اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 33 |
| تعداد شماره‌ها | 764 |
| تعداد مقالات | 7,395 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,239,631 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,351,852 |
نقد فرمالیستی مراثی فیضی دکنی | ||
| مطالعات شبه قاره | ||
| مقاله 8، دوره 16، شماره 47، مهر 1403، صفحه 131-148 اصل مقاله (918.01 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jsr.2023.42865.2281 | ||
| نویسندگان | ||
| شیرزاد طایفی* 1؛ سمانه منصوری آلهاشم2 | ||
| 1دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علّامه طباطبائی، تهران، ایران(نویسنده مسئول) | ||
| 2مدرس زبان و ادبیات فارسی ،دانشگاه محقّق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
| چکیده | ||
| نقد ادبی به‌عنوان ابزاری برای سنجش جایگاه و ارزش آثار ادبی، در نوع فرمالیستی خویش حاصل تغییرات عمدۀ قرن بیستم در رویکرد به این آثار است. این نوع نقد، متأثر از دیدگاه‌های مبتنی بر زبان‌شناسی، متون ادبی را بدون توجه به عوامل بیرونی ازلحاظ فرم و با تأکید بر گفتمان، حالت و گونه بررسی می‌کند. درواقع نقد فرمالیستی به‌دنبال تثبیت پژوهش علمی در ادبیات و تبدیل آن به دانشی مستقل با تکیه بر مؤلفه‌هایی چون قاعده‌افزایی و قاعده‌کاهی شکل می‌گیرد. در جستار حاضر، به‌روش تحلیل کیفی، ضمن خوانش مرثیه‌های فیضی دکنی برپایۀ مؤلفه‌های اصلی این نوع نقد، به این نکتۀ عمده می‌رسیم که چگونه برونۀ زبان با تأثیرپذیری عناصر سازندۀ کلام از روش‌های قاعده‌افزایی، آشنایی‌زدایی شده و واژه‌ها و صامت‌ها و مصوت‌ها در نهایتِ انسجام و توازن هماهنگ با فضای عاطفی شعر پیش می‌روند و انحراف از قواعد حاکم بر زبان هنجار، تحت عنوان قاعده‌کاهی با به‌کارگیری صناعاتی چون تشبیه و استعاره و مجاز و کنایه و... در ژرف‌ساختی برپایۀ عواطف و احساسات، کارکردی ادبی به‌زبان می‌بخشد و در نهایتِ سازگاری فرم شعر، با عواطفِ مطرح‌شده باعث توفیق شاعر در القای عواطف و احساسات و خَلق مراثی عاطفی و احساسی دلنشین می‌شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فرمالیسم؛ فیضی دکنی؛ مراثی؛ برجسته‌سازی؛ هنجارگریزی | ||
| مراجع | ||
|
اکبری حبشی، محمد؛ فرضی، حمیدرضا؛ دهقان، علی. (1394). قاعده‌کاهی و غرابت قاموسی در غزلیات بیدل دهلوی. مطالعات شبه‌قاره، 7(23): 7-24.
امامی، نصرالله. (1369). مرثیه‌سرایی در ادبیات فارسی ایران (تا پایان قرن هشتم). اهواز: دفتر مرکزی جهاد دانشگاهی.
انوری، حسن. (1383). فرهنگ کنایات سخن. تهران: سخن.
ایگلتون، تری. (1386). پیش‌درآمدی بر نظریة ادبی. ترجمة عباس مخبر. تهران: مرکز.
آهنی، غلامحسین. (1360). معانی و بیان، تهران: بنیاد قرآن.
پاینده، حسین. (1394). نقد ادبی و دموکراسی، تهران: نیلوفر.
زرین‌کوب، عبدالحسین. (1371). شعر بی‌دروغ شعر بی‌نقاب. تهران: علمی.
سارتر، ژان. پل. (1363). ادبیات چیست؟ ترجمۀ ابوالحسن نجفی و مصطفی رحیمی. تهران: کتاب زمان.
ساسانی، فرهاد. (1383). استعاره: مبانی تفکر و ابزار زیبایی‌آفرینی/ مجموعه‌مقالات امبرتو اکو و دیگران. تهران: سورة مهر.
سجودی، فرزان. (1387). نشانه‌شناسی کاربردی. تهران: علم.
سلدن، رامان؛ ویدوسون، پیتر. (1392). راهنمای نظریة ادبی معاصر. عباس مخبر. چاپ پنجم. تهران: طرح نو.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1383). صور خیال در شعر فارسی: تحقیق انتقادی در تطور ایماژهای شعر پارسی و سیر نظریة بلاغت در اسلام و ایران. تهران: آگاه.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1385). موسیقی شعر. تهران: آگاه.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1391). رستاخیز کلمات: درس‌گفتارهایی دربارة نظریة ادبی صورتگرایان روس. تهران: سخن.
شمیسا، سیروس. (1386). نگاهی تازه به بدیع. تهران: میترا.
شمیسا، سیروس. (1388). نقد ادبی. چاپ سوم. تهران: میترا.
صفوی، کوروش. (1391). آشنایی با زبان‌شناسی در مطالعات ادب فارسی. تهران: علمی.
صفوی، کوروش. (1394). از زبان‌شناسی به ادبیات. تهران: پژوهشکدة فرهنگ و هنر اسلامی.
صهبا، فروغ. (1384). مبانی زیبایی‌شناسی شعر. مجلة علوم انسانی و اجتماعی شیراز، 22(3): 90-109.
طایفی، شیرزاد؛ رمضانی، مهدی. (2013). نگرشی تحلیلی به سوگواره‌های شهریار. مجلة فارسی دانشگاه داکا، 7(7): 93-73.
علوی‌مقدم، مهیار. (1377). نظریه‌های نقد ادبی معاصر. تهران: سمت.
فتوحی، محمود. (1379). نقد خیال: بررسی دیدگاه‌های نقد ادبی در سبک هندی. تهران: روزگار.
فتوحی، محمود. (1390). سبک‌شناسی: نظریه‌ها، رویکردها و روش‌ها. تهران: سخن.
فیضی دکنی، ابوالفیض. (1362). دیوان فیض. مقدمة حسین آهی. تهران: فروغی.
قویمی، مهوش. (1383). آوا و القا: رهیافتی به شعر اخوان ثالث. چاپ اول. تهران: هرمس.
کزازی، میرجلال‌الدین. (1370). زیباشناسی سخن پارسی: بیان. چاپ دوم. تهران: مرکز.
میرصادقی، میمنت. (1373). واژه‌نامة هنر شاعری. تهران: کتاب مهناز.
نیکبخت، عباس؛ انصاری پویا، محمد. (1394). نقد و بررسی تشبیه در مثنوی اسرار خودی اقبال لاهوری. مطالعات شبه‌قاره، 7(22): 135-154.
هارلند، ریچارد. (1381). درآمدی تاریخی بر نظریة ادبی، از افلاطون تا بارت. ترجمة شاپور جورکش و همکاران. تهران: چشمه.
همایی، جلال‌الدین. (1389). فنون بلاغت و صناعات ادبی، تهران: اهورا. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 582 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 172 |
||