
تعداد نشریات | 33 |
تعداد شمارهها | 765 |
تعداد مقالات | 7,414 |
تعداد مشاهده مقاله | 12,319,089 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,417,257 |
مطالعه تطبیقی عناصر فرمی قالی طرح هزارگل گورکانیان هند و ناظم قشقایی فارس در راستای روابط میان فرهنگی | ||
مطالعات شبه قاره | ||
مقاله 7، دوره 16، شماره 47، مهر 1403، صفحه 111-130 اصل مقاله (1.57 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/jsr.2023.42353.2273 | ||
نویسندگان | ||
ایمان زکریایی کرمانی1؛ فروزان سلیمی* 2 | ||
1دانشیار گروه فرش، دانشکدۀ صنایع دستی، دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان، ایران | ||
2دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش فرش، دانشگاه هنر اصفهان ،اصفهان،ایران (نویسنده مسئول) | ||
چکیده | ||
هنر فرش، از عرصههای ظهور روابط میانفرهنگی در دورۀ صفوی و گورکانیان هند بوده است که طرحهای هزارگل و ناظم، این روابط عمیق را بهخوبی نشان میدهند. هدف پژوهش حاضر، شناخت و دستیابی به ویژگیهای سبکی طرح هزارگل و ناظم در دو نمونۀ منتخب قالیهای گورکانی و صفوی است که این مهم با شناسایی تفاوتها و اشتراکات در عناصر فرمی (طرح، نقش، رنگ و ترکیببندی) دو نمونۀ مربوط به دو پیکرۀ مطالعاتی صورت پذیرفته است. در راستای این هدف، این پرسش اصلی مطرح میشود که تأثیر روابط میانفرهنگی در ساحت دو طرح ناظم ایران و هزارگل هند چگونه به بیانی مشترک در زمینۀ تمهیدات فرمی انجامیده است. دو نمونۀ انتخابی این پژوهش بهروش هدفمند نمونۀ شاخص، انتخاب و بهروش کیفی، تحلیل شدهاند و دادههای گردآوریشدۀ اسنادی این پژوهش بهروش تطبیقی-تحلیلی از نوع مجزاسازی بررسی شدهاند. نتایج نشان میدهد که گونههای مختلف روابط میانفرهنگی در شکلگیری تشابهات فرمی فرشهای دو منطقه، تأثیرات قابلتوجهی داشته است و درضمن ویژگیهای سبکی خاص هر منطقه وجه تمایز و تفاوت نقوش و طرحهای قالیهای مورد مطالعه است. بهکارگیری نقوش مشابه، استفاده از رنگهای روناسی در متن و سرمهای در زمینۀ حاشیه، از وجوه بارز اشتراکات هستند. باوجود وجوه اشتراک، افتراقات چشمگیری نیز مانند ظرافت نقوش، تنوع رنگی و خطوط دورگیری دیده میشود؛ درنتیجه ویژگیهای سبکی متفاوت، دو فرهنگ فرشبافی متفاوت را بهوجود آورده است. | ||
کلیدواژهها | ||
مطالعۀ تطبیقی؛ قالی؛ گورکانیان هند؛ قشقایی؛ هزارگل؛ ناظم | ||
مراجع | ||
احمدیپیام، رضوان؛ شیرازی، علیاصغر. (1390). بررسی نقش درخت در قالیهای ایران و هندوستان. نگره. 6(19): 37-48.
اردلان، نادر؛ بختیار، لاله. (1390). حس وحدت. ترجمۀ ونداد جلیلی. تهران: علم رویال.
الاسلام، ریاض. (1373). تاریخ روابط ایران و هند (دورۀ صفویه و افشاریه). ترجمۀ محمدباقر آرام و عباسقلی غفاریفرد. تهران: امیرکبیر.
اسماعیلپور، ابوالقاسم. (1387). اسطوره بیان نمادین. تهران: انتشارات سروش (صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران).
ایرانمنش، فرنوش؛ وندشعاری، علی. (1397). بررسی ساختار فرمی طرح و نقش قالی یکسر ناظم استان فارس از دورۀ قاجار تا معاصر. گلجام، 14(34): 33-52.
بارنت، سیلوان. (1399). روش تحقیق و نگارش در هنر. ترجمۀ بتی آواکیان. تهران: انتشارات سمت.
بهارلو، علیرضا؛ چیتسازان، امیرحسین. (1391). بررسی نقشمایههای قالی چین با تأکید بر نقش نمادین در شیر-سگ و مطابقت آن با بافتههای شیری قشقایی. کتاب ماه هنر، 172، 84-93.
پرهام، سیروس. (1364). دستبافتهای عشایری و روستایی فارس. تهران: انتشارات امیرکبیر.
پرهام، سیروس. (1375). شاهکارهای فرشبافی فارس. تهران: سروش.
تقیزاده بروجنی، ربابه؛ نعمت شهربابکی، ابوالقاسم. (1400). مروری اجمالی بر قالیهای گورکانی هند (مطالعۀ موردی: موزۀ متروپولیتن نیویورک). مطالعات شبهقاره، 13(41): 27-46.
جابرینسب، نرگس. (1388). مهاجرت ایرانیان به هند. مطالعات شبهقاره، 1(1): 25-56.
جلالینائینی، سیدمحمدرضا. (1375). هند در یک نگاه. تهران: شیرازه.
ذکرگو، امیر حسین. (1381). تأملاتی بنیادین در مطالعات تطبیقی هنر. هنر، 54: 163-173.
روملو، حسنبیگ. (1384). احسنالتواریخ، تصحیح عبدالحسین نوایی. جلد 2. تهران: اساطیر.
زکریایی کرمانی، ایمان؛ شعیری، حمیدرضا؛ سجودی، فرزان. (1392). تحلیل نشانه-معناشناختی سازوکار روابط بینفرهنگی در نظام گفتمانی فرش کرمان. مطالعات تطبیقی هنر، 3(6): 11-29.
ژوله، تورج. (1381). پژوهشی در فرش ایران. تهران: انتشارات یساولی.
شاهپروری، محمدرضا؛ بصام، سید جلالالدین. (1395). تجلی نمادین اعداد در فرش دستباف. گلجام، 12(29): 5-28.
شاهین، مهدی؛ توسلی، سینا. (1396). بررسی روابط ادبی، تاریخی و سیاسی ایران و شبهقاره در دوران آصفجاهیان هند و تالپوران سند، مطالعات شبهقاره، 9(33): 137-156.
صالحی، فائزه؛ نظری، وژده. (1389). گل نیلوفر آبی در مکتب نقاشی گورکانی. نقشمایه، 5(3): 53-60.
کجباف، علیاکبر؛ شانهای، محسن. (1394). بررسی روابط ایران و گورکانیان هند در دورۀ شاه عباس دوم صفوی (1077-1052 ق.). تاریخ روابط خارجی، 17(65): 107-124.
کوپر، جیسی. (1386). فرهنگ مصوّر نمادهای سنتی. ترجمۀ ملیحه کرباسیان. تهران: فرهنگ نشر نو.
کوهزاد، نازنین. (1389). تقدس نقش سرو در هنر ایران. نقشمایه، 3(5): 7-16.
مُبارک، شیخ ابوالفضل. (1385). اکبرنامه (تاریخ گورکانیان هند). به کوشش غلامرضا طباطباییمجد، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
مجابی، علی؛ فنایی، زهرا. (1388). پیش درآمدی بر تاریخ فرش جهان، نجفآباد: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
مجتبایی، فتحاله. (1377). اسلام در شبهقارۀ هند و پاکستان، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. تهران: مرکز دایرةالمعارف اسلامی.
مردانی، فیروز. (1385). سیری در مناسبات فرهنگی ایران و هند (از آغاز تا انجام). تاریخ روابط خارجی، 28: 92-71.
نصیری، محمدجواد. (1385). فرش ایران. تهران: انتشارات پرنگ.
نصیری، محمدجواد. (1389). افسانۀ جاویدان فرش. تهران: فرهنگسرای میردشتی.
نصیریطیبی، منصور. (1385). تمدن هند. تهران: مؤسسۀ فرهنگی منادی تربیت.
وکیلی، ابوالفضل. (1382). شناخت طرحها و نقشههای فرش ایران و جهان. چاپ دوم. تهران: نقش هستی.
هدایت، سید؛ شاهرضوی، علی. (1387). تاریخ سیاسی، اجتماعی بابریان هندوستان، سخن تاریخ. 3: 74-93.
یساولی، جواد. (1370). مقدمهای بر شناخت قالی ایران. تهران: انتشارات فرهنگسرا.
Ballard, G. F. (1923). Collection of Oriental Rags Indian. New York.
Prosser, M.H. (1978). Intercultural communication theory and research: An overview of the major constructs. In B.D. Ruben (Ed.), Communication Yearbook 2 (pp. 335-343). New Brunswick, NJ: Transaction.
Ston, P.F. (1997). The Oriental Rags Lexicon. Londan: Thames and Hudson Ltd.
http://www.metmuseum.org/art/collection/search/452192 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 502 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 202 |