
تعداد نشریات | 32 |
تعداد شمارهها | 739 |
تعداد مقالات | 7,173 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,730,565 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,055,366 |
ارزیابی آسیبپذیری محلات شهری در برابر بحران زلزله (نمونه موردی: محلات شهر ورزقان) | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 1، دوره 11، شماره 31، خرداد 1401، صفحه 1-24 اصل مقاله (5.54 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2022.33931.1656 | ||
نویسندگان | ||
منیژه لا له پور* 1؛ منصور خیری زاده2؛ مرتضی ذاکری3 | ||
1استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه | ||
2مدرس گروه جغرافیا، دانشگاه مراغه | ||
3دانش اموخته کارشناسی ارشد ازدانشگاه مراغه | ||
چکیده | ||
خطر زلزله همواره جوامع بشری را تحت الشعاع خود قرار میدهد و خسارات جبران ناپذیری به این جوامع وارد میآورد؛ بنابراین، آمادگی مقابله با این بحران از طریق شناسایی نقاط آسیبپذیر و برطرف کردن آنها در جهت کاهش آسیبهای ناشی از زلزله مؤثر است. در این راستا، پژوهش حاضر، آسیبپذیری کالبدی محلات شهر ورزقان را در ارتباط با شاخصهای 14 گانه تأثیرگذار در آسیبپذیری در مقابل زلزله مورد بررسی قرار داد. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است، که با استفاده از لایههای مکانی مربوط به شاخصهای مذکور انجام گرفته است. جهت تحلیل و همپوشانی لایهها از روش MAP ALGEBRA (RASTER CALCULATOR) در محیط نرمافزار GIS بهره گرفته شده است. جهت وزندهی لایهها نیز از روش ANP استفاده گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که، درصد قابلتوجهی از شهر ورزقان در کلاسهای آسیبپذیری زیاد و بسیار زیاد واقع شده است. حتی افزون بر 70 درصد محلاتی مانند بولبول چشمهسی در کلاس آسیبپذیری زیاد و بسیار زیاد جای گرفتهاند. با توجه به پهنهبندی آسیبپذیری لرزهای شهر و توزیع کلاسهای آسیبپذیر در سطح محلات شهر میتوان نتیجه گرفت که کل پهنه شهر ورزقان نسبت به رخداد زمینلرزه آسیبپذیر است. در محلاتی که کلاسهای آسیبپذیری کم و خیلی کم، وسعت قابل توجهی از شهر را در برگرفته، کاربریهای بایر، فضاهای باز، کشاورزی و فضاهای سبز درصد قابلتوجهی از فضای محله را اشغال نمودهاند؛ و درنتیجه از آسیبپذیری پایینی در برابر زلزله برخوردار میباشند. | ||
کلیدواژهها | ||
آسیبپذیری؛ زلزله؛ مدیریت بحران؛ ورزقان | ||
مراجع | ||
انوری، محمدرضا؛ و نظمی، ابوالفضل (1396) مدیریت فضایی آسیب شناسی امنیت شهری و ضرورت پدافند غیر عامل در برنامه ریزی شهری (نمونه موردی: مناطق دو و سه شهرداری مشهد)، مجله علوم جغرافیایی، شماره 26، صص 46-31.
فلاحی، فرهاد؛ چاره جو، فرزین (1398)، ارزیابی و پهنه بندی آسیب پذیری لرزه ای بافت فرسوده مرکزی شهر سنندج، با ملاحظات پدافند غیر عامل، با استفاده از مدل GIS وIHWP، مجله مطالعات ساختار و کارکرد شهری، سال ششم، شماره 21، صص 109-85.
پویان، ژیلا.، ناطق الهی، فریبرز (1378)، آسیب پذیری ابرشهرها در برابر زمین لرزه- مطالعه موردی شهر تهران"، سومین کنفرانس بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران، 27 تا 29 اردیبهشت 1378، جلد چهارم.
توکلینیا، جمیله؛ ضرغامی، سعید؛ تیموری، اصغر و اسکندرپور، مجید (1398)، تحلیلی بر آسیبشناسی فضایی از ساختار کالبدی و بافت اجتماعی (منطقه شش تهران)، تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، شماره 53، صص 73-51.
حیدری، محمد جواد (1397)، ارزیابی آسیبپذیری بافتهای شهری از خطر زلزله (بافت قدیم شهر زنجان)، مجله مهندسی جغرافیایی سرزمین، دوره دوم، شماره 3، صص 115-101.
حبیبی، کیومرث؛ پوراحمد، احمد؛ مشکینی، الوالفضل؛ عسگری، علی؛ نظری عدلی، سعید (1387)، تعیین عوامل سازهای/ساختمانی مؤثر در آسیبپذیری بافت کهن شهری زنجان با استفاده از GIS، نشریه هنرهای زیبا، شماره 33، صص 36-27.
رخشانی، طیبه؛ عباسی، سعید، ابراهیمی، محمدرضا، طراوت منش، سمیرا ( 1395)، بررسی میزان آمادگی، آگاهی و آسیبپذیری خانوارهای استان فارس در مواجهه با زلزله؛ یک مطالعه مقطعی. مجله طب اورژانس ایران، سال سوم، شماره 2، صص 66-77.
طبیبیان، منوچهر؛ مظفری، نگین (1397)، ارزیابی آسیبپذیری بافتهای مسکونی در برابر زلزله و راهکارهای کاهش آسیبپذیری، مجله مطالعات شهری، شماره 27، صص 112-93.
شاهیوندی، احمد؛ شیخی، حجت (1397)، ارزیابی میزان آسیبپذیری شهری بر اساس اصول پدافند غیرعامل (شهر همدان)، مجله برنامهریزی توسعه کالبدی، سال سوم، شماره 4، پیاپی 12، صص 92-81.
عیسیلو، شهابالدین؛ لطیفی، غلامرضا، گودرزی، وحید (1395)، ارزیابی آسیبپذیری کالبدی بافت منطقه یک شهر تهران در برابر زلزله احتمالی با استفاده از روش IHWP و سیستم GIS، مجله سپهر، دوره 25، شماره100، صص 87-73.
علوی، سید علی؛ سالاروند، اسماعیل؛ احمدآبادی، علی؛ فرخی، سعیده و بسحاق، محمد رضا (1391)، تحلیل فضایی-مکانی عملکرد ایستگاه های آتشنشانی بر پایه مدیریت بحران با استفاده از روش تلفیقی MCDM و تحلیل شبکه (مطالعه موردی: منطقه 6 تهران)، مدیریت بحران، دوره 1، شماره 2، صص 65-57.
قدیری، محمود؛ افتخاری، عبدالرضا، رکنالدین (1392)، رابطهی ساخت اجتماعی شهرها و میزان آسیبپذیری در برابر زلزله (محلات کلانشهر تهران)، مجله جغرافیا و برنامهریزی محیطی، سال 24، شماره 2، صص 174-153.
کردی، فاطمه. 1393. مقایسه روشهای متداول و پیشرفته طبقهبندی در ارزیابی خطر زلزله (مطالعه موردی: ورزقان). دانشکده جغرافیا و برنامهریزی، گروه سنجش از دور و GIS. دانشگاه تبریز، 342 ص.
کرمی، محمدرضا؛ و امیریان، سهراب، ) ،(١٣٩٧پهنه بندی آسیب پذیری شهری ناشی از زلزله با استفاده از مدل Fuzzy-AHP، مطالعه موردی شهر تبریز. برنامه ریزی توسعه کالبدی، شماره 7، صص 124-110.
کاظمی نیا، عبدالرضا؛ و میمندی پاریزی، صدیقه (1396) پهنه بندی آسیب پذیری ساختمان های شهر کرمان در مقابل زلزله با استفاده از .GIS مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی، شماره 3، 47-31.
گلی مختاری، لیلا؛ شکاری بادی، علی و بشکنی، زهرا (1397)، ارزیابی میزان آسیبپذیری محدوده شهری کاشان در برابر زلزله با مدل IHPW، مجله مخاطرات محیط طبیعی، شماره 16، صص 126-105.
معرب، یاسر؛ بهناز سپهرزاد، بهناز، مصطفی، نادری (1398)، ارزیابی آسیبپذیری بافتهای شهری در برابر زلزله با رویکرد پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: منطقه 2 تهران)، نشریه علمی پدافند غیرعامل، سال یازدهم، شماره 2، صص 47-30.
مهندسان مشاور طرح و راهبرد پویا (1389). طرح جامع شهر ورزقان.
یاری حصار، ارسطو؛ وکیل حیدری ساربان. 1394. ارزیابی نقش طرحهای عمرانی در کاهش آسیبپذیری روستا در مقابل بحران زلزله (مطالعه موردی: شهرستان ورزقان). فصلنامه علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی، شماره 54، صص 305-324.
Milan, O., Simpson, J., (2016), Reassurance or reason for concern: Security forces as a crisis management strategy, Tourism Management, Vol. 56, pp. 114-125. Merciu, Cristina; Ianos, Ioan; Merciu, George-Laurenţiu; Jones, Roy; & Pomeroy George; (2018), Mapping accessibility for earthquake hazard response in the historic urban center of Bucharest. Nat. Hazards Earth Syst. Sci., 18(7) 2011-2026 Palmiere, F., Ficco, M., Pardi, S., Castiglione, A., (2016), A cloud-based architecture for emergency management and first responders Localization in smart city environments, Cities, Vol. 46, PP. 1-7. UNDP., (2004), Reducing Disaster Risk, A challenge for Development, www.undp.org/bcpr. Wisner, B., Walker, P. & Beynod Kobe, A., (2005), Feinstein International Famine Center. Proactive Look at the World Conference on Disaster Reduction. 18-22 January Kobe, Japan. A report for the Swiss Department of Humanitarian Aid. Hernantes, Josune; Maraña, Patricia; Gimenez, Raquel; Sarriegi, Jose Mari; & Labaka, Leire. (2019). Towards resilient cities: A maturity model for operationalizing resilience. Cities, (84): 96-103. Xu, Jiuping; & Lu, Yi. (2018). Towards an earthquake-resilient world: from post-disaster reconstruction to pre-disaster prevention. Environmental Hazards, 17 (4): 296-275. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 990 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 713 |