تعداد نشریات | 29 |
تعداد شمارهها | 629 |
تعداد مقالات | 6,353 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,719,101 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,357,432 |
ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر برنامه ریزی تخصیص بهینه منابع آب در استان کهگیلویه و بویراحمد | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 9، دوره 12، شماره 35 - شماره پیاپی 1، فروردین 1402، صفحه 157-172 اصل مقاله (1.97 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2022.41593.1876 | ||
نویسنده | ||
سید کرامت هاشمی عنا* | ||
استادیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه یاسوج | ||
چکیده | ||
چکیده کاهش نزولات جوی در پی تغییر شرایط اقلیمی در سالهای اخیر اثرات نامطلوبی بر بخش های مختلف به خصوص منابع آب استان گذاشته است. مدیریت این شرایط نیازمند شناخت دو بعد رفتار اقلیمی و تخصیص بهینه و کارآمد منابع آب در بخش های مهم و آببر مانند کشاورزی است. در این پژوهش ابتدا به شناخت رفتار اقلیمی و پیش یابی تغییرات اقلیمی با نگرش ارزیابی دوره های خشک در دهه میانی بر اساس سناریوی انتشار(RCP4.5) و مدل (HadGEM2-ES) برای پهنه های استان پرداخته شد. پهنه های خطرپذیر در برابر نوسانات اقلیمی شناسایی شدند. در ادامه برای کنترل و تخصیص بهینه منابع آب حوضه آبریز در استان با استفاده از روش برنامه ریزی سازشی(CP) ابتدا معیارهای تخصیص استخراج و وزن دهی شدند و نهایتاً تحلیل حساسیت به نوسانات اقلیمی انجام شد. سهم هر منطقه از موجودیت آب های سطحی تخصیص داده شد. نتایج نشان داد که با لحاظ نمودن وضعیت اقلیمی و تحلیل حساسیتپذیری مدل از متوسط 12 میلیارد متر مکعب ذخیره سطحی، مناطقی مانند یاسوج و سیسخت با افزایش طول دوره های خشک در آینده حساسیت پذیری بیشتری از خود نشان می دهند و در مقادیر تخصیص بهینه نهایی سهم بیشتری را به خود اختصاص می دهند(به ترتیب 33 و 19 درصد). در مقابل مناطق گرم و خشک مانند باشت، چرام و گچساران بدلیل حساسیتپذیری کمتر به ترتیب با 6، 7 و 10 درصد کمترین سهم اختصاصی را دریافت کردند. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییر اقلیم؛ تخصیص بهینه؛ دورههای خشک؛ خشکسالی؛ کهگیلویه و بویراحمد | ||
مراجع | ||
افضلی، زینب؛ زارع مهرجردی، محمدرضا؛ نبی ییان، صدیقه (1397). اولویتبندی تخصیص منابع آب سد جیرفت تحت رویکرد خشکسالی با کاربرد تکنیک شباهت به گزینه ایدهآل فازی (FTOPSIS)، نشریه مهندسی آبیاری و آب ایران، 33(9)، 112-124.
اکبری فرد، سعید؛ قادری، کوروش؛ بختیاری، بهرام(1397). تخصیص بهینه منابع آب با استفاده از الگوریتم چرخه آب (مطالعه موردی: حوضه آبریز گرگانرود). فصلنامه علمی-پژوهشی مهندسی منابع آب، 11(36)، 33-46.
امامی، چوپان؛ خیری قوجه بیگلو، میلاد (1399). تخصیص بهینه و اقتصادی آب در شبکه آبیاری و زهکشی با استفاده از الگوریتم فرا ابتکاری (ICA)، مطالعه موردی: شبکه صوفیچای، نشریه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران، 10(3)، 25-39.
حبیبی داویجانی، مصطفی؛ بنی حبیب، محمدابراهیم؛ هاشمی، سیدرضا (1392). مدل بهینهسازی تخصیص منابع آب در بخشهای کشاورزی، صنعت و خدمات با استفاده از الگوریتم پیشرفته GAPSO، نشریه آب و خاک علوم و صنایع کشاورزی، شماره 27(4)، 691-680.
خاشعی سیوکی، عباس؛ کوچک زاده، قهرمان (1392). کاربرد تخصیص و مدیریت آب کشاورزی با استفاده از تکنیک بهینهسازی (PSO) مطالعه موردی: دشت نیشابور، آب و خاک، 27(2)، 292-303.
دادمند، فاطمه؛ ناجی عظیمی، زهرا؛ مطهری فریمانی، ناصر؛ داوری، کامران، (1400). تخصیص بهینه منابع آب در شرایط بحرانی تحت عدم قطعیت پارامترها با تأکید بر حفظ پایداری منابع آبی با استفاده از روش دستیابی به آرمان (مطالعه موردی: شهرستان مشهد)، مجله آبیاری و زهکشی ایران، 15(2) ، 388-401.
شرکت آب منطقهای استان کهگیلویه و بویراحمد (https://www.kbrw.ir).
شمسی پور، علی اکبر(1392). مدلسازی آبوهوایی نظریه و روش، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ اول.
صفاری، نسیم؛ ضرغامی، مهدی (1392). تخصیص بهینه منابع آب سطحی حوضه دریاچه ارومیه به استانهای ذینفع با روشهای تصمیمگیری، دانش آب و خاک (دانش کشاورزی)، 23(1)، 135-149.
عبدلی، قهرمان؛ مهاجرشجاعی، تیام. (2019). نظریه بازی و کاربرد آن در تخصیص بهینه منابع آب. پژوهشهای برنامه و توسعه 1(3)، 123-166.
قربانی، بهزاد (1387). عرضه و تقاضای آب و چالشهای پیشرو در ایران، اولین کنفرانس بینالمللی بحران آب، دانشگاه زابل، اسفند 1378.
مسعودیان، سید ابوالفضل (1390). آبوهوای ایران، انتشارات شریعه توس، چاپ اول.
نصیری قیداری، امید و معروفی، صفر (1398). تصمیمگیری تخصیص آب در شرایط عدمقطعیت با استفاده از بهینهسازی چندهدفه همتای استوار، مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک، 25(2)، 714-89.
هاشمی عنا، سید کرامت (1397). دورنمای اقلیم ایران با تأکید بر دورههای خشک، چاپ اول، انتشارات مینوفر، مشهد.
هاشمی عنا، سید کرامت (1400). طبقهبندی تغییرات طول دورههای خشک وابسته به بارش در ایران. مجله جغرافیای طبیعی, 14(53), 39-55.
Babel, M. S., Das Gupta. A. Nayak D. K. (2005). A model for optimal allocation of water to competing demands. Water resources management, 19 (6): 693-712. Bielsa J. and Duarte R. (2018). ‘An economic model for water allocation in north eastern Spain’, Water Res. Dev. 17(3), 397–410. Carlos, M. Nagesh Kumar, D.Sorez, F. (2019). Optimal reservoir operation for irrigation of multiple crops using elitist-mutated particle swarm optimization. Hydrology Science Journal, 52(4): 686-701. Chen, Y. N., Li, W. H., Xu, C. C., and Hao, X. M. (2007). Effects of climate change on water resources in Tarim River Basin, Northwest China. Journal of Environmental Sciences, 19(4), 488-493. Ficklin, Darren L., Yuzhou Luo, Eike Luedeling, and Minghua Zhang (2009). "Climate change sensitivity assessment of a highly agricultural watershed using SWAT." Journal of Hydrology 374, no. 1-2 (2009): 16-29. https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2009.05.016. Gaitan, Carlos F., William W. Hsieh, and Alex J. Cannon. (2019). Comparison of statistically downscaled precipitation in terms of future climate indices and daily variability for southern Ontario and Quebec, Canada." Climate Dynamics. 43:3201-3227. Gayar, A. E., and Hamed, Y. (2018). Climate change and water resources management in Arab countries. In Euro-Mediterranean Conference for Environmental Integration (pp. 89-91). Springer, Cham. Georgi, F. and B. Hewitson. (2001). Regional Climate Information Evaluation and Projections, in Climate Change, Quarterly Journal of the Royal Meteorological Society, 121: 1413-1449. https://doi.org/10.1016/j.epsl.2007.07.037. Giupponi, C., and Gain, A. K. (2020). Integrated water resources management (IWRM) for climate change adaptation. Regional Environmental Change, 17(7), 1865-1867. Gohari, A., Mirchi, A., and Madani, K. (2019). System dynamics evaluation of climate change adaptation strategies for water resources management in central Iran. Water Resources Management, 31(5), 1413-1434. Hashemi-Ana, S. K., Khosravi, M., and Tavousi, T. (2015). Validation of AOGCMs Capabilities for Simulation Length of Dry Spells under the Climate Change in the Southwestern Area of Iran. Open Journal of Air Pollution, 4(02), 76-85. Hassanzadeh E, Zarghami M and Hassanzadeh Y, 2012. Determining the main factors in declining the Urmia Lake level by using system dynamics modeling, Water Resources Management 26(1): 129-145. Howitt, R.E., J. Medellin-Azuara, D. MacEwan, and R. Lund. (2012). Calibrating Disaggregate Economic Models of Agricultural Production and Water Management. Science of the Environmental Modeling and Software, 38: 244-258. Kronaveter L and Shamir U, (2018). Negotiation support for cooperative allocation of a shared water resource: Methodology. Journal of Water Resources Planning and Management 135(2): 60-69. Mehrparvar, M., Ahmadi, A., and Safavi, H. R. (2016). Social resolution of conflicts over water resources allocation in a river basin using cooperative game theory approaches a case study. International Journal of River Basin Management, 14(1), 33-45. Schewe, J., Heinke, J., Gerten, D., Haddeland, I., Arnell, N. W., Clark, D. B., and Gosling, S. N. (2014). Multimodel assessment of water scarcity under climate change. Proceedings of the National Academy of Sciences, 111(9), 3245-3250. http://dx.doi.org/10.1073/pnas.1222460110. Selvaraj RS, Selvis T .(2010). Stochastic modeling of daily precipitation at Aduthurai in India. International journal of climatology, 11(3), pp, 20-29. Sharma, P. J., Patel, P. L., and Jothiprakash, V. (2016). Efficient discretization of state variables in stochastic dynamic programming model of Ukai reservoir, India. ISH Journal of Hydraulic Engineering, 22(3), 293-304. Van der Zaag P, (2017). Integrated water resources management: relevant concept or irrelevant buzzword? A capacity building and research agenda for Southern Africa. Physics and Chemistry of the Earth 30: 867–871. Yu.pao-shan, Y.Tao-Chang and W.chih-Kang (2017)."Impact of climate change on water resources in southern Taiwan ".J.Hidro.260:161-175. https://doi.org/ soo22-1694(01)00614-x. Zeleny, M. (2012). Multiple criteria decision making Kyoto (1975), Springer Science and Business Media. University of South Carolina Press, Columbia, USA. (Vol. 2). Zmudzka, E. (2004). The Climatic Background of Agricultural Production in Poland 1951-2000, Miscellanea Geographic, 11: 127-137. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 360 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 222 |