دانشگاه سیستان و بلوچستان

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات33
تعداد شماره‌ها764
تعداد مقالات7,395
تعداد مشاهده مقاله12,239,684
تعداد دریافت فایل اصل مقاله8,351,872
نوری, ابراهیم, مهرآوران, محمود. (1401). مراتب خداشناسی در مثنوی مولوی. نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 20(39), 227-242. doi: 10.22111/jllr.2021.34912.2755
ابراهیم نوری; محمود مهرآوران. "مراتب خداشناسی در مثنوی مولوی". نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 20, 39, 1401, 227-242. doi: 10.22111/jllr.2021.34912.2755
نوری, ابراهیم, مهرآوران, محمود. (1401). 'مراتب خداشناسی در مثنوی مولوی', نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 20(39), pp. 227-242. doi: 10.22111/jllr.2021.34912.2755
نوری, ابراهیم, مهرآوران, محمود. مراتب خداشناسی در مثنوی مولوی. نشریه علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان, 1401; 20(39): 227-242. doi: 10.22111/jllr.2021.34912.2755

مراتب خداشناسی در مثنوی مولوی

پژوهشنامه ادب غنایی
دوره 20، شماره 39، مهر 1401، صفحه 227-242    اصل مقاله (798.98 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jllr.2021.34912.2755
نویسندگان
ابراهیم نوری* 1؛ محمود مهرآوران2
1دانشیار گروه معارف اسلامی دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان. ایران
2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم، قم. ایران
چکیده
تأمّل در هدف آفرینش انسان از موضوعات مشترک ادیان آسمانی است و همه این ادیان شناخت خدا را شرط رسیدن به هدف مذکور می­دانند. البته مراحل و چگونگی شناخت از دید متفکران و نظریه پردازان متفاوت است. در میان اندیشه‌های اسلامی، جلال‌الدین مولوی در مثنوی با بهره‌گیری از آموزه‌های قرآنی، معرفت خدا را در مراحل و مراتبی بیان کرده است. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی به تبیین و تحلیل مراتب معرفت الهی و چگونگی ارتباط آنها با یکدیگر در الهیات مثنوی می‌پردازد. پژوهش حاضر در صدد پاسخ به این پرسش است که از نگاه مولوی مراتب شناخت خدا چه ارتباط منطقی با یکدیگر دارند. مولوی، شناخت خدا را زیر بنای رسیدن به مقام خلیفةاللهی و دارای سه مرتبه کلی: سطحی(عامیانه)، کسبی(عقلی) و کشفی(عرفانی) می‌داند. از نگاه وی نوعی رابطه منطقی میان مراتب فوق بر قرار است: معرفت سطحی مقدمه ضروری پیدایش معرفت عقلی است و معرفت شهودی به دنبال کمال معرفت عقلی بروز و استمرار می‌یابد. این مقاله ضمن استخراج و چینش منطقی مراتب مذکور براساس سخن مولوی، به این نتیجه می‌رسد که منابع معرفتی در الهیات مولوی متعدد بوده و هیچ تعارضی میان آنها وجود ندارد، بلکه میان مراتب مذکور نوعی ملازمه و ترتب منطقی برقرار است.
کلیدواژه‌ها
مولوی؛ مراتب معرفت؛ معرفت سطحی؛ معرفت عقلی؛ معرفت کشفی
مراجع
  1. قرآن کریم.
  2. پترسون، مایکل و دیگران ،1379، عقل و اعتقاد دینی، ترجمه احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، تهران: طرح نو.
  3. تدین، عطاء­الله ،1372، مولانا و طوفان شمس، چاپ اول، تهران: انتشارات تهران.
  4. جعفری تبریزی، محمد تقی،1361، تفسیر و نقد و تحلیل مثنوی، چاپ هشتم، تهران: انتشارات اسلامی.
  5. جعفری، محمد تقی ، 1382، عوامل جذّابیت سخنان مولوی، تهران: مؤسسه تدوین و نشر آثار علّامه جعفری.
  6. جعفری، محمد تقی ، 1388، مولوی و جهان بینی­ها، چاپ هفتم تهران: مؤسسه تدوین و نشر علّامه جعفری.
  7. حسن زاده، صالح، 1388، «فهم و برداشت مولانا از خدا، جهان، انسان»، آینۀ معرفت، ش 18، صص 99-124.
  8. زرین­کوب، عبدالحسین،1366، سرّ ‌نی، (دو جلدی) تهران: انتشارات علمی.
  9. زرین­کوب، عبدالحسین، 1367، بحر در کوزه، چاپ دوم، تهران: انتشارات­ علمی.
  10. زرین­کوب، عبدالحسین، 1382، نردبان شکسته، تهران: انتشارات سخن.
  11. زرین­کوب، عبدالحسین، 1384، پله پله تا ملاقات خدا، تهران: انتشارات علمی.
  12. زمانی، کریم، 1375، شرح جامع مثنوی، چاپ سوم، تهران: اطلاعات.
  13. زمانی، کریم، 1389، میناگر عشق (شرح موضوعی مثنوی معنوی)، چاپ هشتم، تهران: نشر نی.
  14. سبزواری، ملاهادی 1375، شرح مثنوی، به کوشش مصطفی بروجردی، انتشارات وزارت ارشاد اسلامی.
  15. سروش، عبدالکریم، 1373، قصۀ ارباب معرفت، تهران: موسسه فرهنگی صراط.
  16. سروش، عبدالکریم، 1381 ،قمارعاشقانه، چاپ پنجم، تهران: مؤسسه فرهنگی صراط.
  17. شهیدی، سید جعفر، 1382، شرح مثنوی، چاپ چهارم، تهران: علمی و فرهنگی.
  18.  فلیسین، شاله،1378، شناخت روش علوم یا فلسفه علمی، ترجمه یحیی مهدوی، چاپ پنجم، تهران: دانشگاه تهران.
  19. قانعی خوزائی، مهناز، 1390، اخلاق در نگاه مولانا، هستی و چیستی، تهران: نگاه معاصر.
  20. کاشفی، ملاحسین، 1386، لب­لباب مثنوی، تصحیح نصرالله تقوی، چاپ سوم، تهران: انتشارات اساطیر.
  21. کمپانی زارع، مهدی، 1390، مولانا و مسائل وجودی انسان، تهران، نگاه معاصر.
  22. گولپینارلی، عبدالباقی، 1381، نثر و شرح مثنوی شریف، ترجمه وتوضیح توفیق سبحانی، چاپ سوم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
  23. مولوی رومی، جلال­الدین محمد، 1381، کلیات شمس تبریزی، مقدمه بدیع­الزمان فروزانفر، تهران، انتشارات امیرکبیر.
  24. مولوی، جلال­الدین محمد ،1388، فیه ما فیه، تصحیح بدیع­الزمان فروزانفر، چاپ دوم، تهران: انتشارات پل با همکاری اخلاق.
  25. مولوی، جلال­الدین محمد، 1373، مثنوی معنوی، تصحیح رینولد الین نیکلسون، تهران: چاپ زرین.
  26. مولوی، جلال­الدین محمد، 1387، مکتوبات و مجالس سبعه، مقدمه جواد سلماسی زاده، چاپ چهارم، تهران: انتشارات اقبال.
  27. همایی، جلال­الدین،1385، تفسیر مثنوی مولوی (مولوی­نامه)، چاپ ششم، تهران: نشر هما.
  28. Louis p.pojman. 1987. philosophy of Religion: an onthology. The university of Mississippi Secound Eddition company .Belmont , California wadsworth publishing.
  29. Michael Peterson . 1991. William Hasker , Bruce Reichenbach and David Basinger. Reason and Religious belief An introduction to the Philosophy of Religion New York.oIxford. Oxford university press.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 649
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 524


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب