تعداد نشریات | 29 |
تعداد شمارهها | 630 |
تعداد مقالات | 6,368 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,731,540 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,362,954 |
بررسی راهکارهای سازگاری مقابله با اثرات تغییرات اقلیمی در کاشت برنج و کشت دوم پس از آن (سویا) در رشت | ||
مخاطرات محیط طبیعی | ||
مقاله 4، دوره 12، شماره 37، مهر 1402، صفحه 57-74 اصل مقاله (1.15 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jneh.2023.42621.1907 | ||
نویسندگان | ||
علی اکبر سبزی پرور* 1؛ علیرضا سیف زاده مومن سرائی2 | ||
1استاد هواشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان | ||
2دکتری هواشناسی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان | ||
چکیده | ||
تغییر در پارامترهای اقلیمی در دهههای آینده عملکرد بسیاری از محصولات کشاورزی را تحت تاثیر قرار خواهد داد. در این رابطه مطالعات اندکی درخصوص بررسی راهکارهای مقابله با این تغییرات اقلیمی و کاهش پیامدهای منفی احتمالی آن بر محصولات استراتژیک کشور انجام شده است. در پژوهش حاضر مدیریتهای زراعی مختلف اعم از تغییر در حجم آبیاری و حجم کوددهی و تغییر تاریخ کاشت در زراعت محصولات برنج و سویا در دو پنجره زمانی آینده نزدیک (2035-2021) و آینده دور (2050-2036) شبیهسازی گردید و با هدف ارائه راهکارهای مناسب سازگاری در کاهش پیامدهای منفی تغییرات اقلیمی مورد ارزیابی قرار گرفت. پارامترهای هواشناسی ریز مقیاس شده بر اساس خروجی سه مدل گردش عمومی جو AOGCM (HadGEM2-ES, CSIRO-Mk3-6-0, GFDL-ESM2M) تحت سه سناریوی واداشت تابشی (RCP 2.6, 4.5, 8.5) از پایگاه داده MarkSimGCM استخراج شد. با داشتن دادههای میدانی فنولوژیکی 12 ساله دو رقم برنج هاشمی و علیکاظمی و دادههای مزرعهای دو ساله دو رقم سویا ویلیامز و هابیت به شبیهسازی عملکرد محصولات به وسیله مدل گیاهی DSSAT اقدام شد. نتایج نشان داد تغییر تاریخ کاشت برنج رقم هاشمی از 20 اردیبهشت به 10 اردیبهشت (تسریع 10 روزه) در سناریوی بدبینانه RCP8.5 میتواند موجب بهبود عملکرد 9/18 درصدی در دور آبیاری 5 روزه نسبت به آبیاری غرقابی شود. تسریع 20 و 30 روزه تاریخ کاشت گرچه در بهبود عملکرد محصول در مواجهه با تغییرات اقلیمی موثر بود، اما نمی-تواند به اندازه تسریع 10 روزه مفید واقع شود. برای محصول برنج رقم هاشمی در حجم کوددهی F3 در سناریوی RCP2.6 دوره آینده دور، بهبود عملکرد 7/10 درصدی برآورد میگردد. بیشترین افزایش عملکرد با مدیریتهای متفاوت کوددهی تحت سناریوی RCP2.6 حاصل شد. در مجموع، گرچه کاهش عملکرد در رقمهای مورد بررسی بر اثر تغییرات اقلیمی اجتتاب ناپدیر است، اما با به کارگیری مدیریتهای زراعی مناسب میتوان درصد قابل ملاحظهای از این کاهش عملکرد را جبران نمود. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییر اقلیم؛ سناریوهای RCP؛ عملکرد محصول برنج و سویا؛ مدل گیاهی DSSAT | ||
مراجع | ||
برادران، فاطمه؛ سلطانی محمدی، امیر؛ ایزدپناه، زهرا. (1396). ارزیابی مدل SIMETAW در شبیه سازی پارامترهای هواشناسی و تبخیر و تعرق پتانسیل در چهار اقلیم مختلف. مجله علوم و مهندسی آبیاری، جلد 40، شماره 2، صص 249-237. doi: 10.22055/jise.2017.13182
رضایی، مجتبی؛ شاهنظری، علی؛ رائینی، محمود؛ وظیفه دوست، مجید. (1394). ارزیابی کارایی مدل CERES-Rice در تخمین عملکرد و بهرهوری آب برنج در مقیاس وسیع. نشریه آبیاری و زهکشی ایران، شماره 2، جلد 9، صص 291-283. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=285816
سیف زاده مومن سرایی، علیرضا؛ سبزی پرور، علی اکبر. (1400). بهینهسازی تقویم زراعت برنج (Oryza sativa L) و کشت دوم سویا (Glycine max) در شرایط تغییر اقلیم با استفاده از مدلهای دینامیکی گردش عمومی جو و مدل گیاهی DSSAT. نشریه علوم زراعی ایران، شماره ۴، جلد ۲۳، صص ۳۷۲-۳۵۷. doi: 20.1001.1.15625540.1400.23.4.5.5
شادپور رشتی، مریم. (1392) ؛ شبیهسازی عملکرد برنج رقم هاشمی تحت مدیریتهای مختلف آبیاری، پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته آبیاری و زهکشی، استاد راهنما: محمدرضا خالدیان، گیلان، دانشگاه گیلان، دانشکده کشاورزی، گروه آموزشی علوم و مهندسی آب.
علیزاده، مریم؛ افراسیاب، پیمان؛ یزدانی، محمدرضا؛ لیاقت، عبدالمجید؛ دلبری، معصومه. (1395). ارزیابی اثر فاصله و عمق زهکشهای زیرزمینی در اراضی شالیزاری به منظور کشت دوم در یک مزرعه نمونه در گیلان. نشریه پژوهش آب در کشاورزی، شماره 2، جلد 30، صص 159-171. doi: 10.22092/JWRA.2016.106641
ناصرزاده، محمدحسین؛ علیجانی، بهلول؛ پایداری، مریم. (1399). تاثیر تغییر اقلیم بر وضعیت عملکرد برنج در شهرستان رشت. نشریه علوم آب و خاک، سال 24، شماره 2، صص 54-41. doi: 10.47176/jwss.24.2.39601
Alejo, L.A. (2020). Assessing the impacts of climate change on aerobic rice production using the DSSAT CERES-Rice model. Journal of Water and Climate Change, 5(3), pp 1-13. doi: 10.2166/wcc.2020.286. Bouman, B.A., Tuong, T.P. (2001). Field water management to save water and increase its productivity in irrigated lowland rice. Agriculture Water Management, 49, pp 11–30. doi: 10.1016/S0378-3774(00)00128-1 . Chun, J., Li, S., Wang, Q., Lee, W., Lee, E., Horstmann, N., Park, H., Veasna, T., Vanndy, L., Pros, K., Vang, S. (2016). Assessing rice productivity and adaptation strategies for Southeast Asia under climate change through multi-scale crop modeling. Agricultural Systems Journal, 143, pp 14–21. doi: 10.1016/j.agsy.2015.12.001. Cui, N., Cai, M., Zhang, Z., Abdelhafez, A., Zhou, L., Sun, H., Chen, G., Zou, G., Zhou, SH. (2020). Runoff loss of nitrogen and phosphorus from a rice paddy field in the east of China: Effects of long-term chemical N fertilizer and organic manure applications. Journal of Global Ecology and Conservation, 22, pp 101-121. doi: 10.1016/j.gecco.2020.e01011. Da Silva, E.H., Silva Antolin, L.A., Zanon, A.J., Andrade Junior, A.S., De Souza, A.H., Carvalho, K., Ricardo Marin, F. (2021). Impact assessment of soybean yield and water productivity in Brazil due to climate change. European Journal of Agronomy, 129, PP 318-332. doi: 10.1016/j.eja.2021.126329. Duko, C., Zwart, S.J., Hein, L. (2018). Impact of climate change on cropping pattern in a tropical. subtropical watershed, 13(3), pp 1-21. doi: 10.1371/journal.pone.0192642 . Jiang, Z., Srivatsan, V., Hur, J., Sun, Y., Liong, S., Nguyen, V., Pham Dang, T. (2018). Future changes in rice yields over the Mekong River Delta due to climate change. Theoretical and Applied Climatology, 134(3), pp 1-11. doi: 10.1007/s00704-018-2617-z. Li, S., Wang, Q., Chun, J.A. (2017). Impact assessment of climate change on rice productivity in the Indochinese Peninsula using a regional-scale crop model. International Journal of Climatology, 37, pp 1147– 1160. doi: 10.1002/joc.5072. Niajalili, M., Mayeli, P., Naghashzadegan, M., Haghighi Poshtiri, A. (2017). Techno-economic feasibility of off-grid solar irrigation for a rice paddy in Guilan province in Iran: A case study. Solar Energy Journal, 150, pp 546-557. doi: 10.1016/j.solener.2017.05.012. Pascual, K., Sibayan, E., Grospe, F., Remocal, A., T-Padre, A., Tokida, T. (2019). Is alternate wetting and drying irrigation technique enough to reduce methane emission from a tropical rice paddy?. Journal of Soil Science and Plant Nutrition, 65, pp 203-207. doi: 10.1080/00380768.2019.1579615. Pirvali Beiranvand, J., Ghamghami, M. (2022). Yield response to climate change and reduced water use: a comparison between parent and nuclear-mutant lines of soybean. Modeling Earth Systems and Environment, 58, PP 132-146. doi: 10.1007/s40808-022-01429-z. Van Wart, J., Kersebaum, K.C., Peng, S., Milner, M., Cassman, K.G. (2013). Estimating crop yield potential at regional to national scales. Field Crops Research Journal, 143, pp 34–43. doi: 10.1016/j.fcr.2012.11.018. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 189 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 91 |