اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 32 |
| تعداد شمارهها | 732 |
| تعداد مقالات | 7,041 |
| تعداد مشاهده مقاله | 11,573,983 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,931,028 |
تکاپوی روسیه برای نفوذ اقتصادی در سیستان و مرزهای غربی هند در دوره قاجاریه | ||
| مطالعات شبه قاره | ||
| مقاله 4، دوره 16، شماره 47، مهر 1403، صفحه 67-82 اصل مقاله (450.45 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jsr.2023.42955.2284 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد پیری* 1؛ محمدرضا عسکرانی2 | ||
| 1دانشیار گروه تاریخ دانشگاه سیستان و بلوچستان،زاهدان ، ایران | ||
| 2دانشیارگروه تاریخ دانشگاه پیام نور،تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| از میانۀ دورۀ قاجاریه، حضور روسیه در شرق و جنوب شرقی ایران افزایش یافت و آن کشور نفوذ اقتصادی را بهمثابه راهبردی مؤثر برای دستیابی به هند درپیش گرفت. چگونگی چالشهایی که این سیاست ایجاد کرد و اثرات افزایش نفوذ روسیه در سیستان، مسئلهای است که شناخت دلایل آن میتواند راهبردهای آن دولت در کشورهای همسایه را مشخص کند. هدف این مقاله، تمرکز بر کنش اقتصادی روسیه در سیستان است و نویسندگان با رویکرد توصیفی-تحلیلی و بهشیوۀ کتابخانهای و اسنادی به این پرسش پاسخ میدهند که چه عواملی موجب افزایش حضور اقتصادی روسیه در سرحدات غربی هند و سیستان شد. چنین بهنظر میرسد که افزون بر اهمیت راهبردی سیستان در رقابتهای سیاسی و نظامی بین قدرتهای استعماری در اواخر دورۀ قاجاریه، سیستان توانمندی اقتصادی بالقوهای داشت که توجه قدرتهای فرامنطقهای را به مرزهای غربی شبهقارۀ هند جلب کرد. این تحقیق نشان میدهد که سیستان، هم از لحاظ تولیدات کشاورزی و هم بهدلیل گذرگاه تجاری، جذابیتهای اقتصادی داشت؛ لیکن آنچه این منطقه را به میدان رقابت روسیه و انگلیس تبدیل کرد، شرایط ویژۀ جهانیای بود که از آن با عنوان «دورۀ صلح مسلح» نام برده میشود. | ||
| کلیدواژهها | ||
| مرزهای غربی هند؛ سیستان؛ روسیه؛ نفوذ اقتصادی | ||
| مراجع | ||
|
آندری یوا، النا. (1388). روسیه و ایران در بازی بزرگ (سفرنامهها و شرقگرایی). ترجمۀ الهه کولایی و محمدکاظم شجاعی. چاپ اول. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
اسناد آرشیو وزارت امور خارجۀ جمهوری اسلامی ایران (استادوخ)، (1316ق، صندوق شمارۀ 35، پوشۀ 5).
اسناد آرشیو وزارت امور خارجۀ جمهوری اسلامی ایران (استادوخ)، (1317ق، صندوق شمارۀ 7، پوشۀ 20).
اسناد آرشیو وزارت امور خارجۀ جمهوری اسلامی ایران (استادوخ)، (1317ق، صندوق شمارۀ 15، پوشۀ 5).
اسناد آرشیو وزارت امور خارجۀ جمهوری اسلامی ایران (استادوخ)، (1319ق، صندوق شمارۀ 8، پوشۀ 10).
اسناد آرشیو وزارت امور خارجۀ جمهوری اسلامی ایران (استادوخ)، (1321ق، صندوق شمارۀ 3، پوشۀ 1).
افشار یزدی، محمود. (1358). سیاست اروپا در ایران. ترجمۀ سید ضیاءالدین دهشیری. چاپ اول. تهران: بنیاد موقوفات افشار یزدی.
اوکانر، فردریک. (1376). از مشروطه تا جنگ جهانی اول؛ خاطرات فردریک اوکانر کنسول انگلیس در فارس. ترجمۀ حسن زنگنه. چاپ اول. تهران: شیرازه.
بارتولد، واسیلی ولادیمیر. (1358). تذکرۀ جغرافیای تاریخی ایران. ترجمۀ حمزه سردادور. چاپ دوم. مشهد: توس.
براون، ادوارد. (1376). انقلاب مشروطیت ایران. ترجمۀ مهرى قزوینى. تهران: انتشارات کویر.
ترنزیو، پیوکارلو.(1363). رقابتهای روس و انگلیس در ایران و افغانستان. ترجمۀ عباس آذرین. چاپ دوم. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
خدریزاده، علیاکبر. (1387). پیامد سیاست انگلستان بر انقلاب مشروطۀ ایران پس از قرارداد 1907م. پژوهشنامۀ تاریخ، 4(13): 31-46.
دستره، آنت. (1363). مستخدمین بلژیکی در خدمت دولت ایران. ترجمۀ منصوره اتحادیه. چاپ اول. تهران: انتشارات نشر تاریخ ایران.
دوگوبینو، آرتور؛ آدرین هیتیه. (1370). یادداشتهای سیاسی کنت دوگوبینو. ترجمه عبدالرضا هوشنگ مهدوی. چاپ اول. تهران: انتشارات جویا.
رایت، دنیس. (1383). انگلیسیان در ایران. ترجمۀ غلامحسین صدری افشار. چاپ اول. تهران: انتشارات اختران.
ریاضی هروی، محمد یوسف. (1369). عینالوقایع. تصحیح آصف فکرت. چاپ اول. تهران: انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی.
عیسوی، چارلز. (1369). تاریخ اقتصادی ایران. ترجمۀ یعقوب آژند. چاپ دوم. تهران: گستره.
کاظمزاده، فیروز. (1371). روس و انگلیس در ایران (1864-1914)؛ پژوهشی دربارۀ امپریالیسم، ترجمۀ منوچهر احمدی. تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
کرزن، جرج ناتانیل. (1373). ایران و قضیۀ ایران [2 جلد]، ترجمۀ غلامعلی وحید مازندرانی. چاپ چهارم. تهران: علمی و فرهنگی.
کریستی، کانلی؛ فریه، اسمیت. (1378). جغرافیای تاریخی سیستان؛ سفر با سفرنامهها. ترجمۀ حسن احمدی. چاپ اول. تهران: ناشر مؤلف.
کیانفر، عینالله. (1363). کشف تلبیس یا دورویی و نیرنگ انگلیس. کوشش عینالله کیانفر و پروین استخری. چاپ دوم. تهران: زرّین.
کتاب آبی؛ گزارشهای محرمانۀ وزارت امور خارجه انگلیس دربارۀ انقلاب مشروطه ایران. (1363). کوشش احمد بشیری. چاپ دوم. تهران: نشر نو.
کتاب نارنجی؛ گزارشهای سیاسی وزارت خارجه روسیه دربارۀ انقلاب مشروطه ایران. (1367). ترجمۀ حسین قاسمیان و دیگران، کوشش احمد بشیری. چاپ اول. تهران: نشر نور.
گریوز، رُز لوئیز (1387). روابط ایران با بریتانیای کبیر و هندوستان؛ تاریخ ایران کمبریج؛ افشار، زند و قاجار. ترجمۀ مرتضی ثاقبفر. چاپ اول. تهران: دیبا.
گریوز، رُز لوئیز. (1390). ایران و دفاع از هند 1884-1892م؛ مطالعۀ سیاست خارجی مارکی سوم سالیسبوری. ترجمۀ معصومه جمشیدی. نشریۀ تاریخ معاصر ایران، 15(57-58): 67-116.
لندور، آرنولد؛ هنری. ساویچ. (1388). اوضاع سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی ایران در آستانۀ انقلاب مشروطیت. ترجمۀ علیاکبر عبدالرشیدی. چاپ اول. تهران: اطلاعات.
لیتن، ویلهلم. (1367). ایران از نفوذ مسالمتآمیز تا تحتالحمایگی (1919-1860). ترجمۀ مریم میراحمدی. چاپ اول، تهران: معین.
محبوب فریمانی، الهه. (1382). اسناد حضور دولتهای بیگانه در شرق. چاپ اول. مشهد: آستان قدس رضوی.
میراحمدی، مریم. (1364). روسیه در صحنۀ سیاسی ایران 1914-1900م. مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، 18(4). 645-682.
نادی، زهرا. (1395). رقابتهای تجاری بریتانیا و روسیه در خراسان و سیستان در دورۀ قاجار. پژوهشنامۀ خراسان بزرگ، 7(22): 53-62.
ناظم، حسین. (1380). روس و انگلیس در ایران 1914-1900م؛ براساس اسناد سیاسی کشورهای بریتانیا، فرانسه، آلمان. ترجمۀ فرامرز محمدپور. چاپ اول. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
واتسن، رابرت گرنت. (1348). تاریخ ایران دورۀ قاجاریه. ترجمۀ غلامعلی وحید مازندرانی. چاپ دوم. تهران: امیرکبیر. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 392 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 105 |
||