تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 700 |
تعداد مقالات | 6,843 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,201,445 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,514,411 |
تدوین راهبردهای توسعۀ کاربری کشاورزی در راستای مدیریت یکپارچۀ مناطق ساحلی با استفاده از تکنیکهای تصمیمگیری چندمعیاره در سواحل استان هرمزگان | ||
نشریه جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 2، دوره 20، شماره 69، دی 1401، صفحه 16-33 اصل مقاله (839.56 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2022.7269 | ||
نویسندگان | ||
مرتضی زارعی1؛ اشکان عسگری* 2 | ||
1دکتری مدیریت محیط زیست، مجتمع آموزش عالی میناب، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران | ||
2استادیار گروه مهندسی کشاورزی، مجتمع آموزش عالی میناب، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران | ||
چکیده | ||
مدیریت اصولی فعالیتهای توسعهای کاربری کشاورزی در مناطق حساس ساحلی بدون تدوین و اجرای راهبردهایی که بتواند زمینۀ توسعۀ مطلوب این کاربری را فراهم کرده و از تخریب زیستگاههای حساس ساحلی و کاستهشدن تنوع طبیعی اکوسیستمهای ساحلی جلوگیری کند، امکانپذیر نیست؛ بنابراین پژوهش حاضر با رویکرد تحلیلی-کاربردی با هدف تدوین راهبردهای توسعۀ بخش کشاورزی با استفاده از تکنیکهای تصمیمگیری چندمعیاره در سواحل استان هرمزگان در راستای مدیریت یکپارچۀ مناطق ساحلی به انجام رسید؛ بدینمنظور در این پژوهش ابتدا عوامل راهبردی داخلی و خارجی منطقۀ مورد مطالعه، شناسایی و سپس از طریق ماتریس SWOT راهبردهای ممکن، تدوین و با استفاده از فرایند تحلیل شبکهای (ANP) راهبردهای تدوینشده، وزندهی و سپس مهمترین راهبردها اولویتبندی شد. یافتههای حاصل از پیادهسازی روش تلفیقی SWOT-ANP در این پژوهش نشان داد که راهبردهای ارائۀ طرح مدیریت جامع کشاورزی در جهت جلوگیری از واردآمدن اثرات منفی انواع آلایندهها بر مناطق حساس ساحلی، تدوین قوانین و مقررات ویژه درجهت حفظ محیطزیست و منابع آب و خاک منطقه و جلوگیری از تخریب و نابودی اراضی کشاورزی از طریق تصمیمات و اجرای طرحهای تغییر کاربری، استفاده از گیاهان و درختان بومی در عین سازگاری با اقلیم منطقه برای حفظ پایداری اکولوژیکی منطقه، استفاده از توان اکولوژیکی و سایر پتانسیلهای موجود سواحل منطقه درجهت توسعۀ کشاورزی بهعنوان یک ظرفیت در منطقه که بهدلیل بهحداقلرساندن زیانهای ناشی از تهدیدها و نقاط ضعف جزو راهبردهای تدافعی (WT) هستند، بهعنوان بهترین راهبردها و راهبردهای بازنگری (WO) نیز بهدلیل استفاده از مزیتهایی که در فرصتها برای جبران نقاط ضعف موجود در منطقه نهفته است، در اولویت بعدی راهبردهای توسعۀ کشاورزی ساحلی در استان هرمزگان قرار گرفتند. | ||
کلیدواژهها | ||
اکوسیستم های ساحلی؛ توان اکولوژیکی؛ روش سوات؛ مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی؛ ANP | ||
مراجع | ||
منابع
احمدیزاده، سید سعیدرضا؛ زینب کریمزادهمطلق (1393). ارزیابی قابلیتهای توسعۀ استان خراسان جنوبی با استفاده از فرایند تحلیل شبکهای (ANP)، ویژهنامۀ پژوهشهای محیطزیست. شمارۀ 10. صفحات 22-11.
آذر، عادل؛ علی رجبزاده (1398). تصمیمگیری کاربردی (رویکرد MADM). انتشارات نگاه دانش. صفحه 232.
جعفری، شیرکو؛ یوسف ساکیه؛ صادق دژکام؛ سمیه السادات علویان پطرودی؛ مریم یعقوبزاده؛ افشین دانهکار (1392). تدوین راهبردهای مدیریتی حفاظت از تالاب میانکاله با استفاده از تجزیهوتحلیل SWOT، فصلنامۀ علمی-پژوهشی اکوبیولوژی تالاب. شمارۀ 16. صفحات 18-5. http://jweb.iauahvaz.ac.ir/article-1-53-fa.html
دیوسالار، اسدالله؛ علی شیخ اعظمی (1390). برنامهریزی فضایی توسعۀ پایدار شهرهای ساحلی نمونۀ موردی: شهر ساحلی نور. جغرافیا و توسعه. شمارۀ 21. صفحات 64-43. https://gdij.usb.ac.ir/article_580.html
رهنمایی، محمدتقی؛ احمد پوراحمد؛ یوسف اشرفی (1390). ارزیابی قابلیتهای توسعۀ شهری مراغه با استفاده از مدل ترکیبی SWOT-ANP، جغرافیا و توسعه. شمارۀ 24. صفحات 100-77.
زارعی، مرتضی (1395). تدوین مدل مدیریت تلفیقی مناطق ساحلی جزایر ایرانی خلیجفارس با استفاده از روشهای ANP , TOPSIS (مطالعۀ موردی: جزیرۀ قشم)، رسالۀ دکتری. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم و تحقیقات تهران.
زارعی، مرتضی؛ مجتبی ذاکری (1399). تدوین برنامه راهبردی توسعۀ مطلوب کاربری سکونتگاه انسانی در مناطق ساحلی استان هرمزگان. مجله علمی- پژوهشی زیستشناسی دریا. شمارۀ 4. صفحات 74-57.
زارعی، مرتضی؛ محمدرضا فاطمی؛ محمد صدیق مرتضوی؛ شراره پورابراهیم؛ جمال قدوسی (1396). ارزیابی پتانسیلهای توسعۀ مطلوب کاربری آبزیپروری در مناطق ساحلی جزیرۀ قشم با استفاده از روش تلفیقی SWOT-ANP . مجلۀ علمی-پژوهشی زیستشناسی دریا، سال نهم. شمارۀ 1. صفحات 56-35.
سالنامۀ آماری استان هرمزگان (1395). مرکز آمار ایران.
عنابستانی، علیاکبر؛ مهدی جوانشیری (1392). مکانیابی با هدف توسعة مناسب بافت فیزیکی در سکونتگاههای روستایی مطالعة موردی- روستاهای شهرستان خواف. مجلۀ پزوهش و برنامهریزی روستایی، شمارۀ 3. صفحات 256-233.
غلامرضا فهیمی، فرید (1388). تهیۀ مدل مدیریت محیطزیستی سواحل استان هرمزگان. رسالۀ دکتری. دانشگاه آزاد اسلامی. واحد علوم و تحقیقات تهران.
کریمی پور، یداله؛ حمیدرضا محمدی (1389). تعریف منطقه ساحلی برای مطالعات ICZM در ایران. جغرافیا. شماره 25. صفحات 103-87.
کریمی، حبیبه؛ خاطره باقرزاده اصل؛ سمیرا ترابی (1399). امکانسنجی و پیادهسازی مدیریت یکپارچه سواحل غرب استان مازندران براساس معیار ICZM. مدیریت نوآوری و راهبردهای عملیاتی. شمارۀ 4. صفحات 449-422.
References Aghasafari, H., Karbasi, A., Mohammadi, H. and Calisti, R., (2020). Determination of the best strategies for development of organic farming: A SWOT – Fuzzy Analytic Network Process approach. Journal of Cleaner Production. 277, 124039. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.124039 Ahmadizadeh, S.R., Karimzadeh Motlagh, Z. (2015). Development Assessment Capabilities of South Khorasan Province, Using Analitical Network Process. 10:11-22. https://www.magiran.com/paper/1371389 Alves, F.L., Sousa, L.P., Almodovar, M., Phillips, M.R., (2013). Integrated Coastal Zone Management (ICZM): a review of progress in Portuguese implementation. Regional environmental change, 13(5), 1031-1042. https://doi.org/10.1007/s10113-012-0398-y Anabestani, A., Javanshiri, M., (2013). Positioning for the purpose of physical texture development in rural settlements (Case study: Villages of Khaf County). Journal of Research and Rural Planning. 3:233-256. https://jrrp.um.ac.ir/issue_3111_3117.html Angus, S., Hansom, J.D., (2021). Enhancing the resilience of high-vulnerability, low-elevation coastal zones. Ocean & Coastal Management. 105414. https://doi.org/10.1016/j.ocecoaman.2020.105414 Azar, A., Rajabzadeh, A. (2019). Applied decision making (MADM approach). Negha Danesh Publications. Page 232. Divsalar, A., Sheikh Aazami, A., (2011). Spatial Planning, Sustainable Development of Costal Cities Case Study: Coastal City of Nour. Geography and Development. 21: 43-64. https://gdij.usb.ac.ir/article_580.html Fahimi, F. (1388). Preparation of environmental management model for the coasts of Hormozgan province. Ph.D dissertation. Islamic Azad university. Tehran Science and Research Branch. Feike, T., Mamitimin, Y., Li, L., Doluschitz, R., (2015). Development of agricultural land and water use and its driving forces along the Aksu and Tarim River, P.R. China. Environmental Earth Sciences. 73, 517-531. https://doi.org/10.1007/s12665-014-3108-x. https://doi.org/10.1016/j.jii.2019.08.002 https://doi.org/10.1016/j.ocecoaman.2016.06.012 Jaafari, S., Sakieh, Y., Dejkam, S., Alavian Petrudi, S., Yaghubzadeh, M., Danehkar, A., (2012). Developing of Management Strategies For Conservation of Miankaleh Wetland By Using Swot Analysis. Journal of Wetland Ecobiology. 16: 5-18. http://jweb.iauahvaz.ac.ir/article-1-53-fa.html Karimi, H., Bagherzadeh Asl, K., Torabi, S. Feasibility and Implementation of Integrated Management of The West Coast of The Mazandran Province According to the ICZM. 4:422-449. http://www.journal-imos.ir/article_127316.html
Karimipour, Y.A., Mohammadi, H.R. (2010). The Definition of Coastal Zone And Iczm Studies in Iran. Geography. 25: 87-103. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=112485 Mihailović, B., Simonović, Z., Brzaković, T., (2018). Strategic planning of sustainable development of agriculture of Lajkovac municipality. Economics of Agriculture. 2, 475-491. Nikolaou, I. E., Evangelinos, K. I., (2010). A SWOT analysis of environmental management practices in Greek Mining and Mineral Industry, Resources Policy, 35, 226–234. https://doi.org/10.1016/j.resourpol.2010.02.002 Pak, A., Majd, F., (2011). Integrated coastal management plan in free trade zones, a case study in Kish Island. Ocean & Coastal Management, 54, 129-136. https://doi.org/10.1016/j.ocecoaman.2010.10.033 Rahnamaei, M.T., Poorahmad, A., Ashrafi, Y. (2011). Appraising The Capabilities of Maraghe Urban Development by Using Compound Model Swot-Anp. Geography and Development. 24:77-100. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=136698 Ramesh, D. A, Vel, A. S., (2011). Methodology of Integrated Coastal Zone Management Plan Preparation-Case Study of Andaman Islands, India. Journal of Environmental Protection, 2(6): 750-760. https://doi.org/10.4236/jep.2011.26087 Saaty, T, L., (1996) Decision making with dependence and feedback: the analytical network process, RWS publications, Pittsburgh. Shahabi, R. S. Basiri, M. H., Rashidi, K. M., Ahangar, Z. S (2014). An ANP–SWOT approach for interdependency analysis and prioritizing the Iran's steel scrap industry strategies. Resources Policy. 42,18-26. https://doi.org/10.1016/j.resourpol.2014.07.001 Statistical Yearbook of Hormozgan Province (2016). Statistical Center of Iran. Zandieh, M. and Aslani, B., (2019). A hybrid MCDM approach for order distribution in a multiple-supplier supply chain: A case study. Journal of Industrial Information Integration. 16, 100104. Zarei, M. (2016). Compilation of integrated management model of coastal areas of Iranian islands in the Persian Gulf using ANP, TOPSIS methods (case study: Qeshm Island). Ph.D Thesis, Islamic Azad University،Science And Research Branch. Zarei, M., Fatemi, M.R., Mortazavi, M.S., Pourebrahim, Sh., Ghodsi, J. (2017). Strategic planning of optimal development of aquaculture in coastal areas (case study: coastal areas of Qeshm Island) . 3 2017; 9 (1) :35-56 http://jmb.iauahvaz.ac.ir/browse.php?a_code=A- 10-304-4&slc_lang=fa&sid=1 Zarei, M., Fatemi, M. R., Mortazavi, M.S., Pourebrahim, Sh., Ghoddousi, J., (2016). Selection of the optimal tourism site using the ANP and fuzzy TOPSIS in the framework of Integrated Coastal Zone Management: A case of Qeshm Island. Ocean & Coastal Management. 130, 179-187. Zarei, M., Fatemi, M. R., Mortazavi, M.S., Pourebrahim, Sh., Ghoddousi, J., (2020). Strategic planning for optimal development of aquaculture in coastal areas of Qeshm Island. Iranian Journal of Fisheries Sciences. 19(4), 1728-1748. https://doi.org/10.22092/ijfs.2019.119278. Zarei, M., Zakeri, M. (2020). Presentation of Strategic planning for the optimal development of human settlement use in the coastal zones of Hormozgan province. 12(4):57-74. http://jmb.ahvaz.iau.ir/article-1-879-fa.html
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 475 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 496 |