تعداد نشریات | 27 |
تعداد شمارهها | 604 |
تعداد مقالات | 6,158 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,077,104 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,928,424 |
شناخت مکاتب فکری، مذهبی و سیاسی در سراوان قرون معاصر | ||
مجله پژوهش های تاریخی ایران و اسلام | ||
مقاله 10، دوره 16، شماره 31، دی 1401، صفحه 244-266 اصل مقاله (557.88 K) | ||
نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2022.39486.3220 | ||
نویسندگان | ||
مهدی خلیلی ![]() | ||
1دانشجوی دکتری تاریخ اسلام دانشکده، علوم انسانی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تربت حیدریه ، تربت حیدریه ، ایران | ||
2استادیار گروه تاریخ تمدن و ملل اسلامی ، واحد مشهد ، دانشگاه آزاد اسلامی ، مشهد ، ایران گروه تاریخ تمدن و ملل اسلامی ، واحد تربت حیدریه ، دانشگاه | ||
چکیده | ||
همجواری شهرستان سراوان با شبهقاره هند و تأثیرپذیری از سرزمینهای شرق ایران موجب شده است تا سراوان منشأ تحولات فرهنگی متکی بر تصوف به شمار آید. همچنین نقش علما اهل سنت حنفی در تحولات سیاسی مناطق سرحدی شرق ایران و شبهقاره هند امری انکارناپذیر است. بیشترین سهم این نقشآفرینی بر عهده مکتب دیوبند است. پس از فراگیر شدن این مکتب در میان جامعه اهل سنت، مسلمانان حنفی مذهب بیشترین تأثیر را از آن گرفتند. از طرفی وجود مدارس دینی و مذهبی متأثر از افغانستان و هندوستان، سراوان را بهعنوان پایگاه مهم تصوف در اعصار گذشته معرفی کرده است. نضج مکتب دیوبند در سراوان از هشتاد سال پیش تاکنون منشأ تحولات فرهنگی گستردهای در شرق ایران شده است. ظهور مکاتب مختلفی چون بریلوی، جماعت تبلیغ، مودودی، اخوانالمسلمین و سلفی در این شهرستان مؤید رشد فعالیت مذهبی در این منطقه است. نظر به تنوع فرق و مذاهب اسلامی در سراوان آنچه مقرر است در این مقاله بدان پرداخته شود؛ بررسی وضعیت تحولات فرهنگی مذهبی سراوان را در دویست سال گذشته است و نیز بیان عوامل مؤثر بر این تحولات سیاسی فرهنگی و واکاوی نقش علمای مسلمان در رشد و تنوع فرق فرهنگی مذهبی سراوان، مؤثرترین روش مطالعه این سؤالات و تصویب یافتهها و نتایج تحقیق، روش توصیفی تحلیلی مبتنی بر منابع، اسناد و دادههای شفاهی از طریق مصاحبه است. | ||
کلیدواژهها | ||
تحولات فرهنگی؛ سراوان؛ فرقه های اسلامی؛ جامعه اهل سنت؛ طریقت؛ مذهب حنفی | ||
مراجع | ||
اشرف، عبدالحکیم. (بیتا). امام احمد رضا اور رد شیعه، کراچی: انتشارات بزم قاسمی برکاتی.
البلاذری، احمد بن یحیی. (فتوح البلدان). ترجمه آذر تاش آذرنوش، تصحیح محمد فروزان، تهران: انتشارات سروش.
الجهنی، مانع بن حماد. (1972 م). موسوعه المیسره فی الدیان و المذاهب المعاصره، ریاض: اندوه العالمیه للشباب الاسلامی.
باقی، عمادالدین. (1378). تراژدی دموکراسی در ایران، تهران: نشر نی.
برقعی، محمد. (1336). سازمان سیاسی حکومت محلی بنت، تهران: انتشارات مازیار.
پاتینجر، هنری. (1348). مسافرت سند و بلوچستان، ترجمه شاهپور گودرزی، بیجا: ناشر دهخدا.
حدود العالم. (1365). تهران: دانشگاه تهران.
حلبی، علیاصغر. (1390). تاریخ نهضتهای دینی سیاسی معاصر، تهران: انتشارات زوار.
حیدری نسب، محمد باقر. (1391). اندیشههای سلفی گری در استان سیستان و بلوچستان، چاپ اول، قم: انتشارات آشیانه مهر.
جمعی از نویسندگان. (1387). آشنایی با فرق تسنن، تهران: گیتاشناسی.
جهانبانی، امانالله. (1336). عملیات قشون در بلوچستان، بیجا: بیتا.
جهنی، مانع بن حماد. (1380). شناخت ادیان و مذاهب، ترجمه محمد طاهر عطایی، کویته پاکستان: مرکز مطبوعات افغانی.
خامنهای، سید علی. (1347). مسلمانان در نهضت آزادی هند، تهران: مؤسسه انتشارات آسیا.
دهواری، محمد صدیق. (1387). سراوان شکوه گذشته، چاپ دوم، تهران: انتشارات کولهپشتی.
دینوری، احمد بن داوود. (1371). اخبار السؤال، مترجم محمود مهدوی دامغانی، تهران: نشر نی.
زند مقدم، محمود. (1387). حکایت بلوچ، چاپ اول، جلد چهارم، تهران: انجمن آثار و مفاخر ملی.
زند مقدم، محمود. (1387). حکایت بلوچ، چاپ اول، جلد پنجم، تهران: انجمن آثار و مفاخر ملی.
سپاهی، عبدلاودود. (1385). بلوچستان در عصر قاجار، بیجا، ناشر گلستان معرفت.
سیاسر، قاسم و محمد تقی رخشانی. (1389). تاریخچه آموزش و پرورش سیستان و بلوچستان، زاهدان: ناشر تفتان.
سعیدزاده، سید محمد رئوف. (1382). دیوان رئوف، بیجا، بی نا،.
طبری، محمد بن جریر. (1362). تاریخ طبری، (تاریخ الرسل و الملوک)، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: انتشارات اساطیر.
عزیز احمد. (1366). کتاب تاریخ تفکر اسلامی در هند، ترجمه تقی لطفی و محمد جعفر یاحقی، تهران: انتشارات کیهان.
غلام سرور (سرور لاهوری).1383، خزینه الاصفیاء، به اهتمام بهداد اربابی، تهران: منشور امید.
گرهلم، توماس و جورج لیمتن. (1378). حضور نوین اسلام در اروپای غربی، مترجم محمد قالیباف خراسانی، تهران: مرکز مطالعات فرهنگی بینالمللی.
گیلانی، مناظر احسن. (1383). سیری در زندگی حضرت مولانا محمد قاسم نانوتوی، ترجمه و اقتباس صلاح الدین شهنوازی، زاهدان: انتشارات صدیقی.
مجاهد، نورالدین. (1998 م). المذاهب و التیارات، عربستان: بی نا.
مسکوب، ش.(1368). ملیت و زبان، پاریس: چاپخانه آبنوس.
مقدسی، ابوعبدالله محمد بن احمد. (1361). احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، مترجم علینقی منزوی، بیجا، شرکت مؤلفان و مترجمان.
نزهه الخواطر. (بیتا). دانشگاه علیگر، هند: (بی نا).
نیکلسون، ر، ا.(1357). پیدایش و سیر تصوف، ترجمه محمد معین، تهران: انتشارات طوس.
مقالات
سپاهی، عبدالودود. (1383). تاریخ سراوان در یک نگاه، روزنامه زاهدان، زاهدان، شماره 518، 15 دی 1383.
عراقچی، سید عباس. (1378). اندیشههای سیاسی ابوالاعلی مودودی و جنبش احیا طلبی اسلامی، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، تهران: شماره 19.
تحقیقات میدانی در شهرستان سراوان توسط نویسنده در سال 1392. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 206 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 37 |