اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 33 |
| تعداد شماره‌ها | 764 |
| تعداد مقالات | 7,395 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,232,076 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,348,071 |
ارزیابی ساختار اکولوژیکی فضای سبز با رویکرد سیمای سرزمین مطالعۀ موردی: شهر صومعه‌سرا- گیلان | ||
| مجله جغرافیا و توسعه | ||
| مقاله 4، دوره 21، شماره 71، تیر 1402، صفحه 93-115 اصل مقاله (1.26 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2023.7591 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین حاتمی نژاد* 1؛ رعنا یزدی2؛ حسین ایرجی2 | ||
| 1دانشیار، جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| متریک سیمای سرزمین معمولاً گسترده‌ترین و متنوع‌ترین اندازه‌گیری از معیار مکانی است. بیشتر این معیارها به‌طور خاص برای مطالعات شهری با تمرکز بر الگوهای فضایی مانند تراکم، پراکندگی/فشردگی، مرکزیت، ترکیب کاربری زمین، اتصال، یا دسترسی توسعه داده شده‌اند. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر داده‌های سنجش‌ازدور است. در این تحقیق ابتدا نقشه‌های کاربری زمین مربوط به سال 2014 و 2021 با استفاده از تصاویر ماهواره لندست و استفاده از نرم‌افزار ENVI 5.3 به روش طبقه‌بندی نظارت شده در 4 کلاس فضای شهری انسان‌ساخت، مزارع، باغات، زمین‌های بایر تهیه شد که تغییرات اکولوژیکی فضای سبز منطقۀ مورد مطالعه را در یک دورۀ 7 ساله نشان می‌دهد. سپس تغییرات کاربری زمین‌های منطقه به کمک آرک جی.آی.اس آماده‌سازی شدند و درنهایت با استفاده از نرم‌افزار Fragastas مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفتند. یافته‌های پژوهش بیانگر این است که فضای سبز در شهر صومعه‌سرا در حال کاهش و تبدیل‌شدن به فضای انسان ساخت است که ساخت‌وساز‌های بی‌رویه تأثیرهای مهمی روی ساختار اکولوژیک منطقه داشته است که درنتیجۀ آن فضاهای سبز و بایر به کاربری مسکونی تبدیل شده‌اند که بیشترین میزان تبدیل کاربری فضای سبز به کاربری انسان‌ساخت و سپس کاربری بایر بوده است. نتایج به‌دست‌آمده از سنجه‌های سیمای سرزمین بیانگر این است که لکه‌های فضاهای سبز صومعه‌سرا از سال 2014 تا 2021 تعداد لکه‌های بیشتر شده که نشانگر خُردشدگی و وجود اختلال در سیمای سرزمین است و مساحت لکه‌ها کم شده و تراکم حاشیه بیشتر شده است. لکه‌های بزرگ فضاهای سبز سال 2014 جای خود را به لکه‌های کوچک‌تر با ارزش اکولوژیکی پایین‌تر داده و ارتباط بین لکه‌های فضاهای سبز قطع شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| ساختار اکولوژیک؛ فضا؛ فضای سبز؛ سیمای سرزمین؛ صومعه سرا؛ گیلان | ||
| مراجع | ||
|
چهرآذر، یحیی؛ فائزه چهرآذر؛ محمدجواد امیری (1400). بررسی و مقایسه آثار رشد شهری بر سیمای سرزمین مناطق 4 و 9 شهر کرج جهت بازنگری در روند برنامه‌ریزی سکونتگاه ها، محیط زیست و توسعه فرابخشی. دوره 6. شماره 71. صفحات40-25.
حاتمی‌نژاد، حسین؛ احمد حاتمی، احمد؛ اعظم مرادی (1400). تحلیل الگوهای رشد فضایی شهر خرم آباد با رویکرد بوم‌شناسی سیمای سرزمین، مطالعات جغرافیای مناطق کوهستانی. دوره 2. شماره 3. پیاپی 7. صفحات 62-39.
حسن‌پور، پرستو؛ رومینا سیاح‌نیا؛ حسن اسماعیل‌زاده (1399). ارزیابی ساختار اکولوژیکی فضای سبز شهری با رویکرد سیمای سرزمین مطالعۀ موردی: منطقۀ 22 تهران، فصلنامۀ علوم محیطی. دوره 18. شماره 1. صفحات 202-187.
سلطانی، شکور؛ منیژه قهرودی‌تالی؛ سیدحسن صدوق (1398). کاربرد سنجش از دور و مدل ریاضی فراکتال در بررسی رفتار و تغییرات لندفرم های ژئومورفولوژیکی رودخانه ارس، پژوهش‌های ژئومورفولوژی کمی. دوره 7. شماره 4. صفحات 92-73.
طالبی‌امیری، شیما؛ فرود آذری‌دهکردی؛ سیدحمیدرضا صادقی؛ سیدرضا صوف‌باف (1388). تحلیل تخریب سیمای سرزمین حوزه آبخیز نکا با استفاده از متریک های اکولوژی سیمای سرزمین، علوم محیطی. دوره 6. شماره 3. صفحات 144-133.
عسگریان، علی؛ بهمن جباریان‌امیری (1394). بررسی اثر مقیاس بر حساسیت سنجه‌های سیمای سرزمین، نشریۀ محیط زیست طبیعی. سال شصت و هشتم. شمارۀ 3. پاییز 1394. صفحات 441-431.
قبادی، علیرضا؛ میلاد پوررجبی (1398). بررسی نقش مدیریت شهری بر توسعه صنعت گردشگری (مطالعه موردی: شهرستان صومعه سرا)، توسعه پایدار محیط جغرافیایی. دوره1. شماره 2. صفحات 84-68.
کمانه، سیدعبدالعلی؛ حیدر قادری؛ شهیده دهقان (1394). بازخورد اقلیم و ژئومورفولوژی در برنامه‌ریزی توسعه شهری (مطالعه موردی: کلانشهر شیراز)، برنامه‌ریزی منطقه‌ای. دوره 5. شماره 19. صفحات 198-187.
محمدی‌جو، مینو؛ مهرداد خان‌محمدی؛ سیدمحمود هاشمی(1397). ارزیابی روند تغییرات سیمای شهر لاهیجان با استفاده ازمفاهیم و متریک‌های سیمای سرزمین، پژوهش های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری. دوره6. شماره1. صفحات 148-129.
محمودزاده، حسن؛ حسن مسعودی (1398). تحلیلی بر تغییرات ساختاری سیمای سرزمین کلان شهر تبریز با استفاده از مبانی اکولوژی سیمای سرزمین و با تأکید بر مفهوم پیوستگی، آمایش سرزمین. دوره 11. شماره 2. صفحات 204-179.
نوحه‌گر، احمد؛ بهمن جباریان‌امیری؛ روشنک افراخته (1394). تحلیل کاربری سرزمین در بخش مرکزی گیلان با رویکرد اکولوژی سیمای سرزمین، جغرافیا و آمایش‌شهری- منطقه‌ایی. دوره 5. شماره 15. صفحات 213-197.
References Aswathy, R.K., Sunil Mathew (2016). On different forms of self similarity, Chaos, Solitons & Fractals Volume 87, June 2016, 102-108. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S096007791630100X Rhodes, Edward C., Jay P. Angerer, William E. Fox, and Jason R. McAlister. "Woody vegetation cover, attrition, and patch metrics over eight decades in central Texas, United States." Rangeland Ecology & Management 78 (2021): 54-66. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1550742421000592 Balasubramanian, A (2017). 150 Branches of Geology(Earth Science), Department of Studies in Earth Science, University of Mysore, Mysore-6, 1-47 (Researchgate) https://www.researchgate.net/publication/318602166_150_BRANCHES_OF_GEOLOGYEARTH_SCIENCES Bhatti, Saad Saleem (2018). Spatial Metrics: The Static and Dynamic Perspectives, In book: Reference Module in Earth Systems and Environmental Sciences. 181-196. Cepic, Michael (2022). Modelling human influences on biodiversity at a global scale–A human ecology perspective, Ecological Modelling Volume 465, March 2022, 109854, 1-13. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0304380021003926 Cushman, Samuel A., Brad H. McRae, and Kevin McGarigal (2015). Basics of landscape ecology: An introduction to landscapes and population processes for landscape geneticists. Landscape genetics, 9-34. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/9781118525258.ch02 Cushman, Samuel A., Kevin Gutzweiler, Jeffrey S. Evans, and Kevin McGarigal (2010). "The gradient paradigm: a conceptual and analytical framework for landscape ecology." Spatial complexity, informatics, and wildlife conservation (2010), 83-108. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-4-431-87771-4_5 E ,Amy (2019). Emerging trajectories for spatial pattern analysis in landscape ecology, Landscape ecology, 2073-2082. https://link.springer.com/article/10.1007/s10980-019-00880-1 Faraniza, Zara (2021). Application of urban ecological concepts towards healthy and humane cities, Journal of Physics Conference Series 1940(1):01205, 1-10. https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1742-6596/1940/1/012054/pdf Feng, Yongjiu, and Yan Liu (2015). "Fractal dimension as an indicator for quantifying the effects of changing spatial scales on landscape metrics." Ecological Indicators 53 (2015): 18-27. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1470160X15000217 Gökyer, E, Oğuztürk, T, C, Omer LUTFU (2020). Evaluating Landscape Changes in a Coastal City Case of Amasra City, 355-364.
Hepcan, C. C (2013). Quantifying landscape pattern and connectivity in a Mediterranean coastal settlement: the case of the Urla district, Turkey, 143-155. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22331453/ Jagalingam, P,& Hegde, A.V (2015). A review of quality metrics for fused image. Aquatic Procedia, 4,133-142. Kumar, Mukesh, Derrick M. Denis, Sudhir Kumar Singh, Szilárd Szabó, and Shakti Suryavanshi (2018). Landscape metrics for assessment of land cover change and fragmentation of a heterogeneous watershed. Remote Sensing Applications: Society and Environment, 10, 224-233. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S235293851730246X Lam, N.S (2009). Fractal Analysis, International Encyclopedia of Human Geography 2009, 263-270. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/B9780080449104004405 J.Lawrence, Roderick (2021). Human Ecology, International Encyclopedia of Transportation 2021, 95-115. Mansour, Shawky, Eman Ghoneim, Asmaa El-Kersh, Sayed Said, and Shimaa Abdelnaby (2023). "Spatiotemporal Monitoring of Urban Sprawl in a Coastal City Using GIS-Based Markov Chain and Artificial Neural Network (ANN)." Remote Sensing 15, No. 3 (2023). 601. https://doi.org/10.3390/rs15030601 Steiner,Frederick (2018). The ecological wisdom of plan-making, Journal of Urban Management Volume 7, Issue 3, December 2018, 124-130. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2226585617300894 Termorshuizen, J. W., & Opdam, P (2009). Landscape services as a bridge between landscape ecology and sustainable development. Landscape ecology, 24, 1037-1052. Wu, Q., Li, Z., Yang, C., Li, H., Gong, L., & Guo, F (2022). On the Scale Effect of Relationship Identification between Land Surface Temperature and 3D Landscape Pattern: The Application of Random Forest. Remote Sensing, 14(2). 279. https://www.mdpi.com/2072-4292/14/2/279 Yu, H., Liu, X., Kong, B., Li, R., & Wang, G (2019). Landscape ecology development supported by geospatial technologies: A review. Ecological Informatics, 51, 185-192. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1574954119300329 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 768 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 534 |
||