اخبار و اعلانات
آمار
| تعداد نشریات | 32 |
| تعداد شماره‌ها | 757 |
| تعداد مقالات | 7,326 |
| تعداد مشاهده مقاله | 12,142,309 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,292,010 |
تحلیل دوبیتیهای «لالۀ طور» علامه اقبال لاهوری بر اساس نظریه ارتباط زبانی رومن یاکوبسن | ||
| مطالعات شبه قاره | ||
| مقاله 7، دوره 17، شماره 48، فروردین 1404، صفحه 125-142 اصل مقاله (538.79 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jsr.2023.44916.2327 | ||
| نویسنده | ||
| احمد سنچولی* | ||
| دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه زابل، زابل، ایران | ||
| چکیده | ||
| برپایۀ نظریة ارتباط زبانی رومن یاکوبسن (1982-1896)، تحقق هر ارتباط کلامی، نیازمند شش عامل است، یعنی فرستنده، گیرنده، پیام، موضوع، رمزگان و مجرای ارتباطی که جهت‌گیری پیام به‌سوی هریک از آن‌ها موجب نقش‌های خاصی شامل نقش عاطفی، ترغیبی، ادبی، ارجاعی، رمزگان و همدلی می‌شود. در بررسی و مطالعة دوبیتیهای «لالة طور» علامه اقبال لاهوری که به‌روش توصیفی-تحلیلی صورت گرفته، کارکردهای شش‌گانة زبان براساس نظریة ارتباطی یاکوبسن تبیین و تحلیل شده و تلاش بوده تا به این سؤال اساسی پاسخ داده شود که کدام نقش زبانی بیشترین کارکرد را در این مجموعۀ شعری دارد. برآیند تحقیق نشان از آن دارد که علاوه‌بر نقش ادبی، نقش عاطفی که در آن جهت‌گیری پیام به‌سوی خود گوینده است، بیشترین کارکرد را دارد و اقبال از این طریق، به بیان عواطف و احساسات خویش پرداخته و حتی از دیگر نقش‌های زبان نیز درراستای تحقق همین امر بهره جسته است؛ ازاین‌رو هدف و محوریت کلام در این دوبیتی‌ها با «فرستنده» (من) است و نوع ادبی آن‌ها از نوع ادب غنایی است که عنصر توصیف در آن مهم‌ترین عنصر به حساب می‌آید و شاعر در آن به توصیف احوال، اندیشه و احساس لطیف خویش پرداخته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اقبال لاهوری؛ لالة طور؛ یاکوبسن؛ نظریة ارتباط زبانی | ||
| مراجع | ||
|
قرآن مجید.
اقبال لاهوری، محمد. (1368). کلیات اشعار مولانا اقبال لاهوری، با مقدمۀ احمد سروش، تهران: کتابخانۀ سنایی.
پاینده، حسین. (1401). نظریه و نقد ادبی، ج2، تهران: سمت.
پورنامداریان، تقی. (1380). بلاغت و گفت‌‌وگوی با متن، مجله نقد ادبی، 1(1): 37-11.
تمیم‌داری، احمد. (1379). کتاب ایران (تاریخ ادب پارسی، مکتب‌‌ها، دوره‌‌ها، سبک‌‌ها و انواع ادبی)، تهران: انتشارات بین‌‌المللی الهدی.
جلالت، فرامرز؛ دانش، ابراهیم؛ محمد فرهمند. (1397). بررسی تطبیقی نظریه و مدل ارتباطی ابویعقوب سجستانی و رومن یاکوبسن، نشریۀ ادبیات تطبیقی، 10(19): 45-28.
حافظ، خواجه شمس‌‌الدین محمد. (1379). دیوان غزلیات، به کوشش خلیل خطیب رهبر، تهران: صفی‌‌علیشاه.
رزمجو، حسین. (1373). لالۀ طور و ارمغان حجاز، جلوه‌‌گاهی از اندیشه و احساس لطیف شاعر، مجلۀ آشنا، 3(16): 65-58.
سنچولی، احمد. (1398). ساخت کلان دوبیتیهای علامه اقبال لاهوری، مطالعات شبه‌قاره، 11(36): 140-125.
شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1383). ادوار شعر فارسی از مشروطیت تا سقوط سلطنت، تهران: سخن.
شمیسا، سیروس. (1394). معانی، تهران: میترا.
صادقی، لیلا. (1389). نقش سکوت ارتباطی در خوانش متون ادبیات داستانی، پژوهش زبان و ادبیات فارسی، 19: 211-187.
صفوی، کورش. (1383). از زبان‌‌شناسی به ادبیات، جلد اول: نظم، تهران: سورۀ مهر.
گیرو، پی‌‌یر. (1380). نشانه‌‌شناسی، ترجمۀ محمد نبوی، تهران: آگاه.
مارتینه، آندره. (1380). تراز دگرگونی‌‌های آوایی، ترجمۀ هرمز میلانیان، تهران: هرمس.
مقدادی، بهرام. (1378). فرهنگ اصطلاحات و نقد ادبی از افلاطون تا عصر حاضر، تهران: فکر روز.
مکاریک، ایرناریما. (1384). دانشنامۀ نظریه‌‌های ادبی معاصر، ترجمۀ مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: آگه.
ناصح، محمدمهدی. (1370). گل‌‌واژۀ «لالۀ اقبال»، مجلۀ مشکوه، 32: 159-143.
یاحقی، محمدجعفر. (1375). فرهنگ اساطیر و اشارات داستانی در ادب فارسی، تهران: سروش.
یول، جورج. (1393). کاربردشناسی زبان، ترجمۀ محمد عموزاده و منوچهر توانگر، تهران: سمت.
Jakobson, R. (1960). “Linguistics and poetics”. In “Style in language”. Edited by Thomas A. Sebeok, New York: Willey Publisher. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 340 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 46 |
||