تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 698 |
تعداد مقالات | 6,840 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,121,747 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,502,239 |
فراتحلیل کیفی مطالعات محله در ایران با تأکید بر پژوهشهای جغرافیای شهری | ||
جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
مقاله 1، دوره 12، شماره 44، مهر 1401، صفحه 1-28 اصل مقاله (1.29 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2022.41518.2993 | ||
نویسندگان | ||
محمد سلیمانی مهرنجانی* 1؛ تاج الدین کرمی2؛ موسی کمانرودی2؛ حمیده اسفندیاری مهنی3 | ||
1دانشیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
2دانشیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
3دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه خوارزمی | ||
چکیده | ||
محله بهعنوان اصلیترین جزء حیاتی شهر و کوچکترین سازمان سیاسی-مدیریتی و خُردترین قلمرو اجتماعی، بهدلیل برخورداری از ابعاد متنوع، توسط رشتههای علمی-هنری گوناگونی مطالعه میشود. موضوع و هدف مقالۀ حاضر، ارزیابی علمی مقالاتی است که در حوزۀ جغرافیای شهری ایران دربارۀ محله، ابعاد و مسائل آن انتشار یافته است. جامعۀ آماری 102 مقالۀ علمی- پژوهشی است که در رشتۀ جغرافیای شهری نوشته شده و در اختیار همگان است که با توجه به چکلیست استاندارد PRISMA و 27 شاخص برای تجزیهوتحلیل مقالات در چارچوب روش فراتحلیل کیفی استفاده شده است. در این ارزیابی به مضمونها و مفاهیمی همچون: موضوع، الگو، ماهیت و هدف، شیوۀ استفاده از نظریه، سبک و روش تحقیق، روش گردآوری دادهها و قلمرو جغرافیایی، رویکرد هریک از مقالات و درنهایت دستهبندی و ارائۀ نتایج آنان پرداخته شده است. نتایج مقاله نشان داد که بیشترین توجه مقالات جغرافیایی در مرتبۀ اول به توسعۀ محلهای (44 درصد مقالات) و در مرتبۀ دوم به ابعاد اجتماعی (35 درصد مقالات) و سایر مباحث دیگر در بررسی محلات شهری است. پراکندگی و ازهمگسیختگی مضامین مطالعهشده؛ تکیه بر روشهای کمّی، تأکید بیشازحد بر تکنیک پرسشنامه و تکیۀ صرف بر توصیف یا تحلیل اطلاعات مستخرج از آن (44 درصد مقالات)، تعدد آثار تقلیدی در بحث پایداری محلات، توسعۀ پایدار محله و... (38 درصد مقالات)، مخدوشبودن پایگاه روششناسی (78 درصد مقالات)، عدمتولید نظریه بهعنوان ویژگی غالب تحقیقات محلهای است. اغلب مقالات مطالعهشده فاقد بنیانهای نظری صحیح بوده و به مفاهیم، پیشینه و معرفی چند مفهوم و نظریه بهطور ناقص در بخش مبانی نظری اکتفا شده است (71 درصد مقالات). بیشتر مضامین مطالعهشده را نمیتوان محلهشناسی قلمداد کرد، بلکه بیشتر توصیفی از یک متغیر در محله، آن هم بهگونهای منزوی و گسیخته است. | ||
کلیدواژهها | ||
فراتحلیل کیفی؛ محله؛ محلهشناسی؛ جغرافیای شهری ایران | ||
مراجع | ||
آسایش، محمد کریم. (1396). دموکراسی محلهمحور، تنگناهای قانونی و تواناییهای بالقوه، نشریۀ گفتوگو، شمارۀ 74، دورۀ 84، سال 1396، صص 142-131.https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/575826
تالن، امیلی. (1400). محله، ترجمۀ علیرضا عینیفر و محمد جلیلی، چاپ اول، تهران: نشر کتاب فکر نو.
رضائیان، محسن (1394). واژهنامه توصیفی فراتحلیلها، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، دوره 6، شماره 2 (پیاپی16)، صص 145-143. www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=5949
سلیمی، جلیل؛ مکنون، رضا. (1397). فراتحلیل کیفی پژوهشهای علمی ناظر بر مسئلۀ حکمرانی در ایران، مدیریت دولتی، دوره دهم، شمارۀ 1، صص 1-30.https://jipa.ut.ac.ir/article 65643.html
صارمی، فرید (1386). توسعۀ محلهای در کلانشهر تهران، مورد: محلۀ مسکونی بهار، راهنما: زهره فنی، پایاننامۀ کارشناسی ارشد جغرافیای انسانی، گرایش برنامهریزی شهری، دانشکدۀ علوم زمین دانشگاه شهید بهشتی.https://ganj.irandoc.ac.ir/#/articles/192a640383c78cbd6c7c107dadf1d07b/fulltext
میرحیدر، دره؛ بدیعی، مرجان؛ ذکی، یاشار؛ السادات میراحمدی، فاطمه. (1395). دلایل افول دیدگاه فضایی-کمّی در مطالعههای جغرافیای سیاسی، فصلنامۀ پژوهشهای جغرافیای انسانی، دورۀ چهلوهشتم، شمارۀ 1، صص 196-177. www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=269264
Bond, E. and E. Coulson (1989).Externalities, filtering and neighborhood change, Journal of Urban Economics 26:231-249. https://ideas.repec.org/s/eee/juecon.html.
Flint, J.(2009).Neighborhoods and Community In: Kitchin R. and Thrift, N. (eds.), International. Encyclopedia of Human Geography, Volume 7. Oxford UK. Pp: 354-360.https://www.worldcat.org/title/international-encyclopedia-of-human geography/oclc/496521377.
Gobster, P. H (2001). Neighbourhood–Open Space Relationships in Metropolitan Planning: a look across four scales of concern, Local Environment, Vol. 6, No. 2, 199–212.https://doi.org/10.1080/13549830120052827
Grant, Jill. (2006). Planning the good community: new urbanism in theory and practice. London: Routledge.https://www.researchgate.net/publication/283326797_Planning_the_Good_Community_New_Urbanism_in_Theory_and_Practice.
Johnson, D. (2002). Origin of the Neighbourhood Unit. Planning Perspectives, 17(3), 227-245.https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/02665430210129306
Kallus, R. & Law-Yone, H. (1997). Neighbourhood - The Metamorphosis of an Idea. Journal of Architecture and Planning Research, 14(2), 125-107.https://www.jstor.org/stable/43029254?refreqid=excelsior%3A57265a046c57b80cbe3c6c3b26cb9a82
Kenny, J. (2009). Neighborhood Chane In: Kitchin R. and Thrift, N. (eds.), International. Encyclopedia of Human Geography, Volume 7. Oxford UK. Pp: 343-348.. https://www.elsevier.com/books/international-encyclopedia-of-human-geography/kitchin/978-0-08-044911-1
Lee, S. (2009). Neighborhood Effects In: Kitchin R. and Thrift, N. (eds.), International. Encyclopedia of Human Geography, Volume 7. Oxford UK. Pp: 353-349.http://home.uchicago.edu/sdurlauf/includes/pdf/Neighborhood%20effects.pdf.
Muis, R. (1973). A vintage model of the housing stock. Papers in the Region Science association. 50:141-156.https://ideas.repec.org/a/bla/presci/v30y1973i1p141-156.html.
Mumford, L. (1954). the neighborhood and the neighborhood unit. Town Planning Review 24, 256–270.https://www.jstor.org/stable/40101548.
Pinkster, F. M. (2016). Narratives of neighbourhood change and loss of belonging in an urban garden village, Social & Cultural Geography.https://doi.org/10.1080/14649365.2016.1139169.
Sharifi, A. (2013). Sustainability at the neighborhood level: assessment tools and the pursuit of sustainability [Doctoral Thesis]. Nagoya: Nagoya University.www.russellsage.org/sites/default/files/Neighborhood-Unit-Plan.pdf .
Silver, C. (1985). Neighborhood Planning in Historical-Perspective. Journal of the American Planning Association, 51(2), 161-174.https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/01944368508976207.
Smith ,E. (2010). the archaeological study of neighborhoods and districts in ancient cities, Journal of Anthropological Archaeology 29 (2010) 137–154.http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.693.9979&rep=rep1&type=pdf
Stone, C. (1987). Nippur Neighborhoods (Studies in Ancient OrientalCivilization) Oriental Institute of the University of Chicago. https://oi.uchicago.edu/research/publications/saoc/saoc-44-nippur-neighborhoods
Wilson, W. (1987). The Truly Disadvantaged: The Inner City, tive Underclass and Public Policy.Chicago: University of Chicago Press. https://press.uchicago.edu/ucp/books/book/chicago/T/bo13375722.html. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 721 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 565 |