اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 27 |
| تعداد شماره‌ها | 565 |
| تعداد مقالات | 5,815 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,130,355 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,443,926 |
مدل‌یابی گرایش دانش‌آموزان به فضای مجازی برمبنای عوامل فردی، زمینه‌ای و محیطی: ارزیابی پیامدهای روان‌شناختی آن | ||
| مجله مطالعات روانشناسی تربیتی | ||
| دوره 18، شماره 44، دی 1400، صفحه 153-135 اصل مقاله (1 MB) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jeps.2021.6635 | ||
| نویسندگان | ||
سعید سیف درخشنده 1؛ اکبر عطادخت  2؛ نادر حاجلو 3؛ نیلوفر میکاییلی 3
| ||
| 1دانشجوی دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران. | ||
| 2استاد،گروه روانشناسی،دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی،دانشگاهمحقق اردبیلی، اردبیل، ایران. | ||
| 3استاد، گروه روانشناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران. | ||
| چکیده | ||
| این پژوهش با هدف مدل‌یابی گرایش دانش‌آموزان به فضای مجازی بر مبنای عوامل فردی، زمینه‌ای و محیطی و پیامدهای روان‌شناختی آن انجام گرفته است. روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بوده و کلیه دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر اردبیل به تعداد 21714 نفر جامعه آماری این پژوهش بودند که از بین آن‌ها 340 دانش‌آموز با استفاده از جدول نمونه‌گیری کرجسی و مورگان به روش نمونه‌گیری خوشه‌‌ای چندمرحله‌ای به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده‌اند. برای جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته و پرسشنامه‌های استاندارد آزمون اعتیاد اینترنتى "یانگ" (1998)، مقیاس افسردگی، اضطراب و فشار روانی"لاویبوند" (1995)، مقیاس انزوای اجتماعی"راسل" (1976) و پرسشنامه شخصیتی"وودورث" (2001) استفاده شد. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌های تحلیل عاملی و تحلیل مسیر انجام گرفت. یافته‌ها نشان داد که تمامی ضرایب اثر مستقیم مسیرها معنی‌دار هستند و از میان آن‌ها ضرایب اثر مستقیم از عوامل فردی بر رضایت کاربر (ضریب اثر 14/0 و مقدار 40/2T=) و گرایش به فضای مجازی (ضریب اثر 10/0 و مقدار 46/2T=) و ضریب اثر مستقیم از عوامل محیطی بر رضایت کاربر (ضریب اثر 10/0 و مقدار 66/1T=) در سطح 05/0>P و بقیه ضرایب در سطح 01/0>P معنی‌دار هستند. همچنین تمامی ضرایب اثر غیرمستقیم متغیرها به جزء ضریب اثر غیرمستقیم محیطی به روی گرایش به فضای مجازی از طریق رضایت کاربر در سطح 01/0>P معنی‌دار هستند. برازش داده‌ها نشان دادند: گستردگی اینترنت، دسترسی راحت، ارزان و کم‌هزینه بودن و همچنین محتوای سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی، احساس تنهایی و تعامل با دیگران از جمله عوامل گرایش به فضای مجازی هستند و تأثیر زیاد آن بر اعتیاد به اینترنت، خشونت، انزوای اجتماعی، اضطراب و افسردگی بیانگر آن است که گرایش به فضای مجازی بیشتر از چه منابعی سرچشمه گرفته و چقدر در بروز و یا تشدید اختلال‌های روانی افراد می‌توانند مؤثر باشند و این موضوع می‌تواند زنگ خطری باشد برای اولیاء خانواده و مدرسه و همچنین مسئولین و تصمیم‌گیران جامعه که به نحو مقتضی و مؤثر در مدیریت استفاده از این فن‌آوری نقش‌آفرین باشند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فضای مجازی؛ تحلیل مسیر؛ اعتیاد به اینترنت | ||
| مراجع | ||
|
- ایرانمهر، مسلم؛ شفیع‌آبادی، عبدالله؛ نعیمی، ابراهیم. (1397). بررسی کیفی آسیب‌شناسی شبکه‌های اجتماعی مجازی بر سلامت روان دانش‌آموزان از دیدگاه مشاوران مدارس. فصلنامه فرهنگ مشاوره و روان درمانی، سال 9، شماره 33 ، 33-72.
- بولا. اچ. اس. ارزشیابی طرح‌ها و برنامه‌های آموزشی برای توسعه. (چاپ اول). ترجمه: ابیلی، خدایار. (1375). تهران: موسسه بین‌المللی روش‌های آموزش بزرگسالان.
- بهنامی‌فرد، فائزه؛ حبیبی، میترا. (1395). شناسایی و تحلیل جنسیتی عوامل موثر در گرایش نوجوانان به استفاده از اینترنت(مطالعه گروهی از نوجوانان کرج). فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی-فرهنگی، دوره 5، شماره 3، 179-201.
- تافلر، الوین. (1980). موج سوم. ترجمه: شهیندخت خوارزمی(1397). تهران: نشر نو.
- تولایی، روح‌الله؛ صباغی، زهرا؛ نظافتی، نوید. (1396). شناسایی و تحلیل فرصت‌ها و تهدیدهای شبکه‌های اجتماعی در فضای مجازی؛ مورد مطالعه، دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی. فصلنامه تحقیقات فرهنگی ایران ،10(3)، 157-170.
- جاوید، سنا؛ صدری، رضا؛ سالارزهی، حبیب الله؛ نوروزی چشمه علی، الهام. (1396). شناسایی و اولویت‌بندی آثار و پیامدهای منفی استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی با رویکرد تحلیل سلسله مراتبی فازی (مطالعه‌ای موردی از دیدگاه دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان). مجله فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 7(2)، 227-240.
- حسینوند، پروانه؛ سواری، کریم. (1397). مقایسه ویژگی‌های شخصیتی و احساس تنهایی دانشجویان کاربر و غیرکاربر شبکه‌های اجتماعی. روانشناسی بالینی و شخصیت، 16(2)، 181-189.
- خجیر، یوسف. (1396). آسیب‌شناسی استفاده از شبکه‌های اجتماعی و نرم‌افزارهای تلفن همراه در خانواده ایرانی. فصلنامه شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده، دوره 20، شماره 77. 109-136.
- خرازانی، سیدحمید. (1395). رابطه استفاده از فضای سایبر با گرایش دانش‌آموزان به خشونت. فصلنامه پژوهش‌های اطلاعاتی و جنایی، 11(1)، 161-184.
- داستانی، میثم؛ کرامتی، جواد؛ پورفاطمی، علی؛ کرامتی، علی. (1394). دلایل و انگیزه‌های استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی در دانشجویان علوم پزشکی گناباد. مجله علم‌سنجی کاسپین، شماره 2.
- دهقان، حسین؛ مروت، برزو. (1397). بررسی رابطه میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی با روابط اجتماعی دانش‌آموزان. فصلنامه علوم خبری، شماره 25، 103-130.
- ربیعی، علی؛ محمدزاده یزد، فرشته. (1392). آسیب‌شناسی فضای مجازی؛ بررسی تأثیر استفاده از اینترنت بر انزوای اجتماعی دانشجویان. فصلنامه راهبرد اجتماعی و فرهنگی، سال 2(6)، 43-60.
- رسول‌زاده اقدم، صمد؛ عدلی‌پور، صمد؛ ملک‌احمدی، حکیمه. (1393). تحلیل پدیدارشناختی گرایش زنان تبریزی به شبکه اجتماعی فیس‌بوک. مجله مطالعات جامعه‌شناسی، سال 6، شماره 24، 51-66.
- سیف، علی‌اکبر. (1376). روش‌های اندازه‌گیری و ارزشیابی آموزشی. تهران: نشر دوران.
- شاه‌جعفری، طاهره؛ ابراهیم‌آبادی، حسین؛ رضایی، محمدهاشم؛ ابراهیم‌زاده، عیسی. (1394). الگوی استفاده از اینترنت در طراحی برنامه‌های پس از مدرسه. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، دوره 7، شماره 2، 147-127.
- صالحی عمران، ابراهیم؛ عابدینی بلترک، میمنت؛ عزیزی شمامی، مصطفی؛ کشاورز، کوثر. (1397). رابطه بین اعتیاد به اینترنت و افسردگی در بین دانش‌آموزان دوره متوسطه دوم شهرستان کردکوی با تأکید بر نوع شبکه‌های مجازی. مجله آموزش و سلامت جامعه، 5(1)، 13-18.
- عباسی شوازی، محمدتقی؛ معینی، مهدی؛ پوردیان، روح الله. (1397). فضای مجازی، همنشینی و رفتارهای پرخطر: مطالعه رابطه همنشینی دانشجویان در فضای مجازی با رفتارهای پرخطر در فضای واقعی و مجازی. فصلنامه پژوهش‌های انتظام اجتماعی، 10(3)، 77-104.
- قدسی، فرانک؛ اسدزاده، حسن. (1396). بررسی مقایسه‌ای وابستگی به اینترنت و نقش آن در سلامت روان و رفتارهای روانی-اجتماعی دانش‌آموزان کاربر اینترنت. فصلنامه مرکز توسعه مطالعات علوم پزشکی جندی شاپور، سال هشتم.
- مهدی‌زاده، سیدمحمد. (1392). نظریه‌های رسانه: اندیشه‌های رایج و دیدگاه‌های انتقادی(چاپ سوم). تهران: همشهری.
- ندیمی، عبدالوهاب. (1395). بازنمایی هویت تحصیلی دانش‌آموزان در شبکه‌های اجتماعی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه کردستان.
- هومن، حیدر‌علی. (1380). تحلیل داده‌های چندمتغیری در پژوهش رفتاری. تهران: نشر پارسا.
- یعقوبی، حسن؛ مردانی، لطیفه سادات. (1397). نقش واسطه‌ای احساس تنهایی در رابطه بین ابعاد نابهنجار شخصیت با اعتیاد به اینترنت در کاربران شبکه‌های اجتماعی. مجله پژوهش سلامت، دوره 3، شماره 3، 177-186.
- Balci, Ş & Olkun,. Emre. O. (2015). The relation between loneliness in social life & face book usage. 16th International Academic Conference. pp. 84-100.
- Biolcati, R., Mancini, G., Pupi, V. & Mugheddu, V. (2018). Facebook addiction: onset predictors. J. Clin. Med. 7 (6), 118.
- Bolton, R. N., Parasuraman, A., Hoefnagels, A., Migchels, N., Kabadayi, S., Gruber, T., & Solnet, D. (2013). Understanding Generation Y and their use of social media: a review and research agenda. Journal of Service Management, 24(3), 245-267.
- Brailovskaia, J. & Margraf, J. (2017). Facebook Addiction Disorder (FAD) among German students—a longitudinal approach. PLoS One 12 (12), e0189719.
- Brinker, D. L., Gastil, J., & Richards, R. C. (2015). Inspiring and informing citizens online: A media richness analysis of varied civic education modalities. Journal of Computer‑Mediated Communication, 20(5), 504-519.
- Chuang, Y. W. (2015). Toward an understanding of uses and gratifications theory and the sense of virtual community on knowledge sharing in online game communities. International Journal of Information and Education Technology, 5(6), 47- 62.
-Elhai, J. D., Yang, H., Fang, J., Bai, Y., & Hall, B. J. (2020). Depression and anxiety symptoms are related to problematic smartphone use severity in Chinese young adults: Fear of missing out as a mediator. Addictive Behaviors, 101, 105962.
- Lovibond, P. F. & Lovibond, S. H. (1995). The structure of Negative Emotional States: Comparison of the Depression Anxiety Inventories. Behavior Research and Therapy, 33, 335-342.
- Jung, E.H., Walden, J., Johnson, A.C. & Sundar, S.S. (2017). Social Networking in the Aging Context: Why Older Adults Use or Avoid Facebook, Telematics and Informatics, doi: http://dx.doi.org/10.1016/j.tele2017.04.015.
- Vale,A; Pereira,F; Gonçalves,M; Matos,M. (2018). Cyber-aggression in adolescence and internet parenting styles: A study with victims, perpetrators and victim-perpetrators. Children and Youth Services Review, 93, 88-99.
- Sponcil, M., & Gitimu, P. (2013). Use of social media by college students: Relationship to communication and self-concept. Journal of Technology Research, 4(1), 37-49.
- Regan, P. & V. Steeves. (2010). Kids R Us: Online Social Networking and the Potential for Relationships. Retervied jan 2014 from www.futureofchildren.org.
- Russo, S., & Amna, E. (2016). The personality divide: Do personality traits differentially predict online political engagement?. Social Science Computer Review, 34(3), 259-277.
- Pontes, H.M., Taylor, M. & Stavropoulos, V. (2018). Beyond “Facebook addiction”: the role of cognitive-related factors and psychiatric distress in social networking site addiction. Cyberpsychol., Behav. Soc. Netw. 21 (4), 240–247.
- Thipparapu Rajesh & Rangaiah, B. (2020). Facebook addiction and personality. Heliyon 6 e 03184.
- Wang, G., Zhang, W. & Zeng. R. (2018). WeChat use intensity and social support: The moderating effect of motivators for WeChat use, Computers in Human Behavior, doi:http//10.1016/j.chb2018.10.010..
- Yang , Xi Fu , Xiaoli Liao , Yamin Li. (2019). Association of problematic smartphone use with poor sleep quality, depression, and anxiety: A systematic review and metaanalysis, Psychiatry Research, doi: https://doi.org/10.1016/j.psychres.2019.112686 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 295 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 217 |
||
