دانشگاه سیستان و بلوچستان

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات29
تعداد شماره‌ها630
تعداد مقالات6,368
تعداد مشاهده مقاله9,731,409
تعداد دریافت فایل اصل مقاله6,362,833
بیرجندی, شیوا, موذنی, علی محمد, تمیمی تواندشتی, غلامرضا. (1401). بررسی بازتاب عقل و عشق در رَباب‌نامۀ سلطان ولد و طلسم حیرت بیدل دهلوی بر پایۀ نظریۀ بینامتنیت. نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 14(43), 41-56. doi: 10.22111/jsr.2021.39562.2196
شیوا بیرجندی; علی محمد موذنی; غلامرضا تمیمی تواندشتی. "بررسی بازتاب عقل و عشق در رَباب‌نامۀ سلطان ولد و طلسم حیرت بیدل دهلوی بر پایۀ نظریۀ بینامتنیت". نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 14, 43, 1401, 41-56. doi: 10.22111/jsr.2021.39562.2196
بیرجندی, شیوا, موذنی, علی محمد, تمیمی تواندشتی, غلامرضا. (1401). 'بررسی بازتاب عقل و عشق در رَباب‌نامۀ سلطان ولد و طلسم حیرت بیدل دهلوی بر پایۀ نظریۀ بینامتنیت', نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 14(43), pp. 41-56. doi: 10.22111/jsr.2021.39562.2196
بیرجندی, شیوا, موذنی, علی محمد, تمیمی تواندشتی, غلامرضا. بررسی بازتاب عقل و عشق در رَباب‌نامۀ سلطان ولد و طلسم حیرت بیدل دهلوی بر پایۀ نظریۀ بینامتنیت. نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 1401; 14(43): 41-56. doi: 10.22111/jsr.2021.39562.2196

بررسی بازتاب عقل و عشق در رَباب‌نامۀ سلطان ولد و طلسم حیرت بیدل دهلوی بر پایۀ نظریۀ بینامتنیت

مطالعات شبه قاره
دوره 14، شماره 43، مهر 1401، صفحه 41-56    اصل مقاله (498.19 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jsr.2021.39562.2196
نویسندگان
شیوا بیرجندی1؛ علی محمد موذنی* 2؛ غلامرضا تمیمی تواندشتی3
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خلخال، ایران
2استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران، ایران
3استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد بروجرد
چکیده
رباب‌نامۀ سلطان ولد، یک متن عارفانه است که با بهره‌گیری از مثنوی مولانا به نظم درآمده و بسیاری از مبانی اندیشۀ مولوی را تبیین کرده است. در نی‌نامۀ مولانا، «ساز نی» نماد عاشق کامل و دور از معشوق است که یک زاری دارد، اما «ساز رَباب»، ناله‌های بسیار دارد؛ زیرا نماد عاشقانی هجران‌کشیده است. بیدل دهلوی از شاعران بنام در هند و سند است که در ایران و آسیای مرکزی نیز جایگاهی بلند داشته و دارد. همان‌گونه که مولانا در اثر ملاقات با شمس تبریزی متحوّل شد، بیدل نیز در نخستین دیدار با شاه کابلی، به نوعی جنونِ عاشقانه دچار شد. این پژوهش به روش تحلیل محتوا و بر پایۀ نظریۀ بینامتنیت، با مراجعه به اسناد و منابع کتابخانه‌ای، عقل و عشق را در «رباب‌نامۀ» سلطان ولد و «طلسم حیرت» بیدل دهلوی مورد بررسی قرار داده و به این نتیجه دست‌یافته است که در دو منظومه، عقل مانند نردبان است که سالک را پله‌پله برای ملاقات معشوق بالا می‌بَرَد؛ اما آنچه عاشق را به وصال محبوب می‌رساند، همانا عشق است که طبعاً از عقل برتر است
کلیدواژه‌ها
ادبیات عرفانی؛ نظریۀ بینامتنیت؛ رباب‌نامه؛ طلسم حیرت؛ عقل؛ عشق
مراجع
 

  1. قرآن کریم.
  2. آلن، گراهام. (1385). بینامتنیت، ترجمة پیمان یزدانجو، تهران: نشر مرکز.
  3. اقبال لاهوری، محمد. (1927). زبور عجم، بی‌جا.
  4. امینی لاری، لیلا و ریاحی زمین، زهرا. (1398). هنر شرقی، هنر مقدس، تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیّات فارسی، 11(39)، 147-168.
  5. بروئل، پیرو و همکاران. (1378). تاریخ ادبیات فرانسه، ترجمة نسرین خطاط، تهران: سمت.
  6. بیدل، عبدالقادر. (1342). کلیات بیدل، جلد 3، افغانستان، کابل.
  7. بیدل، عبدالقادر. (1388). کلیّات بیدل، براساس نسخه خان محمّد خسته و خلیل‌الله خلیلی، ویراست فرید مرادی، تهران: زوّار.
  8. حافظ، شمس‌الدّین محمد. (1369). دیوان حافظ شیرازی، قزوینی- غنی، تهران: زوّار.
  9. حائری، محمّدحسن. (1379). راه گنج، تهران، انتشارات مدینه.
  10. دهخدا، علی‌اکبر. (1373). لغت‌نامه، جلد 13، تهران: مؤسسۀ لغت‌نامۀ دهخدا، دورۀ جدید.
  11. رضازاده شفق، صادق. (1369). تاریخ ادبیات ایران، تهران: انتشارات آهنگ.
  12. زرّین‌کوب، عبدالحسین. (1371). سیری در شعر فارسی، تهران: انتشارات علمی، چاپ سوم.
  13. ژنت، جرالد. (1997). ادبیات پنهان، انتشارات پاریس، ویرایش دوم.
  14. سبحانی، توفیق. (1369). تاریخ ادبیات 3، جلد اول، تهران: انتشارات دانشگاه پیام‌نور.
  15. سجادی، سید جعفر. (1362). فرهنگ معارف اسلامی، تهران: شرکت مؤلفان ایران.
  16. سعدی، شیخ مصلح‌الدین. (بی‌تا). کلیات سعدی، محمدعلی علمی، تهران: انتشارات علمی.
  17. سلطان ولد، بهاء‌الدین محمّد. (1359). رباب‌نامه، علی سلطانی گرد فرامرزی، انتشارات مؤسسۀ مطالعات اسلامی، دانشگاه مک گیل، کانادا، مونترال، شعبۀ تهران.
  18. سدار نگارنی، هرومل. (1345). پارسی‌گویان هند و سند، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
  19. شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1389). بررسی سبک هندی و شعر بیدل، تهران: آگاه.
  20. صفا، ذبیح‌اله. (1372). تاریخ ادبیات ایران، ج 5/ 3، تهران: انتشارات فردوسی، چاپ سوم.
  21. ظهورالدین، احمد. (1374). نقد شعر فارسی در پاکستان و هند، اسلام‌آباد: انتشارات مرکز تحقیقات فاسی ایران و پاکستان.
  22. کاظمی، محمدکاظم. (1393). کلیدِ درِ باز، تهران: انتشارات سورۀ مهر، چاپ دوم.
  23. مولوی، جلال‌الدّین. (1378). کلیات شمس تبریزی، تصحیح بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران: پیمان.
  24. نامور مطلق، بهمن. (1394). درآمدی بر بینامتنیت، تهران: انتشارات سخن.
  25. نادری، فرهاد و نادری، سمیه. (1397). کارکرد نظریۀ ترامتنیت ژنت در کشف و واکاوی تأثیرپذیری کوش‌نامه از شاهنامه، متن‌شناسی ادب فارسی، 10(1)، 169-187.
  26. نظامی، الیاس بن یوسف. (1376). لیلی و مجنون، تصحیح حسن وحید دستگردی به کوشش سعید حمیدیان، تهران: نشر قطره.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 185
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 144


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب