
تعداد نشریات | 33 |
تعداد شمارهها | 776 |
تعداد مقالات | 7,514 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,601,502 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,522,418 |
مشخصات محلهای اثرگذار در تملک مکان و ارتقای روابط اجتماعی و همسایگی برای دستیابی به شهرسازی مردممدار (نمونۀ موردی: شهر مشهد) | ||
مجله جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 2، دوره 20، شماره 68، مهر 1401، صفحه 21-42 اصل مقاله (704.03 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij10.22111.2022.7000 | ||
نویسنده | ||
رستم صابری فر | ||
دانشیار جغرافیای و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
وقتی شهرها به مالکیت شهرداری یا دولت درمیآیند، مردم در مقام مستأجران شهر، احساس تعلق و مسئولیت نمیکنند؛ بههمیندلیل، مالکان ناچارند خود هزینۀ اداره و مدیریت شهر را بر عهده گیرند. از آنجا که این نهادها، درآمد مشخص و پایداری ندارند، هزینههای اداره و نگهداری این مجموعهها، اغلب از بدترین راهها تأمین میشود. حال آنکه اگر مردم احساس تعلق کنند و دست به مکانسازی بزنند، هزینه و مسئولیت ادارۀ آن را میپذیرند. برای آزمون این فرض، این پژوهش درنظر دارد با بررسی دیدگاههای مردمی که بالاترین آمادگی را برای مدیریت و ادارۀ شهر دارند، دلایل و زمینههای بروز این روحیه را مورد ارزیابی قرار دهد. روش بررسی، توصیفی و تحلیلی بود. دادههای موردنیاز، از نمونهای به حجم 383 خانوار از 13 محلۀ شهری مشهد گردآوری شد. این دادهها با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن، رگرسیون، فریدمن و آنوا تحلیل شد. نتایج نشان داد، مردمی که بالاترین آمادگی را برای مشارکت در روند ادارۀ شهر دارند، در محلههایی زندگی میکنند که ابعاد ادراکی- معنایی، اجتماعی، مدیریتی-سیاستگذاری، کالبدی و اقتصادی آنها در شرایط مناسبی قرار دارد. اولویتبندی ابعاد مربوط نشان میدهد که احساس تعلق و تملک مکان، نقش بسیار فراتری از اقدامات کالبدی و مدیریتی محلهها داشته است؛ بنابراین بهترین پیشران مشارکت و حضور مردم در ادارۀ شهر، ادارۀ آن توسط مردم و به کمک دولت است | ||
کلیدواژهها | ||
مالکیت؛ مدیریت؛ احساس تعلق؛ محلههای شهری؛ شهر مشهد | ||
مراجع | ||
اکبری، حسین (1395). شناسایی آسیبها و ناهنجاریهای شهری به تفکیک محلات شهری، معاونت پژوهشی دانشگاه مشهد، مشهد.
بهزادفر، مصطفی؛ پیام محمودی (1388). هنجارهای کیفی طراحی فضاهای شهری مردممدار (آزادیمدار)، آرمانشهر. شمارۀ 3. صفحات 48-32.
حبیبی، محسن؛ مهران فروغیفر (1392). یافتن راهکارهایی برای جلب مشارکت مردم در طرحهای مرمت شهری بر پایۀ نظریۀ بازی، هنرهای زیبا. سال هجدهم. شمارۀ 4. صفحات 14-5. https://dx.doi.org/10.22059/jfaup.2013.51677
حیدری، علیاکبر؛ نازگل بهدادفر ( 1395). بررسی وجوه مختلف معنای مکان از دید معماران و غیرمعماران، نشریۀ باغ نظر، شمارۀ 13. صفحات 128-117.
رهنما، محمدرحیم؛ شهرزاد قلیزادهسرابی (1391). نقش عوارض شهرداری بر قیمت مسکن در شهر مشهد، مطالعات شهری. دورۀ اول. شمارۀ 3. صفحات 49-44.
زارعی، وحید (1400). آسیبشناسی مدیریت بحران ناشی از روانآبهای شهری درکلانشهرها (مورد مطالعۀ موردی: منطقۀ آبکوه مشهد)، پایاننامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ جغرافیا و برنامهریزی شهری. دانشگاه پیام نور. مشهد.
شجاعی، دلارم؛ پروین پرتوی (1394). عوامل مؤثر بر ایجاد و ارتقای اجتماعپذیری در فضاهای عمومی با مقیاسهای مختلف شهر تهران (نمونۀ موردی: فضاهای عمومی دو محله و یک ناحیه در منطقۀ 7 تهران)، نشریۀ باغ نظر. شمارۀ 12. صفحات108-93. http://ensani.ir/fa/article/download/345398
شهرداری مشهد (1400). گزارش سامانه 137، شهرداری مشهد. مشهد.
صابریفر، رستم؛ نعیمه محمدینیا (1400). اثر مداخلۀ اجتماعی بر ارتقای محلات حاشیهنشین (نمونۀ موردی: محلۀ مهرآباد شهر مشهد)، آمایش فضای جغرافیایی. دورۀ یازدهم. شمارۀ 40. صفحات 108-83.
صابریفر، رستم (1399). واکاوی احساس نابرابری و اثر آن بر مشارکت شهروندان در ادارۀ کلانشهرها (موردشناسی: شهر مشهد)، جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای. سال دهم. شمارۀ 35. صفحات 163-142.
صابریفر، رستم؛ لادن خسروینوزادی؛ حسن بخشایشی (1394). برنامهریزی شهری بر مدار تجربه، امید دانش. مشهد.
عبدالهی، مجید؛ جمیله توکلینیا؛ مظفر صرافی (1389). بررسی نظری مفهوم محله و بازتعریف آن با تأکید بر شرایط محلههای شهری ایران، نشریۀ پژوهشهای جغرافیای انسانی. شمارۀ 72. صفحات 103-82.
عربی، زهرا؛ سمیرا طاووسی؛ سمیه موسوی (1395). حس تعلق محلهای و نقش آن در مشارکت اجتماعی (مورد مطالعه: تهران، محلۀ ارامنه الف)، مطالعات توسعۀ اجتماعی ایران. دورۀ نهم. شمارۀ 33. صفحات 33-21.
کارمونا، متئو؛ تیم هیت؛ استیون تیسدل (1394). مکانهای عمومی فضاهای شهری؛ ابعاد گوناگون طراحی شهری، ترجمه فریبا قرائی، زهرا اهری و اسماعیل صالحی. انتشارات دانشگاه هنر. تهران.
کتاباللهی، کسری؛ فاطمه زینالصالحین (1395). شناسایی و بررسی جایگاه دیدگاههای جدید طراحی شهری از ابتدای قرن حاضر براساس معیارهای مرز مفهومسازی، معماری و شهر پایدار، دورۀ چهارم. شمارۀ 1. صفحات 74-59.
نقدی، اسدالله؛ سلمان وحدت؛ حسن سجادزاده (1395). نقش سرمایههای اجتماعی در دلبستگی به مکان در محلات سنتی (نمونۀ موردی: محلات شهر همدان)، نشریۀ مطالعات جامعهشناختی شهری. شمارۀ 18. صفحات 50-23.
مرصوصی، نفیسه؛ محمدحسین صاحبی (1388). تحلیل جغرافیایی تأثیر اکولوژی اجتماعی بر توسعۀ کالبدی شهر (نمونۀ موردی: شهر مشهد)، مجلۀ جغرافیا و برنامهریزی منطقهای. دورۀ اول. پیش شماره. صفحات 73-93.
ورشوئی، سمیه؛ علی یوسفی (1389). نابرابری اجتماعی در فضای شهری مشهد، مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران. دورۀ چهارم. شمارۀ 4. صفحات 184-152. http://www.jss-isa.ir/article_23440_104077cd44130e88a901ef056598fbe6.pdf
Refrences Arcodia, C., & Whitford, M. (2007). Festival attendance and the development of social capital. In Journal of convention & event tourism, Vol. 8, No. 2, PP.1-18. https://doi.org/10.1300/J452v08n02_01 Brough, M., Bond, C., Hunt, J., Jenkins, D., Shannon, C., & Schubert, L. (2006). Social capital meets identity: Aboriginality in an urban setting. Journal of Sociology, Vol. 42, No. 4, PP.396-411. https://doi.org/10.1177%2F1440783306069996 Côté, J. E. (2005). Identity capital, social capital and the wider benefits of learning: generating resources facilitative of social cohesion. London review of education, Vol. 3, No. 3, PP.221-237. http://dx.doi.org/10.1080/14748460500372382 De Donder, L., De Witte, N., Brosens, D., Dierckx, E., Verté, D., & Abuse, P. E. (2015). The Need for a Valid Risk Assessment Instrument. Procedia - Social and Behavioral Sciences, Vol. 191, PP.1483-1488. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.04.583. Evans, M., & Syrett, S. (2007). Generating social capital? The social economy and local economic development. European Urban and Regional Studies, Vol. 14, No. 1, PP.55-74. https://doi.org/10.1177%2F0969776407072664 Franco, A., Schito, E. (2020). Definition of Optimal Ventilation Rates for Balancing Comfort and Energy Use in Indoor Spaces Using CO2 Concentration Data. Buildings. Vol. 10, No. 8, PP.135-141. http://dx.doi.org/10.3390/buildings10080135 Gardner, K. (2008). Keeping connected: security, place, and social capital in a ‘Londoni’village in Sylhet. Journal of the Royal Anthropological Institute, Vol. 14, No. 3, PP.477-495. https://doi.org/10.1111/j.1467-9655.2008.00513.x Glaeser, E. L., Laibson, D., & Sacerdote, B. (2002). An economic approach to social capital. The economic journal, Vol. 112, No. 483, PP.437-458. https://doi.org/10.1111/1468-0297.00078 Grootaert, C., Narayan, D., & Jones, V. (2004). Measuring Social Capital: An Integrated Questionnaire. World Bank, Working Paper, 18. Jacobs, D. & Tillie, J. (2004). Introduction: Social Capital and Political Integration of Migrants. Journal of Ethnic and Migration Studies, Vol. 30, No. 3,PP.419-427. http://dx.doi.org/10.1080/13691830410001682016 Leyden, K. M. (2003). Social capital and the built environment: the importance of walkable neighborhoods. American journal of public health, Vol. 93, No. 9, PP.1546-1551. http://dx.doi.org/10.2105/AJPH.93.9.1546 Markusen, A & Gadwa, A. (2010). Creative placemaking. National Endowment for the Arts, Washington, DC. McKenzie, K., Whitley, R., & Weich, S. (2002). Social capital and mental health. The British Journal of Psychiatry, Vol. 181, No. 4, PP.280-283. https://doi.org/10.1192/bjp.181.4.280 Mihaylov, N., & Perkins, D. D. (2014). Community place attachment and its role in social capital development. Place attachment: Advances in theory, methods and applications, Adel, Agery. Osborne, Martin J. (2004). An Introduction to Game Theory, Oxford (Oxford University Press), New York. Pancholi, S., Yigitcanlar, T., Guaralda, M. (2018). Place making for innovation and knowledge-intensive activities: The Australian experience, Technological Forecasting and Social Change, No. 146, PP.616-625. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2017.09.014 Portes, A., & E. Vickstrom (2015). Diversity, social capital, and cohesion. Annual Review of Sociology 37, No.1: 461-479. doi:10.1093/acprof:oso/9780198729624.003.0008. PPS. (2017). What Is Placemakin? Project For Public Spaces, City, Montihal. Ruef, M., & Kwon, S.W. (2016). Neighborhood Associations and Social Capital. Social Forces, Vol. 95, No.1, PP.159-190. https://doi.org/10.1093/sf/sow053 Strydom, W., Puren, K., & Drewes, E. (2018). Exploring theoretical trends in placemaking: towards new perspectives in spatial planning. Journal of Place Management and Development, Vol. 11, No. 2, PP.123-133. https://doi.org/10.1108/JPMD-11-2017-0113 Thomas, E., Pate, S., & Rason, A. (2015). The crosstown initiative: Art, Community and Placemaking in Memphis. American Journal of Immunity Psychology, No. 55, PP.74-88. https://doi.org/10.1007/s10464-014-9691-x Toolis, E. (2017). Theorizing critical placemaking as a tool for reclaiming public space. American Journal of Community Psychology, No. 59 , PP.184-199. https://doi.org/10.1002/ajcp.12118 Wang, Q., Wang, H., Zhang, Z., Li, L., Liu, Y., & Perc, M. (2018). Heterogeneous investments promote cooperation in evolutionary public goods games. Physica, No. 500, PP.570-575. https://doi.org/10.1016/j.physa.2018.02.140 Webb, D. (2013). Placemaking AND Social Equity: Expanding the Framework OF Creative Placemaking. Journal of Entrepreneurship in the Arts, Vol. 3, No. 1, PP.35-48. https://doi.org/10.1353/artv.2014.0000 Wilks, L., & Quinn, B. (2016). Linking social capital, cultural capital and heterotopia at the folk festival. Journal of Comparative Research in Anthropology and Sociology, Vol. 7, No. 1, PP.23-31. http://www.routledge.com/books/details/9780415539616/ Zuma, B., & Rooijackers, M. (2020). Uncovering the potential of urban culture for creative placemaking. Journal of Tourism Futures, Vol. 6, No. 3, PP.233-237. https://doi.org/10.1108/JTF-10-2019-0112 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 798 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 775 |