دانشگاه سیستان و بلوچستان

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات27
تعداد شماره‌ها589
تعداد مقالات6,026
تعداد مشاهده مقاله8,849,587
تعداد دریافت فایل اصل مقاله5,834,287
بهنام فر, محمد, ناصری, سیده فرخنده, رحیمی, سیدمهدی. (1401). سیمای حلاج و بایزید در آینه مقالات شمس تبریزی. نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 20(39), 83-98. doi: 10.22111/jllr.2021.25378.2304
محمد بهنام فر; سیده فرخنده ناصری; سیدمهدی رحیمی. "سیمای حلاج و بایزید در آینه مقالات شمس تبریزی". نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 20, 39, 1401, 83-98. doi: 10.22111/jllr.2021.25378.2304
بهنام فر, محمد, ناصری, سیده فرخنده, رحیمی, سیدمهدی. (1401). 'سیمای حلاج و بایزید در آینه مقالات شمس تبریزی', نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 20(39), pp. 83-98. doi: 10.22111/jllr.2021.25378.2304
بهنام فر, محمد, ناصری, سیده فرخنده, رحیمی, سیدمهدی. سیمای حلاج و بایزید در آینه مقالات شمس تبریزی. نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 1401; 20(39): 83-98. doi: 10.22111/jllr.2021.25378.2304

سیمای حلاج و بایزید در آینه مقالات شمس تبریزی

پژوهشنامه ادب غنایی
دوره 20، شماره 39، مهر 1401، صفحه 83-98  XML اصل مقاله (1.31 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2021.25378.2304
نویسندگان
محمد بهنام فر email orcid 1؛ سیده فرخنده ناصری2؛ سیدمهدی رحیمی3
1استاد گروه زبان و ادبیات فارسی ،دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران.
2کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی ، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
3دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، ،دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
چکیده
با توجه به شخصیت شگفت انگیز شمس تبریزی و  جایگاهی که در عرفان اسلامی دارد، آشنایی با افکار و دیدگاه­های او از جهات مختلف حائز اهمیت است. یکی از مواردی که در مقالات شمس برای پژوهندگان تعجب برانگیز است نگاه نقادانه و  تعریض­گونه او به عارفان بزرگی نظیر بایزید بسطامی و  حسین منصور حلاج است. حال با توجه به انتقادها و تعریض­  های شمس به این عارفان که هر دو جزو اسطوره­های عرفانی به حساب می­آیند،در این جستار کوشیده­ایم تا با بررسی و تحلیل شخصیت این دو در مقالات شمس دلیل این تعریض­­ها و انتقادها را روشن سازیم و به روش تحلیل محتوا و شیوه کتابخانه­ای سیمای بایزید و منصور حلاج را در آینه مقالات شمس به تصویربکشیم. نتایج تحقیق نشان می­دهد که شمس نظر مثبتی به  عارفان شطح گو نظیر منصورحلاج و بایزید بسطامی نداشته­است، جالب این است که معمولاً نام این دو در مقالات شمس  با هم ذکر  می­شود و نقد شمس به آنها بیشتر ناظر به شطحیات آنهاست، زیرا در مواردی که شمس از بایزید بدون در نظر گرفتن شطحیات او صحبت می­کند وی را در مقام عارفی بزرگ و گاه صاحب کرامت که به او الهام می شده است  می­ستاید.
 
کلیدواژه‌ها
شمس تبریزی؛ مقالات شمس؛ منصور حلاج؛ بایزید بسطامی؛ شطحیات
مراجع
  1. ابن عربی، الفتوحات المکیه، ۶۳۴ ه. ق ، ۲ج. بیروت: دار صادر.
  2. ابن ندیم، محمدبن­اسحاق،  ۱۹۷۰ ، الفهرست، ۲ج. ویستاری و ترجمه بایارد داج. نیویورک.
  3. ابونصر السراج،۱۳۸۰، اللمع، تحقیق و تقدیم عبدالحلیم محمود و طه عبدالباقی سرور. مصر: المحدیثه.
  4. افلاکی، شمس الدین محمد،1393، مناقب العارفین. 2ج، تصحیح تحسین یازیجی، تهران: دنیای کتاب.
  5. بهنام­فر، محمد،1392،  وحی دل مولانا، مشهد: به نشرآستان قدس رضوی.
  6. جامی، عبدالرحمن، 1370، نفحات الانس من حضرات القدس، مقدمه، تصحیح و تعلیقات محمود عابدی. 2ج. تهران:   اطلاعات.
  7. حاکمی، اسماعیل، 1382،«عرفان در فرهنگ اسلامی»، مجموعه مقالات همایش بزرگداشت پروفسور آنه ماری شیمل   ،شهرام یوسفی، ج2، تهران: موسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی. صص39- 44.
  8. حلاج، حسین بن منصور،۱۴۲۳، دیوان اشعار، شرح و تحقیق هاشم بن عثمان. بیروت: الاعلمی.
  9. حیاتی فر، فاطمه، 1395، نگاهی به زندگی شمس و آشنایی اش با مولانا، کنگره بین المللی زبان وادبیات، تربت حیدریه: دانشگاه تربت حیدریه. صص 1-15.
  10. زرین کوب، عبدالحسین، پله پله تا ملاقات خدا، تهران: علمی. ۱۳۷۷.
  11. زرین کوب، عبدالحسین، ۱۳۹۲ ارزش میراث صوفیه، تهران: امیرکبیر.
  12. سجادی، سید ضیاءالدین، ۱۳۷۲،  مقدمه ای بر عرفان و تصوف، تهران: سمت.
  13. سجادی، سید جعفر، ۱۳۷۵، فرهنگ اصطلاحات و تعبیرات عرفانی، تهران: طهوری.
  14. شمس تبریزی، ۱۳۷۷، مقالات، ۲ج. تصحیح محمد علی موحد. تهران: خوارزمی.
  15. شیمل، آنه ماری، 1374، ابعاد عرفانی اسلام، ترجمه و توضیحات گواهی.  تهران: فرهنگ اسلامی.
  16. عباسی داکانی، پرویز، 1387، پژوهشی درباره زندگی مولانا و ارتباط عرفانی او با شمس، تهران: علم.
  17. عطار، فریدالدین محمد، 1384، تذکره الاولیا، بر اساس نسخه مصحح رینولد نیکلسن. تهران: علم.
  18. فروزانفر، بدیع الزمان، 1366، زندگانی مولانا جلال الدین محمد، تهران: زوار.
  19. کاکایی، قاسم،1385، وحدت وجود به روایت ابن عربی و مایستر اکهارت، تهران: هرمس.
  20. گولپینارلی، عبدالقادر،1363، مولانا جلال الدین، زندگانی، فلسفه، آثار و زیده­ای از آن­ها. ترجمه و توضیحات توفیق سبحانی. تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
  21. ماسینیون، لویی، 1358، قوس زندگی منصور حلاج، ترجمه روان فرهادی. تهران: کتابخانه منوچهری.
  22. مرتضایی، جواد،1389، اندیشه و زبان در مقالات شمس، تهران: علمی و فرهنگی.
  23. مولوی، جلال الدین محمد بلخی، 1372، مجالس سبعه، تصحیح و توضیحات توفیق سبحانی. تهران: کیهان.
  24. مولوی، جلال الدین محمد بلخی، 1385 ، فیه ما فیه، تصحیح و حواشی بدیع الزمان فروزانفر. تهران: نگاه.
  25. مولوی، جلال الدین محمد بلخی ، ۱۳۹۱، مثنوی، به سعی و اهتمام رینولد نیکلسن. تهران: امیر کبیر.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 31
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 19


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب