تقی تفضلی، تهران.
شاردن، ژان (1330)، سفرنامة بخش اصفهان، ترجمة حسین عریضی، [بی‌جا] چاپخانة راه نجات.
ـــــــــــ (1338)، سیاحتنامة شاردن، ترجمة محمدعباسی، تهران، انتشارات امیر کبیر.
شهید ثانی، زین الدین بن علی (1409)، منیة المرید فی ادب المفید و المستفید، تحقیق رضا مختاری، قم، مؤسسة الإعلام الاسلامی.
طاهری شهاب، محمد (1348)، «سفارت دری افندی از طرف سلطان محمد خان غازی به دربار شاه سلطان حسین صفوی»، مجله وحید، سال 6، شماره 8. 449-457.
ظفریان، داراب، ناصر جدیدی، سهیلا ترابی فارسانی (1399)، «عوامل مؤثر بر توسعۀ اقتصاد شهری اصفهان در دورۀ صفویه»، پژوهش‌های تاریخی ایران و اسلام، بهار و تابستان، شماره 26.
فیض کاشانی، ملامحسن [نسخۀ خطی]،، رسالة الاعتذار، کتابخانة مرکزی دانشگاه تهران، مجموعة، شمارة 4602.
قزوینی، عبدالنبی (1407)، تتمیم امل الامل، تحقیق سید احمد الحسینی، قم، مکتبه آیه الله مرعشی.
غنیمه، عبدالرحیم (1377)، تاریخ دانشگاه‌های بزرگ اسلامی، ترجمة نورالله کسایی، تهران، انتشارت و چاپ دانشگاه تهران.
کمپفر، انگلبرت (1360)، سفرنامة کمپفر، ترجمة کیکاوس جهانداری، تهران: انتشارت خوارزمی.
نصرآبادی، میرزا محمد طاهر (1361)، تذکرة نصرآبادی؛ تصحیح وحید دستگردی، [بی‌جا]، کتابفروشی فروغی.
نلینو، کرلو آلفونسو (بی‌تا)، تاریخ نجوم اسلامی، ترجمة احمد آرام، [بی جا]، کانون نشر و پژوهش‌های اسلامی.
هنرفر، لطف‌الله (1350)، گنجینة آثار تاریخی اصفهان، تهران، انتشارات کتابفروشی ثقفی.
Du mans, Raphael(1890), Esta de la perse (1660), ed. Jchefer, paris.
Herbert, Thomas(2005), Travell in Persia,Routledge Curzon-London, NewYork. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,167 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 598 |
||