
تعداد نشریات | 33 |
تعداد شمارهها | 776 |
تعداد مقالات | 7,518 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,636,785 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,530,548 |
بررسی تاثیر گنبدهای نمکی بر روی کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت راور (شمال استان کرمان) | ||
مجله جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 1، دوره 20، شماره 68، مهر 1401، صفحه 1-20 اصل مقاله (1.8 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij10.22111.2022.6999 | ||
نویسندگان | ||
علی مهرابی* 1؛ صادق کریمی1؛ فاطمه نقدی2 | ||
1دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنرکرمان، کرمان، ایران | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد مخاطرات محیطی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنرکرمان، کرمان، ایران | ||
چکیده | ||
گنبدهای نمکی یکی از عوامل مهم در تخریب منابع آبی مجاور خود محسوب میشوند. بر این اساس و با توجه به رخنمونداشتن 17 گنبد نمکی در منطقۀ راور استان کرمان، احتمال تأثیرپذیری آبخوان دشت راور از این ساختارهای نمکی زیاد است؛ بنابراین در این پژوهش سعی شده است تا با استفاده از تحلیل دادههای هیدرولوژی و هیدروژئوشیمی، بررسی راههای تغذیۀ آبخوان و ارتباط آن با گنبدهای نمکی مجاور، به بررسی موضوع پرداخته شود. در این راستا از اطلاعات 15 چاه بهرهبرداری استفاده شد؛ بهطوریکه با ترسیم نقشههای همعمق و همتراز آب زیرزمینی، مسیر و جهتِ جریان آب زیرزمینی تعیین شد. علاوه بر این با نمونهبرداری از آب چاهها، پارامترهای هیدروژئوشیمی آن شامل PH و هدایت الکتریکی (EC)، غلظت یونهای بیکربنات (HCO3)، کلسیم (Ca)، کلر (Cl)، منیزیم (Mg) سدیم (Na) و غلظت یون سولفات (SO4) اندازهگیری شد. براساس نمودار پایپر ترسیمشده،40 درصد نمونهها دارای رخسارۀ کلروره و سولفاته، 30 درصد رخسارۀ کربناته و بقیه رخسارۀ ترکیبی هستند. ترسیم نقشههای توزیع مکانی پارامترهای هیدروژئوشیمیایی، نشان از تفاوت در کیفیت منابع آب زیرزمینی در بخشهای مختلف دشت دارد. با تلفیق نقشۀ موقعیت گنبدهای نمکی، نقشۀ رودخانهها و نقشۀ زمینشناسی در محیط GIS و با توجه به مسیرهای تغذیۀ آبخوان راور و نمونهبرداری از آب رودخانههای مرتبط، گنبدهای نمکی تأثیرگذار بر کیفیت منابع آب زیرزمینی شناسایی شدند. با توجه به شناسایی عوامل و مسیرهای اصلی کاهش کیفیت منابع آبی دشت راور میتوان برای کاهش اثرات نامطلوب آن، برنامهریزیهای لازم را انجام داد. | ||
کلیدواژهها | ||
گنبدهای نمکی؛ خصوصیات هیدروژئوشیمیایی؛ منابع آب زیرزمینی؛ GIS؛ دشت راور | ||
مراجع | ||
بوستانی، سعید؛ میرزا کمپانیزارع؛ مسعود نوشادی (1387). بررسی اثر گنبدهای نمکی روی منابع آب در منطقۀ دهرم استان فارس، مجلۀ جنگل و مرتع. شماره 78.
بهرامی، مهدی؛ هادی معاضد؛ حیدر زارعی؛ عدنان صادقیلاری (1388). بررسی تأثیر سازند گچساران بر کیفیت آب رودخانۀ زهره در کهگیلویه و بویراحمد، هشتمین سمینار بینالمللی مهندسی رودخانه. صفحات 185-171.
خزایی، مجید؛ محسن پادیاب؛ سادات فیضنیا (1392). بررسی تأثیر دیاپیرها بر شورشدن منابع آب و خاک (مورد: دیاپیر حوضۀ رودخانۀ شور کاکان یاسوج)، جغرافیا و توسعه، دوره 11. شماره 32. صفحات 38-32.
زارعی، مهدی؛ راضیه مهدیزاده (1397). تأثیر گنبد نمکی جهانی بر کیفیت منابع آبی مجاور، فیروزآباد فارس، پژوهشهای دانش زمین، سال نهم. شماره 34. صفحات 14-1.
صادقی، مهناز؛ مجتبی قرهمحمدلو؛ نادر جندقی؛ معصومه فراستی؛ ابوالفضل طهماسبی (1398). نقش گنبدهای نمکی در شوری آب رودخانۀ فیروزآباد، دومین همایش ملی مدیریت منابع طبیعی با محوریت آب، سیل و محیط زیست، گنبد کاووس.
طهماسبی، اصغر (1377). بررسی عوامل مؤثر در شورشدن آب و خاک و گسترش بیابان در حوضۀ رودخانۀ شور اشتهارد، پایاننامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ بیابانزدایی. دانشکدۀ منابع طبیعی. دانشگاه تهران.
عبداللهی، مرجان؛ افشین قشلاقی؛ احمد عباسنژاد (1394). هیدروژئوشیمی زیستمحیطی منابع آب زیرزمینی دشت راور )شمال استان کرمان(، محیطشناسی. دوره 41. شماره 1. صفحات 95-81.
غلامدخت بندری، مهدی؛ پیمان رضائی؛ زهرا غلام دختبندری (1397). ارزیابی کیفیت هیدروژئوشیمیایی آب زیرزمینی حوزۀ سیاهو، شمالشرق شهر بندرعباس، مجلۀ سلامت و محیط زیست. شماره 11. پیاپی 1. صفحات 110-97.
فیضنیا، سادات (1376). بیابانزایی ناشی از ویژگی زمینشناسی ایران (مطالعۀ موردی: گنبدهای نمکی)، مجلۀ بیابان. سال دوم. شماره 1. صفحات 57-47.
کرمی، فریبا؛ هاشم رستمزاده (1385). بررسی عوامل مؤثر در شورشدن دشت سراب، مجلۀ منابع طبیعی ایران. شماره 59. پیاپی 2. صفحات 329-315.
معیری، مسعود؛ یعقوب احمدینژاد (1386). پدیدة دیاپیریسم و تأثیر آن بر آلودگی رودخانۀ شور دِهرَم، پژوهشهای جغرافیایی. دوره 38. شماره 1. صفحات 45-33.
مهرابی، علی؛ صادق کریمی؛ فاطمه نقدی (1399). شناسایی گنبدهای نمکی منطقۀ راور، استان کرمان با استفاده از روش پلاریمتری راداری تصاویر Palsar و تحلیل تصاویر چندطیفی Sentinel 2 و Aster، سال یازدهم. شماره 2. صفحات 105-86.
Refrences Bagheri, R., Bagheri, F. Eggenkamp, H. G. M (2017). Origin of groundwater salinity in the Fasa Plain, southern Iran, hydrogeochemical and isotopic approaches. Environ Earth Sci 76, 662. https://doi.org/10.1007/s12665-017-6998-6. Engelen, J., Essink, G., Kooi, H., Bierkens, M (2018). On the origins of hypersaline groundwater in the Nile Delta aquifer, Journal of Hydrology Volume 560, May 2018, Pages 301-317. https://doi.org/10.1016/j.jhydrol.2018.03.029. Nekouei, E., Zarei, M., Raeisi, E (2016). The influence of diapir brine on groundwater quality of surrounding aquifers, Larestan, Iran, Environ Earth Sci (2016) 75:571. https://doi.org/10.1007/s12665-015-5237-2 Rajabi, M., Shiri, A (2009). Salt Tectonic and its Geomorphical Manifestation in Azarbaijan (Case Study:Salt Domes of North-west Tabriz), Geography and Development Iranian Journal, 16 (7): 47-70.https://doi.org/10.22111/gdij.2009.1175.Servati, M. R (2001). Salt diapirs of Iran as a gemorpological unit, Journal of Desert (biaban), 6 (1): 87-106.https://www.sid.ir/en/journal/ViewPaper.aspx?id=47385. Vincent, J., Bagavathi, C.L., Vijaya, B., Lakshmi, G (2020). Physico–Chemical analysis of groundwater quality near the salt-pans of Thoothukudi Districts, Tamilnadu, India, International Journal of ChemTech Research, 2020, 13(3): 107-110. http://dx.doi.org/10.20902/IJCTR.2019.130306. Zarei, M., Raeisi, E., Mahmoudi, K (2014). The impact of salt diapirs on the quality of carbonate karst waters, Bastak, Iran. Environ Earth Sci 71:3893-3906. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 958 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 757 |