اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 27 |
| تعداد شماره‌ها | 589 |
| تعداد مقالات | 6,026 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,849,587 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 5,834,287 |
ارزیابی قابلیت اکولوژیک اراضی شهرستان فیروزآباد برای استمرار و گسترش فعالیت‌های کشاورزی و مرتعداری | ||
| نشریه جغرافیا و توسعه | ||
| مقاله 7، دوره 20، شماره 69، دی 1401، صفحه 128-151 اصل مقاله (1.15 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2022.7278 | ||
| نویسندگان | ||
بابک اجتماعی  1؛ مرضیه کشاورز2
| ||
| 1استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| 2دانشیار گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| کشاورزی فشرده و بهره‌برداری بی‌رویه از مراتع، موجب کاهش حاصلخیزی اراضی مستعد کشاورزی، افت کیفیت مراتع و تخریب محیط‌زیست شهرستان فیروزآباد شده است. بروز خشکسالی‌های مستمر و کاهش تراز آب زیرزمینی نیز فعالیت‌های بخش کشاورزی این شهرستان را تحت‌الشعاع قرار داده است؛ بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی قابلیت اکولوژیکی منطقه برای استمرار و گسترش فعالیت‌های کشاورزی و مرتعداری انجام شد. با درنظرگرفتن مؤلفه‌های ارتفاع از سطح دریا، جهت جغرافیایی، درصد شیب، پوشش گیاهی، اقلیم، بافت خاک، میزان زهکشی خاک، حاصلخیزی خاک، فرسایش‌پذیری خاک و میزان آب، نسبت‌به ارزیابی قابلیت اکولوژیک اقدام شد. در نهایت، با استفاده از روش‌های ترکیب خطی وزنی (WLC) و میانگین وزنی رتبه‌بندی‌شده (OWA)، مناطق مستعد کشاورزی و مرتعداری شناسایی شدند. یافته‌های پژوهش نشان داد که تنها بخش محدودی از اراضی شهرستان برای انجام فعالیت‌های کشاورزی و مرتعداری مناسب هستند. بر اساس ارزیابی‌های انجام‌شده به روش‌های WLC و OWA به‌ترتیب 7/28 و 6/12 درصد از مناطق از ظرفیت متوسطی برای زراعت، باغداری و مرتعداری برخوردارند. این در حالی است که به‌ترتیب 1/71 و 6/84 درصد از اراضی شهرستان، دارای توان ضعیف یا فاقد توان لازم برای انجام فعالیت‌های کشاورزی و مرتعداری هستند. با توجه به یافته‌ها، باید از توسعۀ کشاورزی فشرده در منطقه اجتناب شود. همچنین در مناطق دارای توان اکولوژیکی متوسط می‌بایست به کاشت متناوب محصولات کشاورزی، گسترش باغات کشاورزی و توسعۀ منطقی فعالیت‌های مرتعداری بسنده شود. در مناطق دارای توان ضعیف نیز نه‌تنها باید از توسعۀ زراعت‌های آبی خودداری شود، بلکه می‌بایست نسبت‌به اجرای برنامه‌های مربوط به مدیریت مراتع نیز اقدام شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| منابع اکولوژیکی؛ پتانسیل محیطی؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ روش ترکیب خطی وزنی؛ روش میانگین وزنی منظم | ||
| مراجع | ||
|
پیکان‌پور، پروانه؛ شهلا تشکر (1399). بررسی مدل‌های اکولوژیکی حوزۀ آبخیزداری نیزار قم از منظر کاربری‌های کشاورزی، مرتعداری و جنگلداری. اکوبیولوژی تالاب. دورۀ 12. شمارۀ 4. صفحات 137-115.
حاتمی کاهکش، ایرج؛ سولماز دشتی؛ سینا عطار روشن (1397). مقایسۀ کارایی مدل اکولوژیکی مخدوم و فائو برای برآورد توان اکولوژیکی کاربری کشاورزی و مرتعداری (مورد مطالعه حوضۀ آبخیز آبهار خوزستان)، دانش کشاورزی و تولید پایدار. شمارۀ 3. صفحات 78-67.
ذیلوئی، نسرین؛ ناصر مجنون‌حسینی؛ محمدرضا جهانسوز؛ مجید مخدوم‌فرخنده (1398). ارزیابی توان اکولوژیکی شهرستان ورامین برای توسعۀ فعالیت‌های کشاورزی با استفاده از مدل اکولوژیکی ایران، علوم گیاهان زراعی ایران. دورۀ 50. شمارۀ 2. صفحات 132- 117.
راهداری، وحید؛ علیرضا سفیانیان؛ سعید پورمنافی؛ حمید قیومی‌محمدی؛ سعیده ملکی (1398). تهیۀ نقشۀ قابلیت مرتعداری اراضی با استفاده از روش‌های ارزیابی چندمعیاره با ریسک و جبران متفاوت (مطالعۀ موردی: زیرحوضۀ پلاسجان)، فصلنامۀ علوم و تکنولوژی محیط زیست. دورۀ 21. شمارۀ 12. صفحات 123-109.
رحمن‌آبادی، حسن؛ محمدمهدی حسین‌زاده؛ بابک میر باقری (1400). مدیریت و برنامه‌ریزی فضای جغرافیایی شهرستان کنگاور درجهت کاربری‌های کشاورزی و مرتعداری، آمایش سرزمین. دورۀ 13. شمارۀ 1. صفحات 140- 115.
سجادیان، مهیار؛ زهرا برفی؛ محمدمهدی قهرمانی (1392). رتبه‌بندی و تحلیل گردشگری روستایی مبتنی بر اکوتوریسم رودخانه‌ای دهستان‌های شهرستان آمل با بهره‌گیری از GIS و تلفیق AHP. جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری چشم‌انداز زاگرس، دورۀ 5. شمارۀ 16. صفحات 82-65.
شادکام بیرک‌علیا، سکینه؛ سعید کریمی؛ جهانبخش بالیست (1397). پهنه‌بندی مناطق مستعد کشاورزی و مرتعداری با استفاده از منطق فازی، شهرستان فاروج، فصلنامۀ علوم و تکنولوژی محیط‌زیست. doi: 10.22034/JEST.2018.17300.2594
علی‌خواه اصل، مرضیه؛ داریوش ناصری (1397). ارزیابی تناسب اراضی برای کاربری‌های کشاورزی و مرتعداری با روش Fuzzy AHP مطالعۀ موردی: حوزۀ آبخیز قوری‌چای استان اردبیل. فصلنامۀ علوم و تکنولوژی محیط‌زیست. دورۀ 22. شمارۀ 10. صفحات 91-79.
فال‌سلیمان، محمود؛ حجت‌الله صادقی؛ محمد حاصلی؛ فاطمه امیری (1396). تحلیل راهبردهای پایداری مرتع از نگاه سازمانی در راستای توسعۀ‌پایدار روستایی(نمونۀ مطالعه:استان خراسان‌جنوبی)، پژوهش‌های روستایی. شمارۀ (1)8.صفحات 53-38.
کشاورز، مرضیه؛ بابک اجتماعی (1401). کمیّت و کیفیت آب کشاورزی و تأثیر آن بر تولیدات کشاورزی و پایداری سکونت‌گاه‌های روستایی: مورد مطالعه دشت فیروزآباد، فصلنامۀ روستا و توسعه. دورۀ 25. شمارۀ 1. صفحات 160-129.
مطیعی‌لنگرودی، حسن؛ حسین نصیری؛ علی عزیزی؛ ابوالفضل مصطفایی (1391). مدل‌سازی توان اکولوژیک سرزمین از منظر کاربری‌های کشاورزی و مرتعداری با استفاده از روش Fuzzy AHP در محیط GIS، (مطالعۀ موردی شهرستان مرودشت)، آمایش سرزمین. سال 4. شمارۀ 6. صفحات 124-101.
ملانوروزی، معصومه؛ هدایت‌اله نوری (1399). ارزیابی توانمندی محیطی به‌منظور تعیین اراضی مستعد کشاورزی و مرتعداری در شهرستان نیشابور، پژوهش‌های روستایی. دورۀ 11. شمارۀ 2. صفحات 383-366.
References Borrelli, P., Paustian, K., Panagos, P., Jones, A., Schütt, B., Lugato, E. (2016). Effect of good agricultural and environmental conditions on erosion and soil organic carbon balance: A national case study. Land Use Policy, 50, 408-421. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0264837715003257 Busko, M., Szafranska, B. (2018). Analysis of changes in land use patterns pursuant to the conversion of agricultural land to non-agricultural use in the context of the sustainable development of the Malopolska Region. Sustainability, 10(1), 136. https://www.mdpi.com/2071-1050/10/1/136 FAO and UNEP. (1999). The future of our land: facing challenge. FAO, Rome, Italy. https://www.fao.org/3/x3810e/x3810e.pdf Iliquín Trigoso, D., Salas López, R., Rojas Briceño, N.B., Silva López, J.O., Gómez Fernández, D., Oliva, M., ..., Barrena Gurbillón, M.Á. (2020). Land Suitability Analysis for potato crop in the Jucusbamba and Tincas Microwatersheds (Amazonas, NW Peru): AHP and RS–GIS Approach. Agronomy, 10(12), 1898. https://www.mdpi.com/2073-4395/10/12/1898 Mendas, A., Delali, A. (2012). Integration of Multi Criteria Decision Analysis in GIS to develop land suitability for agriculture: Application to durum wheat cultivation in the region of Mleta in Algeria. Computers and Electronics in Agriculture, 83, 117-126. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0168169912000336 Montgomery, B., Dragic´evic´, S., Dujmovic´, J., Schmidt, M. (2016). GIS-based logic scoring of preference method for evaluation of land capability and suitability for agriculture. Computers and Electronics in Agriculture, 124, 340-353. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0168169916301259 Purnamasari, R.A., Ahamed, T., Noguchi, R. (2019). Land suitability assessment for cassava production in Indonesia using GIS, remote sensing and multi-criteria analysis. Asia-Pacific Journal of Regional Science, 3(1), 1-32. https://link.springer.com/article/10.1007/s41685-018-0079-z Sabiha, N.E., Salim, R., Rahman, S., Rola-Rubzen, M.F. (2016). Measuring environmental sustainability in agriculture: A composite environmental impact index approach. Journal of Environmental Management, 166, 84-93. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0301479715303030 Salas López, R., Gómez Fernández, D., Silva López, J.O., Rojas Briceño, N.B., Oliva, M., Terrones Murga, R.E., ..., Barrena Gurbillón, M.Á. (2020). Land Suitability for Coffee (Coffea arabica) growing in Amazonas, Peru: Integrated use of AHP, GIS and RS. ISPRS International Journal of Geo-Information, 9(11), 673. https://www.mdpi.com/2220-9964/9/11/673 Vasu, D., Srivastava, R., Patil, N.G., Tiwary, P., Chandran, P., Singh, S.K. (2018). A comparative assessment of land suitability evaluation methods for agricultural land use planning at village level. Land Use Policy, 79, 146-163. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0264837717310785 Zhang, J., Su, Y., Wu, J., Liang, H. (2015). GIS based land suitability assessment for tobacco production using AHP and fuzzy set in Shandong province of China. Computers and Electronics in Agriculture, 114, 202-211. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0168169915001118 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 83 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 98 |
||
