اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 33 |
| تعداد شماره‌ها | 764 |
| تعداد مقالات | 7,395 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,239,679 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,351,871 |
بررسی آب و هواشناختی بارش های سیل زای بهار 1398 در غرب ایران | ||
| مخاطرات محیط طبیعی | ||
| مقاله 6، دوره 12، شماره 37، مهر 1402، صفحه 101-116 اصل مقاله (5.05 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2022.43039.1914 | ||
| نویسنده | ||
| سیدابوالفضل مسعودیان* | ||
| استاد آب و هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| در اواخر اسفند 1397 و اوایل فروردین 1398 خورشیدی بارشهای سنگینی در ایران رخ داد که به جاری شدن سیل در چندین استان ایران انجامید. در این مقاله سیلابهای بهار 1398 در حوضه های غربی کشور (کرخه و کارون بزرگ) بررسی شده است. این سیلابها زیانهای بسیار سنگینی به کشور وارد آورد. نهادهای اجرایی کوشیدند این رویداد را کالبدشکافی کنند و علل و پیامدهای آن را بشناسند. این تجربه نشان داد که سیلاب پدیدهای انسانی – طبیعی است و طبعاً مانند همه ی دیگر پدیده های انسانی پیچیده است؛ پیچیده، به این معنا که برایند برهم کنشهای اجزای بسیار متنوعی است. در این جا بخشی از یکی از اجزای این پدیده ی پیچیده یعنی بخش بارش از بُعد آب و هواشناختی مسئله بررسی شد. به این منظور به کمک پایگاه داده بارش اسفزاری میانگین بلندمدت بارش به روش کریجینگ محاسبه و با بارش سال 1398 که با داده های 475 ایستگاه تهیه گردید مقایسه شد. از این گذشته سری زمانی بارش به روش وزنی برای تک تک زیرحوضه های منطقه محاسبه و وضعیت بارش انباشته در زمان ریزشها مشخص شد. این بررسی نشان داد شدت بارشهای بهار 1398 نسبت به رویدادهای تاریخی بیشتر نبوده است اما حجم بارش دریافتی حوضه ها بیسابقه بوده است. بنابر این از دیدگاه آب و هواشناختی مهمترین نقش را بارش سنگین و موقعیت هستهی بارش در بروز این سیلاب بازی کرده است. حجم بارش در دو حوضه کرخه و کارون در یک دورهی 9 روزه معادل حدود 70 درصد بارش سالانهی این دو حوضه بوده است. استقرار هسته ی بارش در بخش پرشیب شرقی حوضه نیز در تشدید سیلاب نقش داشته است. این نتایج به لطف داده های شبکه ای بارش به دست آمد | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بارش سنگین؛ سیل؛ حوضه ی کارون؛ حوضه ی کرخه؛ ایران | ||
| مراجع | ||
|
بدری بهرام، زارع بیدکی رفعت، هنربخش افشین، آتشخوار فاطمه (1395). اولویتبندی زیرحوضههای آبخیز بهشت آباد از نظر پتاسیل سیلخیزی، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، دوره 48، شماره 1، ص 158-143.
پنجهکوبی پرویز، مسعودیان سیدابوالفضل (1398). محاسبه ضریب رواناب حوضه آبریز با استفاده از رادار هواشناسی مطالعه موردی: حوضه باغو، اطلاعات جغرافیایی، شماره 110، ص 224-209.
ثقفیان بهرام، نیکبخت شهبازی علیرضا (1389). بررسی تأثیر توزیع مکانی بارش بر شاخص پتانسیل تولید سیل، مهندسی عمران دانشگاه آزاد اسلامی، سال سوم، شماره 4، ص 25-18.
حسینی سیدمحمد، مسعودیان سیدابوالفضل، موحدی سعید (1394). بررسی همزمانی رخداد پرفشار دریای سیاه و بارش روزانه در ایران زمین، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 116، ص 16-1.
عساکره حسین، حسامی نرگس(1398). واکاوی همدید الگوهای جوی سیلزا در حوضه آبریز بازفت، فضای جغرافیایی، شماره 67، ص 27-1.
فتحیان حسین، صدقی حسین، بوستانی فردین، موسوی جهرمی حبیب، منشوری محمد (1389). تحلیل عدم قطعیت مقدار، توزیع زمانی و مکانی بارش در پیش بینی سیل، علوم و مهندسی آبخیزداری ایران، شماره 13، 14-1.
قائدی سهراب، موحدی سعید، مسعودیان سیدابوالفضل، رحیمی داریوش (1390). تأثیر فرود دریای سرخ بر بارش ایران، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، شماره 1، ص 78-63.
کرمپور مصطفی، معصوم پورسماکوش جعفر، میری مرتضی و یوسفی یداله (1392). بررسی الگوهای همدیدی بارشهای سیل آسا در استان لرستان، فضای جغرافیایی، شماره 43، ص 113-99.
گزارش ملی سیلاب، روایت تحلیل، درس آموختهها و پیشنهادها (1398). دانشگاه تهران.
محمدی بختیار، مسعودیان سیدابوالفضل (1389). تحلیل همدید بارشهای سنگین ایران مطالعه موردی: آبان ماه 1373، جغرافیا و توسعه، شماره 19، ص 70-47.
مسعودیان سیدابوالفضل، محمدی بختیار (1391). تحلیل فراوانی جبههزایی در زمان رخداد بارشهای ابرسنگین ایران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 104، ص 24-1.
مسعودیان سیدابوالفضل، محمدی بختیار (1390). تحلیل فراوانی رودبادهای مرتبط با رخداد بارشهای ابرسنگین ایران، تحقیقات منابع آب، سال هفتم، شماره 2، ص 91-80.
مسعودیان سیدابوالفضل، رعیتپیشه فاطمه، کیانی محمد(1393).معرفی و مقایسهی پایگاه دادهی بارشی TRMM3B43 و پایگاه دادهی بارش اسفزاری ، فیزیک زمین و فضا، شماره 4، ص 31-15.
مفیدی عباس (1383). اقلیم شناسی سینوپتیکی بارشهای سیلزا با منشأ منطقه دریای سرخ در خاورمیانه، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 75، ص 93-71.
نوذری، حامد، معروفی صفر، و ادیرش مهناز (1396). شناسایی و اولویتبندی مناطق سیلخیز حوضه دز با استفاده از مدل WMS. مرتع و آبخیزداری، دوره 70، شماره 3، ص820-805.
نوری حمید، غیور حسنعلی، مسعودیان سیدابوالفضل، آزادی مجید (1391). بررسی ابرهای مولد بارشهای فوق سنگین و سنگین سواحل جنوبی خزر، جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، شماره 47، ص 22-1.
نوری حمید، غیور حسنعلی، مسعودیان سیدابوالفضل، آزادی مجید (1392). بررسی الگوهای همدید – دینامیک رویدادهای بارشی سنگین همرفت و غیرهمرفت سواحل جنوبی خزر با استفاده از مدل عددی پیشبینی هوا، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 109، ص 238-215 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 812 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 437 |
||