تعداد نشریات | 29 |
تعداد شمارهها | 643 |
تعداد مقالات | 6,317 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,873,468 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,468,601 |
پایش خشکسالی با استفاده از داده های سنجنده MODIS و مقایسه با شاخص هواشناسی SPI در دوره های کوتاه مدت (مطالعه موردی: استان گلستان) | ||
نشریه جغرافیا و توسعه | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 13 آبان 1402 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22111/gdij.2023.45468.3517 | ||
نویسندگان | ||
هادی سیاسر* 1؛ ام البنی محمدرضاپور2؛ مهرانه خدامرادپور3 | ||
1هیات علمی دانشگاه پیام نور | ||
2گروه مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
3گروه علوم و مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا | ||
چکیده | ||
خشکسالی یکی از پیچیده ترین بلایای طبیعی است که آسیب های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی فراوانی را به همراه دارد و غالبا به عنوان یک پدیده خزنده بیان میشود. پایش خشکسالی با استفاده از تصاویر ماهواره ای میتواند نمایانگر شدت خشکسالی در مناطق با کمبود داده بارش هواشناسی بوده و کاستی مکانی و زمانی آن را جبران نماید. در این پژوهش، خشکسالی استان گلستان با استفاده از شاخصهای SPI، TCI،VCI وVHI و به کمک تصاویر ماهوارهای سنجنده مودیس مورد بررسی قرار گرفته است. از اینرو، ابتدا نقشههای شاخص خشکسالی VHI، VCI و TCI استخراج گردید. یافتهها در بررسی شاخص TCI نشان داد که سال 2000 بیش از 80 درصد منطقه مورد مطالعه خشکسالی شدید را تجربه کرده است همجنین در سالهای 2010، 2017 و 2018 نیز بخش قابل توجه ای از منطقه مورد مطالعه در موقعیت خشکسالی شدید قرار داشتند. با بررسی شاخص VCI مشخص شده است که بیشترین گستره خشکسالی بسیار شدید متعلق به سالهای 2001، 2008، 2011 بوده است. نقشه ها همچنین نشان می هد که خشکسالی بسیار شدید هواشناسی در سال 2008 نمود پیدا کرده است. در بررسی شاخص VHI طی دوره زمانی 21 ساله در منطقه مورد مطالعه نشان داد که سالهای 2000،2001، 2002، 2008، 2010، 2011، 2014، 2015، 2017، 2018 و 2021 وضعیت بحرانی خشکسالی را تجربه نموده اند. همچنین، در سالهای 2000، 2008 و 2018 بالای 60% از مساحت منطقه در وضعیت خشکسالی خیلی شدید واقع شده است. بررسی مقادیر ضریب همبستگی نمایهها VCI ،VHI و TCI با شاخص هواشناسیSPI ، نشان داد که شاخص SPI، بیشترین ضریب همبستگی را با شاخص TCI و کمترین ضریب همبستگی را با شاخص VHI دارد. بهطور کلی بخش اعظم منطقه مورد مطالعه در گستره کلاسهای خشکسالی خیلی شدید و شدید قرار گرفته است که نیازمند توجه به مدیریت بهینه منابع آبی در این نواحی میباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
خشکسالی؛ داده های ماهواره ای؛ شاخص SPI؛ پوشش گیاهی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 10 |