اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 33 |
| تعداد شماره‌ها | 765 |
| تعداد مقالات | 7,414 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,319,174 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,417,285 |
ظهور و افول حکمرانی ملوک هرموز در خلیج‌فارس | ||
| نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام | ||
| مقاله 9، دوره 17، شماره 32 - شماره پیاپی 31، فروردین 1402، صفحه 203-224 اصل مقاله (595.76 K) | ||
| نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2022.36153.2964 | ||
| نویسندگان | ||
| غلامرضا زعیمی* 1؛ محمدامیر شیخ نوری2؛ مهری ادریسی آریمی3؛ احمد بازماندگان خمیری4 | ||
| 1گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 2استاد گروه تاریخ دانشکده ادبیات ،دانشگاه الزهرا، تهران، ایران | ||
| 3دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران، | ||
| 4استادیار .گروه تاریخ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| جغرافیای تاریخی سرزمین‌های شمالی قلمرو ملوک هرموز حوزه مطالعاتی این مقاله است. دسترسی به دریا به‌خصوص قرار گرفتن در گلوگاه ورودی خلیج‌فارس، وجود خورهای متعدد که امکان پهلو گرفتن لنج‌های باری و صیادی را فراهم می‌کرد و نیز دسترسی به دیگر سرزمین‌های کرانه‌ای و پس کرانه‌ای حاصلخیز مانند جلگه میناب و دشت حاصلخیز رودان، وجود منابع آب شرب به‌خصوص رودخانه رودان و میناب و مهمتر از همه قرار گرفتن در مسیر خشکی و دریایی راه ادویه از مهم‌ترین مزیت‌های هرموز کهنه بود که زمینه استقرار، استقلال و بسط قدرت ملوک هرموز را فراهم می‌ساخت. این مقاله قصد دارد به این پرسش اساسی پاسخ دهد که: جغرافیای هرموز چه نقشی در شکل گیری و بسط قدرت فرمانروایان هرموز داشته‌است؟ یافت پاسخ این سوال با روش توصیفی– تحلیلی و رویکرد تاریخی متکی بر جغرافیای تاریخی هرمز کهنه و جایگاه آن در شکل گیری فرمانروایی ملوک هرموز در اواسط سده پنجم هجری قمری خواهد بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| خلیج فارس؛ ملوک هرموز؛ هرموز کهنه؛ جزیره هرموز؛ جغرافیای تاریخی | ||
| مراجع | ||
|
ابن بطوطه، محمد بن عبدالله (1337) رحله (سفرنامه ابن بطوطه). ترجمه محمد علی موحد. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
ابن بلخی (1363) فارسنامه. به اهتمام گای لسترنج و نیکلسون. تهران: دنیای کتاب.
ابن حوقل، محمد (1345) صورة الارض. ترجمه جعفر شعار. تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
ابن ماجد، شیخ شهاب الدین (1372) الفوائد فی اصول علم البحر و القواعد. ترجمه احمد اقتداری. تهران: انجمن آثار و مفاخر ملی.
اسکندر بیک منشی ترکمان(1350)، تاریخ عالم آرای عباسی، تصحیح ایرج افشار، تهران: امیرکبیر.
اصطخری، ابواسحق ابراهیم (1340) المسالک و الممالک. به کوشش ایرج افشار. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
اعتماد السلطنه، محمد حسنخان (1357) مرآت البلدان ناصری. تهران: مطبه دارالطباعه.
تاورنیه، ژان باتسیت (1336) سفرنامه تاورنیه. ترجمه ابوتراب نوری. اصفهان: کتابفروشی تأیید.
حسینی فسایی، حاج میرزا حسن (1367) فارسنامه ناصری. تصحیح و تحشیه منصور رستگار فسایی. تهران: امیرکبیر.
حموی، یاقوت (1955م/1374ق) معجم البلدان. بیروت: دارالبیروت.
زعیمی، غلامرضا (1383) تنگه هرمز. مجموعه از ایران چه می‌دانم؟ شماره 23. تهران: دفتر پژوهشهای فرهنگی.
----------(1385) استان هرمزگان، طرح پژوهشی بین دانشگاهی (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و دانشگاه هرمزگان)، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی.
سدیدالسلطنه، محمدعلی (1381) المغاض فی احوال الغوص و الغواص (صید مروارید). تهران: سازمان میراث فرهنگی.
(1342) بندرعباس و خلیج‌فارس. تصحیح احمد اقتداری. تهران: ابن سینا.
(1371) سرزمین‌های شمالی پیرامون خلیج‌فارس و دریای عمان از صد سال پیش. تصحیح احمد اقتداری. تهران: انتشارات جهان معاصر.
شبانکاره‌ای، محمدبن‌علی (1368) مجمع الانساب. تصحیح میرهاشم محدث. تهران: امیرکبیر.
فلسفی، نصراله(1353) زندگی شاه عباس اول (ج 4) ، تهران: دانشگاه تهران.
فیگوئروا، دن گارسیا(1363) سفرنامه فیگوئروا، ترجمه غلامرضا سمیعی، تهران: نشرنو.
قائم مقامی، جهانگیر (1354) اسناد فارسی، عربی و ترکی درباره هرمز و خلیج‌فارس، جلد اول. بی‌جا. بی‌نا.
--------- ((بحثی درباره مفهوم جغرافیای تاریخی))، مجله بررسیهای تاریخی، سال هفتم، شماره 3.
کاتبی، سیدی علی(2535) مرآت الممالک، ترجمه محمود تفضلی وعلی گنجه‌ای، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
کازرونی، محمد ابراهیم (1376) تاریخ بنادر و جزایر خلیج‌فارس. تصحیح و تحشیه منوچهر ستوده. تهران: مؤسسه فرهنگی جهانگیری.
کامرون، جرج( 1374) ایران در سپیده دم تاریخ، ترجمه حسن انوشه، تهران: علمی و فرهنگی.
گابریل، آلفونس (1348) تحقیقات جغرافیای راجع به ایران. ترجمه فتحعلی خواجه نوری. تهران: ابن سینا.
(1381) مارکوپولو در ایران. ترجمه پرویز رجبی. تهران: اساطیر.
لسترنج، گای (1373) جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی. ترجمه محمود عرفان. تهران: علمی و فرهنگی.
مستوفی قزوینی، حمدالله (1336) نزهه القلوب. به کوشش محمد دبیر سیاقی. تهران: طهوری.
مسعودی، ابوالحسن علی بن حسین (1347) مروج الذهب و معادن الجوهر. ترجمه ابوالقاسم پاینده. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
نطنزی، معین الدین (1336) منتخب التواریخ، تصحیح ژان اوبن ، تهران: کتابفروشی خیام.
وصاف الحضره، عبدالله(1338) تاریخ وصاف الحضره در احوال سلاطین مغول (ج 3) ، به اهتمام محمدمهدی اصفهانی، تهران: ابن سینا.
ویلسن ، سرآرنولد(1348) خلیج‌فارس، ترجمه محمد سعیدی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
-Aubin, Jean. Mar Luso-Indicum.Part 1 .Golf Persique . Cojeatar et Albuquerque . Paris- Geneve . 1971 . -Bayany, Khanbaba, Les Relations de L’Iran avec L’Europe occidentale a L’epoque Safaviue. Paris . 1937 . - Matos, Luisde. Das Relacoes entre Portugal da Persia, Lisbon , 1972 .
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 788 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 428 |
||