اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 32 |
| تعداد شماره‌ها | 757 |
| تعداد مقالات | 7,325 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,141,953 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,291,879 |
مطالعه تطبیقی دیدگاه حافظ ابرو با نخبگان مسلمان عصر میانه در باره حکمرانی سیاسی | ||
| نشریه پژوهش‌های تاریخی ایران و اسلام | ||
| مقاله 8، دوره 17، شماره 32 - شماره پیاپی 31، فروردین 1402، صفحه 181-202 اصل مقاله (555.58 K) | ||
| نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2023.43727.3458 | ||
| نویسنده | ||
| نرگس رضاقلی زاده اهنگر* | ||
| پژوهشگر و دکتری تاریخ اسلام از دانشکده شرق شناسی، آکادمی علوم رودکی، دوشنبه، تاجیکستان و دبیر آموزش و پرورش. بابل ایران، | ||
| چکیده | ||
| یکی از شاخص های تاریخ نگاری دوره میانه ایران اسلامی طرح مباحث نظری «آداب ملکداری و اخلاق فرمانروائی» در خلال بیان تحولات تاریخی و با اتکا بر«آیات و روایات» است. این شیوه تاریخ نگاری متاثر از شرایط تاریخی و اوضاع سیاسی ایران و جهان و لزوم آشنایی فرمانروایان با شیوه‌های ملکداری مورخان مسلمان در دوره میانه ایران بوده است.مورخان مسلمان خود را ملزم نمودند تا با طرح مباحث نظری در خلال بیان وقایع تاریخی متکی بر آموزه های اسلامی ، همراه با آیات قرآنی و نیز فرهنگ ایرانی به شرح وظایف حاکمیتی حکمرانان بپردازند. درمیان مورخان این دوره ، «حافظ ابرو» درمقدمه کتاب جغرافیایش موضوع «سیاست مدن»را به صورت علمی و نظامند بحث نمود‌ه است. گرچه حافظ ابرو در پرداختن بدین موضوع نوآورر نبوده است و دیگر مورخان هم عصر او نیز بدین مهم پرداخته اند. از این رو نظر به اهمیت حکمرانی سیاسی و ابعاد فرهنگی و اجتماعی آن بررسی تطبیقی دیدگاه«حافظ ابرو» با دیگر مورخان و اندیشمندان هم عصرش در حوزه حکمرانی سیاسی ضروری به نظر می رسد. براین اساس خواست پژوهش حاضر یافت پاسخ این پرسش اصلی است که: مفاهیم حکمرانی، وظایف و ویژگی های شخصیتی حاکمان از نگاه حافظ ابرو و نخبگان مسلمان ایران دوره میانه چیست؟ روش تحقیق در این پژوهش تاریخی متکی بر منابع کتابخانه ای بوده و با بهره گیری از مطالعات میان رشته ای سعی خواهد شد تا براساس داده های متون اصلی به شیوه توصیفی، تحلیلی به پرسش تحقیق پاسخ داده شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حافظ ابرو؛ آداب ملکدار؛ تاریخ ایران؛ مورخان مسلمان؛ مفاهیم حکمرانی؛ تاریخ نگاری | ||
| مراجع | ||
|
ابن الحسین الأصفهانی ، محمود بن محمد(1363) ، دستور الوزاره، تصحیح رضا انزابی نژاد، تهران: امیرکبیر.
ابن رستم، مرزبان(1369)، مرزبان نامه، بازنگاشته سعدالدین وراوینی، به کوشش خلیل خطیب رهبر، بی جا:صفی علی شاه.
ابن طقطقی، محمدبن علی بن طباطبا(1360) چاپ دوم، ترجمه محمدوحیدگلپایگانی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
ابن عبدربه الاندلسی، الفقیه حمدبن محمد(1409ه. ق 1989م) عقدالفرید، ج1، الطبعه الاولی، حققه و علق حواشیه علی شیری، لبنان، بیروت: داراحیاأ، التراث العربی. .
ابن مسکویه، احمدبن محمد(1355) جاویدان خرد، ترجمه تقی الدین محمد شوشتری، باهتمام دکتر بهروز ثروتیان، تهران: توس و طهوری.
ابن مسلم قتبه دینوری، ابی محمد عبدالله (بی تا) عیون الاخبار، ج1، لبنان، بیروت:لدارالکتب لعلمیّه.
ثعالبی نیشابوری، عبدالملک بن محمدبن اسماعیل(1368) تاریخ ثعالبی، ترجمه محمد فضائلی، بی جا: نقره.
جامی، مولانا عبد الرحمن(1391) بهارستان، تصحیح اسماعیل حاکمی، تهران: اطلاعات.
حاجی خلیفه، مصطفی‌بن عبدالله(1402ه. ق/1982 م)، کشف‌الظنون عن اسامی الکتب و الفنون، ج2، بیروت: دارالفکر .
حافظ ابرو، عبدالله‌بن لطف‌الله(1317)ذیل جامع التواریخ، به اهتمام خانبابابیانی، تهران:علمی.
حافظ ابرو، عبدالله‌بن لطف‌الله(1378)، جغرافیای حافظ ابرو، ج1، مقدمه و تصحیح و تحقیق صادق سجادی، تهران: میراث مکتوب.
حافظ ابرو، عبدالله‌بن لطف‌الله(بی نا)ذیل ظفر نامه شامی ، بی جا: بی تا.
حافظ‌ابرو، عبدالله‌بن لطف‌الله(1380)زبدةالتواریخ، 4 جلد چاپ سیدکمال حاج سیدجوادی، تهران: وزارت ارشاد اسلامی .
خواندمیر، غیاث الدین بن همام الدین الحسینی(1353)حبیب السیر، ج4، زیر نظر دبیرسیاقی، تهران:خیام.
دارابی کشفی، علامه سید جعفر(1381)تحفۀالملوک، به کوشش عبدالوهاب فراتی ج1و2، قم: بوستان.
الرواندی، محمدبن علی بن سلیمان(1364)راحۀالصُّدور و آیۀالسّرور(در تاریخ آل سلجوقی)سعی و تصحیح محمد اقبال، حواشی و فهارس مجتبی مینوی، تهران:امیرکبیر.
سمرقندی ، عبدالرزاق (1353) مطلع السعدین و مجمع البحرین، ج1، به اهتمام عبدالحسین نوائی، فتر دوم ، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
شامی، نظام‌الدین(1363) ظفرنامه، از روی نسخه فیلکس تاور، چاپ پناهی سمنانی، تهران: بی نا.
شیخ صدوق، محمد بن علی(1385)معانی الاخبار، ج دوم، مترجم شیخ عبدالعلی محمدی شاهرودی، تهران: دار الکتب اسلامیه.
شیخ مفید(1390)امالی، مترجم دکتر عقیقی بخشایشی، چاپ دوم، قم، نوید اسلام.
طوسی ، خواجه نصیرالدین(1346)، اخلاق ناصری، تصحیح و حواشی ادیب تهرانی، تهران:جاویدان.
طوسی، خواجه نصیرالدین ابو جعفر محمد بن محمد بن حسن(1377)اخلاق محتشمی، با دیپاچه و تصحیح محمدتقی دانش پژوه، تهران: دانشگاه تهران.
غزالی، محمد(1333) کیمیای سعادت، تهران: کتابخانه و چاپ خانه مرکزی.
غزالی، محمد(1389) نصیحه الملوک، به کوشش قوام الدین طه، تهران: جامی.
فارابی، ابو نصر(1358) سیاست مدینه، ترجمه و تحشیه جعفر سجادی، تهران: انجمن فلسفه ایران.
فارابی، ابونصر( 1371) احصاءالعلوم، مترجم حسین خدیو جم، تهران: علمی و فرهنگی.
فصیح خوافی، احمدبن محمد(1368) مجمل فصیحی، ج 3، تصحیح و تحقیق سید محسن ناجی نصرآبادی، تهران: اساطیر.
کلینی، ثقه الاسلام(1387) اصول کافی، ج4، ترجمه ، توضیح و تصحیح سید مهدی آیت اللهی ، تهران: جهان آرا.
مجلسی، محمد باقر (1396) عین الحیات، به کوشش و ویرایش کاظم عابدینی مطلق، قم: بقیه الله.
مسعودی ، ابوالحسن علی بن الحسین(1370)مروج الذهب، ج1، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: علمی و فرهنگی.
معلم یزدی، معین الدین بن جلال الدین محمدمعلم یزدی(1326)، مواهب الهی در تاریخ آل مظفر، باتصحیح و مقدمه سعید نفیسی، تهران:اقبال.
__________ (1341) تحفه، با اهتمام محمدتقی دانش پژوه، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
__________ (1355) تاریخ شاهی، باهتمام و تصحیم محمد ابراهیم باستانی پاریزی، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ.
میرخواند(1338) میر محمدبن سیدبرهان الدین خواندشاه، تاریخ روضه الصفا ، جلدهای 1و6، تهران:خیام.
نامه تنسر(1354)به تصحیح مجتبی مینوی. تهران: خوارزمی.
نظام الملک، ابوعلی بن حسن(1320) سیاست نامه، بتصحیح عباس اقبال، بی جا، اساطیر. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 377 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 288 |
||