تعداد نشریات | 29 |
تعداد شمارهها | 630 |
تعداد مقالات | 6,368 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,731,135 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,362,682 |
طراحی مدلی برای انگیزش پیشرفت دانشجویان تحصیلات تکمیلی بر اساس نقش ارزیابیشناختی، حمایت اجتماعی ادراک شده و هیجان-های پیشرفت | ||
مجله مطالعات روانشناسی تربیتی | ||
مقاله 8، دوره 19، شماره 48، بهمن 1401، صفحه 151-132 اصل مقاله (1.06 M) | ||
نوع مقاله: مقاله علمی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jeps.2023.7422 | ||
نویسندگان | ||
حسین محققی1؛ مهران فرهادی2؛ سمیرا فرزین* 3 | ||
1دانشیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. | ||
2استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. | ||
3دانشجوی دکتری روانشناسی، گروه روانشناسی، دانشکده علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. | ||
چکیده | ||
این پژوهش با هدف طراحی و برازش مدل علّی از روابط بین ارزیابیهای شناختی، حمایت اجتماعی ادراک شده، هیجانهای پیشرفت و انگیزش پیشرفت در دانشجویان تحصیلات تکمیلی انجام شد. طرح پژوهش، توصیفی با طرح همبستگی در قالب مدلسازی معادلات ساختاری بود. جامعه پژوهش شامل تمامی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز (حدود 3400 نفر) در سال تحصیلی 99-1398 بود. حجم نمونه شامل 400 تن (224 دختر و 176 پسر) بود که به شیوه نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند. جهت گردآوری دادهها از پرسشنامههای ارزیابیهای شناختی پیکاک و لانگ (1990)، حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت، دهلم، زیمت و فارلی (1988)، هیجانهای پیشرفت پکران، گوئتز و پری (2005) و انگیزه تحصیلی رشید، ذاکری، سلحشوری و کردنوقابی (1391) سود برده شد. دادهها با استفاده از روش مدلسازی معادلات ساختاری توسط نرمافزار AMOS مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشانگر برازش مدل پیشنهادی پژوهش بود. همچنین ارزیابیهای شناختی به واسطه هیجانهای منفی و مثبت، و حمایت اجتماعی ادراک شده به واسطه هیجانهای مثبت بر انگیزش پیشرفت تأثیر معنادار داشت، اما حمایت اجتماعی ادراک شده به واسطه هیجانهای منفی، تأثیر معناداری بر انگیزش پیشرفت نداشت. بر پایه یافتهها، پیشنهاد میشود والدین و مدرسان، ارزیابی شناختی سازشیافته و مدیریت هیجانها را جهت مواجهه مطلوب با موقعیتهای استرسزای تحصیلی به ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی، از آموزش ابتدایی به فراگیران آموزش دهند؛ همچنین خانواده، دوستان، اساتید و دانشگاهها با تامین حمایتهای عاطفی، اطلاعاتی و مالی و نیز تأمین و ارتقا تجهیزات علمی به واسطه ایجاد هیجانهای مثبت در دانشجویان تحصیلات تکمیلی، انگیزش پیشرفت بیشتری را در آنان موجب شوند. | ||
کلیدواژهها | ||
انگیزش پیشرفت؛ ارزیابی شناختی؛ حمایت اجتماعی؛ هیجانهای پیشرفت؛ تحصیلات تکمیلی | ||
مراجع | ||
ارسائیان، محمد. (1386). روانشناسی تربیتی. تهران، انتشارات: سخن، چاپ اول.
امینی، آسیه. (1394). رابطه حمایت اجتماعی با امیدواری و اضطراب مرگ در بین سالمندان فرهنگسرای امید تهران. فصلنامه، آموزشی، پژوهشی و اطلاعرسانی علوم انسانی، 9 (33)، 21-17.
حبیبی، آرش و عدنور، مریم. (1396). مدل یابی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی. نشر: جهاد دانشگاهی، ویرایش ششم.
حکمی، سارا و شکری، امید. (1393). رابطه بین جهتگیریهای هدف پیشرفت و بهزیستی تحصیلی: الگوی اثرات میانجیگر هیجانات پیشرفت. مطالعات اندازهگیری و ارزشیابی آموزشی، 5 (11)، 65-31.
داداشزاده، وحید؛ حسنعلیزاده، اروج؛ محمدزادگان، زهرا؛ قربانی، فاطمه و راستق قزلباش، سلیمان. (1397). بررسی رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده با انگیزش پیشرفت دانشآموزان متوسطه دوم شهرستان چالدران در سال تحصیلی 98- 1397، دومین کنفرانس بین المللی توسعه و ترویج علوم انسانی در جامعه، تهران.
دادوندی، فرزانه و شکری، امید. (1395). فرآیندهای ارزیابی شناختی هیجانهای پیشرفت و تعهد تحصیلی: تحلیل واسطهای. روانشناسی تحولی (روانشناسی ایرانی)، 13 (50)، 198-183.
ربّانی، زینب و حجازی، الهه. (1398). انگیزش و هیجانهای تحصیلی بر اساس نیمرخهای درگیری تحصیلی دانشآموزان دوره اول متوسطه شهر تهران. مطالعات آموزش و یادگیری، 11 (1)، 25-1.
رجبی، غلامرضا؛ علیبازی، هوشنگ؛ جمالی، اصغر و عباسی، قدرت اله. (1394). بررسی رابطه عزتنفس و حمایت اجتماعی با سلامت روان دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز. مطالعات روانشناسی تربیتی،12 (21)، 104- 83.
رشید، خسرو؛ ذاکری، علیرضا؛ سلحشوری، احمد و کردنوقابی، رسول. (1391). انگیزه تحصیلی دانشاموزان دوره متوسطه در رابطه به عوامل محیطی. فناوری آموزش، 7 (2)، 108-99.
رضایی، الهه؛ توحیدی، افسانه؛ موسوی نسب، سید محمد حسین. (1397). حمایت اجتماعی و انگیزش تحصیلی: نقش واسطهای باورهای خودکارآمدی. مجله مطالعات آموزش و یادگیری، 10 (2)، 74-54.
رضوی علوی، زهرا؛ شکری، امید و پورشهریار، حسین. (1396). مدلیابی روابط بین کمالگرایی، هیجانات پیشرفت و بهزیستی تحصیلی در دانشاموزان تیزهوش: آزمون تغییرناپذیری جنسی. روانشناسی افراد استثنایی، 7 (28)، 135-95.
زغیبی قناد، سیمین. (1392). رابطه علّی هیجانهای پیشرفت و انگیزش تحصیلی با مشغولیت تحصیلی با میانجیگری سرسختی تحصیلی در دانشآموزان دختر دبیرستانی شهر دزفول. پایاننامه کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
سیف، علی اکبر. (1387). روانشناسی پرورشی نـوین: روان شناسی یادگیری و آموزش. ویراست ششم، تهران: نشر دوران.
سادات حسینی، فریده و خیّر، محمد. (1390). بررسی نقش معلم در هیجان ها تحصیلی ریاضی و تنظیم هیجانی دانش آموزان. فصلنامه علمی پژوهشی روانشناسی دانشگاه تبریز، 5 (20)، 63-41.
سادات نظامی، ماندانا؛ سادات رضوی نعمت اللهی، ویدا؛ سلطانی، امان اله و زین الدینی میمند، زهرا. (1398). بررسی نقش میانجی خودکارآمدی خالقانه در رابطه بین سبک یادگیری شناختی و انگیزش پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان. مطالعات روانشناسی تربیتی، 16 (36)، 188- 169.
سالاری، کرامت و بادامی، رخساره. (1393). رابطه حمایت اجتماعی دبیران تربیت بدنی و انگیزش پیشرفت دانشاموزان در فعالیتهای ورزشی. مطالعات روانشناسی ورزشی، 8 (3)، 58-49.
سید صالحی، محمد و یونسی، جلیل. (1394). تبیین نقش خودکارآمدی تحصیلی بر عملکرد و انگیزش تحصیلی مبتنی بر حمایت اجتماعی، خودپنداره تحصیلی و ویژگیهای شخصیتی: مدلسازی معادلات ساختاری. پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 3 (9)، 7-20.
شانک، دال و پاجارس، فرانک. (1387). تحول «خودکارآمدی» تحصیلی، ترجمه و تلخیص مسعود کبیری. مجله مدارس، سال تحصیلی 87- 1386، 1، 83-78.
شریفی، روناک. (1393). بررسی تعیینکنندههای فردی (امید، خودکارآمدی تحصیلی و صفات شخصیت) و اجتماعی (ارتباط مثبت با دیگران و حمایت اجتماعی) انگیزش تحصیلی دانشجویان دانشگاه ارومیه. پایاننامة کارشناسی ارشد، دانشگاه ارومیه.
شکری، امید؛ تمیزی، نوشین؛ عبداللهپور، محمد و خدامی، محمد محسن. (1395). تحلیل ویژگیهای روانسنجی مقیاس ارزیابی شناختی استرس در دانشجویان. فصلنامه تازههای علوم شناختی، 18، 2، 11- 2.
عالیپور بیرکانی، سیروس؛ سحاقی، حکیم و مریدی، ژاله. (1393). بررسی رابطه حمایت عاطفی ادراک شده و لذت تحصیلی با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه جندی شاپور اهواز. مجله راهبردهای توسعه در علوم پزشکی، 2 (1)، 67-58.
عمادپور، لیلا. (1393). رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده و بهزیستی روانشناختی در دانشآموزان: بررسی نقش میانجیگر انگیزش تحصیلی. پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران.
فلسفین، زینب و شکری، امید. (1394). رابطه ساختاری بین اسنادهای علّی، هیجانهای پیشرفت و خودنظمجویی تحصیلی در دانشجویان. فصلنامه روانشناسی شناختی، 2 (2)، 58-46.
قائدی، غلامحسین و یعقوبی، حمید. (1387). بررسی رابطه بین ابعاد حمایت اجتماعی ادراک شده و ابعاد بهزیستی در دانشجویان دختر و پسر. نشریه ارمغان دانش، 13 (2)، 81- 69.
کدیور، پروین؛ فرزاد، ولی الله، کاوسیان، جواد، نیکدل، فریبرز. (1388). رواسازی پرسشنامه هیجانهای تحصیلی پکران. نوآوریهای آموزشی، 8 (32)، 38-7.
همتی، نگین؛ نوشادی، ناصر و نیکدل، فریبرز. (1397). ارائه مدل ساختاری اهداف پیشرفت و انگیزش تحصیلی با مشغولیت تحصیلی: میانجیگری هیجانهای پیشرفت. مطالعات آموزش و یادگیری، 10 (2)، 53-33.
هیرآد آسا، ماهرخ و ابوالمعالی، خدیجه. (1396). پیشبینی امید بر اساس خلاقیت هیجانی و حمایت اجتماعی ادراک شده در دانشجویان. مجله پیشرفتهای نوین در علوم رفتاری، 2 (10)، 95-83.
Adawiah D. M. & Safree Y., A. (2009). The effect of social support and psychological problems on students’ academic performance. Proceedings of the 2nd International Conference of Teaching and Learning, INTI University College, Malaysia.
Atkinson, J. W. (1980). Motivational effects in so–called tests of ability and educational achievement. In L. J. Fyans, Jr (Ed). Achievement motivation. New York: Plenum Press, April.
Battle, E.S. (1960). Motivational determinants of academic competence.Journal of Personality and Social Psychology, 4 (2), 634- 642.
Burić, I., & Sorić, I. (2012). The role of test hope and hopelessness in self-regulated learning: Relations between volitional strategies, cognitive appraisals and academic achievement. Learning and Individual Differences, 22, 523–529.
Cobb, S. (1976). Social support as a moderator of life stress. Psychosomatic medicine, 38 (5), 300-314.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2000). Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well being. American Psychologist, 55, 68–78.
Deci, E. L., & Ryan, R. M. (2012). Motivation, personality, and development within embedded social contexts: An overview of self-determination theory .In R. M. Ryan (Ed), Oxford handbook of human motivation. Oxford, UK: Oxford University Press, 85-107.
Fredrickson, B. L. (2013). Positive emotions broaden and build. Advances in Experimental Social Psychology, 47, 1-53.
Fridfinnsdottir, E. B. (1997). Icelandic women’s identifications of stressors and social support during the diagnostic phase of breast cancer. Journal of Advanced Nursing, 25, 526-531.
Frijda, N. H. (1993). The place of appraisal in emotion. Cognition and Emotion, 7, 357- 387.
Goetz, T., Pekrun, R., Hall, N., & Haag, L. (2006). Academic emotions a social-cognitive perspective: Antecedents and domain specificity of students, affect in the context of Latin instruction. British Journal of Educational Psychology, 76, 289-308.
Goetz, T., Preckel, F., Pekrun, R., & Hall, N. C. (2007). Emotional experiences during test taking: Does cognitive ability make a difference? Learning and Individual Differences, 17, 3-16.
Gülaçt, F. (2010). The effect of perceived social support on subjective well-being. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2, 3844–3849.
Hughes, J. N., Im, M. H., & Wehrly, S. E. (2014). Effect of peer nominations of teacher-student support at individual and classroom levels on social and academic outcomes. Journal of School Psychology, 52(3), 309-322.
Ikiz F. E, Cakar F. S. (2010). Perceived Social Support and Self- esteem in Adolescence. Social and Behavioral Sciences. 5, 2338–2342.
Kusurkar, R. A., Ten Cate, T. J., Vos, C. M. R., Westers, P., & Croiset, G. (2013). How motivation affects academic performance: A structural equation modeling analysis. Advances in Health Science Education, 18, 57-69.
Lazarus, R. S. (1986). Commentary on LeDoux. Integrative Psychiatry, 4, 245-247.
Lazarus, R. S. (1999). The cognition-emotion debate: a bit of history. In T. Dagleish and M. J. Piwer (Eds.), Handbook of cognition and emotion, 3-19, Chichester, UK: Wiley.
Linnenbrink, E. A. (2007). The role of affect in student learning: A multi-dimensional approach to considering the interaction of affect, motivation, and engagement. In P. A. Schutz & R.Pekrun (Eds.), Emotion in education (pp. 101-118). San Diego:Academic Pres
Lewis, M., Haviland-Jones, J. M, & Barrett, L. F. (2010). Handbook of emotions. 3th Ed. The Guilford Press.
Lisa, L., Green-Demers, I., & Pelletrier, L. (2006). Why Do High School Students Lack Motivation in the Classroom? Toward an Understanding of Academic Motivation and the Role of Social Support. Journal of Educational Psychology, 98 (3), 567-582
Luo, W., Ng, P. T., Lee, K., & Aye, K. M. (2016). Self-efficacy, value, and achievement emotions as mediators between parenting practice and homework behavior: A control-value theory perspective. Learning and Individual Differences, 50, 275-282.
Mazyari, M., Kashef, M. M., Ameri, M. H. S., & Araghi, M. (2012). Students’ motivation in physical education activities and teachers’ social support. World Applied Sciences Journal, 20, 1570- 1573.
Pekrun, R., Goetz, T., & Perry, R. P. (2005). Achievement Emotions Questionnaire (AEQ). User’s manual. Munich, Germany: Department of Psychology, University of Munich.
Pekrun, R. (2006). The control- value theory of achievement emotions: assumptions, corollaries, and implication for educational research and practice. Educational Psychology Review, 18, 315-341.
Pekrun, R., Frenzel, A. Goetz, T. & Perry, R. (2007). The control- value of achievement emotions: An integrative approach to emotions in education. By P.A. Shutz, Pekrun, (Eds.). Emotion in Education, Amesterdam: Academic Press, 13- 36.
Panksepp, J. (2005). Affective consciousness: Core emotional feeling in animals and humans. Consciousness and Cognition, 14, 30-80.
Riley, G. (2016). The role of self-determination theory and cognitive evaluation theory in home education. Cogent Education, 3 (1), 1-7.
Roseman, I. J., & Smith, C. A. (2001). Appriasal theory: overview, assumptions, varieties, and controversies. In K. R. Scherer, A. Schorr, & T. Johnstone (Eds.), Appriasal process in emotion, 3- 19, Oxford, UK: Oxford University Press.
Rowley, A. A., Roesch, S. C., Jurica, B. J., & Vaughn, A. A(2005). Developing and validating a stress appraisal measure for minority adolescents. Journal of Adolescence, 28, 547–557.
Rush, Sh. (1994). Analysis factors that place student at risk. Educational Research, 4 (3), 38-42
Sarason B. R., Sarason, I. G, Pierce G. R. (1990). Social support: An interactional view. New York: John Wiley & Sons.
Shen, B., Li, W., Sun, H., & Rukavina, P. B. (2010). The influence of inadequate teacher – to student social support on amotivation of physical education students. Journal of Teaching in Physical Education, 29, 417-432.
Schutz, P. A., & Davis, H. A. (2000). Emotion and self- regulation during test taking. Educational Psychologist, 35 (4), 243-256.
Schwartz, B. (2000). Self-Determination: The Tyranny of Freedom. American Psychologist, 55 (1), 79-88.
Taylor, S.E. (2005). Health psychology. 4th Ed, New York, McGraw hill publication.
Wells, T. L. (2005). Emotion and culture in a collaborative learning environment for engineers. Doctoral Dissertation of Philosophy, University of Texas, Austin.
Yadav S. (2010). Perceived social support, hope, and quality of life of persons living with HIV/AIDS: case study from Nepal. Quality of Life Research, 19 (2), 157-166.
Zeidner, M. (2007). Test anxiety in educational contexts: What I have learned so far. In P. A. Schutz & R. Pekrun (Eds.), Emotion in education, 165–184, Elsevier Academic Press | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 344 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 288 |