
تعداد نشریات | 33 |
تعداد شمارهها | 776 |
تعداد مقالات | 7,518 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,636,824 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,530,553 |
نقش مسکن معیشتمحور در تثبیت جمعیّت روستایی | ||
مجله جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 3، دوره 20، شماره 68، مهر 1401، صفحه 43-61 اصل مقاله (612.35 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij10.22111.2022.7001 | ||
نویسندگان | ||
ایرج قاسمی* 1؛ خلیل کلانتری2 | ||
1استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی | ||
2استاد گروه مدیریت و توسعه کشاورزی، دانشکده اقتصاد و توسعه کشاورزی، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
مسکن معیشتمحور با ایجاد شرایط لازم برای کسب و کارهای خانگی در روستاها به ایجاد تنوع معیشتی و در نتیجه افزایش درآمد و اشتغال روستایی کمک میکند. این عامل به همراه مجموعهای از عوامل و متغیرهای درون و برون سیستمی میتواند به تثبیت جمعیت و کاهش مهاجرت در روستاها کمک نماید. در این مجموعه درهم تنیده، میزان و نقش عوامل در تثبیت جمعیت و کاهش مهاجرت روستایی مشخص نیست. هدف این مقاله تعیین میزان تاثیرگذاری و نقش هر یک از عوامل به ویژه مسکن معیشتمحور بر تثبیت جمعیت روستایی بوده است. برای این منظور، استانها بر اساس سهم واحد زیستی معیشتی روستایی در سه گروه دستهبندی شدند و از هر دسته دو استان و در مجموع 6 استان انتخاب شد. در هر استان یک شهرستان و دو تا سه روستا و در کل 13 روستا و در مجموع 332 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شده و با ابزار پرسشنامه دادهها جمعآوری شد. یافتهها نشان داد که در بین عوامل مختلفی که به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر تثبیت جمعیت روستایی نقش دارند، مسکن معیشتمحور با ضریب تاثیر بالاتری، متغیر وابسته را توضیح میدهد. در حالی که آمارها و اطلاعات نشان دهنده کاهش این گونه از مسکن در روستاها میباشد. بنابراین پیشنهاد میشود با اصلاح فرایندها و رویههای موجود و ایجاد هماهنگی و حمایت از این گونه مسکن، برای توسعه مسکن معیشتمحور در روستاها اقدام شود | ||
کلیدواژهها | ||
مسکن روستایی؛ مسکن معیشتمحور؛ کار خانگی؛ مشاغل خرد؛ توسعه روستایی | ||
مراجع | ||
اسلامی، لیلا؛ بهروز محمدییگانه؛ مهدی چراغی (1398). تحلیل عوامل اقتصادی مؤثر بر تحولات مسکن معیشتمحور در نواحی روستایی (مطالعۀ موردی: دهستان معجزات، شهرستان زنجان)، مسکن و محیط روستا، تابستان 1398. دورۀ 38. شمارۀ 166. صفحات 48-35.
ایراندوست، کیومرث؛ محمدحسین بوچانی؛ روحالله تولایی (1392). تحلیل دگرگونی الگوی مهاجرت داخلی کشور با تأکید بر مهاجرتهای شهری، فصلنامه مطالعات شهری. خرداد 1392. شماره 6. صفحات 118-105.
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی (1397). آمارگیری نمونهای مسکن روستایی، تهران. (منابع داخلی بنیاد مسکن).
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی (1392). آمارگیری نمونهای مسکن روستایی، تهران. (منابع داخلی بنیاد مسکن).
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی (1387). آمارگیری نمونهای مسکن روستایی، تهران. (منابع داخلی بنیاد مسکن).
پورطاهری، مهدی؛ زینب فضلعلی؛ عبدالرضا رکنالدین افتخاری (1396). تحلیل فضایی الگوی مسکن پایدار روستایی (مطالعۀ موردی: روستاهای استان مازندران)، برنامهریزی و آمایش فضا (مدرس علوم انسانی). بهار 1396. دورۀ 21. شمارۀ 1. صفحات 131-95.
تودارو، مایکل (1367). توسعه اقتصادی در جهان سوم، وزارت برنامه و بودجه. معاونت برنامهریزی و ارزشیابی. مرکز مدارک فنی و کتابخانه مرکزی.
زندی، فاطمه؛ منصوره اعظم آزاده (1399). واکاوی درک نابرابری در زندگی قبل و بعد از مهاجرت از روستا به شهر: مطالعۀ موردی مهاجران واردشده به شهر اراک طی 50 سال اخیر، مجلۀ دو فصلنامۀ مطالعات جمعیّتی. دورۀ 6. شمارۀ 1. بهار و تابستان 1399. صفحات 127-91.
سرتیپیپور، محسن (1388). بررسی تحلیلی مسکن روستایی در ایران، صفه. پاییز و زمستان 1388. دورۀ 19. شمارۀ 49. صفحات 60-47.
سرتیپیپور، محسن (1389). پدیدارشناسی مسکن روستایی، مسکن و محیط روستا. شمارۀ 133. بهار 1390.
شمسالدینی، علی؛ علی شکور؛ روحاله رستمی (1390). تأثیر نوسازی مساکن روستایی بر اقتصاد معیشتی روستاییان (مطالعۀ موردی: بخش مرکزی شهرستان ممسنی)، مسکن و محیط روستا، پاییز 1390. دورۀ 30. شمارۀ 135. صفحات70-57.
طالب، مهدی؛ موسی عنبری (1384). جامعهشناسی روستایی با ابعاد تغییر و توسعه در جامعۀ روستایی ایران، چاپ اول. انتشارات دانشگاه تهران. تهران 1384
علیالحسابی مهران، نعیمه کرانی (1392). عوامل تأثیرگذار بر تحول مسکن از گذشته تا آینده، نشریۀ مسکن و محیط روستا. بهار 1392. دورۀ 32. شمارۀ 141. صفحات 36-19.
عنابستانی، علیاکبر؛ صدیقه بهزادی؛ الهه انزایی (1397). بررسی تأثیرپذیری الگوی مسکن روستایی از سبک زندگی روستاییان در شهرستان نکا، مجلۀ آمایش جغرافیایی فضا. سال هشتم. شمارۀ مسلسل بیست و هفتم. بهار 1397.
قاسمی اردهایی، علی (1385). بررسی علل مهاجرت روستاییان به شهرها در ایران با فراتحلیل پایاننامههای تحصیلی (مقطع زمانی 1359-1383)، مجلۀ روستا و توسعه. بهار 1385. دورۀ 9. شمارۀ 1. صفحات 80-51.
قدیریمعصوم، مجتبی؛ افشین بهمنی؛ حامد قادرمرزی؛ محمدرضا رضوانی (1400) ارزیابی آثار طرح ویژة بهسازی مسکن در تغییر ساختار کالبدی و عملکرد اقتصادی مسکن روستایی (مورد مطالعه: دهستان ئیلاق جنوبی، شهرستان دهگلان)، پژوهشهای جغرافیای انسانی. دورۀ 35. شمارۀ 1. بهار 1400.
لکزایی، شریف (1389). مبانی اندیشۀ آنتونی گیدنز: نظریهپرداز ساختیابی، رهیافتهای سیاسی و بینالمللی زمستان 1389. شمارۀ 24.
کلانتری، خلیل (1391). پردازش و تحلیل دادهها در تحقیقات اجتماعی- اقتصادی (با استفاده از نرمافزار SPSS)، چاپ پنجم. نشر فرهنگ صبا. تهران.
محمدییگانه، بهروز؛ جمشید عینالی؛ پریسا منبری (1399). تحلیل عوامل اثرگذار بر تحولات مسکن معیشتمحور در نواحی پیراشهری (مورد: سکونتگاههای دهستان معجزات شهرستان زنجان)، مجلۀ توسعۀ فضاهای پیراشهری. سال دوم. شمارۀ اول. بهار و تابستان 1399. پیاپی 3.
محمدییگانه، بهروز؛ مهدی چراغی؛ محمدکاظم جمشیدی؛ مائده امامی (1396). تحلیل شاخصهای اقتصادی مؤثر در تحولات کارکرد مسکن روستایی (مطالعۀ موردی: دهستان غنی بیگلو، شهرستان زنجان)، مسکن و محیط روستا. 1396. دورۀ 36. شمارۀ 160. صفحات 44-35.
https://jhre.ir/article-1-1308-fa.html
Refrences De Haan, Arjan (2013). Livelihoods and Poverty: The Role of Migration - A Critical Review of the Migration Literature, The Journal of Development Studies, Published online: 23 Nov 2007. https://doi.org/10.1080/00220389908422619 Dorward, A. (2002). Understanding small stock as livelihood assets: Final technical report. In Understanding small stock as livelihood assets: Indicators for facilitating technology development and dissemination (PP. 7). London: Imperial College, ZC0167. https://assets.publishing.service.gov.uk/media/57a08c1ded915d3cfd001196/R7823e.pdf Martin Sarah M. and Kai Lorenzen (2016). Livelihood Diversification in Rural Laos, World Development Vo.l. PP. 231-243, 2016, http://dx.doi.org/10.1016/j.worlddev.2016.01.018 Ngcobo, Ntombifuthi (2018). The Impact Of Rural Housing Policy On The Socio-Economic Status Of Households: A Case Study Of Vulindlela Rural Housing Project, Supervisor: Dr. L. Chipungu, School of Built Environment and Development Studies. Niehof, Anke and Lisa Price (2001). Rural livelihood systems: a conceptual framework, UPWARD Working Paper Series No. 5, 2001. WU-UPWARD, Wageningen Polin Fatiha (2019). Rural Dwellings of Bangladesh: A Manifestation of Culture and Climate, Earth USA 2019 Skataric Goran, Velibor Spalevic, Svetislav Popovic, Nenad Perosevic and Rajko Novicevic (2021). The Vernacular and Rural Houses of Agrarian Areas in the ZetaRegion, Montenegro, Journals Agriculture, Volume 11 Issue 8 Smith, L. E. D., Nguyen Khoa, S., & Lorenzen, K. (2005). Livelihood functions of inland fisheries: Policy implications in developing countries. Water Policy, 7, 359-383. https://doi.org/10.2166/wp.2005.0023 Taghavi Zahra Beygom, Kamal Rahbarimanesha, Maryam Armaghana (2021). Reflection of Economic Developments on the System of Livelihood and Spatial Activity of Rural Housing (Case Study: Mountainous and Plain Villages of Qazvin Province), Space Ontology International Journal, Vol. 10, Issue2, Spring 2021, 19- 31. https://soij.qazvin.iau.ir/article_682407.html Tsai, Sung Lun; Chiho Ochiai; Chuan Zhong Deng; Min Hui Tseng (2021). A sustainable post-disaster housing development framework for an indigenous Hao-Cha community in Taiwan: considering culture and livelihood in housing extensions, International Journal of Disaster Resilience in the Built Environment , Article publication date: 9 August 2021. https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/IJDRBE-02-2021-0019/full/html?skipTracking=true
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 919 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 670 |