تعداد نشریات | 31 |
تعداد شمارهها | 701 |
تعداد مقالات | 6,850 |
تعداد مشاهده مقاله | 11,205,367 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 7,517,640 |
شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر توسعۀ منطقهای با رویکرد آیندهنگاری مطالعۀ موردی: استان اردبیل | ||
نشریه جغرافیا و توسعه | ||
مقاله 6، دوره 21، شماره 72، شهریور 1402، صفحه 142-165 اصل مقاله (1.11 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2023.43141.3428 | ||
نویسندگان | ||
بهنام باقری* 1؛ محمد تقی معصومی2؛ حسین نظم فر3 | ||
1استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران | ||
2استادیار گروه جغرافیا برنامهریزی شهری، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران | ||
3استاد گروه جغرافیا برنامهریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
چکیده | ||
برنامهریزی منطقهای کوششی مشارکتی برای سیاستگذاری، سازماندهی، بهرهبرداری و استفادۀ بهینه از منابع و پتانسیلهای منطقهای متناسب با نیازها و اولویتها، درجهت بالابردن سطح زندگی مردم منطقه به کمک نهادها و ساختارهای منطقهای است. هدف از این تحقیق، شناسایی عوامل پیشران در توسعۀ منطقهای استان اردبیل بوده است. روش تحقیق بهکار گرفتهشده در سه مرحله بوده است؛ مرحلۀ اول اخذ اطلاعات از اسناد بالادستی و گرفتن نظرات 30 کارشناس خبره با بهکارگیری پرسشنامه به روش تکنیک دلفی بوده که عوامل اصلی پیشرانهای توسعه در 9 حوزه بررسی شد و 50 عامل شناسایی شد. در مرحلۀ دوم با استفاده از جدول ماتریس تأثیرات متقاطع، عوامل شناساییشده توسط 30 خبره و کارشناس ارشد و متخصص آگاه به مسائل توسعۀ استان امتیازدهی و تکمیل شد.در مرحلۀ سوم با بهرهگیری از نرمافزار MICMAC کلیدیترین عوامل مؤثر بر توسعۀ منطقهای استان اردبیل شناسایی شد، نتیجۀ بهدستآمده نشان داد که از میان 50 متغیر اصلی 14 متغیر بهعنوان کلیدیترین پیشرانهای توسعۀ منطقهای استان اردبیل هستند که دارای بالاترین امتیاز در میان متغیرها هستند، ازجمله راههای اصلی، تغییر شیوۀ مدیریت استان، شبکۀ راههای ترانزیت و اصلاح برنامهریزی استان که توجه بیشتر برنامهریزان و عوامل اجرایی استان در برنامهریزی به این عوامل میتواند باعث شکوفایی بیشتر استان اردبیل شود. | ||
کلیدواژهها | ||
'عوامل کلیدی توسعه'؛ 'توسعه منطقهای'؛ 'استان اردبیل'؛ 'آیندهنگاری'؛ 'MICMAC' | ||
مراجع | ||
آذری، مرتضی؛ زهره فنی؛ لطفعلی کوزهگرکالجی؛ جمیله توکلینیا؛ اکبر حیدریتاشه کبود (1400). بررسی نقش پیشرانهای کلیدی در تغییرات کاربری زمین و تحولات فضایی شهر با رویکرد آیندهپژوهی (مورد مطالعه: منطقۀ دوازده شهر تهران)، برنامهریزی و آمایش فضا. دوره 25. شماره 2. صفحات 144-121.
آفتاب، احمد؛ علی اکبر تقیلو؛ اکبر هوشمند (1398). برنامهریزی نظام سکونت گاهی شهری با رویکرد سناریو مبنا (مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی)، برنامهریزی و آمایش فضا. دوره 23. شماره1. صفحات 199-169.
ابدالی، یعقوب؛ حسین حاتمینژاد؛ سعید زنگنه شهرکی؛ احمد پوراحمد؛ محمد سلمانی (1401). تحلیل شاخصهای تاب آوری شهری در برابر مخاطره سیل با رویکرد آینده پژوهی (مورد مطالعه: شهر خرم آباد)، دو فصلنامه آینده پژوهی ایران. دوره 7. شماره 1. صفحات 26-1.
بزاززاده، مهدی؛ هاشم داداشپور؛ شریف مطوف (1393). بررسی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه منطقهای با رویکرد آیندهنگاری منطقهای مطالعه موردی: استان آذربایجان غربی، برنامهریزی فضایی. دوره 4. شماره2. صفحات 104-79.
بهشتی، محمدباقر؛ نادر زالی (1390). شناسایی عوامل کلیدی توسعه منطقهای با رویکرد برنامهریزی بر پایه سناریو: مطالعه موردی استان آذربایجان شرقی، برنامهریزی و آمایش فضا. دوره 15. شماره1. صفحات 63-41.
پورمحمدی، محمدرضا؛ بهزاد رنجبرنیا؛ کیومرث ملکی؛ آرزو شفاعتی (1391). تحلیل توسعهیافتگی شهرستانهای استان کرمانشاه، برنامهریزی فضایی. دوره2. شماره1. صفحات 26-1.
توفیق، فیروز (1386). برنامهریزی در ایران و چشمانداز آینده آن. ویرایش دوم، تهران: موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامهریزی.
ربانی، طاها (1392). آیندهپژوهی رویکردی نوین در برنامهریزی، با تاکید بر برنامهریزی شهری، اولین همایش ملی شهرسازی و معماری در گذر زمان. دانشگاه بینالمللی امامخمینی قزوین. صفحات 14-1.
زالی، نادر (1398). آیندهنگاری منطقهای بازتعریف آیندهپژوهانه از فرایند برنامهریزی منطقهای، دو فصلنامه آینده پژوهی ایران. دوره4. شماره 1. صفحات 288-263 .
زالی، نادر (1390). آیندهنگاری راهبردی و سیاست گذاری منطقهای با رویکرد سناریونویسی، فصلنامه مطالعات راهبردی. دوره14. شماره 54. صفحات 54-33 .
زالی، نادر؛ آناهید پورسهراب (1396). آیندهنگاری توسعه منطقهای با رویکرد تلفیقی سناریونویسی و مدل تحلیلی SWOT مطالعه موردی: استان گیلان، برنامهریزی و آمایش فضا. دوره21. شماره 3. صفحات 220-189.
زالی، نادر؛ مسعود زمانیپور (1394). تحلیل سیستمی متغیرهای راهبردی توسعة منطقهای در برنامهریزی سناریومبنا (مورد مطالعه: استان مازندران). دوره 7. شماره 1. صفحات 28-1
زحمتکش، ابراهیم؛ عیسی ابراهیم زاده؛ نادر زالی (1399). بررسی عوامل مؤثر بر فقدان رویکرد آینده پژوهی در فرایند نظام برنامه-ریزی منطقهای مطالعه موردی: استانهای ساحلی شمال ایران. مطالعات ساختار و کارکرد شهری. دوره7. شماره25. صفحات 155-135.
زیاری، کرامتاله (1394). تحلیلی از ویژگیهای مدیریت توسعه منطقهای در ایران طی دورههای قبل و بعد از انقلاب اسلامی (1286 تا 1394)، فصلنامه مجلس و راهبرد. دوره 22. شماره 84. صفحات 98-73.
زیاری، کرامت اله (1386). اصول و روشهای برنامهریزی منطقهای، چاپ چهارم. انتشارات دانشگاه یزد. یزد
سازمان مدیریت و برنامهریزی استان اردبیل (1396). سالنامه آماری استان اردبیل1395، ناشر انتشارات سازمان برنامه و بودجه کشور. تهران
علیبخشی، آمنه (1393). سنجش توسعهیافتگی شهرستانهای استان خوزستان با استفاده از روش کپلند، پایاننامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری. دانشگاه محقق اردبیلی. اردبیل.
کلانتریبنادکی، سیده زهرا؛ محمدجلال عباسی شوازی؛ محمد ابویی اردکان (1400). شناسایی و تحلیل متغیرهای راهبردی تأثیرگذار بر آیندة استان یزد با رویکرد تحلیل ساختاری، مجله علمی آمایش سرزمین. دوره 13. شماره 2. صفحات 586-567. محمدپورجابری، مرتضی؛ عیسی ابراهیمزاده؛ مجتبی رفیعیان؛ رامین ساعدموچشی (1395). شناسایی و تحلیل اثرات متقابل عوامل کلیدی و سنجش میزان پایداری منطقهای با رویکرد آیندهنگاری راهبردی مطالعه موردی: استان خراسان شمالی، جغرافیا و پایداری محیط. دوره 6. شماره 3. صفحات 17-1.
ملکزاده، ندا؛ مهدی بزاززاده؛ مجتبی رفیعیان ( 1395). شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه شهری با رویکرد آیندهنگاری مطالعه موردی: کلان شهر کرج. جغرافیا و توسعه فضای شهری، دوره3. شماره2. صفحات 52-35.
ناظمیاشنی، امیر؛ روح اله قدیری ( 1385). آیندهنگاری از مفهوم تا اجرا، ناشر مرکز صنایع نوین. تهران
References Arcade, J., Godet, M., Meunier, F. & Roubelat, F (1999). Structural analysis with the MICMAC method & Actor's strategy with MACTOR method. Futures Research Methodology, American Council for the United Nations University: The Millennium Project, 1-69. https://www.millennium-project.org/wp-content/uploads/2020/02/11-Structural-Analysis.pdf Battistella, C., De Toni, A. F., & Pillon, R (2016). Inter-Organisational Technology/ Knowledge Transfer: A Framework from the Critical Literature Review. The Journal of Technology Transfer, 41, 1195-1234.
Ehresma, C (2013). A theoretical frame for future studies. On the Horizon.21 (1), 46-53. Fleisher, Belton M. Li, Haizheng. Zhao, Min Qiang (2008). Human capital, economic growth, and regional inequality in china. Bonn: Institute for the study of Labor. https://www.econstor.eu/bitstream/10419/34981/1/573334765.pdf Foren. (2001). Practical Guide to Regional Foresight, Foren network. STATA program. https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication Goodwin. paul. wright. George (2001). Enhancing strategy evaluation in Scenario Planning: arole for decision analysis. Journal of management studies.38 (1).1-16. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/1467-6486.00225 Joao,Oliveira, S. Maria, Manuela, L (2001).A Multivariate Methodology to uncover Regional Dispariries. European Journal of Operational Research, (145).121-135. https://econpapers.repec.org/article/eeeejores/v_3a145_3ay_3a2003_3ai_3a1_3ap_3a121-135.html Jovovic, R., Draskovic, M., Delibasic, M., & Jovovic, M (2017). The concept of sustainable regional development – institutional aspects, policies and prospects. Journal of International Studies, 10(1), 255-266. doi:10.14254/2071-8330.2017/10- 1/18 Kippenberger,T (1999). Pitfalls in scenario Planning. The Antidote, 4 (4), 32-33. http:// doi.org/10.1108 Postma, T, J, M. Liebl. F (2005). How to improve scenario analysis as a strategic management tool. Journal of Technological Forecasting& Social Change. V.72. 161-173. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 345 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 283 |