تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 701 |
تعداد مقالات | 6,850 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,205,177 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,517,484 |
بررسی رابطۀ بین فضای کالبدی-اجتماعی شهر و احساس امنیت (نمونۀ موردی: شهر قزوین در سال 1400) | ||
جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
مقاله 4، دوره 13، شماره 46، فروردین 1402، صفحه 85-114 اصل مقاله (1.22 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2023.42750.3041 | ||
نویسندگان | ||
زهرا طاهری* 1؛ زهرا نعمت اللهی2؛ سید حمزه مدنی3 | ||
1استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین. ایران | ||
2دانشجوی دکتری رشته جامعه شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران | ||
3کارشناس ارشد دیپلماسی و سازمانهای بین المللی، دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطۀ بین فضای کالبدی-اجتماعی شهر بر احساس امنیت در بین شهروندان قزوینی صورت گرفته است. بهمنظور دستیابی به این هدف، ابتدا چارچوب نظری تحقیق بنا به تناسب موضوع مورد بررسی واقع شد و سپس فرضیۀ اصلی پژوهش از آن استخراج شد. روش تحقیق در این پژوهش پیمایش و ابزار گردآوری دادهها، پرسشنامۀ محققساخته دارای روایی و پایایی است. جامعۀ آماری پژوهش، شهروندان شهر قزوین است. و حجم نمونه 321 نفر، با روش خوشهای چندمرحلهای بهدست آمده است، سپس با استفاده از نرمافزار SPSS و Amos، برای آزمون فرضیات و تحلیل دادهها استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که هم بین فضای کالبدی و هم فضای اجتماعی شهر با احساس امنیت رابطۀ مثبت و معنادار وجود دارد. در تحلیل رگرسیون برای تبیین متغیر وابسته بهترتیب از بین متغیرهای مستقل، متغیر منطقۀ محل سکونت بیشترین تأثیر و بهترتیب متغیر فضای کالبدی شهر، جنس، سن، فضای اجتماعی شهر، تعداد سالهای سکونت و پایگاه اجتماعی-اقتصادی تأثیرگذار بودهاند. همچنین با توجه به شاخصهای بهدستآمده از نرمافزارAmos دادههای جمعآوریشده، چارچوب نظری مطرحشده را مورد حمایت قرار میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
امنیت؛ احساس امنیت؛ احساس ناامنی؛ فضای شهری | ||
مراجع | ||
اکبرشاهی، منیژه؛ سهیلی، جمالالدین. (1400). «تبیین رابطۀ عوامل کالبدی و کیفیت مفهوم قلمرو ثانویه با میزان امنیت اجتماعی ساکنان در محیطهای مسکونی در پیشگیری از جرم بر پایۀ رویکردCPTED ؛ مطالعۀ موردی: مجتمع مسکونی چهارصددستگاه شهر قزوین»، فصلنامه مسکن و محیط روستا، 40(176): 56-45.https://jhre.ir/article-1-2111-fa.html
امین صارمی، نوذر؛ دیانی، علی. (1399). «شناسایى فرایندهاى مدیریتى اجراى طرح امنیت محلهمحور در منطقۀ شهر رى»، فصلنامۀ پژوهشهای مدیریت انتظامی، دورۀ اول، شمارۀ 2، صص 297-316.http://ensani.ir/fa/article/468314
ایرانمنش، نسیم. (1382). «حیات مدنی و فضاهای شهری»، مسکن و انقلاب، شمارۀ 102، ص54.http://magiran.com/p1272096
بخشندهزحمتی، سمیه؛ بهیان، شاپور؛ حقیقتیان، منصور. (1399). «مقایسۀ احساس امنیت اجتماعی زنان در شهر تهران»، پژوهشنامۀ نظم و امنیت اجتماعی، سال سیزدهم، شمارۀ 1، صص 115-140.https://www.sid.ir/paper/381151/fa
بنیزحمتی، رقیه؛ میرخطیب، اسماء؛ ارکاک، مهدی. (1395). «ارزیابی شاخصهای شهر دوستدار کودک با تأکید بر شاخصهای ایمنی و امنیت (نمونۀ مورد مطالعه: منطقۀ 1 شهرداری مشهد)»، مجموعه مقالات سومین کنگرۀ بینالمللی افقهای جدید در معماری و شهرسازی، تهران.https://civilica.com/doc/661896
جهانبخشگنجه، صادق؛ طاهری، زهرا؛ مظفرىنیا، سهراب؛ قاسمیپور، مریم. (1395). «تأثیر تجربۀ جرم بر احساس امنیت»، مطالعات امنیت اجتماعی، دوره 7، شماره 47، صص 53-79.https://www.sid.ir/paper/512440/fa
حاتمی، یاسر؛ ذاکرحقیقی، کیانوش. (1399). «تأثیرگذاری فضاهای کالبدی بر احساس امنیت اجتماعی در محلات شهری، مطالعۀ موردی: شهر همدان»، فصلنامۀ آمایش جغرافیایی فضا، سال دهم، شمارۀ 36، صص 218-197. https://www.sid.ir/paper/955381/fa
حاصلنژاد، محمد؛ شمسالدینی، علی؛ رضایی، محمدرضا. (1398). «تحلیلی بر شاخصهای مؤثر بر احساس عدم امنیت در بافتهای فرسودۀ شهری (مطالعۀ موردی: بافت فرسودۀ شهر دوگنبدان)»، دوفصلنامۀ جغرافیای اجتماعی شهری، دورۀ ششم، شمارۀ 2، صص 129-144.https://jusg.uk.ac.ir/article_2257.html
درزیرامندی، محمدابراهیم؛ رجبی، آزیتا؛ مهدوی حاجی لویی، مسعود. (1397). «تأثیر ایجاد پیادهراهها بر امنیت ذهنی و حرکتی شهروندان ارائۀ یک مدل کاربردی در برنامهریزی شهری. (نمونۀ موردی محلات درکه، ستارخان و همیلا در تهران)»، فصلنامۀ علمی-پژوهشی جغرافیا (برنامهریزی منطقهای)،دوره8،شماره2، شماره پیاپی30، صص58-39 http://www.jgeoqeshm.ir/article_61481.html
رسولیشورستان، جلیل. (1397). «بررسی و تحلیل نقش عوامل کالبدی و اجتماعی بر احساس امنیت در فضاهای شهری گرگان»، فصلنامۀ دانش انتظامی، سال نهم، شمارۀ 3، صص 33-56.http://journals.police.ir/article_20224.html.
رضادوست، کریم؛ زکوی، اسماعیل؛ عسگری، احسان. (1400). «بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با احساس امنیت اجتماعی (مطالعۀ موردی: ساکنان ناحیۀ 2 شهر اهواز)»، نشریۀ علمی انتظام اجتماعی، سال سیزدهم، شمارۀ 2، صص 185-216.https://www.sid.ir/paper/952906/fa
روستا، مریم؛ احمدی، پردیس. (1398). «بررسی عوامل محیطی بر احساس امنیت زنان (نمونۀ موردی محله سهلآباد شیراز)»، پژوهشهای راهبردی مسائل اجتماعی ایران (پژوهشهای راهبردی امنیت و نظم اجتماعی)، دورۀ هشتم، شمارۀ 1، صص 85-96.http://ensani.ir/fa/article/419180/
سالاریفر، مهیا؛ معصومی، مسیحالله. (1396). «بررسی تأثیر عوامل کالبدی محیطی طراحی فضاهای باز شهری بر ارتقای امنیت اجتماعی سکونتگاههای غیررسمی شهر سبزوار»، نشریۀ پژوهش و برنامهریزی شهری، سال هشتم، شمارۀ 30، ص 147.http://ensani.ir/fa/article/377613
سلطانی، لیلا؛ بیکمحمدی، حسن؛ حیدری، سمیه. (1394). «تحلیل فضایی احساس امنیت در محلات مختلف، شهری مورد مطالعه: شهر قدس»، پژوهشهای راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، دوره5، شمار3(پیاپی14)، صص104-87http://ensani.ir/fa/article/360789
سلیمیسبحان، محمدرضا؛ بابازاده اسکویی، سولماز؛ زارع، الهام. (1400). «تبیین عوامل مؤثر بر احساس امنیت زنان در فضاهای عمومی شهری (مورد مطالعه: شهر اسکو)»، پژوهش نامه نظم و امنیت انتظامی، سال پانزدهم شماره 1 (پیاپی 57، بهار 1401)، صص 45 -78https://www.magiran.com/paper/2438982
شکوریاصل، شیده. (1395). «شناسایی ویژگیهای محیطی تأثیرگذار بر احساس امنیت بانوان در فضاهای شهری مطالعۀ موردی: محلات مخصوص و سلامت، منطقۀ 11 شهر تهران»، مطالعات شهری، دوره6، شمارۀ 21، صص 77-91.http://ensani.ir/fa/article/446467
شهسواری، محمدسینا؛ صمدزاده، حسن؛ محمدی، علیرضا؛ قربانی سپهر، آرش. (1398). «ارزیابی و پایش تأثیر طراحی محیطی در پیشگیری از جرم و اثر آن در احساس امنیت شهروندان با رویکرد CPTED (موردمطالعه؛ محلۀ نعمتآباد، تهران)»، پژوهشنامۀ جغرافیای انتظامی، دورۀ هفتم، شمارۀ 26، صص 89-114.https://www.sid.ir/paper/399623/fa#downloadbottom
شوماخر، رندال ای؛ لومکس، ریچارد جی. (1388). «مقدمهای بر مدلسازی معادله ساختاری»، ترجمۀ وحید قاسمی، تهران: انتشارات جامعهشناسان، چاپ اول.
طالشی، مرضیه؛ آقاییزاده، اسماعیل؛ جعفری مهرآبادی، مریم. (1398). «تحلیل ساختاری زیستپذیری بافتهای فرسودۀ شهری با رویکرد آیندهپژوهی (مطالعۀ موردی: بافت فرسودۀ منطقۀ یک شهر قزوین)»، فصلنامۀ پژوهش و برنامهریزی شهری، سال دهم، شمارۀ 39، صص134-117.https://jupm.marvdasht.iau.ir/article_3734.html
طاهری، زهرا؛ ربانی، رسول؛ ادیبی، مهدی. (1391). «رابطۀ نقش پلیس و احساس امنیت در شهر اصفهان سال 1388»، پژوهشهای راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، اصفهان، سال اول، شمارۀ 1، صص 21-38.https://ssoss.ui.ac.ir/article_17056.html
عبدالهی، علیاصغر؛ صنمی، احسان. (1399). «ارزیابی مؤلفههای مؤثر بر امنیت فضاهای عمومی شهری و تلاش درجهت ارتقای آنها (مطالعة موردی: پاک بعثت شیراز)»، دوفصلنامۀ جغرافیای اجتماعی شهری، دورۀ هفتم، شمارۀ 1، صص 212-232.https://jusg.uk.ac.ir/article_2345.html
عزیزی، محمدمهدی؛ شعبانجولا، الهه. (1393)، «ارزیابی کالبد محلههای قدیمی شهری در پاسخدهی به احساس امنیت (نمونة موردی: محلة ملکآباد شهر قزوین)»، پژوهشهای جغرافیای انسانی، دورة چهلوششم، شمارة 4، صص 808 – 79.http://ensani.ir/fa/article/346835
فرخانی، مانیا؛ شیخالاسلامی، علیرضا؛ نوروزی، میلاد. (1399). «بازطراحی فضاهای شهری با تأکید بر رویکرد ارتقای احساس امنیت (مطالعۀ موردی بافت تاریخی و قدیمی شهر خرمآباد)»، جغرافیا و روابط انسانی، دورۀ 3 ، شمارۀ 9، صص206-187.https://www.gahr.ir/article_110862.html
لک، نیلوفر؛ بهمنی، سیامک. (1399). «واکاوی تأثیر مؤلفههای کالبدی بر احساس امنیت در فضاهای باز مجتمعهای مسکونی (نمونۀ موردی: مسکن مهر پاسارگاد)، مطالعات طراحی شهری و پژوهشهای شهری، دورۀ سوم، شمارۀ 13، صص 43-55.http://ensani.ir/fa/article/450584/
مرکز آمار ایران. (1400). استان قزوین، شهرستان قزوین.https://www.qazvin.ir/home-
محمدی، محمود؛ شاهیوندی، احمد؛ کونانی، دلاور. (1391). «استفاده از مدل SWOT در ارزیابی توان امنیت گردشگری خارجی شهر اصفهان»، فصلنامۀ پژوهشهای دانش انتظامی، دورۀ چهاردهم، شمارۀ 1.https://civilica.com/doc/1301136/
موسوی، سید چمران؛ ریاضی، سید ابوالحسن؛ صادقی، علیاکبر. (1399)، بررسی اثرگذاری فضای شهری بر ایمنی و احساس امنیت اجتماعی کودکان (نمونۀ موردی: بخش مرکزی شهر تهران)، مطالعات امنیت اجتماعی، دوره11، شمارۀ 61، صص 187-218.https://www.sid.ir/paper/968380/fa
مهدنژاد، حافظ؛ پرهیز، فریاد؛ رضایی، نورمحمد؛ مودتی، علی. (1400)، «کاربست مدل نرو-فازی در تحلیل احساس امنیت ساکنان بافتهای فرسودۀ شهری (موردپژوهی: منطقۀ 12 کلانشهر تهران)»، فصلنامۀ انتظام اجتماعی، سال سیزدهم، شمارۀ 2، صص 1-22.http://ensani.ir/fa/article/475922
نصیری، اسماعیل هندهخاله؛ جلالیان، اسحاق؛ رضاعلی، منصور؛ جمالی هنجنی، فهیمه. (1401). «بررسی مؤلفههای کالبدی – محیطی تأثیرگذار بر امنیت گردشگران در بافتهای تاریخی شهر یزد»، کاوشهای جغرافیایی مناطق بیابانی، دورۀ 10، شماره1، صص 119-101.http://grd.yazd.ac.ir/article_2598.html
نظم فر، حسین. علوی، سعیده و عشقی چهاربرج، علی .(1397). «ارزیابی امنیت در فضاهای عمومی شهری (نمونه موردی پارک های شهر تهران)»، نشریه برنامه ریزی و آمایش فضا (مدرس علوم انسانی) سال1397، دوره:22، شماره2، صفحات 133-165.https://www.sid.ir/paper/171846/fa
یاران، علی؛ ارجمندی، هانی؛ مسگریان، مریم. (1398). «تأثیر مؤلفههای کالبدی بر احساس امنیت زنان در فضاهای باز گردشگری شهری (نمونۀ موردی خیابانهای سیتیر تهران)»، مجلۀ منظر، دورۀ یازدهم، شمارۀ 47، صص 24-37.http://www.manzar-sj.com/article_89020.html
Adu-Mireku, Samuel. (2012). Fear of Crime among Residents of Three Communities in Accra, Ghana, International Journal of Comparative Sociology. IJCS 43(2):153-168. https://catalog.ihsn.org/citations/39364
Becho, Rabira. (2016). Creating sidewalk for crime prevention, the case of AMCE area. Addis, A Thesis submitted of the Ethiopian Institute of Architecture, Building Construction and City Development in Partial Fulfillment of Master of Science in Urban Design and Development. Addis Ababa Uiversity Libraries. http://etd.aau.edu.et/handle/123456789/3309
Foster, S. Knuiman, M. Villanueva, K. Wood, L. Christian, H. Giles-Corti, B. (2014) “Does Walkable Neighbourhood Design Influence the Association between Objective Crime and Walking?”, International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 11:100. https://www.researchgate.net/publication/264245594
Gert, Van Beek. (nod). Feeling (un) safe and (in) secure in the risk society. http:// stuies/ac084_en.pdf
Iqbal, Asifa. & Ceccato, Vania. (2016) “Is CPTED Useful to Guide the Inventory of Safety in Parks? A Study Case in Stockholm, Sweden,” April 2016, International Criminal Justice Review 26(2).https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1057567716639353
-LaGrange, R. L., Ferraro, K. F., & Supancic, M. (1992). Perceived risk and fear of crime: role of social and physical incivilities. Journal of Research in Crime and Delinquency, 29 (3), 311 – 334. https://psycnet.apa.org
Louv, R.(2016) Last Child in the Woods: Saving our Children from Nature-Deficit
Disorder, NY: Algonquin Books of Chapel Hill, New York.https://richardlouv.com/books/last-child
Mak, B.K.L., Jim, C.Y. (2018). “Examining fear-evoking factors in urban parks in Hong Kong”, Landscape and Urban Planning, 171: 42- 6. doi .org /10.1016/ j. launderable.2017.11.012. https://agris.fao.org
Matijosaitiene, I., & Dambriunas, M. (2015), Possibilities of Application of Crime Prevention Through Environmental Design (CPTED) in Lithuanian Commercial Objects. European Scientific Journal, 7881 (5), 11–20. S. https: // eujournal. org/ index. php/ esj/ article/ view/6515
McCrea, Rod. Shyy, Tung-kai. John, Western and Robert J. Stimson. (2005). Fear of Crime in Brisbane: Social and neighborhood factors in perspective, Journal of Sociology, 2005 The Australian Sociology Association, Volume, 41(1) :7-27. https: // journals. sagepub. Com /doi/10.1177/1440783305048381
McCord, E. S., & Ratcliffe, J. H. (2009). Intensity value analysis and the criminogeniceffects of land use features on local crime patterns. Crime Patterns and Analysis,2(1):17-30.https://www.jratcliffe.net/publications
Nemeth, J, Schmidt, S (2007), Toward a Methodology for measuring, the security of publicly accessible spaces, journal of the American planning association, vol. 73. No. 3, pp. 283-297. https://www.researchgate.net/publication/249051886
Schweitzer, J. H. et.al. (2010), The Impact of the Built Environment on Crime and Fear of Crime in Urban Neighborhoods, Journal of Urban Technology, Vol.6, n.3. pages 59-73.https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/10630739983588
Van den Berg, Leo, Pol, M. J., Mingardo, Giuliano and Speller. J. M. Carolien, (2020), The safe city: safety and urban development in European cities, Aldershot: Ashgate Publishing Ltd 334 pp. Published December 7, 2020 by Routledge.https: // www. taylorfrancis. com/ books/mono/10.4324/9780429060625 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 632 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 435 |