تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 604 |
تعداد مقالات | 6,159 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,107,500 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,939,310 |
ارزیابی توسعه معماری و شهرسازی مدرن در معماری خانههای قاجار(مورد شناسی: شهرکرمانشاه در منطقه غرب ایران) | ||
جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
مقاله 4، دوره 11، شماره 40، مهر 1400، صفحه 83-108 اصل مقاله (2.53 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2021.6508 | ||
نویسندگان | ||
پگاه چالشگر1؛ مژگان خاکپور ![]() | ||
1دانشجوی دکتری، گروه معماری، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران | ||
2استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و هنر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
3استادیار گروه معماری، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، چالوس، ایران | ||
چکیده | ||
تحولات معماری و فضاهای شهری کرمانشاه در دوران قاجار همزمان با ظهور فرآیند توسعه و رشد کالبدی شهرهای ایران، به واسطهی ورود شاهزادگان قاجار به کرمانشاه و تاثیرات موقعیت ارتباطی این شهر محقق شد. بدین ترتیب زمینه لازم برای شکلگیری و توسعهی فضاهای شهری و معماری، تغییر روابط اجتماعی، تفکیک اقشار جامعه و پیدایش نیازهای جدید پدید آمد. در این پژوهش، چگونگی شکلگیری معماری خانههای قاجار در منطقه غرب ایران و به طور اخص شهر کرمانشاه و بررسی رابطهی الگوهای توسعه معماری و شهرسازی مدرن با معماری خانههای قاجار به عنوان پرسشهای اساسی تحقیق مطرح شده است. این پژوهش با روش تاریخی، تفسیری مبتنی بر سه مرحلهی «ارزیابی فرآیند توسعه معماری و مولفههای تاثیرپذیری از شهرسازی غرب در خانههای قاجار»؛ «بررسی خانههای شاخص بر اساس مبانی نظری و چگونگی تاثیر معماری غرب و فضای شهری مدرن بر معماری دوره قاجار» و «چگونگی شکلگیری و دگرگونی متاثر از معماری غرب و فضای شهری مدرن و انعکاس آن بر کالبد معماری و شهرسازی در خانههای کرمانشاه درمنطقه غرب ایران» صورت گرفت. تحلیل موضوع در این نوشتار بر اساس جمعآوری اطلاعات به صورت اسنادی، کتابخانهای و مطالعات میدانی برای بررسی محدودهی مطالعاتی مورد نظر میسر شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که دولت قاجار زمینههای تغییرات و الگوبرداری از تمدن غرب را در فضای سنتی جامعه ایران فراهم نموده و در این دوره ساختمانهایی به سبک تلفیقی با عناصر و تزئینات متاثر از معماری و الگوهای توسعه شهری غرب در معماری ایران ظهور کرده است. فرآیند ارزیابی در این پژوهش مطابق شاخصههای تعیین شده، مبین آن است که میزان تاثیرگذاری و الگوبرداری شامل دوران تداوم سنتهای معماری ایران، دوران تلفیق معماری سنتی ایران با معماری غرب و دوران جایگزین شدن معماری غرب با معماری سنتی ایران است. سیر تکاملی و تغییرات کالبدی معماری خانههای قاجاری کرمانشاه بر اساس وابستگی به تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در ساختار شکلگیری و توسعه شهر قاجاری کرمانشاه میسر شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
فرآیند توسعه؛ معماری و شهرسازی مدرن؛ خانههای قاجار؛ کرمانشاه | ||
مراجع | ||
ابراهیمی، غلامرضا؛ سلطانزاده، حسین؛کرامتی، غزال. (1396). بازتاب فرهنگ غرب درتحول سبک زندگی و معماری خانههای اواخر قاجار شهر همدان، مجله باغ نظر، پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر، دوره چهاردهم، شماره 47، صص 29-38.http://www.bagh-sj.com/article_45082.html
افشار اصل، مهدی؛ خسروی، محمدباقر. (1377). معماری ایران در دوره قاجار، مجله هنر معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دوره هجدهم، شماره 36، صص137-127.https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/473196
بابازاده اسکوئی، سولماز؛ پاکروان، گلناز. (1390). الگوهای مطرح درطراحی نماهای اصلی خانه های دوره قاجاریه و اوایل پهلوی اول درتبریز، همایش ملی سازه، راه، معماری، چالوس - دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس.https://civilica.com/doc/149768
برومند سرخابی، هدایتالله. (1388). در جستجوی هویت شهری کرمانشاه، تهران: مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/1536363
حبیبی، سیدمحسن. (1373). نخستین پژواک مدرنیته در ایران، مجله گفتگو، مراد ثقفی، دوره دوم، شماره 3، صص 152-138.https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/538394
حبیبی، محسن. (1397). از شار تا شهر، تحلیلی تاریخی از مفهوم شهر و سیمای کالبدی آن: تفکر و تاثر، تهران: موسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهرانhttps://www.gisoom.com/book/11471128
خاکپور، مژگان؛ انصاری، مجتبی؛ طاهرنیان، علی. (1389). گونه شناسی خانه های بافت قدیم شهر رشت، مجله هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران، دوره دوم، شماره 41، صص 29-42.https://jfaup.ut.ac.ir/article_22266.html
رمضان جماعت، مینا؛ نیستانی، جواد. (1389). جلوههای سنتو تجدد در فضاهای ورودی خانههای تهران دوره قاجار، مجله هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی، پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران، دوره دوم، شماره 44، صص65-75.https://jfaup.ut.ac.ir/article_23977.html
ریاضی، ابوالحسن. (1389). تاثیر تجدد بر سازمان فضای شهر تهران در اواخر دوره قاجار، مجله تحقیقات فرهنگی، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم تحقیقات و فناوری، دوره سوم، شماره 3، صص148-129.http://www.jicr.ir/article_151.html
زارعی، هانی. (1389). بررسی ویژگیهای سبکی گونه معماری مسکونی دوره قاجاریه شهر شیراز، همایش ملی معماری و شهرسازی معاصر ایران، شیراز - دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیضا, دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیضا.https://civilica.com/doc/84255
زمرشیدی، حسین. (1390). آموزههای معماری ایرانی و ساختمان سازی مسکونی از دوره قاجاریه تا امروز، مجله مطالعات شهر ایرانی اسلامی، پژوهشکده فرهنگ، هنر و معماری جهاددانشگاهی، دوره اول، شماره 3، صص10-1.https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=137392
سلطانزاده، حسین؛ ایرانی بهبهانی، هما؛ ارمغان، مریم. (1392). معماری و فرهنگ در خانههای اعیانی تهران در دوره قاجار، مجله پژوهشهای انسانشناسی ایران، دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران، دوره سوم، شماره 1، صص 29-50.https://ijar.ut.ac.ir/article_50672.html
شاهرودی، مرضیه. (1394). تاثیر تعاملات فرهنگی ایران و اروپا بر معماری ایران در دوره قاجار (نمونه موردی: مجموعه ساختمانهای کاخ گلستان)، همایش ملی معماری و شهرسازی بومی ایران،موسسه سفیران راه مهرازی، دانشگاه علم و هنر یزد.https://www.sid.ir/fa/seminar/ViewPaper.aspx?ID=22044
صارمی نائینی، داوود؛ مسعودی، ذبیحالله. (1389). مطالعه و بررسی خانه های تاریخی بیرجند در دوره قاجار، همایش منطقهای خانه ایرانی، گنبد کاووس - دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبد کاووس، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبدکاووس.https://civilica.com/doc/101675
صارمی، علی اکبر. (1374). مدرنیته و رهاوردهای آن در معماری و شهرسازی ایران، مجله گفتگو، مراد ثقفی، دوره سوم، شماره 10، صص57-69.http://goftogu.com/10
فرهاد، شراره؛ کاشانی، اریک. (1389). بررسی معماری و شهرسازی در دوره قاجار، اولین همایش معماری وشهر سازی معاصر (مبانی و مصادیق معماری وشهرسازی)، گنبد کاووس - دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبد کاووس, دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبدکاووس.https://civilica.com/doc/84088
قاسمی سیچانی،مریم؛ معماریان، غلامحسین. (1389). بازشناسی بخشی از هویت معماری ایرانی بوسیله تحلیل گونه شناسانه خانههای اصفهان در دوره قاجار، مجله هویت شهر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، دوره چهارم، شماره 7، صص 87-94.https://hoviatshahr.srbiau.ac.ir/article_1138.html
قبادیان، وحید. (1393). دارالخلافه ناصری سنت و تجدد در معماری معاصر تهران، مهندسین مشاورمعماری سفید تهران: انتشارات پشوتن.https://www.gisoom.com/book/11032826/
قلیچ خانی، بهنام؛ اعتصام، ایرج؛ مختاباد امرئی، سید مصطفی. (1392). تحلیل تحولات کالبدی خانه های گرگان در دوران قاجار، مجله هویت شهر، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، دوره هفتم، شماره 16، صص 51-62.https://hoviatshahr.srbiau.ac.ir/article_2718.html
کاتب، فاطمه. (1391). معماری خانههای ایرانی، انتشارات: طبع و نشر.https://www.gisoom.com/book/1848943/
کزازی، جلالالدین؛ بیگلری، هرمز. (1376). تاریخ کرمانشاه در عصر قاجار، یا، نگرشی به تاریخ اجتماعی، سیاسی، اقتصادی کرمانشاه، انتشارات: طاق بستان.https://www.gisoom.com/book/1127793/
کمالی، محمدرضا. (1389). بررسی معماری دوره قاجار، مجله دانش مرمت و میراث فرهنگی، انجمن علمی دانشجویان مرمت دانشکده مرمت دانشگاه هنر اصفهان، سال پنجم، شماره-4، صص57-47.http://ensani.ir/fa/article/318722/
گودرزی، مرتضی. (1388). آیینه خیال: بررسی و تحلیل تزئینات معماری دوره قاجار، انتشارات: سوره مهر.https://www.gisoom.com/book/1621211/
معبدی، رضا. (1384). طراحی نوین ساختار بافت قدیمی شهر کرمانشاه، پایاننامه کارشناسی ارشد، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران.https://finearts.ut.ac.ir/home
معماریان، غلامحسین. (1375). آشنایی با معماری مسکونی ایرانی: گونهشناسی درونگرا ، تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.https://www.gisoom.com/book/1104968/
معماریان، غلامحسین. (1376). آشنایی با معماری مسکونی ایرانی: گونهشناسی برونگرا، تهران: انتشارات دانشگاه علم و صنعت ایران.https://www.gisoom.com/book/1121797/
Bani Masoud, A. (2015), Iranian Contemporary Architecture, (5nd ed.), Tehran: Honar-e Memari.https://www.gisoom.com/book/11165475/
Ramezan Jamaat, M., & Neyestani, J. (2012), The Manifestations of Modernity and Tradition in the Entrance Spaces of Houses in Tehran in Qajar Era, Honar-ha-ye Ziba, 2(44), 65-75.https://jfaup.ut.ac.ir/article_23977.html?lang=en
Sajadi, F., Rostami, m., & Rostami, S. (2014), Historic Roots of the Challenge of Tradition and Modernity in Contemporary Architecture of Qajar Era, Naqshejahan, 4(2), 76-85.https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=245024 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 412 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 257 |