تعداد نشریات | 30 |
تعداد شمارهها | 691 |
تعداد مقالات | 6,782 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,081,248 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,478,908 |
سازمندی باغشهر قزوین | ||
جغرافیا و آمایش شهری منطقهای | ||
دوره 13، شماره 47، تیر 1402، صفحه 215-242 اصل مقاله (1.8 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gaij.2023.44969.3098 | ||
نویسندگان | ||
عبرت محمدیان* 1؛ مریم رحمتی2؛ سمیه جهانتیغ مند3 | ||
1استادیار(مدعو)، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
2استادیار(مدعو)، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران. | ||
3استادیار، دانشکده حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه پیامنور، تهران، ایران. | ||
چکیده | ||
در دهههای اخیر مفهوم هویت مکانی با سکونت انسان در جغرافیاشناختی مورد توجه قرار گرفته است. این مفهوم با معناداری زمین که بینش انسان در برخورد با هویت مکانی و آغازگاه پیدایش زیست جمعی است، مطالعه میشود. معناداری زمین، به معانی انسان از هویت مکانی، معنا و مفهوم بخشیده و آن را در نوع سازمندی اجتماعی تجلی میدهد. این پژوهش هویت گسلی سازمندی باغشهر قزوین را با روش پدیدارشناسی و در چارچوب مکتب اصفهان مورد مطالعه قرار داده است. باغستانهای پیرامون سازمندی باغشهر قزوین یک سیلبند هوشمندانه و زیرکانه در مقابل سیلابها است. در سازمندی باغشهر قزوین چندین سامانۀ رمززیست، پایداری و ماندگاری آن را تا امروز حفظ کردهاند. نتایج این مطالعه در سه گزاره مطرح شده است: 1. برخی از شهرهای نگاره سرزمینی ایران هویت گسلی دارند مانند سازمندی باغشهر قزوین، 2. مردم سازمندی باغشهر قزوین با معناداری زمین که شناختی از هویت مکانی است، در تقسیم میزان آب سیلابی در طومارها و سندهای تقسیم آب و چیدمان فضایی کشتزارها و باغستانها، این سازمندی را 1000 سال پایدار نگه داشتهاند، 3. بقای هر پدیدۀ جغرافیایی مانند سازمندی باغشهر قزوین حاصل پایداری سامانۀ رمززیستها و سازوکارهای آنها در طی دورۀ هزار ساله است. | ||
کلیدواژهها | ||
باغشهر؛ رمززیست؛ قزوین؛ معناداری زمین؛ هویت مکانی | ||
مراجع | ||
آرام، زهرا؛ پورکرمانی، محسن. (1387). ساختار گسل شمال قزوین و گسلهای بخش شمال خاوری قزوین، فصلنامۀ علمی و تخصصی زمینشناسی و محیطزیست(دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر)، سال دوم، شمارۀ 1، ص28-17.https://geojournal.islamshahr.iau.ir/article_524675_00f8d26780e3c739649e02189e506eea.pdf
احمدی، پویا. (1388). باغستانهای پیراشهری قزوین، بن(انجمن صنفی مهندسان مشاور معمار و شهرساز)، شمارۀ 81-80، ص 36-24.www.scapiran.com
اخویزادگان، عباس.(1381). طرح مطالعاتی احیا و ساماندهی باغات سنتی قزوین، شهرداری قزوین.https://cty.ir
اکبریان، محمد. آلهاشمی، آیدا. نوری، عارف. (1400). منظر آب-محور نقش نظام آبی در شکلگیری منظر باستان سنتی قزوین و حفاظت از آن، مجله منظر(پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر)، شماره 13(پیاپی55)، ص 41-30.http://www.manzar-sj.com/article_125789_afb1aef330c05f198bfdb176bbd3e474.pdf
اندرودی، الهام؛ صحراکاران، بتول. (1396). منظر فرهنگی باغستان سنتی قزوین: بررسی مفاهیم پایه و تحلیل عناصر و خصیصهها در حوزۀ کالبدی، باغ نظر(پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر)، سال چهاردهم، شمارۀ 50، ص 44-35.http://www.bagh-sj.com/article_48661_c1b33e8032cd2d206b51f5c8d9999121.pdf
ابن حوقل.(1366). سفرنامه ابن حوقل ایران در صوره الارض،ترجمه جعفر شعار، چاپ دوم، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر.https://amirkabirpub.ir
ابی یعقوب، احمد بن اسحاق.(1356). البلدان، ترجمه محمد ابراهیم آیتی، چاپ اول، تهران: انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب https://fa.wikipedia.org اسپیرن، آن ویستون. (1381). زبان منظر، ترجمه سیدحسین بحرینی و بهناز امینزاده، چاپ دوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.https://vabf.ir
بایندر، هنری. (1370). سفرهای هانری بایندر، کردستان، بینالنهرین و ایران، ترجمه کرامتاله افسر، چاپ اول، تهران: انتشارات فرهنگسرا(یساولی).https://yassavoli.com
جمشیدی، محبوبه. (1391). روند شکلگیری باغات سنتی قزوین و تأثیر آن در حیات و پایداری شهر ،یایاننامه کارشناسی ارشد، اساتید راهنما: محمود ارژمند، آرمین بهرامیان، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان.http//:irandoc.ac.ir
حبیبی، محسن. (1377). مکتب اصفهان در شهرسازی، مجلۀ هنرهای زیبا(دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران)، دوره 3، شمارۀ 3، ص 53-48.https://jhz.ut.ac.ir/article_13680_a72d31d49042bc7ccc1fafc58d1e6177.pdf
حکیم، محمد. تقی خان. (1366). گنج دانش جغرافیای تاریخی شهرهای ایران، چاپ اول، تهران: انتشارات زرین.https://www.iranketab.ir
دبیرسیاقی، سید محمد .(1381). سیر تاریخی بنای شهر قزوین و بناهای آن، چاپ اول، قزوین: اداره کل میراث فرهنگی استان قزوین.https://avval.ir
دیزانی، احسان.(1395). باغستان سنتی قزوین لبه شهری با طبیعتی کارآمد، منظر(پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر ، شماره 37، ص47-40.http://www.manzar-sj.com/article_47214_8d52916fc6b91e89968fe9f095a1c7ec.pdf
رضازاده، طاهر. (1387). کاربرد نظریه گشتالت در هنر و طراحی، آینه خیال(فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران)، شماره 9، ص 36-31.http://noo.rs/w0YOc
رامشت، محمد حسین، عبرت محمدیان. (1399). اندیشههای نظری در ژئومورفولوژی، ویراستار سوسن انوری، چاپ اول، تهران: نشر دانشگاهی.https://iup.ac.ir
زمردیان، محمد. جعفر. (1388). ژئومورفولوژی ایران(فرایندهای ساختمانی و دینامیکهای بیرونی)، جلد اول، چاپ ششم، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد..https://press.um.ac.ir
سلگی، لیلا. (1399). پالئوژئومورفولوژی چاله سبزوار و نقش آن در هویت آفرینی مدنیت شهری، رساله دکتری، اساتید راهنما اسدی زنگنه و رامشت، دانشگاه حکیم سبزواری.http//:irandoc.ac.ir
شهبازی، مریم. شکوه، کرمانشاهانی، حامد، احمدی، محبوبه، جمشیدی، پوریا. کاکوند، حمید.رضا. رضائی. (1399). دانش بومی مدیریت و مهار سیلاب در باغستان سنتی قزوین: سزاوار نگاهی نو در زمینه حفاظت و احیا، سامانههای سطوح آبگیر باران(دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد)، هشتم، 24، ص 12-1.http://jircsa.ir/article-۱-۳۶۵-fa.html
صالحی، طاهره، محمد مهدی، ضرابی، آیدا، آل هاشمی. (1399). به دنبال زندگی امروز در باغستان سنتی قزوین تحلیل پارک ملا خلیلا، مجله منظر(پژوهشکده هنر، معماری و شهرسازی نظر) ، شماره 12(55)، 62-69. http://www.manzar-sj.com/article_105081_8f2c510b8133cc72cb2add54897b97be.pdf
صبوری، سعید محمد. حاجی علی بیگی، حسین. طالیبان، مرتضی، فتاحی، مرتضی. (1400). تحلیل موقعیت مکانی روستاها نسبت به حریم گسیختگی (مطالعه موردی: گسل شمال قزوین)، مسکن و محیط روستا(پژوهشکده سوانح طبیعی)، 173، ص 60-49.http://jhre.ir/article-۱-۲۰۷۵-fa.html
طالبی، بابک؛ سجادی، نوشین؛ شارمد، ترانه. (1396). ارزیابی کیفیت آب آشامیدنی و کشاورزی در چشمههای منطقۀ شمال دشت قزوین، مجلۀ پژوهش علوم و فنون دریایی(انجمن علوم و فنون دریایی)، سال دوازدهم، شمارۀ 2، ص 16-1.
طاهرخانی، بابک. (1388). مورفوتکتونیک و جنبشهای جوان گسل شمال قزوین، پایاننامه کارشناسی ارشد، اساتیدراهنما محسن پورکرمانی، مهران آرین، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی.http//:irandoc.ac.ir
فریزر، جمیز. بیلی. (1364). سفرنامه فریزر معروف به سفر زمستانی، ترجمه منوچهر امیری، چاپ اول، تهران: انتشارات توس.https://toosbook.ir
قزوینی، زکریا بن محمدبن محمود.(1373). آثار البلاد و اخبار العباد، ترجمه جهانگیر میرزا قاجار، چاپ اول، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر.https://amirkabirpub.ir
محمدی، عیسی. (1390). تحلیل ساختاری درونهشته شمال قزوین، یایاننامه کارشناسی ارشد، اساتید راهنما: محمد محجل ، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس.http//:irandoc.ac.ir
محمدیان، عبرت.(1400). هویت مکانی، سکونت و نظام سکونتگاهی در سرزمین ایران، طرح پسادکترا، صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران کشور.https://www.insf.org
محمدیان، عبرت؛ محمدحسین، رامشت. (1402). معناداری زمین: روشی معرفتشناسانه در ژئومورفولوژی شناختی، جغرافیا و توسعه(دانشگاه سیستان و بلوچستان)، دورۀ بیستویکم، شمارۀ 71، ص 75-55."doi">10.22111/j10.22111.2022.6676
محمدیان، عبرت؛ صفاری، امیر؛ کرم، امیر. (1398). منطق چیدمان فضایی سکونتگاههای جلگۀ خوزستان، مجلۀ جغرافیا و آمایش شهری و منطقهای(دانشگاه سیستان و بلوچستان)، دورۀ نهم، شمارۀ 33، ص 160-147.https://gaij.usb.ac.ir/article_5145_477910d3361992cbdd71c8e05c07c521.pdf
محمدیان، عبرت) . 1396). نسبیگرایی در ژئومورفولوژی شهری نمونه موردی منطقه شهری اهواز، رساله دکتری، اساتید راهنما امیر صفاری، محمدحسین رامشت، رشتة ژئومورفولوژی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی.http//:irandoc.ac.ir
محمودی، فرجاله. (1367). تحول ناهمواریهای ایران در کواترنر، پژوهشهای جغرافیایی(دانشگاه تهران)، شمارۀ 23، ص 42-.5.https://jrg.ut.ac.ir/article_14136_fd241d7858951547643a97892cf21265.pdf
مستوفی، حمداله. (1364). تاریخ گزیده، چاپ اول، تهران: موسسه انتشارات امیرکبیر.https://amirkabirpub.ir
مسعودیان، ابوالفضل. (1391). آب و هوای ایران، چاپ اول، انتشارات شریعه توس. https://chaponashr.ir
مهام، محمود. (1398). رمززیست«کار-زیست-همکاری پایدار» در فلات مرتفع ایران(درآمدی بر همبست فرهنگ-زیستبوم- فناوری»، پژوهشگاه فرهنک و اندیشه اسلامی.https://iict.ac.ir
ولدی، مونا، امیر، صفاری، امیر، کرم. عبرت، محمدیان. (1401). ژئومورفولوژی شناختی و نگاره دهلران، جغرافیا و توسعه(دانشگاه سیستان و بلوچستان) 20، 66، (66،). ص. 54-35. .https://gdij.usb.ac.ir/article_6713_9b36c3c6130d8187997ab7aff93edb43.pdf
ولدی، مونا.(1401). تحلیل چیدمان ژئوسیناپسهای آبی جهت کنترل سیلابهای منطقه دهلران، رساله دکتری، اساتید راهنما امیر صفاری، امیر کرم، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی.http//:irandoc.ac.ir
ویلر، اس، ام. بیتلی، تی(1384). نوشتارهایی درباره توسعه شهری پایدار; عمران شهری(فقه) شهرسازی توسعه پایدار، تهران، ناشر مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری.http://www.archoma.com
هایدگر، مارتین(1389). شعر زبان و اندیشهی رهایی، ترجمه دکتر عباس منوچهری، انتشارات مولی، تهران.https://www.molapub.ir
یوسف گمرکچی، افشین. (1399).نگرشی بر عناصر هویتبخش باغستان سنتی شهر قزوین از منظر میراث کشاورزی، سامانههای سطوح آبگیر(دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد)، ، هشتم، 25، ص 24-13.http://jircsa.ir/article-۱-۳۶۶-fa.html
یوسف گمرکچی، افشین؛ اکبری، مهدی؛ یونسی، مهدی. (1398). برآورد حقابۀ زیستی باغستان سنتی شهر قزوین با استفاده از قابلیتهای سنجشازدور، محیطشناسی(دانشگاه تهران)، دورۀ 45، شمارۀ 2، ص 237-252.https://jes.ut.ac.ir/article_72072_91bfc79539c4be80f4d467f781ee1565.pdf
Beheshti, Mohammad. (2011). Qazvin s orchards; domesticated ecosystem, Watered 3rd International Conference: water, ecosystems and sustainable development in arid and semi-arid zones, Paris. https://www.gis-reseau-asie.org
Berberian, M. Ghorashi, Yeats, R, S. (1999). Patterns of historical earthquakes rupture in the Iranian plateau. Bull Seismol. Soc.Am.89. P120-139.https://doi.org/10.1785/BSSA0890010120 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 431 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 265 |