اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 27 |
| تعداد شماره‌ها | 566 |
| تعداد مقالات | 5,825 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,163,935 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,461,996 |
رابطه فضایی متغیّرهای آب‌وهوایی با عملکرد گندم دیم ایران | ||
| 9فصلنامه جغرافیا و توسعه | ||
| دوره 20، شماره 68، مهر 1401، صفحه 150-173 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/j10.22111.2022.7008 | ||
| نویسندگان | ||
حدیث صادقی1؛ حسین محمدی2؛ علی اکبر شمسی پور   3؛ کبری زارعی4؛ مصطفی کریمی5
| ||
| 1دانش‌آموخته آب‌و‌هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 3دانشیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 4دانش آموخته آب‌و‌هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 5استادیار گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| اقلیم از عوامل اصلی و تعیین‌کننده در کمیت و کیفیت تولید محصولات کشاورزی است. در این پژوهش ارتباط میان میانگین ماهانه کمینه و بیشینه دما و بارش 223 ایستگاه هواشناسی ایران بعنوان متغیرهای مستقل با عملکرد گندم223 شهرستان بعنوان متغیر وابسته در دوره آماری 2000-2017 در دو مقیاس زمانی ماهانه فصل رشد و کل دوره رشد واکاوی گردید. روابط فضایی با استفاده از روش‌های تحلیل آمار فضایی در Arc/GIS استفاده و با بکارگیری آزمون خودهمبستگی موران و رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی آزمون شد. نتایج شاخص موران نشان داد که توزیع فضایی عملکرد گندم از الگوی خوشهای پیروی می-کند. تحلیل رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی گویای تأثیر قابل توجه بارش بر عملکرد گندم با تأثیرگذاری 78 درصدی بود. همچنین نتایج نشان‌دهنده اثر مثبت بارش بر عملکرد گندم بویژه در مناطق گرم و خشک مرکزی، شرقی، جنوب‌شرقی و جنوبی بود. نتایج نشان‌دهنده اثر مثبت افزایش دما بر عملکرد گندم در تمام سطح منطقه مورد مطالعه بود که به‌تدریج به سمت بخش‌های جنوبی به تناسب کاهش ارتفاع و افزایش میزان دما، از شدت اثر آن کاسته شد. به طوری که اثر افزایش دماهای روزانه در مناطق سرد کوهستانی مثبت است؛ در حالی‌که با توجه به دمای بالای مناطق مرکزی به شرق و جنوب ایران به دلیل ایجاد تنش گرمایی در محصول گندم اثر منفی دارد. در مجموع نتایج تحلیل رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی نشان داد که در مناطق مرطوب و پربارش افزایش در مقدار دما مطلوب‌تر از افزایش بارش است، به‌طوری‌که با افزایش دما میزان عملکرد افزایش می‌یابد. بنابراین میتوان گفت در مناطق گرم و نیمه گرم کشور افزایش دما توام با افزایش بارش می‌تواند بر عملکرد گندم اثر مثبت داشته باشد. در این مناطق بهتر است که کشت گندم در ارتفاعات و یا در مواقع سرد سال صورت گیرد و با استفاده از سیستم‌های آبیاری تنش خشکی را در مراحل حساس رشد گندم کاهش داد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آمار فضایی؛ تغییر اقلیم؛ رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی؛ گندم؛ ایران | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 40 |
||
