
تعداد نشریات | 33 |
تعداد شمارهها | 775 |
تعداد مقالات | 7,506 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,578,176 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,512,812 |
اهداف اصلی ساسانیان در اجرای سیاست کوچ اقوامِ مغلوبه و اسیران | ||
نشریه پژوهشهای تاریخی ایران و اسلام | ||
مقاله 10، دوره 17، شماره 33، دی 1402، صفحه 223-244 اصل مقاله (675.58 K) | ||
نوع مقاله: علمی و پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jhr.2023.43718.3457 | ||
نویسنده | ||
حمید کاویانی پویا* | ||
دانشیار گروه ایرانشناسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا ،همدان،ایران | ||
چکیده | ||
یکی از تدابیر مهمی که در تاریخ ایران باستان نزد فرمانروایان متداول بوده است، کوچاندن اقوامِ سرکش و اسیران جنگی از منطقه ای به منطقة دیگر بوده است، سیاستی که بارها در ایران باستان و به روزگار شهریاران ساسانی به کار گرفته شده است. بر این اساس از مسائل مهم مورد بررسی در این پژوهش آن است که دریابیم ساسانیان به چه دلایل و در پی چه اهداف مهمی اقدام به جابه جایی اقوام سرکش، یاغی و همچنین اسیران نموده اند؟واینکه نتایج انتقال اسیران و اسکان دادن اجباری آنهاچه بوده است؟ . بدین روی در پاسخ به مسائل مزبور با بررسی منابع مکتوب و مطالعات مبتنی بر متون تاریخی و با بهرهگیری از شیوة پژوهشهای تاریخی و رهیافت توصیفی-تحلیلی، نتایج حاصله از تحقیقات عبارت است از این که با کوچاندن برخی اقوام از خاستگاه اصلی به مناطق دیگر دردسرها و آشوبهایی که این اقوام و طوایف در سکونتگاه اولیه خویش برای حکومت و مناطق اطراف پدید می آوردند، از بین می رفت. از سویی در برخی موارد ساسانیان با سیاست کوچاندن شماری از اقوامِ مغلوب و همچنین اسیرانی که در جنگها می گرفتند، سعی در «رفع کمبود نیروی انسانی» و همچنین «تغییر در ترکیب جمعیت شهرها» داشتند و گاهی نیز به منظور «بهرهبری از توان و مهارتهای اسیران» برخی کوچ دادنهای اجباری در دوران ساسانی الزامآور بوده استآور . با این حال یکی از دلایل اصلی کوچاندن این افراد برای «دفاع از سرحدات» بود؛ بدین منظور ساسانیان به منظوردفاع از مرزها یکی از راهکارهای مهم و موثر را سکونت اسیران و خاندانهای جنگاور و مغلوبه(متخاصم) در مناطق مرزی برای دفاع از قلمرو در برابر مهاجمان می دانستند. | ||
کلیدواژهها | ||
ایران؛ کوچ اقوام؛ اقوامِ مغلوبه؛ اسیران؛ مرزبانی؛ دولت ساسانیان | ||
مراجع | ||
ابن اثیر، عزالدین (1370)، تاریخ کامل، ج2، ترجمه حسین روحانی، تهران: انتشارات اساطیر
ابن العبری (1377)،مختصر تاریخ الدول، ترجمة عبدالحمید آیتی، تهران: علمی و فرهنگی
احتشام،مرتضی)2535(،ایران در زمان هخامنشیان،تهران،شرکت سهامی کتابهای جیبی
اصفهانی، حمزه بن حسن (1346)، تاریخ پیامبران و شاهان، ترجمۀ جعفر شعار، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
اولیری ، دلیسی (1342)، انتقال علوم یونانی به عالم اسلامی ، ترجمه احمد آرام ، تهران، دانشگاه تهران
بریان ،پیر (1379)، امپراطوری هخامنشی، ج 1، ترجمه ناهید فروغان، تهران: قطره .
پورداوود، ابراهیم (1390)، فرهنگ ایران باستان، تهران، نشر اساطیر
پیگلوفسکایا، نینا(1391)، ایران و بیزانس در سده های ششم و هفتم میلادی، ترجمهکامبیز میربهاء، تهران: ققنوس
پیگولوسکایا، ن (1387)، شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان، ترجمه عنایت الله رضا، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
داندامایف، م.ا (1366)، تاریخ سیاسی و اقتصادی هخامنشیان، ترجمه میرکمال بنی پور، تهران: نشر گسترده
داندامایف، محمد.آ (1381)، تاریخ سیاسی هخامنشیان، ترجمه خشایار بهاری،تهران: نشرکارنگ
دریایی، تورج (1386 (، شاهنشاهی ساسانی، ترجمه مرتضی ثاقب فر، تهران، ققنوس.
دینوری، ابوحنیفه احمد بن داود (1371)، اخبار الطوال، ترجمۀ محمود مهدوی دامغانی، تهران: نشر نی.
شاپورشهبازی، علیرضا (1389)، تاریخ ساسانیان، تهران :مرکز نشر دانشگاهی
طبری، محمد بن جریر (1375)،تاریخ طبری یا تاریخ الرسل و الملوک،ترجمة ابوالقاسم پاینده، تهران: اساطیر
فردوسی، ابوالقاسم (1374)، شاهنامۀ فردوسی، 7ج. به تصحیصح ژول مول، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
قفطی(1371)،تاریخ الحکماء، به کوشش بهین دارائی، تهران، دانشگاه تهران.
کاویانی پویا،حمید(1393)، تاریخ پزشکی ایران باستان،تهران: نشر المعی
کریستن سن، آرتور (1368)، ایران در زمان ساسانیان، ترجمه رشید یاسمی، دنیای کتاب
کورت، آملی (1379)، هخامنشیان، ترجمه مرتضی ثاقب فر،تهران، نشر ققنوس
گیدنز، آنتونی ( 1393)، جامعه شناسی، ترجمه حسن چاوشیان، تهران: نشر نی
لسترنج، گای(1373)، جغرافیای تاریخی سرزمین های خلافت شرقی، ترجمه محمود عرفان، تهران: انتشارات عملی و فرهنگی
مَرَس،سابرینا (1399)،«ارزیابی دوبارة موتیفهای آجری و فن ساخت بناهای آجری در شوش دورة هخامنشی»، جهان هخامنشیان، گردآوردنگان؛ جان کرتیس و سنت جان سیپسون، ترجمة خشایار بهاری، تهران:نشر فرزان روز، ص181-196
مسعودی، علی بن حسین (1382)، مروج الذهب، ج 1، ترجمه ابوالقاسم پاینده ، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی
مقدسی، ابو عبدالله محمد بن احمد (1361) ، احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، علی نقی منزوی، تهران، شرکت مؤلفان و مترجمان ایران
نولدکه، تئودور (1388)، تاریخ ایرانیان و عرب ها در زمان ساسانیان، ترجمۀ عباس زریاب،تهران :پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
ورستاندیک، آندره (1386)، تاریخ امپراتوری اشکانیان، ترجمه محمود بهفروزی ، تهران، انتشارات جامی.
ولسکی، یوزف (1383)، شاهنشاهی اشکانی. ترجمه مرتضی ثاقب فر. تهران: ققنوس.
هرمان،جورجینا (1387)، تجدیدحیات هنر و تمدن در ایران باستان، ترجمه مهرداد وحدتی، تهران،مرکز نشر دانشگاهی. هنینگ،و.ب (1329)، «کتیبه ای پهلوی«، ترجمه محمد معین، مجله یغما، شماره ششم. یعقوبی، احمد بن ابی یعقوب (1366)، تاریخ یعقوبی، ج1. ترجمۀ محمد ابراهیم آیتی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 494 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 284 |